2018
Ko e Kumi Tokoni ke Tokoniʻi ʻa e Niʻihi Kehé
ʻOkatopa 2018


Ngaahi Tefitoʻi Moʻoni ʻo e Ngāue Fakaetauhí

Ko e Kumi Tokoni ke Tokoniʻi ʻa e Niʻihi Kehé

ʻOku founga fēfē haʻatau fakakau e niʻihi kehé ʻi he taimi ʻoku tau fie maʻu tokoni ai ʻi heʻetau ngaue fakaetauhí? Kau ʻi he ngaahi ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí pea mo e fakataha alēlea ʻo e ʻuluaki Sāpaté.

ʻĪmisi
two women talking

Ko e taimi naʻe puke ai ʻa Kefi ʻi he mamateá (multiple sclerosis) ʻo heka saliote peé, naʻá ne fakatokangaʻi naʻá ne fie maʻu tokoni ʻi he pō kotoa pē ke hifo mei hono seá ki hono mohengá. Naʻe fuʻu lahi e fatongiá ni ia ki ha mēmipa pē ʻe toko taha. Naʻe aleaʻi leva ʻe he kōlomu ʻo e kaumātuʻá siʻono tūkungá pea nau pehē ke fokotuʻu ha taimi-tēpile ke tokoniʻi ia he efiafi kotoa pē.1

Ko e taimi ʻoku tau ʻiloʻi ai e ngaahi fie maʻu mo e ivi ʻo kinautolu ʻoku tau tokoniʻí, te tau lava ʻo ʻiloʻi ai ʻoku tau fie maʻu ha tokoni ke feau ʻenau ngaahi fie maʻú. Ko e ngaahi ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí mo e fakataha alēlea ʻo e ʻuluaki Sāpaté ko ha ongo faingamālie ia ke aleaʻi ai e founga ke fakaʻaongaʻi lelei ai ʻa e niʻihi kehé.

Ngaahi ʻInitaviu Fakaetauhí

Ko e ʻinitaviu fakakuata ko ʻeni ʻi he vahaʻa ʻo e kau fefine ngāue fakaetauhí mo e kau palesitenisī ʻo e Fineʻofá pe kau tangata ngāue fakaetauhí mo e kau palesitenisī ʻo e kōlomu ʻo e kau mātuʻá, ko e fakamatala pē ia ʻe taha ʻoku tau fai fekauʻaki mo kinautolu ʻoku tau ngāue fakaetauhi ki aí. Ko e ʻinitaviú ko ha faingamālie fakakuata ia ke (1) fealēleaʻaki fekauʻaki mo e ngaahi mālohinga, fie maʻu, mo e faingataʻa ʻoku fekuki mo e ngaahi fāmili mo e niʻihi fakafoʻituitui ne vahe angé, (2) fakapapauʻi e ngaahi fie maʻu ʻe ala tokoni ai e kōlomú, Fineʻofá, pe ko e fakataha alēlea fakauōtí; pea (3) ke ako mei he kau takí mo fai ha fakalotolahi ʻi he ngāue fakaetauhí.

ʻE fetuʻutaki fakahangatonu ʻe he palesiteni ʻo e kōlomu ʻo e kaumātuʻá mo e palesiteni ʻo e Fineʻofá ʻa e ngaahi fie maʻu mahuʻingá ki he pīsopé pea te na maʻu ha faleʻi mo ha fakahinohino meiate ia.

Te ke lava ʻo maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí ʻi he ministering.lds.org.

Ko Hono ʻAi e ʻInitaviu ʻo e Ngāue Fakaetauhí ke ʻUhingamālié

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Keuli E. Sitīvenisoni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻi heʻene poupouʻi e fakamatala ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻe hoko ʻa e polokalama ngāue fakaetauhí ko ha hinisi ʻe vilo ai e ngāue ʻa e Siasí, “ʻE makatuʻunga ʻa hono fakahoko ʻene vīsoné … ʻi he lelei ʻo hono akoʻi ʻo e kau tangata mo e kau fafine ngāue faketauhí pea mo hono fakahoko e ʻinitaviu fakaetauhí.”2

Ko ha fanga kiʻi tokoni ʻe fā ki he kau tangata mo e kau fafine ngāue fakaetauhí:

  • ʻAlu ki he ʻinitaviú ʻo kumi ha faleʻi. Mateuteu ke ako.

  • Mateuteu ke aleaʻi ʻa e ngaahi fie maʻu te ke ala fie maʻu tokoni ʻi hono feaú.

  • Tokanga ki he ngaahi mālohinga mo e ngaahi meʻa fakafoʻituitui ʻoku lava ke fakahoko ʻe he tokotahá, kae ʻikai ko e ngaahi fie maʻú pē.

  • Fetuʻutaki ki he kau palesitenisií ki ha faleʻi ʻi he vahaʻa ʻo e ngaahi ʻinitaviu fakakuatá, ʻo ka fie maʻu.

Fanga kiʻi tokoni ʻe nima ki he kau takí:

  • ʻOku ʻikai fie maʻu ke lōloa ʻa e ʻinitaviú, kae fakataimitēpileʻi ha taimi feʻunga ke mo talanoa ai ʻi ha feituʻu ʻe lava ai ha pōtalanoa ʻoku ʻuhingamālié.

  • ʻAi e faingamālie ko iá ke ke ngāue fakaetauhi ai ki he tangata pe fefine ngāue fakaetauhí.

  • ʻOua te ke fai ha fehuʻi ʻe ngali ʻokú ke lau pē ʻa e lahi ʻo e ngaahi ʻaʻahí pe vakaiʻi e fetuʻutakí (“Naʻe lava hoʻo ngāue fakaetauhí?”) Fai e ngaahi fehuʻi te ne fakaʻaiʻai ʻa e tōʻonga ʻoku fie maʻu ke faí (“Ko e hā ha ongo naʻá ke maʻu ʻi hoʻomo lotua e ngaahi fāmilí? Ko e hā naʻe hoko ʻi hoʻo talangofua ki he ngaahi ueʻi ko iá?”)

  • Fakafanongo fakamātoato mo hiki ha fakamatala.

  • Fealēleaʻaki fakataha. ʻOku maʻu ʻe he ngaahi hoa ngāue fakaetauhí ʻa e totonu ki he fakahā fekauʻaki mo kinautolu kuo vahe ke nau ngāue fakaetauhi ki aí.

Ngaahi Fehuʻi mo e Tali fekauʻaki mo e Ngaahi ʻInitaviu ʻo e Ngāue Fakaetauhí

Ko e hā ʻa e ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí?

Ko ha fealeaʻaki ia ʻi he vahaʻa ʻo e kau tangata ngāue fakaetauhí mo ha mēmipa ʻo e kau palesitenisī ʻo e kolomu e kaumātuʻá pe kau fafine ngāue fakaetauhí mo e ha mēmipa ʻo e kau palesitenisī ʻo e Fineʻofá ʻi ha feituʻu te nau lava ai ʻo fekumi mo maʻu ha tataki fakalaumālie mei he Laumālie Māʻoniʻoní. Ko hono olá, ʻe lava ai ke ueʻi fakalaumālie ʻa e kau tangata mo e kau fafine ngāue fakaetauhí ke nau tokangaʻi, ʻofaʻi, akoʻi, pea mo fai ha fakafiemālie ʻi he founga ʻa e ʻEikí.

ʻOku fie maʻu ʻa e ngaahi ʻinitaviu fakakuata ko ʻení ke nau ʻi ai tonu?

Ko e angamahení ʻoku fakahoko ia ʻi heʻenau ʻi ai tonu, ka ʻe lava pē ke fakahoko ia he telefoní pe ʻi he ʻinitanetí kapau ʻoku ʻikai lava ha fealeaʻaki mata ki he mata. Ko e fakalūkufuá, ʻe fakatou kau ʻa e ongo hoá ʻi he ʻinitaviú ʻo ka taau.

Ko e hā ʻa e taumuʻa ʻo e ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí?

Ko e ngaahi ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí ko ha faingamālie ia ke vakaiʻi ai ʻe he kau tangata mo e kau fafine ngāue fakaetauhí ʻa e ngaahi tuʻunga lolotongá, fokotuʻu ha ngaahi palani ki he kahaʻú, pea mo maʻu e tokoni ʻoku fie maʻu ki he fakafoʻituituí pe ngaahi fāmili ʻoku nau ngāue fakaetauhi ki aí. Ko ha faingamālie ia ke fetalanoaʻaki ai pe ko e hā ʻa e tokoni ʻe lava ʻo foaki ʻe he kōlomú mo e Fineʻofá.

ʻE founga fēfē haʻaku ngāue ki he ngaahi meʻa ʻoku ʻikai fakahāhāholo pe pelepelengesí?

ʻE toki vahevahe pē ʻe he kau tangata mo e kau fafine ngāue fakaetauhí ʻa e fakamatala ʻoku ʻikai fakahāhāholó ki he palesiteni ʻo e kōlomu ʻo e kaumātuʻá pe Fineʻofá—pe fakahangatonu ki he pīsopé. ʻOku ʻikai totonu ke vahevahe ʻa e fakamatala ʻoku ʻikai totonu ke fakahāhāholo pe pelepelengesí ʻi he ngaahi fakataha alēlea he ʻuluaki Sāpaté.

ʻĪmisi
council meeting

Ngaahi Fakataha Alēlea ʻo e Sāpate ʻUluakí

Makehe mei he ngaahi ʻinitaviu ʻo e ngāue fakaetauhí, ʻoku hoko ʻa e ngaahi fakataha alēlea ʻo e Sāpate ʻuluakí ko ha founga ia ʻe taha ke fakakau ai ʻa e niʻihi kehé ʻi he ngāue fakaetauhí. ʻE lava ke maʻu ʻe kinautolu ʻi he ngaahi fakataha ʻa e Fineʻofá mo e kōlomu ʻo e kaumātuʻá ha tataki mei he Laumālié pea mo e niʻihi kehe ʻi he kulupú.

Ko e taumuʻa ʻo e fakataha alēleá ke:

  • “Fealēleaʻaki fakataha ki he ngaahi fatongia, faingamālie, mo e ngaahi faingataʻa fakafeituʻú;

  • “Feakoʻaki mei he ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi aʻusia ʻa e niʻihi kehé; mo

  • “Palani ha ngaahi founga ke nau ngāueʻi ai e ngaahi ueʻi ne nau maʻu mei he Laumālié.”3

Ko e ngaahi fakataha alēleá ʻoku ʻikai ko e fealēleaʻaki pē: ʻoku taki kitautolu ʻe he ngaahi fakatahá ke tau ngāue fakataautaha pe fakakulupu ʻo fakatatau mo e ueʻi ʻa e Laumālié. ʻE lava ke ongoʻi ʻe he kau mēmipá ha loto-holi ke fakahoko e ngāue ʻa e ʻEikí tupunga mei he ngaahi fakataha ko ʻení.

Fakaafe ke Ngāue

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, “Ko ʻemau lotú he ʻahó ni ke mavahe atu e tangata mo e fefine taki taha—pea mo ʻetau kau talavou mo e finemui matuʻotuʻa angé—[ʻo] tukupā lahi ange ke fetauhiʻaki ʻi he ʻofa, ʻo fai ia tuʻunga pē ʻi he ʻofa haohaoa ʻa Kalaisí.”4

Maʻuʻanga Fakamatalá

  • Vakai, Vitiō Mormon Messages “Lift,” lds.org/media-library.

  • Gary E. Stevenson, ʻi he “ʻInitaviu ʻo e Ngāue Fakaetauhí” (vitiō), ministering,lds.org.

  • Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻae Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisētekí mo e Fineʻofá, ʻi he Liahona, Nōv. 2017, 140; ʻoku toe maʻu foki ʻi he comefollowme.lds.org.

  • Jeffrey R. Holland, “Ke Ne ʻIate Kinautolu mo Fakamālohia ‘a Kinautolu,” Liahona, Mē 2018, 103.