2017
Ko Hono Foaki ʻEku Paʻanga Ngāue Faifekaú
February 2017


Ko Hono Foaki ʻEku Paʻanga Faifekaú

ʻĪmisi
checkbook

Tā fakatātā ʻe Joshua Dennis

Ne u kau ki he Siasí kimuʻa pea hoko hoku taʻu 21. Ne u maʻu ha ongo mālohi ke u ngāue fakafaifekau, ka naʻá ku tofanga ʻi he tūkunga faingataʻa. Naʻe liʻaki kimautolu ʻe heʻemau tamaí, pea ko au ne u tokoni fakapaʻanga ki heʻeku faʻeé mo hoku tehina ʻe toko tolú. Ne mei ʻalu kotoa ʻeku paʻangá ki hoku fāmilí. Taimi ko iá, naʻe fie maʻu ha paʻanga ʻoku ʻikai toe siʻi hifo he pāuni ʻe £500 (U.S. $660) kimuʻa ka te toki kole ke te ngāue fakafaifekau. Hili ha taʻu ʻe ua ʻeku fakahū sēnití, ne u maʻu pē ha £250.

Ne taulōfuʻu mai e ngaahi faingataʻa fakapaʻangá. Naʻe fai ʻe hoku kiʻi tehiná ha anga kovi naʻe tautea ai ia ke ne totongi ha £240. Naʻe kole mai ʻe hoku fāmilí ke nau nō ʻa e sēnití meimei ko e meʻa kotoa ia ne u maʻú. Hangē ia ha fili he vahaʻa ʻo e ngāue fakafaifekaú, mo hoku tehiná, neongo naʻá ne palōmesi te ne totongi fakafoki mai he taimi te ne lava aí. Ne u fefaʻuhi mo e fakakaukau ko iá peá u kumi faleʻi mei heʻeku pīsopé. Naʻá ne faleʻi au ke u tokoni ki hoku tehiná. Ne u muimui ki heʻene faleʻí ʻo totongi ʻa e moʻuá. Ne u ʻilo ko e meʻa totonu pē ia ke faí, ka ne u hoholi vale ke u lava ʻo ngāue fakafaifekau.

Ne u fakakaukau ʻe laui taʻu kimuʻa peá u toe tānaki ha silini pehē, ka ʻi he lotu fakatōkilalo, ne u maʻu ha ngaahi ongo fekauʻaki mo e kahaʻú. Naʻe talamai ʻe he Laumālié ke ʻoua te u fakatetuʻa ʻe totongi fakafoki mai ʻe hoku tehiná e siliní, ka te u ʻalu pē ʻo ngāue fakafaifekau he taʻu hokó. Naʻe feʻunga mo ha taʻu ʻe ua ʻeku tānaki e paʻanga naʻe ʻave ki hoku tehiná, ka naʻe talamai ʻe he ʻEikí ʻe liunga ua e lahi ʻo e paʻanga ko iá he fakaʻosinga ʻo e taʻú.

Ne u veiveiua ka ne u hoko atu pē pea naʻe hoko ha mana he uike kotoa pē ʻi he uike ʻe 10 ka hokó. Naʻe fanongo ha tāutaha kei talavou he uōtí ki heʻeku foaki ʻeku paʻanga ngāue fakafaifekaú ko ia naʻá ne ʻomi ha £100 ki heʻeku ngāue fakafaifekaú. ʻI he uike hokó, naʻe ʻomai ʻe ha tokotaha tāutaha ha £100 ki he ʻuhinga tatau pē. Ne u maʻu ha loto fakatōkilalo pea kamata ke u fakatomala mei heʻeku taʻetuí.

Naʻe kole mai kimui ange ʻe hoku pule ngāué pe ʻoku ʻi ai ha taha ʻe fie kau he fakatokosiʻi ʻo e ngāué (ko ha monūʻia fakapaʻanga foki ia ki he kau ngāue totongi ʻoku loto fiemālie ke fakafisí). Ne u loto fiemālie ke kau ai ka naʻe ʻikai ke u ʻamanaki te nau tali, he naʻa nau fakamoleki ha paʻanga lahi ke akoʻi au. Naʻe fehuʻi mai ʻe hoku pulé pe ko e hā ʻoku ou fie nofo aí, ko ia ne u fakamatalaʻi ange ʻeku ngāue fakafaifekaú. Naʻá ne hiki ʻeku vahé kae totongi fakafoki ke kamata lau mei ha ngaahi uike siʻi kimuʻa, pea nau tali ʻeku kole ke u kau he fakatokosiʻí. Naʻá ne toe ʻomi foki mo haʻaku pōnasi heʻeku vahe fakaʻosí.

Ne u maʻu ha kiʻi ngāue fakataimi, peá u ngāue taimi kakato hili ha uike pē ʻe ua mei ai. Naʻa nau toe talamai ʻe totongi ʻovataimi au heʻeku ngāue he fakaʻosinga ʻo e uiké. Ne u tali ke u ngāue he Tokonaki kotoa pē. Ne ʻikai fuoloa mei ai kuó u fakahū ʻeku pepa ngāue fakafaifekaú pea ne ui au ke u ngāue ki he Misiona England London Bristol. Ne teʻeki ai ʻosi ha taʻu ʻe taha kuó u tānaki ha paʻanga ʻe £2,500. Ne u maʻu ʻo liunga 10 e paʻanga ne u foakí. ʻOku pehē ʻe he Luke 6:38: “Foaki, pea ʻe foaki ia kiate kimoutolu; ko e fua lahi, kuo faʻo lolo hifo, ʻo lulu fakataha, pea fonu mahuohua, ʻe atu ki hoʻomou fatafatá. He ko e fuofua ko ia te mou [ngāue ʻakí] ʻe toe fua ʻaki ia kiate kimoutolu.”

ʻOku ou ʻilo naʻe tāpuekina au ko ʻeku talangofua mo tui ʻo muimui ki he faleʻi ʻeku pīsopé.