Na Loloma ni Kalou
Na loloma e ivakarau ni noda vakabauta, na veivakauqeti ni noda talairawarawa, ka sa veta sara e cake ni noda bula vakatisaipeli.
Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai sa tubu tikoga ka sa kilai vakavinaka cake tiko ki vuravura taucoko. E dina ni ra na tu ga o ira era dau boroya eso na iyaloyalo lasu ni Lotu kei ira na lewena, e levu na tamata era raici keda ni da dau dina, dauveivuke, ka daucakacaka. Eso era raica na iyaloyalo ni daukaulotu koti vakaleleka, matavuvale dau veilomani, ka itokani vinaka vakaitikotiko ka ra sega ni dau gunu se vakatavako. E rawa talega ni da kilai ni da tamata dau lako ki lotu e vei-Sigatabu me tolu na auwa ena vanua era veitacini ka veiganeni kece kina, na vanua era lagata kina na gone na sere me baleta na uciwai dau vosa, na vunikau ka vuataka na popukoni, kei ira na gone era vinakata me ra rarama ni matanisiga.
Kemuni na taciqu kei na ganequ, ena veika kece eda vinakata me da kilai kina, e tu beka eso na ivakarau ni bula ka cecere cake e dodonu me keda ivakatakilakila ni da lewe ni Nona Lotu, ka sa tisaipeli dina sara i Jisu Karisito? Me tekivu mai na gauna ni noda koniferedi raraba ena ono na vula sa oti, au dau vakasamataka voli mai na tikina oqo kei na taro tale eso e tautauvata. Nikua au vinakata meu wasea vei kemuni eso na vakasama kei na veivakauqeti ka ra yaco mai ena vuku ni vakatataro oqori. Na imatai ni taro:
Ena Rawa Vakacava Me da Tisaipeli Dina i Jisu Karisito?
E sauma sara ga vakataki Koya na iVakabula ena Nona tukuna vakaoqo: “Kevaka dou sa lomani au, dou talairawarawa ki na noqu ivunau.”1 Oqo na isaluwaki ni ibalebale ni tisaipeli dina: o ira era sa ciqomi Jisu Karisito, era na dau salavata kei Koya.2
Na ka oqo ena rawa ni vakavu leqa vei ira eso baleta ni sa rui levu na “ka me caka” kei na ka “me kakua ni caka” ka na rawa ni yaco me bolebole vei keda na noda vakamuria wale toka mada ga. Ena so na gauna, na kena vakamacalataki vakasivia eso na ivakavuvuli vakalou—e vuqa mai na ivurevure sega ni veivakauqeti—ena vakadredretaka vakalevu cake, ka vakawaicalataka na savasava ni veika dina vakalou ni vakuri ena vakasama vakatamata. Na nona vakasama vinaka e dua na tamata—e dua na ka e vinaka vua—ena yaco me kadre ka tubu, ka yaco me dua na ka e namaki. Ka na yaco kina, ni na rawa ni yali na veivakavuvuli tawamudu ena vereverea ni “veivakasama vivinaka.”
Oqo e dua na ka a vosataka na iVakabula me baleti ira na “kenadau” ni veika vakalotu ena Nona gauna ka a vosataka ko Koya ni sa rui dau kauwaitaka na veika matailalai ni lawa ka vakawalena na veika e bibi cake.3
Ena rawa vakacava ni da kidava tiko na veika bibi cake? E tiko beka e dua na kabasi e rawa ni vukei keda me da tuvalaka na veika bibi ni noda bula, noda vakanananu, kei na ivalavala?
E baci vakatakila tale na iVakabula na kena sala. Ni tarogi se cava na ivunau levu duadua, a sega ni qai wawa o Koya: “Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kecega, ”e kaya o Koya. “Ai matai ni vunau oqo ka levu.”4 Me rau lewe rua kei na ikarua ni vunau levu— me da lomana na wekada me vakataki keda5—sa dua kina na noda kabasi me na sega ni dusimaka walega na noda bula, ia na Lotu talega ni Turaga ena yasa ruarua ni ilati.
Baleta ni ivunau levu duadua na loloma, sa dodonu me na itakele ni veika kece sara eda cakava ena noda dui matavuvale, ena noda ilesilesi ena Lotu, kei na veika ni noda bula e veisiga. Na loloma sai koya na iwali ni veivakabulai ka na vorata na dredre kei na duidui ena keda isema yadua kei na matavuvale. Sai koya na ivau ka vakaduavatataka na matavuvale, na itikotiko, kei na matanitu. Na loloma sai koya na kaukauwa ka vakavurea na veitokani, na dauvosota, na ivalavala malua kei na vakarokoroko. Sai koya na ivurevure ka na vakadruka na duidui kei na veicati. Na loloma sai koya na yameyame ni buka ka na vakatakata na noda bula ena marau sega ni vakatauvatani rawa kei na inuinui vakalou. Sa dodonu me da cakacaka ka vosa mai na loloma.
Ni da sa kila vakaidina sara na kena ibalebale me da dau loloma me vaka sa lomani keda o Jisu Karisito, sa na seyavu yani na veilecayaki ka donu mai na veika eda vakaliuca. Sa na rekitaki vakalevu cake na noda bula vakatisaipeli i Karisito. Sa na vakavoui na ibalebale ni noda bula. Sa na matata cake mai na noda semati vua na Tamada Vakalomalagi. Sa na ka marautaki na talairawarawa ka sega ni icolacola.
Na Cava Me Da Lomana Kina na Kalou?
E sega ni solia na Kalou na Tamada Tawamudu na imatai ni vunau levu o ya baleta ni gadrevi keda me da lomani Koya. Ena sega ni vakalailaitaki rawa na Nona kaukauwa kei na Nona lagilagi kevaka eda vakawalena, cakitaka, se da vakacacana sara mada ga na Yacana. Na Nona veivakayarayarataki kei na Nona lewa ena lako sivita na gauna kei na vanua ka na sega ni vakatau ena noda ciqoma, vakadonuya, se na noda taleitaka.
Sega, e sega ni gadrevi keda na Kalou me da lomani Koya. Ia, o keda me tiko vei keda na yalo ni gadreva me da lomana na Kalou!
Ni veika eda lomana ena vakatau kina na veika eda vakasaqara.
Na veika eda vakasaqara ena vakatau kina na veika eda vakasamataka ka cakava.
Ena vakatau se o cei o keda mai na veika eda vakasamataka—ka da na vakataki cei.
Eda a buli ena kedrau ivatuka na noda itubutubu vakalomalagi; eda luvena vakayalo na Kalou. O koya sa tu kina vei keda e dua na taqe vakaitamera ni loloma—e tiki ni noda ivotavota vakayalo. Na cava eda lomana kei na ivakarau ni noda loloma ena vakatakilai keda vakatamata yadua, ka vakatakilai keda talega vaka matalotu. Na loloma e dau vakatakilakilataka e dua na tisaipeli i Karisito.
Mai na itekivu ni gauna, sa dau ivurevure ruarua ni marau dina kei na icolacola bibi duadua na loloma. Mai na yaluma ni yalo me tekivu mai na gauna i Atama me yacova mai nikua, o na kunea kina na kena lomani na veika sega ni dodonu. Ia ena reki ni yalo, eda na kunea kina na lomana na veika vinaka.
Ia e cecere duadua ena veika vinaka kece na Kalou.
Na Tamada mai Lomalagi sa solia vei keda, na Luvena, na veika e sega ni kila rawa na vakasama vakatamata. Ena Nona veidusimaki, a bulia kina ko Jiova Cecere na vuravura totoka eda bula tiko kina oqo. Na Kalou na Tamada, e vakaraici keda, vakasinaita na yaloda ena reki veivakaurabuitaki, vakararamataka na noda veigauna butobuto ena sautu kei na kalougata, vakamakaretaka e noda vakasama na veika dina talei, tuberi keda ena gauna ni bula leqaleqa, marau ni da marau, ka sauma na veika vinaka eda kereya.
Sa solia tu vei ira na Luvena na yalayala ni bula lagilagi ka tawayalani ka sa vakarautaka vei keda e dua na sala me da tubu kina ena kila ka kei na lagilagi me yacova ni da sa ciqoma na marau e taucoko. Sa yalataka vei keda o Koya na veika kece sara e tu Vua.
Kevaka me sega ni rauta na veika kece oqo me da lomana kina na Tamada Vakalomalagi, de rairai rawa ni da vuli mai na vosa i Joni na iApositolo, ni a kaya, “Eda sa lomani Koya, ena vuku ni sa taumada na Nona loloma vei keda.”6
Na Cava e Lomani Keda Kina na Tamada Vakalomalagi?
Vakasamataka mada na loloma savasava, ka ubia na ka kecega e rawa ni o nanuma rawa. Vakalevutaka na loloma oqori ena dua na iwiliwili sega ni yalani—oqori na levu ni Nona loloma na Kalou me baleti iko.7
Na Kalou e sega ni raica na irairai e tautuba.8 Au vakabauta oqori, ni sega sara ga ni kauwaitaka vakalailai se da tiko ena dua na vale vakaitamera se dua na vale lailai, se da rairai vinaka se sega, se da tamata kilai se guilecavi. E dina ni da sega tu ni taucoko, na Kalou e taucoko na Nona lomani keda. E dina ni sega tu ni taucoko na noda vinaka, ia o Koya e taucoko na nona lomani keda. Eda vakila beka ni da lako sese voli ka sega na noda kabasi, na loloma ni Kalou e ologi keda taucoko.
E lomani keda o Koya baleta ni vakasinaiti tu ena loloma titobu, savasava, ka sega ni vakamacalataki rawa ka tawavakaiyalayala. Eda sa ka bibi sara vua na Kalou sega ni baleta na veika eda sa rawata ia baleta ni da Luvena. E lomani keda kece o Koya, o ira sara mada ga era sa cala, besetaki, veilecayaki, rarawa, se kavoro. Sa rui cecere na Nona loloma na Kalou ni lomani ira sara mada ga na dokadoka, na kocokoco, na domodomoqa kei na dau caka ca.
Na kena ibalebale oqo sai koya, veitalia sara na keda ituvaki oqo, e tu na inuinui vei keda. Veitalia na noda bikai tu, veitalia na noda rarawa, veitalia na cala eda sa cakava, na Tamada Vakalomalagi ena tawayalani na nona yalololoma e gadreva me da toro voleka yani Vua me rawa ni qai toro voleka mai vei keda o Koya.9
E Rawa Vakacava ni da Vakalevutaka na Noda Lomana na Kalou?
Me vaka ni “loloma na Kalou”10 na voleka ni noda toro yani Vua, na matata ni noda vakila na loloma.11 Ia ni tawasea tu na bula vakayago oqo mai na noda itikotiko vakalomalagi e dua na ilati, sa dodonu me da vakasaqara ena Yalotabu na veika e sega ni rawa ni raica na mata vakayago.
Ena so na gauna ena yawa sara na lomalagi, ia sa tu ena ivolanikalou na inuinui. “Dou na vakasaqarai au ka kunei au ni dou sa qarai au ena yalomudou taucoko.”12
Ia, na noda vakasaqara na Kalou e yaloda taucoko e levu cake na kena ibalebale mai na noda cabora walega e dua na masu se cavuta e vica na malanivosa ka sureta kina na Kalou ki na noda bula. “Ni sai koya oqo na loloma vua na Kalou, me da muria na nona vunau.”13 E rawa ni da saravi ni da kaya ni da kila na Kalou. E rawa ni da kacivaka tu e matanalevu ni da lomani Koya. Ia, kevaka eda sega ni talairawarawa Vua, sa ka wale kecega, ni o “koya sa kaya, au sa kilai koya, ia ka sega ni muria na nona vunau, sa vosa lasu, a sa sega ni tu vei koya na dina.”14
Eda vakalevutaka na noda lomana na Tamada Vakalomalagi ka vakaraitaka na loloma oqori ena noda vakasotara vata na noda vakanananu kei na noda ivalavala vata kei na vosa ni Kalou. Na Nona loloma savasava ena dau dusimaki keda ka vakauqeti keda tikoga me da yaco me da savasava ka vakatabui. E vakauqeti keda me da lako ena buladodonu—ka sega ena rere se ni da vakacolati kina; ia mai na noda gagadre e loma me da vakataki Koya vakalevu cake, baleta ni da lomani Koya. Ni da vakayacora vakakina, sa rawa kina me da “sucu tale [ka] … savai ena dra, io na dra [ni] Le Duabau Ga; me da vakasavasavataki kina mai na ivalavala ca kecega, ka marautaka na vosa ni bula tawamudu ena vuravura oqo, kei na bula tawamudu ena vuravura sa bera mai, io na lagilagi tawamate rawa.”15
Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, ni kakua ni yalolailai kevaka o ni tarabe ena so na gauna. Kakua ni vakalolovirataki iko se soro kevaka o sega ni vakila ni o kilikili kaya rawa na bula vakatisaipeli i Karisito ena veigauna kecega. Na imatai ni kalawa ni lako ena buladodonu sai koya me da tovolea. E dodonu me da tovolea me da vakabauta. Tovolea mo vuli vua na Kalou—wilika na ivolanikalou; vulica na nodra vosa na Nona parofita ena gauna oqo; digitaka mo vakarorogo vua na Tamada, ka cakava na veika e kerea vei keda o Koya. Tovolea ka tomana tikoga me yacova ni rawa na veika e se dredre tu—kei na veika ena rawa ni rawati ena gauna oqo ka na yaco me itovo ni bula ka ivakarau ena veika kece o ni cakava.
E Rawa Vakacava Ni da Rogoca na Domona na Tamada?
Ni o dolele yani vua na Tamada Vakalomalagi, ni o masuti Koya ena yacai Karisito. Ena rogoci iko o Koya. E dau vosa vei keda ena veivanua kecega.
Ni o wilika na vosa ni Kalou e tu ena ivolanikalou, vakarogoca na Domona.
Ena koniferedi raraba oqo kei na veigauna mai muri ena nomu vulica na vosa e tukuni eke, vakarogoca na Domona.
Ni o lako ki na valetabu ka tiko ena soqoni ni Lotu, vakarogoca na Domona.
Vakarogoca na domona na Tamada ena vakacegu kei na totoka ni ibulibuli vakalou e vakavolivoliti keda, ena vakasolokakana malumu ni Yalotabu.
Ena nomu veimaliwai kei ira na tani e veisiga, ena qaqa ni dua na serenilotu, ena nona dredre e dua na gone, vakarogoca kina na Domona.
Kevaka o vakarogoca na domona na Tamada, ena tuberi iko ko Koya ena dua na ilakolako ka na vakatarai iko mo vakila na loloma savasava i Karisito.
Ni da toro voleka vua na Tamada Vakalomalagi, eda na savasava vakalevu cake. Ni da sa savasava vakalevu cake, eda na vakamalumalumutaka na tawavakabauta ka na serauni na yaloda ena Nona rarama vakalougatataki. Ni da bulamuria na rarama vakalou oqo, ena kauti keda tani mai na butobuto ki na rarama levu cake. Na rarama levu cake oqo ena kauti keda ki na cakacaka sega ni tukuni rawa ni Yalo Tabu ka sa na rawa kina ni mamare sara na ilati ena kedrau maliwa na vuravura kei na lomalagi.
Na Cava e iVunau Levu Kina na Loloma?
Na Nona loloma na Tamada Vakalomalagi me baleti ira na Luvena sa uto ni itukutuku ni ituvatuva ni marau, na ituvatuva sa vakabulai mai ena vuku ni Veisorovaki i Jisu Karisito—na ivakaraitaki cecere duadua e se qai bau kila na vuravura.16
Sa dua na ka na matata ni nona vosa na iVakabula ena Nona kaya ni ivunau kece sara era lili toka ena ivakavuvuli ni loloma.17 Kevaka eda sega ni vakawalena na lawa cecere—kevaka eda vulica vakaidina sara me da lomana na Tamada Vakalomalagi kei ira na kai noda ena lomada taucoko, kei na yaloda, kei na noda nanuma—ena qai donu mai na veika kece.
Na nona loloma vakalou na Kalou e vukica na veiqaravi bibi me ka e rawarawa wale tu ga. Na loloma vakalou e veivakauqeti ena kena vukici na veimalanivosa rawarawa me ivolanikalou tabu. Na loloma vakalou sai koya na isaluwaki ka na vukica na talairawarawa lomalomarua ki na ivakaro ni Kalou ki na veivakalougataki ena yalodina kei na vakatatabu.
Na loloma sai koya na rarama ka vakararamataka na sala vakatisaipeli ka vakasinaita na noda ilakolako e veisiga me vakaibalebale ka na vakasakiti.
Na loloma e ivakarau ni noda vakabauta, na veivakauqeti ni noda talairawarawa, ka sa veta sara e cake ni noda bula vakatisaipeli.
Na loloma sa gaunisala ni tisaipeli.
Au vakadinadinataka ni Kalou e tiko mai na Nona lomalagi. E bula tiko o Koya. E kilai iko ka lomani iko. E nanumi iko tiko. E dau rogoca na nomu masu ka kila na gagadre ni yalomu. E tawayalani na Nona lomani iko.
Meu tinia me vaka na noqu tekivuna, kemuni na taciqu kei na ganequ lomani: na ivakarau ni bula cava me vakatakilakilataki keda ni da lewena Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai?
Me da na kilai ni da dau lomana na Kalou e lomada, yaloda, kei na noda nanuma kecega, ka da lomani ira na wekada me vakataki keda. Ni da kila ka vakatovotovotaka na ivakaro e rua oqo ena noda matavuvale, ena noda tabanalevu kei na tabana, ena noda veimatanitu, kei na noda dui bula yadua e veisiga, sa na tekivu me da kila na cava na kena ibalebale na tisaipeli dina i Jisu na Karisito. Au vakadinadinataka oqo, ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.