2009
Tuʻu Maʻu mo Taʻe-faʻa-ngaue ʻi he Tuí
Sānuali 2009


Pōpoaki ʻa e Faiako ʻAʻahí

Tuʻu Maʻu mo Taʻe-faʻa-ngaue ‘i he Tuí

Akoʻi e ngaahi potufolofola mo e ngaahi fakamatala ko ia te ne feau e ngaahi fie maʻu ʻa e houʻeiki fafine ʻokú ke ʻaʻahi ki aí. Fakamoʻoni ʻo kau ki he tokāteliné. Fakaafeʻi kinautolu ʻokú ke akoʻí ke nau fakamatala atu ha meʻa ne nau ongoʻi pe ʻilo.

Mōsaia 5:15: “Ke mou tuʻu maʻu mo taʻe-faʻa-ngaue, pea fonu maʻu pē ʻi he ngaahi ngāue leleí, koeʻuhí ke fakamaʻu ʻe Kalaisi, ko e ʻEiki ko e ʻOtua Māfimafí, ʻa kimoutolu maʻana, koeʻuhí ke ʻomi ʻa kimoutolu ki he langí, ke mou maʻu ʻa e fakamoʻui taʻengatá mo e moʻui taʻengatá.”

Te u Lava Fēfē ʻo Tuʻu Maʻu mo Taʻe-faʻa-ngaue ʻi he Tuí?

3 Nīfai 6:14: “Kuo movetevete ʻa e siasí ʻi hono kotoa ʻo e fonuá, tuku kehe pē ʻi he niʻihi tokosiʻi ʻo e kau Leimaná ʻa ia kuo ului ki he tui moʻoní; pea naʻe ʻikai te nau fie tafoki mei ai, he naʻa nau fai mālohi, mo tuʻu maʻu, mo tuʻu ʻaliʻaliaki, ʻo loto-fiemālie ke faivelenga kakato ke tauhi ʻa e ngaahi fekau ʻa e ʻEikí.”

Suli B. Peki, palesiteni lahi ʻo e Fineʻofá: “Kuo pau ke mālohi mo taʻe-faʻa-ueʻia ʻa e houʻeiki fafine ʻo e Siasí ʻi heʻenau tuí. Te nau lava pea ʻoku totonu ke nau lelei ange ʻi he niʻihi kehé ʻi hono moʻuiʻaki mo vahevahe ʻenau fakamoʻoni ʻo kau ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí mo ʻEne ongoongolelei kuo fakafoki maí. ʻOku tau fakahoko ʻeni ʻi heʻetau:

“1. Fai mo tauhi ʻetau ngaahi fuakava mo Iá.

“2. Moʻui taau mo lotu ʻi Hono ngaahi temipalé.

“3. Ako ʻEne tokāteline ʻi he folofolá mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá.

“4. Moʻui taau ke maʻu, ʻiloʻi, mo muimui ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní.

“5. Vahevahe mo taukaveʻi ʻEne ongoongoleleí.

“6. Kau fakamātoato ʻi he lotu fakatāutaha mo fakafāmilí.

“7. Fakahoko e efiafi fakafāmili ʻi ʻapí.

“8. Moʻuiʻaki e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e moʻui fakafalala pē kiate kitá mo e moʻui fakapotopotó.

“Ko e ngaahi meʻa mahuʻinga ʻeni kuo pau ke fakahoko ia ki muʻa ʻi he ngaahi meʻa ʻoku ʻikai mahuʻingá Ko ha fanga kiʻi ngāue faingofua ʻeni ʻoku ʻikai lava ke liʻaki pea ʻoku ngali ko ha meʻa angamaheni pē ʻi heʻetau talanoa ki aí. … He ʻikai lava ʻe ha taha ʻo fai e ngaahi meʻá ni maʻatautolu—ko e ngaahi ngāue mo ha ngaahi ʻulungāanga fakatāutaha ʻeni ʻoku nau fakafaikehekeheʻi kitautolu mei he niʻihi kehé, ke tau tuʻu mālohi mo taʻeueʻia ʻi he meʻa ʻoku totonú (“Ko e Meʻa ʻOku Fakahoko lelei Taha ʻe he Kau Fafine ʻo e Siasí: Tuʻu Mālohi mo Taʻeueʻia,” Liahona mo e Ensign, Nōvema 2007, 109–10).

Seli C. Lani, Palesiteni Lahi ʻo e Palaimelí: “ʻOku hoko ʻa e ului fakatāutahá ʻi heʻetau kamata ke moʻui ʻo fakatatau mo e finangalo ʻo e ʻEikí—tuʻumaʻu mo taʻe-faʻa-ngaue ʻi hono tauhi ʻo e ngaahi fekaú kotoa, kae ʻikai ko kinautolu pē ʻoku faingamālie mo faingofuá. ʻOku hoko leva ʻeni ko ha founga sivi ʻi heʻetau faifeinga ke lelei ange ʻa e ʻahó ni ʻi he ʻaneafí” (“Ngaahi Tala-Tukufakaholo Angatonu,” Liahona mo e Ensign, Mē 2008, 14).

Ko e hā ʻOku Totonu Ke u Tuʻu Maʻu mo Taʻe-faʻa-ngaue ai ʻi he Tuí?

ʻEletā M. Lāsolo Pālati ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá: “ʻE ʻoatu ʻe hoʻo tui mo hoʻo ʻilo ki hono toe fakafoki mai ʻo e ongoongoleleí ʻa e mālohi ke ke tauhi totonu mo moʻoni ki he ngaahi fuakava kuó ke fai mo e ʻEikí, peá ke fiefia ke vahevahe mo e niʻihi kehé ho ngaahi mālohingá mo e ngaahi talēnití ki hono langa hake ʻo e puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻi he māmaní! Ko hoʻo fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí ʻa e taula mahuʻinga taha ʻe lava ke ke maʻu ke tokoni ki hono pukepuke koe ke ke tuʻu maʻu mo taʻe-faʻa-ngaue ʻi he ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e māʻoniʻoní, neongo pe ko e hā pē ha ngaahi faingataʻa mo e ʻahiʻahi ʻe hoko mai ʻi he kahaʻú” (“Steadfast in Christ,” Ensign, Dec. 1993, 52).

ʻEletā Lisiate G. Sikoti ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

“ʻOku faingataʻa ke ke fakakaukau atu he taimí ni ki he lavameʻa te ke lava ʻo aʻusia he moʻuí ko e tupu mei hoʻo fili ke talangofua taʻe-toe-veiveiua ki he ʻEikí. Ko hoʻo loto vivili taʻeveiveiua ke ke moʻui angamāʻoniʻoní, te ne haʻi koe ki ha ueʻi fakalaumālie mo ha mālohi ʻoku taʻemalava ke mahino kiate koe” (“Making the Right Decisions,” Ensign, May 1991, 34).

Faitā ʻa Henrik Als; ʻata mei muí naʻe tā ʻe Shannon Gygi Christensen