Να είστε λοιπόν εσείς τέλειοι -- τελικώς
Αν εμμείνουμε, τότε κάπου στην αιωνιότητα ο εξευγενισμός μας θα τελειώσει και θα είναι ολοκληρωμένος.
Οι γραφές γράφτηκαν για να μας ευλογήσουν και να μας ενθαρρύνουν και σίγουρα αυτό κάνουν. Ευχαριστούμε τους ουρανούς για κάθε κεφάλαιο και εδάφιο που μας έχει δοθεί ποτέ. Αλλά έχετε προσέξει πως κάθε τόσο μία περικοπή θα εμφανιστεί που να μας θυμίζει πως έχουμε μείνει λίγο πίσω; Για παράδειγμα, η επί του Όρους Ομιλία ξεκινά με κατευναστικές, ήπιους μακαρισμούς, αλλά στα εδάφια που ακολουθούν, μας λένε --μεταξύ άλλων-- πως όχι μόνο δεν πρέπει να σκοτώνουμε, αλλά ούτε καν να θυμώνουμε. Μας λένε πως όχι μόνο δεν πρέπει να μοιχεύουμε, αλλά επίσης ούτε καν να έχουμε ακάθαρτες σκέψεις. Για εκείνους που τον ζητούν, πρέπει να δίνουμε τον ένα μανδύα και κατόπιν να δίνουμε και τον χιτώνα μας. Πρέπει να αγαπούμε τους εχθρούς μας, να ευλογούμε αυτούς που μας καταρώνται, να κάνουμε καλό σε αυτούς που μας μισούν.1
Αν αφού έχουμε διαβάσει έως εδώ είμαστε αρκετά σίγουροι ότι δεν πρόκειται να πάρουμε καλούς βαθμούς στον έλεγχο του Ευαγγελίου, η τελευταία εντολή στη σειρά είναι σίγουρα να τελειώσουμε το έργο: «Να είστε λοιπόν, εσείς τέλειοι, όπως ο Πατέρας σας… στους ουρανούς είναι τέλειος»2. Με αυτή την καταληκτική προστακτική, θέλουμε να πάμε πίσω στο κρεβάτι και να τραβήξουμε τα σκεπάσματα πάνω από το κεφάλι μας. Τέτοιοι ουράνιοι στόχοι φαίνονται πέρα από τις δυνάμεις μας. Κι όμως σίγουρα ο Κύριος δεν θα μας έδινε μία εντολή που γνώριζε πως δεν θα μπορούσαμε να τηρήσουμε. Ας δούμε πού μας πηγαίνει αυτό το δίλημμα.
Γύρω από την Εκκλησία ακούω πολλούς που αγωνίζονται με αυτό το θέμα: «Δεν είμαι αρκετά καλός». «Έχω τόσες ελλείψεις». «Δεν θα γίνω ποτέ ισάξιος». Το ακούω αυτό από εφήβους. Το ακούω αυτό από ιεραποστόλους. Το ακούω αυτό από νεοφώτιστα μέλη. Το ακούω αυτό από παλιά μέλη. Μία διορατική Αγία των Τελευταίων Ημερών, η αδελφή Ντάρλα Άιζακσον, έχει παρατηρήσει ότι ο Σατανάς με κάποιον τρόπο έχει καταφέρει να κάνει τις διαθήκες και τις εντολές να μοιάζουν με κατάρες και καταδίκες. Για κάποιους έχει διαστρέψει τα ιδανικά και την έμπνευση του Ευαγγελίου σε αυτο-απέχθεια και μιζέρια3.
Αυτό που λέω τώρα με κανένα τρόπο δεν αρνείται ούτε μειώνει οποιαδήποτε εντολή μας έχει δώσει ποτέ ο Θεός. Πιστεύω στην τελειότητά Του και γνωρίζω πως είμαστε πνευματικοί Του γιοι και κόρες, με τη θεϊκή δυνατότητα να γίνουμε όπως Αυτός. Επίσης γνωρίζω πως, ως τέκνα του Θεού, δεν θα πρέπει να υποβαθμίζουμε ή να κακολογούμε τον εαυτό μας, σαν να πρόκειται η αυστηρή αυτοκριτική να μας κάνει το άτομο που θέλει ο Θεός να γίνουμε. Όχι! Έχοντας προθυμία να μετανοήσουμε και επιθυμία για περισσότερη χρηστότητα πάντοτε στην καρδιά μας, θα ήλπιζα πως θα μπορούσαμε να επιδιώξουμε την προσωπική μας βελτίωση κατά τέτοιο τρόπο που δεν περιλαμβάνει να πάθουμε έλκος ή ανορεξία, να αποκτήσουμε αισθήματα κατάθλιψης ή να καταρρεύσει η αυτοπεποίθησή μας. Δεν είναι αυτό που ζητά ο Κύριος από παιδιά της Προκαταρκτικής ή οποιονδήποτε άλλον που με ειλικρίνεια τραγουδά: «Σαν τον Ιησού θα γίνω με προσπάθεια»4.
Για να τοποθετήσω το θέμα στο σωστό πλαίσιο, υπενθυμίζω σε όλους μας πως ζούμε σε έναν κόσμο που έχει εκπέσει και πως είμαστε αμαρτωλοί άνθρωποι. Είμαστε στο τελέστιο βασίλειο, όχι στο σελέστιο. Όπως ο Πρόεδρος Ράσσελ Νέλσον έχει διδάξει, εδώ στην θνητή ζωή η τελειότητα ακόμα «εκκρεμεί»5.
Έτσι πιστεύω ότι ο Ιησούς δεν είχε την πρόθεση να είναι η ομιλία Του επί του ζητήματος ένα λεκτικό σφυρί που να μας κτυπά για τις ελλείψεις μας. Όχι, πιστεύω ότι είχε την πρόθεση να είναι φόρος τιμής σε αυτό που είναι ο Θεός, ο Αιώνιος Πατέρας και τι μπορούμε εμείς να επιτύχουμε μαζί Του στην αιωνιότητα. Στην περίπτωσή μου, είμαι ευγνώμων που γνωρίζω ότι παρά τις ατέλειές μου, τουλάχιστον ο Θεός είναι τέλειος -- ότι τουλάχιστον Εκείνος είναι, για παράδειγμα, ικανός να αγαπά τους εχθρούς Του, επειδή πάρα πολύ συχνά, λόγω του «φυσικού ανθρώπου»6 σε μας, εσείς κι εγώ είμαστε εκείνος ο εχθρός κάποιες φορές. Πόσο ευγνώμων είμαι που τουλάχιστον ο Θεός μπορεί να ευλογήσει εκείνους που κακόβουλα τον χρησιμοποιούν, χωρίς να το θέλουμε ή να έχουμε την πρόθεση, όλοι μας τον χρησιμοποιούμε κακόβουλα κάποιες φορές. Είμαι ευγνώμων που ο Θεός είναι ελεήμων και ειρηνοποιός, γιατί εγώ χρειάζομαι έλεος και ο κόσμος χρειάζεται ειρήνη. Βεβαίως, όλα όσα λέμε για τις αρετές του Πατέρα τα λέμε επίσης για τον Μονογενή Του Υιό, ο οποίος έζησε και πέθανε με την ίδια τελειότητα.
Σπεύδω να πω πως η έμφαση στα επιτεύγματα του Πατέρα και του Υιού παρά στις αποτυχίες μας, δεν μας δίνει ούτε την ελάχιστη δικαιολογία για να ζούμε μία απείθαρχη ζωή ή για να ρίχνουμε το επίπεδό μας. Όχι, το Ευαγγέλιο από την αρχή ήταν «για την τελειοποίηση των αγίων… μέχρις ότου… φτάσουμε… σε τέλειον άνδρα, σε μέτρο ηλικίας τού πληρώματος του Xριστού»7. Απλώς εννοώ ότι τουλάχιστον ένας σκοπός μίας γραφής ή μίας εντολής μπορεί να είναι να μας υπενθυμίσει πόσο πραγματικά θαυμάσιο πραγματικά είναι το «μέτρο ηλικίας τού πληρώματος του Xριστού»8 ώστε να μας εμπνέει μεγαλύτερη αγάπη και θαυμασμό για Αυτόν και μεγαλύτερη επιθυμία να γίνουμε σαν Αυτόν.
«Μάλιστα, ελάτε προς το Χριστό, και τελειοποιηθείτε με αυτόν…» παρακαλεί ο Μορόνι. «Αγαπάτε το Θεό με όλη τη δύναμή σας, το νου και την ισχύ σας… με τη χάρη του να γίνετε τέλειοι με το Χριστό»9. Η μόνη μας ελπίδα για αληθινή τελειότητα είναι να την λάβουμε ως δώρο από τους ουρανούς -- δεν μπορούμε να την κερδίσουμε. Έτσι, η χάρη του Χριστού προσφέρει όχι μόνον σωτηρία από λύπη και αμαρτία και θάνατο αλλά επίσης σωτηρία από τη δική μας επίμονη αυτοκριτική.
Επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω μία παραβολή του Σωτήρα για να το πω αυτό με λίγο διαφορετικό τρόπο. Ένας δούλος χρωστούσε στον βασιλιά του το ποσό των 10.000 ταλάντων. Ακούγοντας την ικεσία του δούλου για υπομονή και έλεος, «ο κύριος αυτού του δούλου τον σπλαχνίστηκε και… χάρισε… το δάνειο». Αλλά αυτός ο ίδιος δούλος δεν συγχώρησε έναν άλλο δούλο που του χρωστούσε 100 δηνάρια. Ακούγοντας αυτό, ο βασιλιάς παραπονέθηκε προς αυτόν που είχε συγχωρήσει: «Δεν έπρεπε κι εσύ να ελεήσεις τον σύνδουλό σου, όπως κι εγώ σε ελέησα;»10
Υπάρχει κάποια διάσταση απόψεων ανάμεσα στους λογίους σχετικά με τις ισοτιμίες των νομισμάτων που αναφέρθηκαν εδώ --και συγχωρέστε τη νομισματική αναφορά των Η.Π.Α.-- αλλά για να κάνω τα μαθηματικά απλά, αν το μικρότερο χρέος των 100 δηναρίων που δεν συγχωρήθηκε ήταν, ας πούμε, 100 δολάρια στη σημερινή εποχή, τότε το χρέος των 10.000 ταλάντων που τόσο πρόθυμα συγχωρήθηκε θα μπορούσε να πλησιάζει το 1 δισεκατομμύριο δολάρια -- ή και περισσότερα!
Ως προσωπικό χρέος, αυτό είναι ένα αστρονομικό ποσό -- εντελώς πέρα από την κατανόησή μας. (Κανείς δεν μπορεί να ψωνίσει τόσα πολλά!) Λοιπόν, για τους σκοπούς αυτής της παραβολής, ας υποθέσουμε ότι είναι ακατανόητο, ας υποθέσουμε ότι ξεπερνά την ικανότητά μας να το αντιληφθούμε, και ας μην πούμε τίποτα για την δυνατότητά μας να το πληρώσουμε. Αυτό ισχύει διότι αυτή δεν είναι μία ιστορία για δύο δούλους που λογομάχησαν στην Καινή Διαθήκη. Είναι μία ιστορία που αφορά εμάς, την έκπτωτη ανθρώπινη οικογένεια -- τους θνητούς οφειλέτες, τους παραβάτες και όλους τους φυλακισμένους. Καθένας από εμάς είναι οφειλέτης και η ετυμηγορία ήταν φυλάκιση για τον καθέναν μας. Εκεί θα είχαμε όλοι παραμείνει αν δεν ήταν η χάρη ενός Βασιλιά ο οποίος μας ελευθέρωσε, γιατί μας αγαπά και «μας σπλαχνίστηκε»11.
Ο Ιησούς χρησιμοποιεί το απροσμέτρητο μέτρο σύγκρισης εδώ, γιατί η Εξιλέωσή Του είναι μία απροσμέτρητη δωρεά, δοσμένη με ένα ασύλληπτο κόστος. Μου φαίνεται πως εκείνο είναι τουλάχιστον ένα μέρος του νοήματος, πίσω από την ευθύνη του Ιησού να είναι τέλειος. Μπορεί να μην μπορούμε να δείξουμε ακόμα την τελειότητα των 10.000 ταλέντων που έχουν επιτύχει ο Πατέρας και ο Υιός, αλλά δεν είναι πάρα πολύ γι’ Αυτούς να ζητούν να είμαστε λίγο πιο ευσεβείς στα μικρά πράγματα, να μιλούμε και να ενεργούμε, να αγαπούμε και να συγχωρούμε, να μετανοούμε και να βελτιώνουμε τουλάχιστον στο επίπεδο τελειότητας των 100 λιρών, που είναι ξεκάθαρα μέσα στις δυνατότητές μας να κάνουμε.
Αδελφοί και αδελφές, εκτός από τον Ιησού, δεν υπήρξαν άψογες παρουσίες σε αυτό το γήινο ταξίδι όπου ακολουθούμε, οπότε ενώ είμαστε στη θνητότητα, ας προσπαθούμε για σταθερή βελτίωση, αλλά χωρίς εμμονή, όπως αυτήν που οι κοινωνικοί επιστήμονες ονομάζουν «τοξική τελειομανία»12. Θα πρέπει να αποφύγουμε αυτή την εμμονική προσδοκία από τον εαυτό μας, από τους άλλους, και ας προσθέσω κι από εκείνους που καλούνται να υπηρετήσουν στην Εκκλησία -- που για τους Αγίους των Τελευταίων Ημερών σημαίνει όλους, διότι έχουμε όλοι κληθεί να υπηρετήσουμε κάπου.
Αναφορικά με αυτό, ο Λέων Τολστόι έγραψε την ιστορία ενός ιερέα που επικρίθηκε από ένα μέλος του ποιμνίου του επειδή δεν ζούσε τόσο σωστάόσο θα έπρεπε, με τον επικριτή να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι αρχές που δίδασκε ο παραστρατημένος ιερέας ήταν επίσης λανθασμένες.
Απαντώντας σε αυτή την κριτική, ο ιερέας λέει: «Κοίτα τη ζωή μου τώρα και σύγκρινέ την με την προηγούμενη ζωή μου. Θα δεις πως προσπαθώ να ζήσω την αλήθεια που κηρύττω». Ανήμπορος να ζήσει στο ύψος των υψηλών ιδανικών που δίδασκε, ο ιερέας παραδέχεται πως απέτυχε. Όμως αναφωνεί:
«Κάνε μου επίθεση, [αν επιθυμείς], το κάνω εγώ μόνος μου, αλλά [μην] επιτίθεσαι… στο μονοπάτι που ακολουθώ… Αν γνωρίζω τον δρόμο για το σπίτι [αλλά] περπατώ κατά μήκος του μεθυσμένος, είναι λιγότερο σωστός ο δρόμος απλώς και μόνο επειδή παραπατώ από πλευρά σε πλευρά του δρόμου;
»…Μην φωνάζετε με χαρά: “Κοιτάξτε τον!… Εκεί είναι [σέρνεται] σε ένα βούρκο!” Όχι, μην κομπάζετε, αλλά δώστε… τη βοήθειά σας [σε οποιονδήποτε προσπαθεί να βαδίσει στον δρόμο πίσω στον Θεό]»13.
Αδελφοί και αδελφές, ο καθένας μας φιλοδοξεί σε μία ζωή περισσότερο σαν του Χριστού από αυτήν που συχνά καταφέρνουμε να ζήσουμε. Αν το παραδεχθούμε αυτό ειλικρινά και προσπαθήσουμε να βελτιωθούμε, δεν είμαστε υποκριτές, είμαστε άνθρωποι. Είθε να αρνηθούμε να αφήσουμε τις δικές μας θνητές ανοησίες και τα αναπόφευκτα ελαττώματα ακόμη και των καλύτερων ανδρών και γυναικών γύρω μας, να μας κάνουν κυνικούς για τις αλήθειες του Ευαγγελίου ή την ελπίδα για το μέλλον μας ή την πιθανότητα αληθινής θειότητας. Αν εμμείνουμε, τότε κάπου στην αιωνιότητα ο εξευγενισμός μας θα τελειώσει και θα είναι ολοκληρωμένος -- που είναι το νόημα στην Καινή Διαθήκη της τελειότητας14.
Καταθέτω μαρτυρία για εκείνον τον μεγαλοπρεπή προορισμό, που έγινε διαθέσιμος σε εμάς από την Εξιλέωση του Κυρίου Ιησού Χριστού, ο οποίος ο Ίδιος εξακολουθούσε «από χάρη σε χάρη»15 έως ότου στη θνητότητά Του16 έλαβε τέλεια πληρότητα επουράνιας δόξας17. Καταθέτω μαρτυρία πως αυτή και κάθε ώρα, με χέρια πληγωμένα από τα καρφιά, εκτείνει προς εμάς την ίδια εκείνη χάρη, κρατώντας μας και ενθαρρύνοντάς μας έως ότου είμαστε ασφαλείς στο σπίτι, στην αγκαλιά των Αιώνιων Γονέων. Για μια τέτοια τέλεια στιγμή, εξακολουθώ να πασχίζω έστω και αδέξια. Για μια τέτοια τέλεια δωρεά, εξακολουθώ να δίνω ευχαριστίες, έστω και ανεπαρκώς. Το κάνω αυτό στο όνομα της ίδιας της Τελειότητας, Εκείνου που ποτέ δεν ήταν αδέξιος ή ανεπαρκής, αλλά που μας αγαπά όλους εμάς που είμαστε, δηλαδή τον Κύριο Ιησού Χριστό, αμήν.