“Usa ka Karnero ngadto sa Ihawanan,” kapitulo 44 sa Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018)
Kapitulo 44: “Usa ka Karnero ngadto sa Ihawanan”
Kapitulo 44
Usa ka Karnero ngadto sa Ihawanan
Human mimando si Thomas Sharp nga mangandam sa armas, ang kasuko batok sa mga Santos diha sa Nauvoo dali kaayong mikatap. Ang mga katagilungsod sa duol sa Warsaw ug Carthage nanagpundok sa pagprotesta sa pagguba sa Expositor. Ang mga lider sa lungsod mihangyo sa mga katawhan sa rehiyon sa pag-apil nila sa pag-alsa batok sa mga Santos.1 Sulod sa duha ka adlaw usa ka armadong manggugubot nga panon nga tulo ka gatus ka mga tawo nagpundok diha sa Carthage, andam na sa pagsulong sa Nauvoo ug pamatyon ang mga Santos.2
Usa ka gatus ka milya sa amihanang silangan sa Nauvoo, sila si Peter Maughan ug Jacob Peart nangaon diha sa usa ka hotel. Ubos sa direksyon ni Joseph, miabut sila sa dapit aron sa pagpangita og deposito sa carbon aron paliton sa simbahan. Nagtuo si Joseph nga makaayo kini kon minahon ang carbon ug ipadala kini sa Mississipi sa Maid of Iowa, ang steamboat sa simbahan.3
Samtang nagpaabut sila sa ilang pagkaon, miukab si Peter sa pamantalaan ug gibasa ang usa ka report nga nangangkon nga usa ka grabing gubat ang nahitabo sa Nauvoo, nga liboan ang nangamatay. Gikuyawan, ug nahadlok alang ni Maria ug sa iyang mga anak, gipakita ni Peter ang report ngadto ni Jacob.
Ang duha ka tawo misakay sa sunod nga sakayan sa pagpamauli. Pag-abut nila sa mga traynta ka milya gikan sa Nauvoo, nahuwasan sila sa ilang nahibaloan nga walay gubat nga nahitabo. Apan ingon og daw igo lang jud ang panahon sa wala pa nagsugod ang kasamok4
Bisan pa sa gitun-an nga desisyon sa konseho sa siyudad sa pagguba sa imprintahanan, ilang gibaliwala ang protesta nga misunod. Si William Law misibat sa siyudad, apan ang pipila sa iyang mga sumusunod karon nanghulga sa pagguba sa templo, pagsunog sa balay ni Joseph, ug sa paglumpag sa opisina sa imprintahanan sa simbahan.5 Si Francis Higbee miakusar ni Joseph ug sa ubang mga sakop sa konseho sa siyudad sa pagpasiugda og kasamok sa dihang ang printahanan naguba. Nanumpa siya nga sulod sa napulo ka adlaw wala nay bisan usa ka Mormon ang mahabilin sa Nauvoo.6
Niadtong Hunyo 12, usa ka opisyal sa Carthage midakop kang Joseph ug sa ubang mga sakop sa konseho sa siyudad. Ang korte sa munisipyo sa Nauvoo misuta nga ang mga pasangil walay basihanan ug gibuhian ang kalalakin-an, nakapasuko og samot sa mga kritiko ni Joseph. Pagkasunod adlaw, nahibaloan ni Joseph nga tulo ka gatos ka kalalakin-an ang nagpundok sa Carthage, andam sa pagsulong sa Nauvoo.7
Nanghinaut nga malikayan ang laing gubat batok sa ilang mga silingan, sama sa ilang nakita sa Missouri, si Joseph ug ang uban midali og sulat ngadto ni Gobernador Ford, nagpasabut sa mga aksyon sa konseho sa siyudad ug nagpakitabang batok sa pagpang-atake sa manggugubot nga panon.8 Namulong si Joseph sa mga Santos, nag-awhag nila nga magpabilin nga kalma, mangandam sa pagdepensa sa siyudad, ug dili mohimo og mga kasamok. Dayon iyang gipundok ang Nauvoo Legion ug mipahimutang sa siyudad ubos sa martial law, gisuspende ang kasamtangan nga balaod ug gibutang ang militar nga modumala.9
Pagkahapon sa Hunyo 18, ang Legion nagpundok atubangan sa Mansyon sa Nauvoo. Isip ang komander sa militia, si Joseph nagsul-ob sa kompleto nga uniporme sa militar ug misaka sa ibabaw nga plataporma, diin namulong siya sa mga tawo. “Gihunahuna sa uban nga ang atong mga kaaway matagbaw na sa akong kamatayon,” miingon siya, “apan ako mosulti kaninyo nga sa higayon nga sila makapaagas sa akong dugo, sila pagauhawon sa dugo sa tanang tawo kansang kasingkasing adunay usa ka kidlap sa espiritu sa kahingpitan sa ebanghelyo.”
Mibunot sa iyang espada ug giisa kini ngadto sa kalangitan, si Joseph miawhag sa kalalakin-an sa pagpanalipod sa kagawasan nga gihikaw kanila sa nangagi. “Mobarug ba kamo uban kanako hangtud sa kamatayon,” pangutana ni Joseph, “ug moharung, sa peligro sa inyong mga kinabuhi, sa mga balaod sa atong nasud?”
“O!” singgit sa pundok.
“Gihigugma ko kamo sa tibuok kong kasingkasing,” miingon siya. “Nagpabilin kamo uban kanako sa panahon sa kagubot, ug ako andam mosakripisyo sa akong kinabuhi aron pagpalayo kaninyo sa kadaot.”10
Human makadungog si Joseph mahitungod sa rason sa konseho sa siyudad sa pagguba sa imprintahan, si Gobernador Thomas Ford nakasabut nga ang mga Santos milihok sa maayo nga katuyoan. Dihay mga legal nga mga basihanan ug mga nahaunang panghitabo sa pagdeklarar ug pagguba sa kasamok sa kumunidad. Apan wala siya miuyon sa desisyon sa konseho ug wala motuo nga ang ilang mga lihok kahatagan og kaangayan. Ang legal nga pagkaguba sa pamantalaan, sa katapusan, dili kasagaran diha sa usa ka panahon diin ang mga komunidad motugyan sa maong buhat ngadto sa ilegal nga mga manggugubot, sama sa higayon nga ang mga vigilante miguba sa pamantalaan sa mga Santos didto sa Distrito sa Jackson kapin na sa dekada ang milabay.11
Ang gobernador mibutang usab og dakong bili sa pagpanalipod sa gawasnon nga pagpamahayag diha sa konstitusyon sa estado sa Illinois, dili igsapayan kon unsa ang gitugutan sa balaod. “Ang inyong mga gawi sa pagguba sa imprintahanan barumbado kaayo pinasikad sa balaod ug sa kagawasan sa katawhan,” misulat siya sa propeta. “Mahimong napuno kini sa mga bakak nga pasangil, apan wala kini maghatag ninyo og katungod sa pagguba niini.”
Ang gobernador midugang sa paglalis nga ang balaod sa siyudad sa Nauvoo wala mohatag sa lokal nga mga korte og ingon ka dako nga gahum sama sa gihunahuna sa propeta. Siya mitambag kaniya ug sa ubang mga sakop sa konseho sa siyudad kinsa napasanginlan sa kasamok nga itugyan ang ilang kaugalingon ug mopaubos sa mga korte gawas sa Nauvoo. “Matinguhaon ko sa pagpatunhay sa kalinaw,” miingon siya kanila. “Usa ka gamayng pagdanghag mahimong moresulta sa gubat.” Kon ang mga lider sa siyudad mismo ang mohatag sa ilang mga kaugalingon ug mobarug sa husay, misaad siya sa pagpanalipod kanila.12
Nasayud nga ang Carthage gihugpaan sa mga kalalakin-an kinsa nasilag sa mga Santos, si Joseph nagduda sa gobernador nga makatuman sa iyang saad. Apan ang pagpabilin sa Nauvoo mas makapasuko lang sa iyang mga kritiko ug makapadani sa mga manggugubot nga panon ngadto sa siyudad, nagbutang sa mga Santos sa kakuyaw. Nagkagrabe na, ingon og ang labing maayong paagi sa pagpanalipod sa mga Santos mao ang pagbiya sa Nauvoo padulong sa Kasadpan o mangayo og tabang sa Washington, DC.
Nagsulat sa gobernador, misulti si Joseph sa iyang mga plano sa pagbiya sa siyudad. “Pinaagi sa tanang butang nga sagrado,” misulat siya, “kami nangamuyo sa Imong Kahalangdon nga himoon nga ang among uyamot nga mga kababayen-an ug kabataan mapanalipdan gikan sa kabangis sa mga manggugubot nga panon.” Miinsister siya nga kon ang mga Santos nakahimo og bisan unsang sayop, ilang buhaton kutob sa ilang mahimo nga himoon kining husto.13
Nianang gabhiuna, human manamilit sa iyang pamilya, si Joseph misakay sa sakayan kuyog nilang Hyrum, Willard Richards, ug ni Porter Rockwell ug mipadulong tabok sa Mississippi. Ang sakayan busluton, mao nga ang managgsoon ug si Willard mikabya sa tubig gamit ang ilang mga butas samtang namugsay si Porter. Paglabay sa mga oras, sa buntag sa Hunyo 23, miabut sila sa Iowa Territory, ug si Joseph misugo ni Porter sa pagbalik ngadto sa Nauvoo ug dad-an sila og mga kabayo inig balik.14
Sa wala pa makabiya si Porter, mihatag si Joseph niya og sulat alang kang Emma, nagsugo kaniya sa pagbaligya sa ilang kabtangan kon gikinahanglan aron masuportahan ang iyang kaugalingon, ang mga anak, ug ang iyang inahan. “Ayaw pagkawala sa paglaum,” miingon siya kaniya. “Kon kini kabubut-on sa Dios alang kanako, makakita pa ako nimo pag-usab.”15
Unya nianang pagkabuntag, si Emma mipadala ni Hiram Kimball ug sa iyang pag-umangkon nga si Lorenzo Wasson ngadto sa Iowa aron sa pagkumbinser ni Joseph sa pagpauli ug siya mismo motahan. Ilang gisultihan si Joseph nga tuyo sa gobernador nga paokupahan og mga tropa ang Nauvoo hangtud nga siya ug ang iyang igsoon nga si Hyrum motahan. Wala madugay mibalik si Porter uban ni Reynolds Cahoon ug dala ang sulat gikan ni Emma, usab nagpakilooy niya nga mobalik sa siyudad. Silang Hiram Kimball, Lorenzo ug Reynolds tanan mihingalan ni Joseph og talawan tungod sa pagbiya sa Nauvoo ug gipabantang ang mga Santos sa kakuyaw.16
“Mamatay na ko una pa ko matawag nga talawan,” miingon si Joseph. “Kon ang akong kaugalingon wala nay bili ngadto sa akong mga higala, wala na usab kini sa akong kaugalingon.” Nakahibalo na siya karon nga ang mobiya sa Nauvoo dili makapanalipod sa mga Santos. Apan wala siya makahibalo kon makalahutay ba siya sa pag-adto sa Carthage. “Unsay akong buhaton?” nangutana siya ni Porter.
“Ikaw mao ang kinamagulangan ug angay nga nakahibalo sa labing maayo,” miingon si Porter.
“Ikaw ang kinamagulangan,” miingon si Joseph, miatubang sa iyang igsoon. “Unsay atong Buhaton?”
“Mobalik ta ug motahan, ug atong tan-awon kon unsa,” miingon si Hyrum.
“Kon mobalik ka, kinahanglan mouban ko nimo,” miingon si Joseph, “apan maihaw jud ta.”
“Kon mabuhi man ta o mamatay,” miingon si Hyrum, “mahiuli ra kita sa atong kapalaran.”
Gihunahuna kana ni Joseph sa makadiyot, dayon mihangyo ni Reynolds nga mokuha og sakayan. Motahan na sila.17
Ang kasingkasing ni Emma daw mahugno sa dihang miabut si Joseph sa panimalay nianang hapona. Karon nga nakita niya siya pag-usab, nabalaka siya nga iya siyang gitawag og balik ngadto sa iyang kamatayon.18 Nagtinguha si Joseph nga magsangyaw sa makausa pa sa mga Santos, apan mipabilin hinuon siya sa panimalay uban sa iyang pamilya. Siya ug si Emma mipundok sa ilang mga anak, ug iyang gipanalanginan sila.
Sayo sa buntag pagkasunod adlaw si Joseph, Emma, ug ang ilang mga anak nanggawas sa balay. Iyang gihagkan ang matag usa nila.19
“Mobalik pa ka,” nagluha nga miingon si Emma.
Misakay si Joseph sa iyang kabayo ug migikan kauban ni Hyrum ug sa ubang kalalakin-an padulong sa Carthage. “Ako moadto sama sa usa ka karnero ngadto sa ihawanan,” siya miingon kanila, “apan ako malinawon ingon sa kabuntagon sa ting-init. Ako adunay tanlag nga walay sala ngadto sa Dios ug ngadto sa tanan nga mga tawo.”20
Ang mga nangabayo mitungas sa bungtod ngadto sa templo samtang nagsaka ang adlaw, nagdan-ag ang bulawanong kahayag sa tibuok gambalay nga wala mahuman. Gipahunong ni Joseph ang iyang kabayo ug mitan-aw ibabaw sa siyudad. “Mao kini ang labing maanindot nga dapit ug ang labing maayo nga mga tawo ubos sa langit,” miingon siya. “Gamay ra kaayo ang ilang nahibaloan sa mga pagsulay nga naghulat kanila.”21
Si Joseph wala magdugay. Tulo ka oras human siya mibiya sa Nauvoo, siya ug ang iyang mga higala nakahinagbo sa mga tropa kinsa adunay mando gikan sa gobernador sa pagbawi sa mga armas nga gi-isyu sa estado ngadto sa Nauvoo Legion. Mihukom si Joseph sa pagbalik ug gisiguro nga ang mando matuman. Kon ang mga Santos mosupak, nakahibalo siya, nga makahatag kini og rason sa mga manggugubot nga panon sa pag-atake kanila.22
Balik sa Nauvoo, si Joseph mipadulong sa balay aron makita pag-usab si Emma ug ang ilang mga anak. Nanamilit siya pag-usab ug nangutana kon mokuyog ba si Emma niya, apan nasayud siya nga kinahanglan siyang magpabilin uban sa mga bata. Si Joseph makita nga maligdong ug mahunahunaon, seryoso nga nahibalo sa iyang dangatan.23 Sa wala pa siya mobiya, si Emma mihangyo kaniya og usa ka panalangin. Tungod kay wala nay panahon, mihangyo si Joseph niya sa pagsulat sa mga panalangin nga iyang gusto ug misaad nga siya mopirma niini sa iyang pagbalik.
Diha sa panalangin nga iyang gisulat, gipangayo ni Emma ang kaalam gikan sa Langitnong Amahan ug ang gasa sa pag-ila. “Nagtinguha ko sa Espiritu sa Dios aron masayud ug makasabut sa akong kaugalingon,” misulat siya. “Nagtinguha ako og usa ka mabungahon, abtik nga panghunahuna, aron ako makasabut sa mga plano sa Dios.”
Nangayo siya og kaalam sa pagpadako sa iyang mga anak, lakip na ang bata nga iyang gipaabut sa Nobyembre, ug mipahayag sa paglaum sa iyang walay katapusan nga pakigsaad sa kaminyoon. “Akong gitinguha sa tibuok kong kasingkasing ang pagpasidungog ug pagtahud sa akong bana,” siya misulat, “kanunay gayud magpakabuhi diha sa iyang pagsalig ug pinaagi sa paglihok nga mahiusa uban kaniya nga magpabilin sa dapit diin ang Dios mihatag kanako sa iyang kiliran.”
Sa katapusan, nag-ampo si Emma alang sa pagkamapainubsanon ug naglaum nga maglipay diha sa mga panalangin nga giandam sa Dios alang sa masulundon. “Nagtinguha ko nga bisan unsa man ang akong kahimtang sa kinabuhi,” misulat siya, “hinaut nga makahimo ko sa pag-ila sa kamot sa Dios sa tanang mga butang.”24
Gisugat ang managsoong Smith og mga pagpaninggit og mga binastos nga sinultihan sa dihang miabut sila sa Carthage sa hapit nang tungang gabii niadtong Lunes, sa Hunyo 24. Ang mga unit sa militia nga mikolekta sa mga armas sa mga Santos didto sa Nauvoo karon miuban nilang Joseph ug Hyrum agi sa kasaba diha sa kadalanan sa Carthage. Laing unit, nga nailhan isip ang Carthage Greys, nagkampo diha sa pampubliko nga plasa duol sa hotel diin ang managsoon[si Joseph ug Hyrum] nagplano nga magpalabay sa gabii.
Samtang miagi si Joseph sa Carthage Greys, ang mga tropa nagtinukmoray ug nagwinaklihay aron sa pagtan-aw. “Asa man nang hanggaw nga propeta?” usa ka tawo misinggit. “Hawani ang agianan ug pakit-a mi anang Joe Smith!” Ang mga tropa misinggit ug nagsyagit ug miitsa sa ilang mga pusil sa kahanginan.25
Pagkasunod buntag, si Joseph ug ang iyang mga higala mitahan sa ilang kaugalingon ngadto sa pulis. Pasado alas nuebe, si Gobernador Ford midapit nilang Joseph ug Hyrum sa pagpanglakaw uban niya agi sa nagpundok nga mga tropa. Ang militia ug ang manggugubot nga panon nga nagduot sa palibut nila naghilom ra hangtud ang usa ka pundok sa mga Grey misugod na usab sa pagpabati diha sa naglibut kanila ang hilum hangtud usa ka pundok sa Greys misugod sa pag-usab sa pagpangantyaw, miitsa sa ilang mga kalo sa kahanginan ug mibunot sa ilang mga espada. Sama sa ilang gihimo sa miaging gabii, ilang gisinggitan ug gibugalbugalan ang managsoon.26
Nianang adlawa sa korte, sila si Joseph ug Hyrum gibuhian aron maghulat sa paghusay sa gipasaka nga kaso bahin sa kagubot. Apan sa wala pa makabiya ang managsoon sa lungsod, ang duha sa kauban ni William Law nagdala og reklamo batok kanila tungod sa pagdeklarar og martial law didto sa Nauvoo. Gipasakahan sila og kaso nga pagbudhi batok sa gobyerno ug sa mga tawo sa Illinois, usa ka dakong sala nga nakapugong sa kalalakin-an nga makabuhi pinaagi sa pagpiyansa.
Si Joseph ug Hyrum natanggong sa bilanggoan sa distrito, gikandaduhan ang duha sa selda nianang gabhiuna. Pipila sa ilang mga higala mipili nga magpabilin uban kanila, aron mapanalipdan sila ug makuyogan. Nianang gabhiuna si Joseph misulat ngadto ni Emma nga giapilan og makapadasig nga mga balita. “Ang gobernador bag-o lang miuyon nga imartsa ang iyang mga sundalo ngadto sa Nauvoo,” mireport siya, “ ug ako mouban niya.”27
Pagkasunod adlaw, ang mga binilanggo gibalhin ngadto sa mas komportable nga kwarto sa ikaduhang andana sa bilanggoan sa Carthage. Ang kwarto adunay tulo ka dagkong mga bintana, usa ka higdaanan, ug usa ka kahoy nga pultahan nga gubaon ang trangka. Nianang gabhiuna, gibasa ni Hyrum og kusog ang Basahon ni Mormon ug si Joseph mihatag og gamhanang pagsaksi sa kabalaan sa katinuod niini ngadto sa mga gwardiya nga nagbantay. Mipamatuod siya nga ang ebanghelyo ni Jesukristo napahiuli na, nga ang mga anghel nangalagad gihapon ngadto sa katawhan, ug nga ang gingharian sa Dios sa makausa pa anaa na sa yuta.
Human misalop ang adlaw, si Willard Richards naabtan og hapon sa pagsulat hangtud ang iyang kandila naupos na. Si Joseph ug Hyrum nanghigda sa katre, samtang ang duha ka mga bisita, si Stephen Markham, ug John Fullmer, nanghigda sa banig diha sa salog. Sa duol nila, diha sa gahi nga salog, naghigda sila si John Taylor ug Dan Jones, usa ka Welsh nga kapitan sa riverboat kinsa miapil sa simbahan nga kapin lang og gamay sa usa ka tuig.28
Usa ka adlaw niana sa wala pa ang tungang gabii, ang mga kalalakin-an nakadungog og usa ka buto sa pusil gikan sa gawas sa bintana duol kaayo sa ulohan ni Joseph. Ang propeta mibangon ug mibalhin sa salog tupad ni Dan. Hilum nga nangutana si Joseph niya kon nahadlok ba siyang mamatay.29
“Miabut na ba ang panahon?” Nangutana si Dan diha sa iyang baga nga Welsh nga tonada. “Ang malambigit sa maong kawsa dili ko motuo nga ang kamatayon dunay daghang ikapanghadlok.”
“Makita pa nimo ang Wales,” mihunghong si Joseph, “ug matuman ang misyon nga gisangon diha nimo sa dili pa ka mamatay.”
Mga tungang gabii, nakamata si Dan sa tingog sa mga tropa nga nagmartsa agi sa bilangguan. Mibangon siya ug mitan-aw sa bintana. Sa ubos, nakita niya ang daghang kalalakin-an sa gawas. “Pila man kabuok ang mosulod?” nakadungog siya nga dunay nangutana.
Nakuyawan, gipukaw dayon ni Dan ang uban nga mga binilanggo. Nakadungog sila og mga tunob nga nanaka sa hagdan ug gibangil nila ang ilang kaugalingon sa pultahan. Dunay mikuha og lingkuranan aron magamit nga hinagiban basin og ang mga kalalakin-an sa gawas modasmag sa kwarto. Adunay tumang kahilum sa ilang palibut samtang naghulat sila sa pag-atake.
“Dali na!” Sa katapusan misinggit si Joseph. “Andam na mi ninyo!”
Gikan sa pultahan, si Dan ug ang ubang mga binilanggo nakadungog sa hinagawhaw nga nagbalik-balik, daw ang mga kalalakin-an sa gawas dili makadesider kon moatake ba o mobiya. Ang kaguliyang nagpadayon hangtud sa kadlawon, dihang sa katapusan nadunggan sa mga binilanggo nga ang kalalakin-an nanganaog sa hagdanan.30
Pagkasunod adlaw, Hunyo 27, 1844, nakadawat si Emma og sulat gikan ni Joseph, sa sinulatan ni Willard Richards. Si Gobernador Ford ug ang usa ka pundok sa militia nagpadulong na sa Nauvoo. Apan bisan pa sa iyang gisaad, ang gobernador wala modala ni Joseph uban kaniya. Hinoon, iyang gibahin ang usa ka unit sa militia sa Carthage ug nagbilin lang og gamayng pundok sa mga Carthage Grey sa paggwardiya sa bilanggoan, gipasagdan ang mga binilanggo nga mas mabantang sa pagpang-atake.31
Gusto gihapon ni Joseph nga ang mga Santos mainitong motagad sa gobernador ug dili mohimo og bisan unsang mga pag-alarma. “Walay kakuyaw sa bisan unsang mando sa pagpatay,” siya miingon kaniya, “apan ang pagmatngon gikinahanglan aron adunay kaluwasan.”32
Human sa sulat, gisulatan pa ni Joseph og mubo nga paapas nga sulat sa kaugalingon niyang kamot. “Ako andam na nga modawat sa akong dangatan, sayud nga ako nahatagan og kaangayan ug nakahimo sa tanan kutob sa mahimo,” namahayag siya. Mihangyo siya sa paghatag sa iyang gugma ngadto sa mga bata ug sa iyang mga higala. “Mahitungod sa pagbudhi sa nasud,” midugang siya, “ako wala gayud makahimo niini, ug sila walay ikapamatuod bisan usa ka panghitabo sa ingon nga matang.” Gisultihan niya siya nga dili mabalaka mahitungod sa kadaut nga mahitabo kaniya ug ni Hyrum. “Ang Dios mopanalangin kaninyong tanan,” gitapos niya ang sulat.33
Si Gobernador Ford miabut sa Nauvoo nianang adlawa ug namulong sa mga Santos. Iya silang gibasol sa krisis ug mihulga nga sila himoong responsable sa sangputanan niini. “Usa ka dakong krimen ang nahimo sa pagguba sa imprintahanan sa Expositor ug ang pagpaubos sa siyudad sa martial law,” pamahayag niya. “Usa ka bug-at nga pagbayad kinahanglang pagahimoon, busa andama ang inyong mga hunahuna sa mga dinalian.”34
Iyang gipasidan-an ang mga Santos nga ang Nauvoo mahimong gub-on ug ang katawhan niini mangamatay kon sila mosukol. “Makasiguro mo niini,” miingon siya. “Gamay lang nga sayop nga pamatasan gikan sa mga lumulupyo, ug ang mga kasuko nga anaa nang daan ikapadayag na.”35
Ang gipamulong nakapasilo sa mga Santos, apan gumikan kay naghangyo si Joseph kanila sa pagpatunhay sa kalinaw, misaad sila sa pagpaminaw sa pasidaan sa gobernador ug mopaluyo sa mga balaod sa estado. Natagbaw, mitapos sa iyang pakigpulong ug giparada ang iyang mga tropa sa Kadalanan. Samtang nagmartsa ang mga sundalo, sila mihulbot sa ilang mga espada ug mahulgaon nga miwara-wara niini.36
Ang oras hinay kaayong milabay didto sa bilanggoan sa Carthage nianang hapona. Sa kainit sa ting-init, ang kalalakin-an mihukas sa ilang mga kupo ug nangabli sa mga bintana aron makasulod ang hangin. Sa gawas, walo ka mga tawo sa mga Carthage Grey nagbantay sa bilanggoan samtang ang uban sa militia nagkampo sa duol. Laing guardiya naglingkod sa gawas sa pikas habig sa pultahan.37
Si Stephen Markham, Dan Jones, ug ang uban gisugo-sugo ni Joseph. Sa mga lalaki nga mipabilin didto sa miaging gabii, sila lang si Willard Richards ug John Taylor ang miuban nilang Joseph ug Hyrum. Sa sayo pa nianang adlawa, ang mga bisita mipayuhot og duha ka pusil ngadto sa mga binilanggo—usa ka six-shooter nga rebolber ug single-shot nga pistola—basin og may moatake. Nagbilin usab si Stephen og usa ka gahi nga sungkod nga gitawag niya og “pambunal sa badlungon.”38
Aron mapagaan ang gibati ug magpalabay sa oras, si John miawit og usa ka British nga himno nga bag-uhay lang nahimong popular sa mga Santos. Ang mga lyrics niini naghisgut bahin sa usa ka mapaubsanon nga estranghero nga naa sa panginahanglan kinsa sa katapusan mipadayag sa iyang kaugalingon isip ang Manluluwas:
Sa kalit akong nailhan,
Estrangherong nagtakuban;
Uwat sa kamot nakit-an,
Dios ang akong kaatubang;
Gipamulong N’yang ngalan ko——
“Wa ko ikaulaw nimo,
Kini imong handumanan;
Sa tanan nimong binuhatan.”
Sa nahuman ni John ang kanta, mihangyo si Hyrum niya sa pagkanta niini pag-usab.39
Pagka alas kwatro sa hapon, bag-ong mga gwardiya ang mirelyebo sa daan nang nagbantay. Si Joseph misugod sa pagpakig-istorya sa usa ka gwardiya diha sa pultahan samtang si Hyrum ug Willard hilum nga nag-istoryahanay. Paglabay sa usa ka oras, ang tigbantay sa prisohan misulod sa kwarto ug nangutana kon ang mga binilanggo gusto bang mobalhin ngadto sa mas luwas nga selda in kaso nga adunay pagpang-atake.
“Human sa panihapon moadto mi,” miingon si Joseph. Ang mga tigbantay sa prisohan mibiya ug si Joseph miatubang kang Willard. “Kon moadto mi sa bilanggoan,” pangutana ni Joseph, “mokuyog ka ba namo?”
“Nagtuo ba ka nga biyaan ka nako karon?” Mitubag si Willard. “Kon hukman ka nga bitayon tungod sa pagbudhi, ako ang magpabitay para nimo, ug mahimo kang gawasnon.”
“Dili ka makahimo ana,” miingon si Joseph.
“Buhaton nako,” miingon si Willard.40
Pipila ka minutos ang milabay, ang mga binilanggo nakadungog sa kanaas diha sa pultahan ug dayon ang tulo o upat ka buto sa pusil. Mipasiplat si Willard sa abli nga bintana ug nakita ang gatusan ka kalalakin-an sa ubos, ang ilang mga nawong gibulitan og lapok ug pulbora, nagdasok sa pagsulod sa bilanggoan. Gilabni ni Joseph ang usa sa mga pistola samtang gikuha sad ni Hyrum ang lain. Si John ug Willard mipunit og mga sungkod og gigunitan nga mura og pangbunal. Ang upat ka mga lalaki miduot sa pultahan samtang ang mga manggugubot midali pagsaka sa hagdanan ug misulay sa pagpwersa nga makasulod.41
Nagbuto-buto diha sa mga ang-ang samtang ang mga manggugubot mipusil sa pultahan. Si Joseph, John, ug Willard milayat sa daplin sa pultahan samtang ang bala milapos sa kahoy. Miigo kini sa nawong ni Hyrum ug miliso siya, nasukamod gikan sa pultahan. Laing bala ang miigo sa ubos nga bahin sa iyang buko-buko. Nakabuto ang iyang pistola ug nahagba siya sa salog.42
“Igsoong Hyrum!” Misangpit si Joseph. Naggunit sa iyang six-shooter, giabli niya ang pultahan og pila ka pulgada ug mipabuto og kausa. Dugang pang mga bala ang nanglupad, ug gipabuthan ni Joseph ang mga manggugubot nga bisan asa lang tira samtang si John migamit sa sungkod sa pagbunal sa mga sumbuhan sa mga pusil ug mga bayoneta nga nanglapos sa pultahan.43
Human si Joseph nakapabuto sa rebolber og kaduha o katulo ka higayon, si John midagan sa bintana ug misulay sa pagsaka sa taas nga kordeso sa bintana. Usa ka lingin nga bala ang milapos sa kwarto ug miigo sa iyang batiis, natakilpo siya nga wala na ka balanse. Namanhud ang iyang lawas ug nalamba siya sa kurdiso sa bintana, nabuak ang iyang orasan diha sa bulsa sa dise-sais minutos pasado alas singko.
“Naigo ko” miping-it siya.
Giguyod ni John ang iyang kaugalingon tabok sa salog ug miligid ngadto sa ilawom sa higdaanan samtang ang mga manggugubot balik-balik nga mitira. Usa ka bala migisi sa iyang dapi-dapi, milangkat og tipik sa unod. Duha pa ka bala ang miigo sa iyang pulso ug sa bukog nga ibabaw lang og gamay sa tuhod.44
Diha sa kwarto, si Joseph ug Willard mihurot sa ilang kusog sa pagduot sa pultahan samtang si Willard nangwakli sa mga sumbohan sa pusil ug sa mga bayoneta sa iyang atubangan. Sa kalit lang, nabuhian ni Joseph ang rebolber ngadto sa salog ug milayat sa bintana. Sa iyang paglakang sa kordeso sa bintana, duha ka bala ang miigo sa iyang buko-buko. Laing bala ang misiak sa bintana ug mitusak sa ubos sa iyang kasingkasing.
“O Ginoo, akong Dios,” misinggit siya. Ang iyang lawas nasagbay sa bintana, ug midailos nga nag-una ang ulo gawas sa bintana.
Midali si Willard sa pagtabok sa kwarto ug gigawas ang iyang ulo samtang ang bala mihadyong agi niya. Sa ubos, nakita niya ang mga manggugubot nga mihugpa naglibut sa nagkadugo nga lawas ni Joseph. Ang propeta nagtakilid sa iyang wala tupad sa bato nga atabay. Nagtan-aw si Willard, naglaum nga makakita pa og timailhan nga ang iyang higala buhi pa. Mga segundo ang milabay, ug wala na siyay nakitang paglihok.
Si Joseph Smith, ang propeta ug manalagna sa Ginoo, patay na.45