“Bisan og Patyon Kami sa mga Manggugubot,” kapitulo 17 sa Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018)
Kapitulo 17: “Bisan og Patyon Kami sa mga Manggugubot”
Kapitulo 17
Bisan og Patyon Kami sa mga Manggugubot
Sa dihang miulbo ang kagubot sa kadalanan sa Independence, mibiya si William McLellin sa iyang panimalay ug mitago sa kakahoyan, nahadlok sa mga manggugubot. Human miguba sa buhatan sa simbahan sa pag-imprinta, ang mga tawo sa Distrito sa Jackson milungkab sa tindahan ni Sidney Gilbert ug mipapahawa sa daghang mga Santos gikan sa ilang mga panimalay. Ang ubang mga lalaki nadakpan ug gilatigo hangtud nagkadugo.1
Nanghinaut nga makalikay sa nahitabo kanila, mipundo si William sa kakahoyan sulod sa daghang mga adlaw. Sa dihang iyang nasayran nga ang usa ka panon sa mga manggugubot mitanyag og ganti nga kwarta ngadto ni bisan kinsa nga makadakop niya o sa laing inila nga mga miyembro sa simbahan, misibat siya ngadto sa pamuy-anan sa pamilyang Whitmer sa daplin sa Big Blue River, pipila ka mga kilometro ngadto sa kasadpan, ug nagtagu-tago.
Nag-inusara ug nahadlok, napuno si William sa mga pagduha-duha. Miadtosiya sa Independence nga nagtuo nga ang Basahon ni Mormon mao ang pulong sa Dios. Apan karon adunay ganti ang makadakop o makapatay kaniya. Unsay mahitabo kon makit-an siya sa manggugubot? Barugan kaha niya ang iyang pagpamatuod sa Basahon ni Mormon nianang panahona? Madeklarar kaha niya ang iyang pagtuo sa gipahiuli nga ebanghelyo? Andam ba siya nga mag-antus ug mamatay alang niini?
Samtang naghunahuna si William niini nga mga pangutana, nasugatan niya si David Whitmer ug Oliver Cowdery sa kakahoyan. Bisan tuod adunay ganti usab alang sa pagkadakop kang Oliver, ang mga lalaki dunay rason nga motuo nga nahuman na ang labing ngil-ad nga panghitabo. Determinado gihapon ang mga katawhan sa Independence nga papahawaon ang mga Santos gikan sa distrito, apan mihunong na ang mga pag-ataki ug ang pipila ka mga miyembro sa simbahan mipauli na sa ilang mga panimalay.
Nangita og kasiguroan, midangup si William sa iyang mga higala. “Wala pa ko sukad makakita og dayag nga panan-awon sa akong kinabuhi,” miingon siya kanila, “apan kamo miingon nga nakakita na.” Kinahanglan niyang masayud sa kamatuoran. “Sultihi ko, uban ang kahadlok sa Dios,” mihangyo siya, “tinuod ba kanang Basahon ni Mormon?”
Mitan-aw si Oliver ni William. “Mipadala ang Dios sa Iyang balaang anghel aron sa pagpahayag sa kamatuoran sa paghubad niini ngari kanamo, ug busa kami nasayud,” siya miingon. “Ug bisan og patyon kami sa mga manggugubot, mamatay kami nga magdeklarar sa kamatuoran niini.”
“Nagsulti si Oliver sa ligdong nga kamatuoran nganha kanimo,” miingon si David. “Ug ako tinuoray nga mopadayag kanimo sa kamatuoran niini.”
“Motuo ko ninyo,” miingon si William.2
Pagka-Agosto 6, 1833, sa wala pa masayud si Joseph sa kagrabe sa kagubot sa Missouri, nakadawat siya og pagpadayag mahitungod sa pagpanglutos sa Zion. Misulti ang Ginoo sa mga Santos nga dili mahadlok. Iyang nadungog ug narekord ang ilang mga pag-ampo, ug misaad Siya og usa ka pakigsaad sa pagtubag niini. “Ang tanan nga mga butang diin kamo gipaantus,” ang Ginoo misiguro sa mga Santos, “molihok alang sa inyong kaayohan.”3
Paglabay sa tulo ka adlaw, miabut si Oliver sa Kirtland dala ang hingpit nga report sa mga pag-ataki sa Missouri.4 Aron mapahilum ang mga manggugubot, si Edward Partridge ug ang ubang mga lider sa simbahan mipirma og usa ka panumpa, nga nagsaad sa mga tawo sa Independence nga ang mga Santos mobiya sa Distrito sa Jackson inig-tingpamulak. Walay usa kanila nga gustong mobiya sa Zion, apan ang pagbalibad sa pagpirma sa panumpa mobutang lamang sa mga Santos sa dugang nga kakuyaw.5
Nalisang sa kagubot, miaprubar si Joseph sa desisyon nga mobiya. Pagkasunod adlaw, misulat si Oliver sa mga lider sa simbahan sa Missouri, nagsugo kanila sa pagpangita og laing lugar nga kapuy-an. “Pagmaalamon sa inyong pagpili,” mitambag siya. “Ang pagsugod og usab sa bag-ong dapit dili makadaut sa Zion sa katapusan.”
“Kon uban pa ko ninyo, aktibo akong moapil sa inyong mga pag-antus,” midugang si Joseph sa katapusan sa sulat. “Ang akong espiritu dili motugot nga isalikway ko kamo.”6
Pagkahuman, si Joseph nagpabilin nga naguol sulod sa daghang mga adlaw. Ang makalilisang nga balita miabut samtang nag-atubang siya og grabe nga pagpanaway diha sa Kirtland. Niana nga ting-init, usa ka miyembro sa simbahan nga ginganlan og Doctor Philastus Hurlbut gi-excommunicate tungod sa imoral nga binuhatan samtang nagmisyon. Wala madugay misugod si Hurlbut sa pagpamulong batok ni Joseph sa mga miting nga daghan ang nanambong ug sa pagpangolekta og kwarta gikan sa mga kritiko sa simbahan. Niini nga kwarta, miplano si Hurlbut sa pagbiyahe ngadto sa New York aron sa pagpangita og mga istorya nga iyang magamit sa pagpakaulaw sa simbahan.7
Hinoon, bisan og importante kaayo ang mga problema sa Ohio, nasayud si Joseph nga ang sitwasyon sa Missouri nagkinahanglan sa iyang hingpit nga pagtagad. Namalandong bahin sa kagubot, nakaamgo si Joseph nga ang Ginoo wala mobakwi sa Iyang sugo sa pagtukod sa Zion diha sa Independence ug wala motugot sa mga Santos sa pagbiya sa ilang mga yuta sa Distrito sa Jackson. Kon biyaan nila ang ilang kabtangan karon, o ibaligya kini ngadto sa ilang mga kaaway, ang pagkuha niini og balik morag imposible na.
Desperado nga makadawat og piho nga mga direksyon alang sa mga Santos sa Missouri, si Joseph nag-ampo sa Ginoo. “Unsa pay imong pangayuon gikan sa ilang mga kamot,” nangutana siya, “una ka moabut ug moluwas kanila?” Mihulat siya og tubag, apan ang Ginoo wala mohatag kaniya og bag-o nga mga instruksyon alang sa Zion.
Pagka-Agosto 18, si Joseph personal nga misulat ngadto ni Edward ug sa ubang mga lider sa Zion. “Wala ko masayud kon unsay akong isulti kaninyo,” miangkon siya. Mipadala siya kanila og kopya sa Agosto 6 nga pagpadayag, ug gipaniguro niya kanila nga ang Dios moluwas kanila gikan sa kakuyaw. “Naangkon nako ang Iyang hingpit nga pakigsaad nga mao kini ang mahitabo,” mipamatuod si Joseph, “apan wala gipahibalo sa Dios kanako kon unsaon kini sa paghimo.”
Sa pagkakaron, miawhag si Joseph, kinahanglang mosalig ang mga Santos sa mga saad nga gihatag sa Ginoo ngadto kanila. Mitambag siya sa mga Santos sa pagpailub, itukod og balik ang buhatan sa pag-imprinta ug ang tindahan, ug mangita og legal nga paagi nga mabawi ang mga gikuha kanila. Mihangyo usab siya kanila nga dili biyaan ang gisaad nga yuta, ug mipadala siya kanila og mas detalyado nga plano alang sa siyudad.
“Mao kini ang kabubut-on sa Ginoo,” misulat siya, “nga walay bisan usa ka metros nga yuta nga napalit ang ihatag ngadto sa mga kaaway sa Dios o ibaligya ngadto nila.”8
Ang sulat ni Joseph miabut ni Edward sa sayong bahin sa Septyembre, ug miuyon ang bishop nga kinahanglang dili ibaligya sa mga Santos ang ilang kabtangan sa Distrito sa Jackson.9 Bisan tuod ang mga lider sa mga manggugubot mihulga sa pagdagmal sa mga Santos kon mosulay sila sa pagtinguha og bayad sa mga nawala kanila, nangolekta siya og mga impormasyon sa mga pang-abuso nga giantus sa mga Santos niana nga ting-init ug gipadala kini ngadto sa gobernador sa Missouri, si Daniel Dunklin.10
Sa tago, gitamay ni Gobernador Dunklin ang mga Santos, apan miawhag siya kanila sa pagdala sa ilang mga mulò ngadto sa hukmanan. “Gobyerno kita sa mga balaod,” miingon siya kanila. Kon ang sistema sa hukmanan sa Distrito sa Jackson mapakyas sa pagpatuman sa balaod sa malinawong paagi, mahimo siyang pahibaloon sa mga Santos ug manginlabut siya aron motabang. Hinoon, hangtud nianang puntoha, mirekomendar siya nga mosalig sila sa balaod sa yuta.11
Ang sulat sa gobernador mihatag og paglaum kang Edward ug sa mga Santos. Misugod sila pagtukod og balik sa ilang komunidad, ug si Edward ug ang ubang mga lider sa simbahan sa Zion mikuha og mga abogado gikan sa silingan nga distrito aron moatiman sa ilang kaso.12 Nakahukom sila nga panalipdan nila ang ilang mga kaugalingon ug ang ilang kabtangan kon atakihon sila.13
Duha ka lider sa lungsod sa Independence nasuko pag-ayo. Pagka-Oktubre 26, usa ka grupo sa sobra singkwenta ka residente miboto sa pagpapahawa sa mga Santos gikan sa Distrito sa Jackson sa labing dali nga ilang mahimo.14
Paglabay sa lima ka adlaw, sa pagsalop sa adlaw, ang mga Santos diha sa pamuy-anan sa mga Whitmer nakahibalo nga ang armadong mga tawo gikan sa Independence nagpadulong sa ilang direksyon. Si Lydia Whiting ug ang iyang bana, si William, milayas gikan sa ilang balay ug midala sa ilang dos anyos nga anak nga lalaki ug bag-ong natawo nga kaluha ngadto sa usa ka balay diin ang ubang miyembro sa simbahan nagpundok aron sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon.
Pagka-alas diyes nianang gabhiona, nakadungog si Lydia og kaguliyang sa gawas. Ang mga tawo gikan sa Independence miabut na ug nangguba sa mga kabin. Nagkatag sila sa tibuok pamuy-anan, nanglabay og mga bato sa mga bintana ug nangguba og mga pultahan. Ang mga lalaki nangatkat sa ibabaw sa mga balay ug gipanglangkat ang mga atop. Ang uban mipapahawa sa mga pamilya gikan sa ilang mga panimalay gamit ang mga bunal.
Nadungog ni Lydia ang mga manggugubot nga nagkaduol. Sa duol lang, giguba nila ang pultahan sa balay nilang Peter ug Mary Whitmer, diin daghan nga mga miyembro sa simbahan ang nanago. Daghan ang misiyagit samtang ang mga lalaki nga dunay mga bunal mipugos og sulod sa balay. Dali nga gipanguha sa mga babaye ang ilang mga anak ug nagpakilooy sa mga nang-ataki. Gipagawas sa mga manggugubot ang mga lalaki ug gibun-og gamit ang mga bunal ug mga latigo.
Diha sa balay nga gitagoan ni Lydia, kahadlok ug kalibug ang gibati sa mga Santos. Tungod sa pipila lang ka mga pusil ug walay plano nga manalipod sa ilang kaugalingon, ang ubang tawo nataranta ug milayas, nagdali sa pagpanago sa duol nga kakahoyan. Nahadlok alang sa iyang pamilya, gitunol ni Lydia ang iyang kaluha ngadto sa duha ka batang babaye nga naghupo tupad niya ug gipasibat sila aron maluwas. Gikugos dayon niya ang iyang anak nga lalaki ug misunod nila.
Nagkaguliyang sa gawas sa balay. Ang mga babaye ug mga bata nanagan labay niya samtang ang mga manggugubot nangguba og dugang nga mga balay ug gipangtumba ang mga panghaw. Ang mga lalaki nangalup-og sa yuta, grabe nga nabun-og ug nagkadugo. Gikuptan og maayo ni Lydia ang iyang batang lalaki ug midagan sa kakahoyan, wala na makakita sa iyang bana ug sa mga babaye nga midala sa iyang mga masuso.
Pag-abut niya sa kakahoyan, ang usa lang sa iyang mga kaluha ang iyang nakit-an. Gikuha niya ang masuso ug milingkod siya uban sa iyang laing gamayng bata, nagkurog sa katugnaw sa tinglarag. Gikan sa ilang tagoanan, madungog nila ang mga manggugubot nga miguba sa ilang balay. Samtang milabay kanang pait nga kagabhion, wala siyay ideya kon nakaeskapo ba ang iyang bana gikan sa pamuy-anan.
Pagka-buntag, mabinantayong migawas si Lydia gikan sa kakahoyan ug nangita sa iyang bana ug anak nga nawala taliwala sa walay tulog nga mga Santos diha sa pamuy-anan. Sa iyang kalipay, wala ra maunsa ang bata ug wala madakpi si William sa mga manggugubot.
Sa ubang dapit sa pamuy-anan, ang ubang mga pamilya nagkita pag-usab. Walay namatay sa pagpang-ataki, apan hapit usa ka dosena nga mga balay ang natumpag. Nianang tibuok adlaw, ang mga Santos nangukay sa mga nangaguba, naningkamot nga masalbar ang nahabilin sa ilang kabtangan, ug miatiman sa mga samaran.15
Sulod sa misunod nga upat ka adlaw, ang mga lider sa Zion misulti sa mga Santos nga magtapok diha sa dagkong mga grupo aron sa pagpanalipod sa ilang mga kaugalingon batok sa mga pagpang-ataki. Ang mga manggugubot gikan sa Independence misuroy sa hilit nga mga dapit, gipanghulga ang lagyo nga mga pamuy-anan. Mihangyo ang mga lider sa Simbahan sa usa ka lokal nga huwes sa pagpahunong sa mga manggugubot, apan mibaliwala siya kanila. Ang mga tawo sa Distrito sa Jackson determinado sa pag-abug sa tanang Santos gikan kanila.16
Wala madugay ang mga manggugubot miataki na usab sa pamuy-anan sa mga Whitmer, nga mas grabe pa niining higayuna. Sa dihang ang baynte siyete anyos nga si Philo Dibble nakadungog og buto dapit sa pamuy-anan, siya ug ang ubang mga Santos sa duol midali pag-adto aron sa pagpanalipod niini. Ilang nakita ang singkwenta ka armadong mga tawo nga nagsakay og kabayo, nangagi sa kamaisan ug mipatibulaag sa nangahadlok nga mga Santos ngadto sa kakahoyan.
Pagkakita nila kang Philo ug sa iyang mga kauban, mipabuto sa ilang mga pusil ang manggugubot, mortal nga nakasamad sa usa ka tawo. Mibalos sa pagpabuto ang mga Santos, nakapatay og duha sa nangataki kanila ug gipatibulaag ang uban.17 Ang mga aso gikan sa ilang mga pusil mipuno sa palibut.
Samtang nagkabulag-bulag ang panon sa mga manggugubot, mibati si Philo og sakit sa iyang tiyan. Pagtan-aw sa ubos, iyang nakita ang iyang sinina nga nagisi ug nagkadugo. Naigo diay siya sa pusil ug sa shotgun.18
Naggunit gihapon sa iyang pusil ug pulbura, nagbarag-barag siya nga miuli sa balay. Diha sa kadalanan iyang nakita ang mga babaye ug mga bata nga nagtapok sa nangaguba nga mga balay, nanago gikan sa mga manggugubot nga nanghulga sa pagpatay ni bisan kinsa nga motabang sa mga samaran. Kakuyapon ug giuhaw, mipadayon sa iyang hinay nga paglakaw si Philo hangtud nga miabut siya sa balay diin mitago ang iyang pamilya.
Si Cecelia, ang iyang asawa, nakakita sa iyang samad ug midagan ngadto sa kakahoyan, desperado nga nangita og tabang. Nahisalaag siya ug walay nakita bisan usa. Sa iyang pag-uli sa balay, miingon siya nga kadaghanan sa mga Santos milayas og hapit lima ka kilometro ang gilay-on ngadto sa pamuy-anan diin nagpuyo ang mga Santos sa Colesville.19
Ang ubang mga Santos nagkatag sa mga hilit nga dapit, nanago sa kamaisan o naglatagaw sa walay katapusan nga kasagbutan.20
Samtang nakig-away ang mga Santos batok sa mga manggugubot daplin sa Big Blue River, si Sidney Gilbert mibarug sa atubangan sa usa ka huwes sa balay-hukmanan sa Independence uban ni Isaac Morley, John Corrill, William McLellin, ug pipila pa ka mga Santos. Kini sila gidakop human ang tawo nga nasakpan nilang nangawat sa tindahan ni Sidney miakusar kanila og pang-asulto ug sayop nga pagpangpriso sa dihang misulay sila sa pagdakop niya.
Puno ang korte samtang gihusay sa huwes ang ilang kaso. Tungod kay ang tibuok lungsod nagkaguliyang sa desisyon sa mga Santos nga manalipod sa ilang mga katungod ug kabtangan, si Sidney ug ang iyang mga higala walay rason nga molaum nga makakuha sila og makiangayon nga husay. Mora og gimao-mao lang ang husay.
Samtang naminaw ang huwes sa mga pagpamatuod, ang bakak nga mga hungihong miabut sa Independence nga ang mga Santos nakapatay og baynte ka mga taga-Missouri didto sa Big Blue River. Ang kalagot ug kalibug mipuno sa korte samtang ang mga mananan-aw misinggit nga bitayon ang mga binilanggo. Dili andam nga itugyan sila ngadto sa mga manggugubot, usa sa mga clerk sa korte mimando nga ibalik sa bilanggoan ang mga lalaki alang sa ilang proteksyon aron dili sila patyon sa mga tawo.21
Nianang pagka-gabii, human nga mikalma na ang kasuko, nagpabilin si William sa bilanggoan samtang ang sheriff ug duha ka mga deputy miuban ni Sidney, Isaac, ug John ngadto sa usa ka miting uban ni Edward Partridge. Gihisgutan sa mga lider sa simbahan ang ilang mga opsyon. Nasayud sila nga kinahanglan nilang mobiya dayon sa Distrito sa Jackson, apan dili sila ganahan nga biyaan ang ilang mga yuta ug mga balay ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway. Sa katapusan, nakahukom sila nga mas maayong mawad-an sa ilang mga kabtangan kay sa ilang mga kinabuhi. Kinahanglan nilang biyaan ang Zion.22
Ang ilang diskusyon nahuman pagka-alas dos sa buntag, ug gidala sa sheriff ang mga binilanggo balik sa bilanggoan. Sa ilang pag-abut, tunga sa dosena nga armadong mga tawo ang naghulat kanila.
“Ayaw pagpabuto! Ayaw pagpabuto!” misinggit ang sheriff pagkakita niya sa mga manggugubot.
Gipuntirya sa mga lalaki ang ilang mga pusil ngadto sa mga binilanggo, ug si John ug Isaac nanagan. Ang ubang mga manggugubot mipusil kanila apan wala kaigo. Mipundo si Sidney diha sa iyang gibarugan samtang duha ka mga lalaki miduol kaniya ug mition sa ilang mga pusil sa iyang dughan. Giandam ang iyang kaugalingon, nadungog ni Sidney ang pagkalabit sa mga pusil ug nakita ang pagkidlap sa pulbura.
Nakalitan, gihikap niya ang iyang kalawasan alang sa mga samad apan iyang nakita nga wala siya maunsa. Usa sa mga pusil naguba, ug ang lain wala makabuto. Gidali siya og dala sa sheriff ug sa iyang mga deputy ngadto sa kasiguroan sa bilanggoan.23
Ang kadaghanan sa Distrito sa Jackson nangandam na karon sa pagpakig-away. Ang mga sinugo mangrekrut sa mga kahilitan sa lungsod, nanglista og armadong mga tawo nga motabang sa pag-abug sa mga Santos gikan sa dapit. Sa kasamtangan, usa ka miyembro sa simbahan nga ginganlan og Lyman Wight nangulo og grupo sa usa ka gatus ka mga Santos, ang uban armado og mga pusil ug ang uban mga bunal, padulong sa Independence aron sa pagluwas sa mga binilanggo.
Aron malikayan ang dugang nga pag-agas sa dugo, misugod si Edward sa pag-andam sa mga Santos sa pagbiya sa distrito. Gibuhian sa sheriff ang mga binilanggo, ug gibungkag ni Lyman ang iyang grupo. Ang militia sa distrito gitawag sa pagmintinar sa kahapsay samtang ang mga Santos mibiya sa ilang mga panimalay, apan tungod kay ang kadaghanan sa mga tawo sa militia apil man sa pagpang-ataki sa mga pamuy-anan, wala kaayo silay gibuhat aron mapugngan ang dugang nga kagubot.24
Wala nay laing mahimo ang mga Santos karon gawas sa pagdagan.
Pagka-Nobyembre 6, misulat si William Phelps ngadto sa mga lider sa simbahan sa Kirtland. “Terible kaayo karon nga panahon,” miingon siya kanila. “Ang mga lalaki, mga babaye, ug mga bata nanglayas, o nangandam sa paglayas, sa bisan asang direksyon.”25
Ang kadaghanan sa mga Santos mihimo sa lisud nga panaw padulong sa amihan, mitabok sa bugnaw kaayo nga Suba sa Missouri ngadto sa kasilinganang Distrito sa Clay, diin ang nagkatibulaag nga mga sakop sa pamilya nagkakita sa usag usa. Hangin ug ulan mihampak kanila, ug misugod sa pag-snow sa wala madugay. Sa dihang nakatabok na sa suba ang mga Santos, si Edward ug ang ubang mga lider mipabarug og mga tolda ug mitukod og troso nga mga puy-anan aron sa pagpanalipod kanila gikan sa mga elemento.26
Sobra ra ka samaran aron makalayas, natanggong si Philo Dibble diha sa iyang balay duol sa pamuy-anan sa mga Whitmer. Gisultihan siya sa doktor nga mamatay siya, apan naningkamot siya nga mabuhi. Sa wala pa moadto si David Whitmer sa amihanan, misaad siya kang Philo nga mabuhi siya. Miabut dayon si Newel Knight, milingkod tupad sa iyang higdaanan, ug hilum nga mibutang sa iyang kamot sa ulo ni Philo.
Gibati ni Philo ang Espiritu sa Ginoo nga miabut kaniya. Sa dihang mikatap ang pagbati sa iyang tibuok lawas, nasayud siya nga mamaayo siya. Mibarug siya, ug nanggawas gikan sa iyang mga samad ang dugo ug mga tipik sa panapton. Nag-ilis dayon siya ug migawas sa unang higayon sukad sa pakig-away. Sa ibabaw, nakakita siya og dili maihap nga mga bulalakaw nga mitadlas sa kawanangan sa kagabhion.27
Didto sa kampo sa daplin sa Suba sa Missouri, nanggawas ang mga Santos gikan sa ilang mga tolda ug mga payag-payag aron motan-aw sa mga bulalakaw. Si Edward ug ang iyang anak nga si Emily malipayong nagtan-aw samtang ang mga bitoon daw nangahulog libut kanila sama sa kusog nga ulan sa ting-init. Alang kang Emily, mora og gipadala sa Dios ang mga kahayag aron sa pagdasig sa mga Santos diha sa ilang mga kasakit.
Ang iyang papa mituo nga mga timailhan kini sa presensya sa Dios, usa ka rason nga magmaya taliwala sa daghang kalisdanan.28
Sa Kirtland, ang pagtuktok sa pultahan nakapukaw sa propeta. “Brother Joseph,” nakadungog siya og tingog nga miingon, “bangon ug tan-awa ang mga timailhan sa langit.”
Mibangon si Joseph ug mitan-aw sa gawas, ug iyang nakita ang mga bulalakaw nga nangahulog sa kalangitan sama sa mga hailstone [ulan nga yelo]. “Pagkakahibulongan sa Imong mga buhat, O Ginoo!” nakatuaw siya, nahinumdom sa mga panagna sa Bag-ong Tugon mahitungod sa mga bitoon nga mahulog gikan sa kalangitan sa wala pa ang Ikaduhang Pag-anhi, sa diha nga ang Manluluwas mobalik ug maghari sulod sa usa ka libo ka tuig diha sa kalinaw.
“Nagpasalamat ako Kanimo tungod sa Imong kalooy ngari kanako, nga Imong sulugoon,” nag-ampo siya. “O Ginoo, luwasa ako sa Imong gingharian.”29