Na Loloma kei na Lawa

Elder Dallin H. Oaks

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

Na loloma ni Kalou ena sega ni ulabaleta na Nona lawa kei na Nona ivunau, kei na revurevu ni Nona lawa kei na ivunau na Kalou ena sega ni vakalailaitaka na inaki kei na revurevu ni Nona loloma.

iVakatakilakila

Elder Dallin H. Oaks

Au doka meu vosa me baleta na loloma ni Kalou kei na Nona ivunau. Na noqu itukutuku sa ikoya na Nona loloma raraba ka uasivi sara na Kalou e vakaraitaki ena veivakalougatataki kece sara ena Nona ituvatuva vakosipeli, ka okati kina na dina ni Nona veivakalougatataki digitaki sa maroroi tu me baleti ira era talairawarawa ki na Nona lawa.¹ Oqo na ivakavuvuli tawamudu eso ka dodonu me ra dusimaki kina na itubutubu ena nodra loloma kei na ivakavuvuli vei ira na luvedra.

I.

Au na tekivu ena va na ivakaraitaki, ka vakaraitaka eso na duidui vakayago ena loloma kei na lawa.

E dua na itabaqase ka tiko vakatevoro kei na nona itau e tukuna vei rau nona itubutubu ena yalorarawa, “Kevaka drau lomani au dina, drau na ciqomi au vata kei na noqu itau me vaka na nomudrau ciqomi ira na luvemudrau era sa vakamau.”
E sauma e dua na itabagone na nodrau ivakaro na nona itubutubu ena nona kaya, “kevaka drau lomani au dina, drau na sega ni vakasaurarataki au.”

Ena ivakaraitaki eso oqo, e dua na tamata e voroka tiko na ivunau e kaya ni loloma vakaitubutubu e dodonu me ubia na ivakaro ni lawa vakalou kei na nodra ivakavuvuli na itubutubu.

Na ivakaraitaki e rua ka tarava e tukuna na veilecayaki ni vakasama vakatamata me baleta na revurevu ni Nona loloma na Kalou.

E saqata e dua na tamata na ivunau e tukuna ni dodonu me rau vakamau tawamudu e dua na veiwatini me rau marautaka kina na isema vakamatavuvale ena bula ka tarava, ka kaya kina, “Kevaka e lomani keda dina na Kalou, au sega ni vakabauta ni rawa Vua me na tawasei ira na veiwatini ena ivakarau oqo.”
E kaya e dua tale na tamata ni sa vakarusai na nona vakabauta ena veivakararawataki e vakatara na Kalou me yaco vua e dua na tamata se dua na matatamata, ka kaya kina, “Kevaka e tiko e dua na Kalou e lomani keda ena sega ni vakatara me yaco na ka oqo.”

O ira na tamata oqo era sega ni vakabauta na lawa tawamudu ka ra nanuma ni veisaqasaqa kei na na nodra ivakarau ni vakasama me baleta na revurevu ni Nona loloma na Kalou. O ira na tamata e vakaoqo na nodra nanuma era sega ni kila na ivakarau ni Kalou se na inaki ni Nona lawa kei na ivunau. Na loloma ni Kalou ena sega ni ulabaleta na Nona lawa kei na Nona ivunau, kei na revurevu ni Nona lawa kei na ivunau na Kalou ena sega ni vakalailaitaka na inaki kei na revurevu ni Nona loloma. E dodonu me na dina talega oqo me baleta na loloma kei na lawa vakaitubutubu.

II.

Taumada, vakasamataka na loloma ni Kalou, ka sa vakamacalataki sara vakaibalebale vei keda ena mataka nikua mai vei Peresitedi Dieter F. Uchtdorf. “O cei me na tawasei keda mai na loloma i Karisito?”e taroga o Paula na iApositolo. A ka rarawa li; se na yaluma; se na dauveivakarerei, se na iseleiwau (raica na Roma 8:35). “Niu sa kila vakaidina,” e tinia, “ni na sega ni rawata na mate, se na bula, se ko ira na agilosi, se ko ira sa liu se ko ira sa kaukauwa, … se duatani na ka, me tawasei keda mai na loloma ni Kalou ” (tikina 38–39).

E sega tale ni dua na ivakadinadina cecere cake ni kaukauwa tawayalani kei na uasivi sara ni loloma ni Kalou me vaka e vunautaka o Joni na iApositolo: “Ni sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e duabau ga” (Joni 3:16). E vola e dua tale na iApositolo ni sa “sega ni bureitaka na Luvena dina,” na Kalou, “ia sa soli Koya yani me keda isosomi kecega” (Roma 8:32). Vakasamataka mada na kena rarawataki vua na Tamada Vakalomalagi me solia mai na Luvena me mai vosota na veivakararawataki e sega ni vakasamataki rawa ena vuku ni noda ivalavala ca. Oqori na ivakadinadina cecere duadua ni Nona loloma me baleti keda yadua!

Na Nona loloma na Kalou me baleti keda na Luvena e dua na ka dina tawamudu, ia na cava sa rui lomani keda kina vakalevu, kei na cava eda gadreva kina na loloma o ya? Na kena isau ena kunei ena kedrau isema na loloma ni Kalou kei na Nona lawa.

Eso era dau vakamareqeta vakalevu na loloma ni Kalou ka ra nuitaka na kena cecere kei na kena tawayalani me ra na vosoti kina ena nodra sega ni talairawarawa ki na Nona lawa. Ena kena veibasai, o ira era kila na ituvatuva ni Kalou me baleti ira na Luvena era kila ni lawa ni Kalou e sega ni dau veivukiyaki, ka sa dua tale na ivakadinadina cecere ni Nona loloma baleti ira na Luvena. Na loloma veivueti e sega ni rawa me butakoca na lewa dodonu,² kei ira era rawata na loloma veivueti era “sa dei tu ena nodra yalayala ka muria na vunau” (V&V 54:6).

Eda wilika ka wilika tale ena iVolatabu ka vakakina ena ivolanikalou ena gauna oqo me baleta na Nona “cudru” na Kalou vei ira na daucaka ca³ kei na Nona “cudru waqawaqa”⁴ ena vukudra era voroka na Nona lawa. E ivakadinadina vakacava ni Nona loloma na cudru kei na cudru waqawaqa? A vakatavulica o Josefa Simici ni Kalou “a sa bulia na lawa [na yalotabu me na vakauta mai o Koya ki vuravura] e rawa ni dua na kena gauna donu me rawati kina na ituvaki torocake ”vakataki koya.”⁵ Sa rui taucoko sara Nona loloma na Kalou ni gadrevi keda ena Nona loloma me da talairawarawa ki na Nona ivakaro baleta ni kila o Koya mai na talairawarawa duadua ga ki na Nona ivunau e rawa kina me da yaco me da taucoko me vakataki Koya. Ena vuku ni ka oqo, sa sega kina ni veisaqasaqa kei na Nona loloma na Nona cudru kei na Nona cudru waqawaqa na Kalou ia sa ivakadinadina ni Nona loloma. Era kila na itubutubu kece sara ni rawa ni taucoko ka maucokona na nomu lomana e dua na gone ena gauna e yacovi iko kina na cudru ka rarawataka na nona itovo sega ni vinaka.

Sa rui raraba na Nona loloma na Kalou sa soli kina vei keda kece na Luvena e vuqa na isolisoli mai na Nona ituvatuva uasivi sara, vei ira sara mada ga era talaidredre ki na Nona lawa. E dua vei ira na isolisoli oqori na bula vakayago, ka soli vei ira kece e ganiti ira ena vuku ni iValu mai Lomalagi.⁶ E dua tale na iloloma sega ni yalani sa ikoya na tucaketale raraba: “Ni sa qai mate kecega ena vukui Atama, ena vakabulai kece talega ena vukui Karisito” (1 Korinica 15:22). E vuqa tale na isolisoli ni bula vakayago e sega ni semati ki na noda dui talairawarawa ki na lawa. Me vaka e vakavuvulitaka o Jisu, na Tamada Vakalomalagi “sa vakacabea ko koya na nona matanisiga vei ira na tamata ca kei ira na tamata vinaka, a sa vakatauca mai na uca vei ira na tamata yalododonu, kei ira na tamata tawa yalododonu” (Maciu 5:45).

Kevaka walega eda na vakarorogo, eda na rawa ni kila na loloma ni Kalou ka vakila, ena gauna sara mada ga eda talaidredre kina. E dua na marama se qai lesu wale tale mai ki na Lotu a vakamacalataka vakaoqo ena nona vosa ena dua na soqoni ni sakaramede: “A dau tu ga o Koya me baleti au, ena gauna sara mada ga au besetaki Koya kina. A dau dusimaki au ka vakacegui au ena Nona loloma veivueti e vakavolivoliti au, ia sa rui levu na noqu cudru kau sega ni ciqoma rawa ka raica na veika ni Nona veivuke a yaco.”⁷

III.

Na Nona veivakalougatataki digitaki na Kalou sa vakatau sara toka ga ena talairawarawa ki na Nona lawa kei na ivakaro. Na ivakavuvuli bibi mai na ivakatakila ni gauna oqo:

“Raica sa virikotori tu mai lomalagi na ivakaro ni se bera ni buli na vuravura oqo; ia sa vakayavutaki kina na veivakalougatataki kecega—

“Ia ni da sa muria e dua na ivakaro, ena vakalougatataki keda na Kalou, ena ka sa yalataki tu kina” (V&V 130:20–21).

Na ivakavuvuli cecere oqo e vukea na noda kila na vuni kena yaco e vuqa na ka, me vaka na lewadodonu kei na loloma veivueti ka rau vakasotari vata ena Veisorovaki. E vakamacalataka talega na vuna ena sega ni tarova kina na Kalou na nodra vakayagataka na Luvena na nodra galala. Na galala—na noda kaukauwa ni digidigi—e bibi sara ki na ituvatuva ni kosipeli ka kauti keda mai ki vuravura. E sega ni dau takoso na Kalou me tarova na kena yaco mai na isau ni nodra digidigi eso na tamata me taqomaka kina na nodra bula eso tale—kevaka sara mada ga era veivakamatei, veivakamavoataki, se veivakararawataki vakataki ira—oqori ena vakarusa na Nona ituvatuva me baleta na noda tubu tawamudu.⁸ Ena vakalougatataki keda o Koya me da vosota rawa na isau ni nodra digidigi na tani.⁹

Kevaka e kila vakavinaka e dua na tamata na ivakavuvuli nei Jisu, ena sega ni rawa vua me nanuma ni rau vakabauta na Tamada Vakalomalagi dauloloma kei na Luvena vakalou ni Nodrau loloma e bibi cake mai na Nodrau ivakaro. Vakasamataka na ivakaraitaki eso oqo.

Ni tekivutaka na Nona veiqaravi o Jisu, na imatai ni Nona itukutuku na veivutuni.¹⁰

Ni vakaraitaka na Nona loloma veivueti ena nona sega ni cudruva na yalewa dautagane, a tukuna vua o Koya, “Lako, kakua ni ivalavala ca tale” (Joni 8:11).

E vakavuvulitaka o Jisu: “Ena sega ni curu ki na matanitu vakalomalagi ko ira kecega sa kaya vei au, Turaga, Turaga; ko koya ga sa cakava na lomai Tamaqu sa tiko mai lomalagi” (Maciu 7:21).

Na revurevu ni Nona ivunau kei na lawa ni Kalou ena sega ni veisau me sotava na itovo sa matau se na gagadre. Kevaka e dua e nanuma ni loloma vakalou kei na loloma vakaitubutubu ena vukuna e dua e solia vua na dodonu me talaidredre kina ki na lawa, e sega ni kila o koya oqo na loloma kei na lawa. E kaya na Turaga: “Ia ko koya sa beca e dua na ivakaro ka sega ni muria tiko, ka sa muria ga na lomana ka ia tikoga na ivalavala ca ni sa vinaka vua, ena sega ni vakavoui ena ivunau, io ena sega talega ena loloma, na dodonu kei na lewa. Raica era na dukadukali tikoga” (V&V 88:35).

Eda wilika ena ivakatakila ni gauna oqo, “Raica sa tu na lawa ni veimatanitu kecega” (V&V 88:36). Me vakaoqo:

“Raica ko koya sa sega ni rawa ni muria na ivakaro ni matanitu vakasilesitieli, ena sega ni tiko rawa ena kena iserau.

“Ia ko koya sa sega ni rawa ni muria na ivakaro ni matanitu vakateresitieli, ena sega ni tiko rawa ena kena iserau.

“Ia ko koya sa sega ni rawa ni muria na ivakaro ni matanitu vakatilesitieli, ena sega ni tiko rawa ena kena iserau” (V&V 88:22–24).

Ena dua tale na kena vosa, na matanitu ni lagilagi eda na lesi kina ena iOtioti ni Veilewai ena sega ni vakatulewataki ena loloma ia mai na lawa sa virikotora na Kalou ena Nona ituvatuva me da rawa ni vakadonui kina ki na bula tawamudu, “na isolisoli uasivi duadua ni Kalou” (V&V 14:7).

IV.

Ena nodra veivakatavulici ka sotavi ira na luvedra, e vuqa sara na veigauna vivinaka vei ira na itubutubu me ra vakayagataka na ivakavuvuli oqo. E dua vei ira na gauna oqori e baleta na isolisoli era dau solia na itubutubu vei ira na luvedra. Me vaka na nona sa solia na Kalou eso na isolisoli vei ira kece na Luvena vakayago ka sega ni taroga kina na nodra talairawarawa ki na Nona lawa, era dau vakarautaka na itubutubu e vuqa na veika vinaka me vaka na vale kei na kakana, kevaka sara mada ga era sega ni vakamuria tiko vakavinaka na gone na veika e namaki vei ira. Ia, ni muri na Nona ivakaraitaki na Tamada Vakalomalagi vuku ka dauloloma ka sa solia tu na lawa kei na ivakaro me yaga vei ira na Luvena, era na vakaivakarautaka na itubutubu yalomatua na isolisoli vakaitubutubu eso ena talairawarawa.

Kevaka e tiko e dua na luvedrau cike na itubutubu—me vaka e dua na cauravou se goneyalewa ka vakayagataka tiko na alakaolo kei na iduvani—ena basika kina e dua na taro bibi. Ena vakadonuya beka na loloma vakaitubutubu me vakatarai e vale na veika oqo, se na kedra vakayagataki, se, e gadrevi beka ena lawa ni vanua se ena kena ca na itovo oqo se na nodra taqomaki na vo ni gone era tiko e vale me vakatabui na ivakarau oqo?

Se me tarogi e dua na taro bibi cake, kevaka e tiko vakatevoro tiko e dua na luveda uabula, na bibi ni kena ca na veiyacovi ena taudaku ni ivau ni veiwatini ena gadrevi kina me vakila na gone oqo na kaukauwa kece sara ni nodra sega ni duavata na lewe ni matavuvale ena nona vakuwai mai na veitaratara kece sara vkamatavuvale, se ena gadrevi beka ena loloma vakaitubutubu me vagalui na ca ni tiko vakatevoro? Au sa raica na ituvaki ruarua oqo, kau vakabauta ni rau sega ni dodonu.

Evei na vanua me ra biuta kina na nodra iyalayala na itubutubu? Oqori me ra na vakatulewa kina vakamatau na itubutubu, ena veidusimaki ni veivakauqeti ni Turaga. E sega tale ni dua na vanua ni veiqaravi vakaitubutubu me gadrevi vakalevu cake kina na veidusimaki vakalomalagi se ena rawarawa kina na kena ciqomi mai na nodra vakataulewa na itubutubu ena nodra susuga cake na luvedra ka liutaka na nodra matavuvale. Oqo na cakacaka ni veigauna tawamudu.

Ni ra veimulomulo tiko kei na leqa oqo na itubutubu, sa dodonu me ra nanuma tiko na nona ivakavuvuli na Turaga me da biuta tu na ciwasagavulu kaciwa ka lako yani ki na lekutu me vueta mai na sipi lako sese.¹¹ Sa kaciva o Peresitedi Thomas S. Monson “e dua na sasaga ni loloma me ra vueti na tacida kei na ganeda era lako sese voli ena lekutu ena vucesa se lecaika.¹² Na ivakavuvuli oqo e gadrevi kina na veikauwaitaki ni loloma sega ni vakaicavacava, ka gadrevi vakaidina kina na isema ni veilomani.

Sa dodonu me ra dau nanuma tale tikoga na itubutubu na nona ivakavuvuli na Turaga ena gauna eso ni “ko koya sa lomana ko Jiova, sa cudruva ko koya” (Iperiu 12:6).¹³ Ena nona vosa ni koniferedi ni vosota kei na loloma, e vakatavuvulitaka kina o Elder Russell M. Nelson ni “loloma dina ena vukuna na tamata ivalavala ca ena vakauqeta na veidusimaki vakadodonu ena yaloqaqa—ka sega ni vakadonuya galugalu! Na loloma dina e sega ni dau tokona na itovo veivakarusai.”¹⁴

Evei ga na vanua e biu kina na iyalayala ena maliwa ni kaukauwa ni loloma kei na voravora ni lawa, na kena voroki na ivunau ena vakaimawe ena isema ni veilomani vakamatavuvale. E vakatavuvulitaka o Jisu:

“Dou sa vakasama beka niu sa lako mai meu vakayacora na veivinakati ki vuravura? Au kaya vei kemudou, E segai; a veisei ga:

“Sa tekivu ena gauna me lewe lima ena dua na vale eratou na veimecaki, na lewe tolu kei rau na lewe rua, na lewe rua talega kei iratou na lewe tolu.

“Era na veimecaki na veitamani tagane kei na veitinani yalewa” (Luke 12:51–53).

Na ivakavuvuli veivakavukui oqo e vakananuma vei keda ni ra sa sega ni duavata na lewe ni matavuvale ena nodra segata me ra muria na ivunau ni Kalou, ena yaco na veisei. Eda na vakayacora na veika kece eda rawata me da levea na vakamavoataki ni isema ni veilomani, ia ena so na gauna ena yaco ni sa oti na veika kece eda rawa ni vakayacora.

Ena loma ni veigauna dredre vakaoqo, me da nanuma tiko na ka dina ni nodra lakosese na noda daulomani ena vakalailaitaka na noda marau, ia e sega ni dodonu me vakalailaitaka na noda veilomani se na noda sasaga me da duavata ena noda kila na loloma ni Kalou kei na Nona lawa.

Au vakadinadinataka na dina ni veika oqo, ka ra tiki ni yavu ni veivakabulai ka ivunau i Karisito, o koya au vakadinadinataka ena yacai Jisu Karisito, emeni.