Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu
Chapter 22: Nodra Susugi Cake na Gone ena Rarama kei na Dina


Wase 22

Nodra Susugi Cake na Gone ena Rarama kei na Dina

Sa solia tu vei ira na itubutubu na Turaga na itavi ni nodra vakavulici ena kosipeli na luvedra ena vosa kei na ivakaraitaki.

Na Bula nei George Albert Smith

Ni vakarau mai cava na nona bula, a railesuva tale o Peresitedi George Albert Smith na nona a susugi cake mai vakakina nodrau ivakavuvuli na nona itubutubu:

“Au a sucu ena dua na matavuvale dravudravua. … Rau a bula voli ena dravudravua na noqu itubutubu, ia au vakacaucautaki koya na noqu Dauniveibuli ka vakavinavinakataki koya ena yaloqu taucoko ena nona kauti au mai ki na nodrau vuvale.

“Au a tubu cake e Salt Lake City. Niu a yabaki walu. au a papitaiso ena City Creek. Au a vakadeitaki vakalewe ni Lotu ena soqoni ni lolo ena ika Tinikavitu ni Tabanalevu, kau a vulica niu a se dua na gonetagane ni sa cakacaka ni Turaga oqo. Au a vulica ni ra bula tiko e vuravura na parofita. Au vulica ni na veivakauqeti nei koya sa Kaukauwa ena dau vakayarayarataki ira era bula me ra rekitaka. …

“Au sega ni kila me dua tale na tamata e vuravura me levu cake na vuni nona vakavinavinaka mai vei au. Au vakavinavinakataka na noqu isolisoli vakavuvale, vakavinavinataki rau na noqu itubutubu ka rau a vakavulica vei au na kosipeli i Jisu Karisito ka dauniivakaraitaki ena nodrau vale. Kevaka meu a vakayacora e dua na ka ka sega ni dodonu meu a vakayacora ena noqu, sa ikoya e dua na ka kau a sega ni vulica mai na vale nei tinaqu. Ena dua na vuvale ka levu sara kina na gone, a rawati rawa ga na ka mai vua e dua na tina ka dauvosota sara, ia sa dauvosoti keitou sara o koya. A dau tu ga kina na kamica, yalovinaka kei na loloma.”1

A dau tovolea sara o, George Albert Smith me vakamurimuria na nodrau ivakaraitaki ni dauvosota kei na dauloloma na nona itubutubu. A nanuma lesu o Edith na luvena yalewa e dua na ka ka yaco ena nona a se itabagone:

“E tomani tikoga na nona veivakasalataki me baleta na noda ivakarau, ka vakabibitaki kina na dina kei na dodonu. Au nanuma e dua na siga niu lesu tiko i vale mai na vuli piano, ka cala o dau tauri ivodovodo me taura na noqu ivodovodo. … au sega ni kila se yaco vakacava na nona a lako siviti au, ka niu a se taura tikoga na noqu ivodovodo ena gauna au sa yacova yani na vanua meu sobu kina, ka vaka meu a marautaka sara niu a vodo wale yani.

“… Au cici yani ena reki vei tamaqu meu laki vakaraitaka na isausau vou au sa mai rawata. A vakarogoci au vakamalua tu. Sa tekivu meu nanuma niu a sa rawata rawa e dua sara na ka levu. … Au a vakabauta vakaidina ni a sega sara ga ni bau kila na dautauri ivodovodo niu a se sega ni sauma na noqu ilakolako, ka sa donu vinaka kina na veika kece.

“Ia ena gauna au sa talanoa oti kina, a kaya o Tamaqu, ‘Ia, daulomani, kevaka mada ga e sega ni kila o dautauri ivodovodo na ka oqori, o kila o iko, vakakina o au, ka kila talega o Tamada Vakalomalagi. Sai koya ni datou se lewetolu tiko edatou na raica me saumi taucoko sara na isau ni veiqaravi sa mai ciqomi.’”

A gole lesu yani o Edith ki na tutu ni sala me laki sauma na nona ivodovodo ni sa lesu mai na motoka. A qai vakaraitaka e muri na nona vakavinavinakataka na sala a walia kina o tamana na ka a yaco oqo: “Au a vakavinavinakataka vakaidina na nona vuku e dua na Tama me vakaraitaka vei au na cala, baleta kevaka me a vakawaleni, ke a rawa vei au meu nanuma ni a vakadonuya, ka na rawa vei au meu vakayacora e dua tale na ka vata vaka o ya ena dua tale na gauna”2 [Raica na vakatutu 1 ena tabana e 266.]

iVakavuvuli nei George Albert Smith

Sa nodra itavi taumada na itubutubu me ra vakavulica vei ira na luvedra na kosipeli.

E dua vei ira na nomu veivakalougatataki levu ka vutuniyau duadua sai koya ena yaco mai ena nomu veivakavulici ena kena ivakarau dodonu, ka vakavulici ira ena sala ka dodonu vei iko, mo tuberi ira kina na yalo digitaki oqo ka sa vakatalai ira tiko mai oqo ki vuravura ena gauna e muri oqo o Tamada Vakalomalagi. … Kakua ni laiva ki na veikoro ni vuli raraba na nodra vakavulici na luvemu. Kakua ni laiva na nodra vakavulici ki na Lalai, ki na Matawilivola ni Sigatabu, ki na [mataisoqosoqo ni itabagone ena Lotu]. Era na vukei iko ka vakaitavi vakavinaka sara ia nanuma na ka e kaya sara ga vakaikoya na Kalou, ni o ira na itubutubu era sega ni vakavulica vei ira na luvedra na vakabauta na Kalou, na veivutuni kei na papitaiso kei na veitabaki ena liga ena gauna era yabaki walu kina, ia kevaka e sega, era na cudruvi kina [raica na V&V 68:25–28]. E sega ni veivakarerei oqo kemuni na taciqu kei na ganequ, sai koya oqori na ivakasala ni veikauwaitaki kei na loloma ni Tamada Vakalomalagi ka kila tu na veika kece ka macala vinaka tu, ka sa yaco talega me kila na kena ibalebale ke ra sega ni vakatarai me ra tubu cake na gone ena taudaku ni veituberi oqo.3

Na ka au vakarau tukuna oqo au nuitaka ni na lutu sara ki na nodra vakasama na itubutubu e Saioni, ka sai koya ni na sega ni sosomitaki iko ena nomu itavi ka sa vakatikora vei iko na Tamada Vakalomalagi mo vakavulici ira sara ga vakataki iko na luvemu ena gauna vata sa vakarautaka tale tu ga kina vei iko na Turaga na veikoronivuli totoka, ena gauna vata ka vakaitavi tu kina na bula ni vakadidike ena noda logaloga vinaka kei na vakalougatataki ka vakakina ena gauna vata ka vakarautaka tale tu ga kina na Lotu na veivanua ka rawa meda vakauti ira kina na luveda me ra laki vakavulici kina na kosipeli i Karisito. … E sega ni rauta ga me ra vulica na luvequ na vakabauta, veivutuni kei na papitaiso, vakakina na veitabaki ena liga me baleta na isolisoli ni Yalo Tabu mai na nodra mataisoqosoqo. Sa vakaroti au o Tamaqu mai lomalagi meu vakayacora sara ga vakaiau.4

E sega tale ni dua e rawa ni vakayacora na ka sa lesia vei keda vakaitubutubu na Kalou. Sa noda e dua na icolacola ena noda sa mai ivurevure ni nodra susugi cake mai na gone e vuravura. Ena sega ni rawa meda vakataqara na itavi oqori ki na dua na mataisoqosoqo. E noda. … iMatai ka bibi duadua ni sa nomu ka noqu na icolacola, me daru sega walega ni veivakasalataki ia me daru veituberi talega, ena ivakaraitaki, ena noda vakayagataka na gauna e veiganiti kei ira na noda daulomani, o ira na gonetagane kei na goneyalewa oqori, me ra kakua ni liutaki ki na … sala vakatabui.5

Vakaraitaki iko yani vei ira na nomu matavuvale, baleta kevaka mo a sa sega ni rawata e liu mo vakaraitaka vei ira na inaki ni bula kei na kila ka me baleta na Kosipeli ni noda Turaga, vakayacora sara ga oqo, kau kaya vei kemuni vakatamata ni Turaga ni ra na gadreva ena gauna oqo ka ra gadreva tikoga me tekivu sara ga yani oqo.6 [Raica na vakatutu 2 ena tabana e 266.]

Me kakua ni kauti keda laivi mai na noda itavi ni nodra vakavulici na luveda na veika tale eso eda dau taleitaka.

E tukuni vei keda ena Luke ni na yaco mai na gauna era na vakaruguti na tamata ena lomaocaoca kei na iyau kei na marau ni bula oqo [raica na Luke 8:14]. Au vakasamataki ira … sara tu ga oqo, na turaga kei na marama kau lomani ira ka sa vakaruguti sara tu ga ena gauna oqo ena veika oqo, ka sa tuberi ira vakatani sara tikoga oqo na vuni ca ki na sala rawarawa ni marau ka ra sa vakawalena tiko kina na nodra itavi vakaitubutubu ka vakakina vakalewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai.

… O koya gona oqo ena maliwa ni veilecayaki, veivakayavalati kei na veimarau kece ni bula, … meda kakua ni kauta laivi mai na matada na itavi ka dodonu meda qarava vei ira na gonetagane kei na goneyalewa oqo ka ra a buli me ra ucuya na Kalou. Sa ikoya na Tama ni yalodra ka na tarogi keda ena vuku ni ka era vulica. Sa noqu masu ni da na vakavulica vei ira na veika oqori, ka ni gauna ena yaco kina na ivakataotioti eda na ciqoma mai vua na veivakalougatataki o ya, “E vinaka, a tamata vinaka ka dina; curu ki na marau ni nomu Turaga,” ka me ra rawa ni noda tawamudu kina o ira na noda daulomani.7

Au na via talanoataka vei kemuni e dua na italanoa. Ena vica na yabaki sa oti, erau a tiko voli mai Indiana e rua na gonetagane, rua na itokani gone daucakacaka ena iteitei—iteitei ka lima ki na vitu na maile na kedrau veiyawaki. Erau dau qarava sara vakaukauwa na nodrau itavi ena veisiga, loba sucu, vkt. E gole vei tamana na imatai ni gonetagane ena dua na siga ni a se yabaki 13 se 14 tiko kina ka kaya vua, “Tamaqu, au na via lako ki na siti. Au na via raica na cina rarama. Au na rawa beka ni na dau suka totolo ena so na yakavi, keu cakacaka sara vakaukauwa ka otiva na noqu cakacaka?” A kaya o tamana, “O na sega ni rawata oqo baleta ni o na sega ni cakava rawa na nomu cakacaka.” “Kevaka au na rawa ni yadra vakamataka lailai ka cakacaka ena loma ni siga taucoko, ena rawa beka meu laki lako ena loma ni siti? E sega soti ni yawa, keu na rawa ni tiko mai kina me dua se rua na auwa ka lesu totolo tale mai vale.” Sa mani kaya o tamana, “Sa donu, kevaka mo na otiva kece sara na nomu cakacaka, sa na qai rawa mo lako.” Kemuni na tama, ni rogoca oqo. Na ka a yaco oqo, a mani lako o koya. A yaco yani i taoni ni sa via karobo toka. Sa ra sogo na sitoa kei na baqe. Era dola tu e levu sara na valenibiliati, kei na veimauilavo. E vuqa vei ira na tamata vinaka era sa tu e loma, levu vei ira oqo ena nodra dui veivale. Sa ra tu kece e tauni se ena veivanua oqo na sunuka ena gauna oqo. era a raica na gonetagane gone oqo ka ni yaco yani ra kauti koya yani ena nodra motoka. Sega ni dede na nodra sa vakaraitaka vua na veika ka sega ni dodonu me raica e dua na gonetagane. Sai koya o ya na ka a yaco vua. A tovolea kina e dua na ka ka sega ni vinaka vua.

A gole talega o kena ikarua ena sala vata o ya. A kaya, “Tamaqu, au na via lako i tauni ena dua na gauna. E sega beka ni o na vinakata meu na laki raica na veika kau se bera vakadua ni raica? Sa na dodonu meu na lako ni bera ni buto mai me rawa niu raica rawa eso na ka.” “Noqu tagane,” a sauma yani o tamana, “Sa na dodonu mo gole yani i tauni, kau nanuma talega ni sa dodonu mo lako vata kei tamamu. Mo na digia na siga kau na veivuke ena cakacaka me rawa ni daru lako totolo yani me daru lai sotavi ira eso na noqu itokani.”

E yaco oqo ena dua vata ga na yasana—erau sega ni veiyawaki sara na iteitei e rua oqo. A digia sara na siga ena loma ga ni dua na macawa. Erau a cakava na cakacaka, ka rau lako yani i tauni. Rau yaco yani ni bera toka ga vakalailai na va na kaloko. Rau yaco yani ni bera ni ra sogo na baqe. A vakaisulu vinaka tu yani o gonetagane. A kauti koya yani ki loma ni baqe o tamana ka vakaveikilaitaki koya vua na dauveiqaravi ena baqe, o koya ka taura yani na ligana ka kaya, “Ena gauna ga o lako mai kina i tauni, mai raici keitou sara, keitou na dau marautaka nomu yaco mai.”

A kauti koya yani o tamana ki na veivanua ni bisinisi ka dau caka bisinisi kina, ka ra kidavaki koya vinaka mai. Ni rau sa gole vata yani i vale, ni oti na nodrau a tiko tale mai me rau sarava e dua na iyaloyalo, a sa veimaliwai rawa na gonetagane kei na so na turaga vivinaka sara ena itikotiko. Na ka a qai yaco sai koya ni gauna a qase cake mai kina ka lako yani i tauni a yaco me veitokani kei na so vei ira na turaga vivinaka sara.8 [Raica na vakatutu 3 ena tabana e 266.]

Au via vakatura vei iko … , ni na sega ni dua tale na gauna ka na rawa kina vei iko, sega ni dua na sala mo na rawa kina ni vakayagataka vakavinaka cake kina na nomu gauna me na yaga vakalevu talega kina mai na nomu vakavulici ira na nomu gonetagane kei na goneyalewa me ra kilikili kaya na veivakalougatataki ni Tamada Vakalomalagi.9

Na nona ivakaraitaki e dua na itubutubu ena rawa ni tuberi luvena ki na veimaroroi, ka dodonu, kei na reki.

Meda ivakaraitaki ni ivakarau dodonu vei ira na luveda, masumasu vata vakamatavuvale ka masulaka na kakana. Ni se tiko na gauna me ra raica na gone na noda dau veimaliwai vinaka vakaveiwatini ena loloma, ena veikauwaitaki kei na veivukevukei ena sala kece sara. Taura na madigi mo se tei vakavulica rawa kina vei ira na luvemu tagane kei na yalewa na sala me ra na bula marau kina. … Me ra vanua ni qaravi kalou, ivakavakacegu, inuinui kei na loloma na noda veivale.10

Ena vica ga na siga sa oti au a ciqoma kina e dua na ivola mai vua e dua na turaga ka sa bulataka oti beka na veimama ni nona bula. Ena nona volavola tiko vei tamana a kaya kina: “Na nomu dau nanumi ira na nomu daulomani, na nomu dau vakavulici au, na ivakaraitaki o dau cakava vei au, sa vakauqeti au sara meu vakayacora na ka ena vinakata vei au na Turaga. Au vakila niu na taqomaki keu muria na we ni yavamu.” Sai koya o ya e dua na tama yalomatua, ka dua talega na tama kalougata ka rawa vua me vakatikora ena nona vakasama na luvena na nuidei. … Ena vuku ni nona ivalavala o tama—sa rawa kina vua me vosa vinakataki tamana ena nona ivola—ena vuku ni ivakaraitaki ka a vakayacora ena nona loma ni vale, sa yaco kina vua me dua na tamata nuitaki ena Lotu. Sa rawa vua me bula e vuravura ka maroroya na ivunau ni Turaga. Na nona gugumatua me dau cakavinaka e vakauqeti tiko kina mai nodratou. E sega ni kunea e vale na qaciqacia, ia na bula ga ni dausolisoli. Erau a sega ni tovolea na itubutubu me rau rawata na kena levu ga erau rawata rawa, ka me rau kukube tu kina me nodrau ga vakairau ena qaciqacia, ia erau a gole yani me rau qarai ira era gadrevi rau tu, me rau vakauqeti ira ka vakalougatataki ira. Na veivosa kece e vuravura a sega ni rawa me vakatikora ki na yalo ni tamata o ya na ka ka sa yacova tu o koya nikua, ia sai koya ga na ivakaraitaki ka rau a vakaraitaka na nona itubutubu, mai vei ira era a bula ena itikotiko ka bula talega kina o koya.

Au sega ni vakabekataka ni ra tu e drau na turaga kei na marama, era udolu sara beka, ena itikotiko eda tu kina vakakina e vuravura, era na kaya tu beka na ka vata oqo me baleta na nodra veivakavulici na tamadra kei na tinadra. Ia au rerevaka ni ra tiko talega eso era sa vakayarayarataki ena itovo ni vuravura ka ra sa ologi tu ena vakasama ni sa dodonu meda vakamuri ira na lewe vuqa veitalia ga se cava era vakabauta se vakayacora. Ena gauna vakaoqo sa sega kina ni ka veivakalougatataki na noda ivakaraitaki ia sa na vakarusa na nodra marau na luveda.11

Meda ivakadindina ena noda bula ena veisiga, vakakina ena noda veivosaki, ka meda vakabauta tiko ni sa cakacaka nei Tamada oqo ka ni na noda kina na marau ka sega ni vakamacalataki rawa ka ra na tubu cake kina na gone era susugi ena noda veivale ena vakabauta kei na yalomalua. Era na rawa ni dauvakavulici ena tu vei ira na kaukauwa me ra vakanadakuya na veidredre ka lakovi ira vakadodonu mai, ka yaco me isosomi ni veileqaleqa ka ra vakatotogani ira na luve ni tamata, ena vuku ni ivalavala ca, ena yaco na logaloga vinaka, vakacegu kei na marau, ka ra na yaco na turaga kei na marama me ra na vakatawai vuravura ka tu vei ira na kaukauwa me ra levea na ca ni bula.12 [Raica na vakatutu 4 ena tabana e 267.]

Mai na noda lomani ira ka vakavulici ira na noda itabagone, eda na rawa ni taqomaki ira kina mai na ka ca.

Kemuni na Yalododonu Edaidai, ni vakavulica vei ira na luvemuni na lawa ni bula savasava. Ovici ira ena iovi ni loloma, me kakua sara kina ni ra na gadreva vakalailai na vakaitavi ena ca ka sa vakavolivoliti ira tu. …

Sa dua dina na madigi vinaka oqo vei ira na itubutubu me ra dabe sobu ena nodra veivale, ka vakavolivoliti ena dua na matavuvale ni gonetagane kei na goneyalewa savasava ka ra soli mai vei ira mai vua na Tamada Vakalomalagi, na yalodra soli mai vua na Tamada mai Lomalagi! Sa dua na ka rekitaki na noda raici ira ni ra veimaliwai vata tiko ena vakaivotavota ni veivakalougatataki mai vua na Tamada Vakalomalagi ka rekitaka tiko na veitokani ni nona Yalotabu, ka ra tuberi tiko ena nodra yabaki ni bula gone sara me ra tubu cake tiko mai ena matua ni bula ka maroroya na savasava ena nodra dui bula yadua!

Kemuni na taciqu kei na ganequ, au sa vakamasuti kemuni vagumatua sara, ena veinanumi levu, kei na vosota levu duadua, mo ni maroroya na itabatamata tubu cake tiko mai mai na dai ka sa birika tu me baleti ira na vuni ca. Sa levu sara vei ira na noda [iyaloyalo], parokaramu ni retio, mekasini, ivola, vkt., era sa sega ni veiganiti … , ka vakavo ga kevaka eda taqomaka na nodra veivakayarayarataki na veika oqo ena vuli era qaqaco kei na itikotiko, ka kauta mai vei ira na itabagone na veika vivinaka ka ra rawati mai na kilai ni nodra bula na turaga kei na marama vivinaka, ka vakavulica vei ira na nodra ivalavala dodonu na parofita kei na ibalebale ni Kosipeli i Jisu Karisito, era sa na rawa ni lutu laivi mai vei keda o ira eda daulomana. …

Meda vakavulici ira na luveda me ra bula savasava, ka tu vakadodonu cake. Vakavulica vei ira na nomuni gonetagane me ra maroroya na nodra buladodonu na ganedra kei ira na nodra itokani goneyalewa. Vakavulica vei ira na luvemuni yalewa me ra maroroya nodra buladodonu o ira na gonetagane era veitokani vata kaya. … Meda kenadau sara, kevaka meu vakayagataka mada na vosa o ya, ena nodra susugi na noda gonetagane kei na goneyalewa ena ruku ni veivakayarayarataki ni Yalo ni Kalou, ka me na sega kina na kaukauwa vei vuni ca me muataki ira vakatani.13 [Raica na vakatutu 5 and 6 ena tabana e 267.]

Na vulici vata vakamatavuvale ni ivolanikalou ena vukea na noda tauri ira voleka tikoga na luveda vei keda.

Ena noda veivale, kemuni na taciqu kei na ganequ, sa noda na madigi, sa noda na itavi, meda kacivi ira vata na noda matavuvale meda marautaka na veivakaukauwataki kei na veitokoni vakaikeda, ka meda vakavulici ena dina ni iVolanikalou Tabu. Ena veivale yadua, sa dodonu me ra vakauqeti na gone me ra wilika na vosa ni Turaga me vaka sa vakatakilai kina vei keda ena veitabagauna. E dodonu meda wilika na iVolatabu, na iVola i Momani, the Vunau kei na Veiyalayalati, kei na Mataniciva Talei; ka sega walega ni wilika ena noda dui veivale, ia meda vakamacalataka talega vei ira na luveda me rawa ni ra kila na … veika ni Kalou kei ira na tamata e vuravura.

Meda raica mada ke sa sega tale ni rawa vei keda meda na vakayacora tikoga vakalevu na ka oqo. Meda soli keda sara yani ki na vakavuvuli ni kena dau vakayacori na noda dau vakasoqoni ira vata yani na lewe ni matavuvale ena noda veivale. Meda dui taroga vei keda vakayadua: “Au sa vakayacora beka na noqu itavi ena noqu vale ena kena wiliki ka vakavulici na kosipeli, me vaka sa vakaraitaki mai vua na parofita ni Turaga? Au sa maroroi ira tiko beka na luvequ e yasaqu ka vakayacora me vanua taletaki na noqu loma ni vale ka vanua ni vakarokoroko, loloma, veinanumi kei na yalodina?”

Kevaka meda se sega, ia meda veivutunitaka na noda lecaika ka meda dreti ira volekati keda mai na noda matavuvale ka vakavulica vei ira na dina. …

“Au sa tuva vinaka tu li na noqu matavuvale?” Me sai koya oqo na taro ena yalo vakayadua. Sega ni, me vaka sa vakayacora na wekaqu? ia, me vaka au sa vakayacora na ka sa vinakata vei au na Turaga?14

Sai ira na luveda na isolisoli talei duadua ka solia tu vei keda na Tamada. Kevaka meu rawa ni tubera na yavadra ki na salatu ni bula, ena neitou vata kina na reki tawamudu o keirau kei iratou. …

E dua na sala ka na rawa kina vei keda meda maroroi ira volekati keda tikoga kina sai koya meda dau sota vata tikoga vakavuqa ena noda veivale. Sa kerea tu na Lotu meda biuta vakatikitiki e dua mada ga na bogi ena veimacawa me rawa ni da dau sota vata kece vakamatavuvale ka marautaka na noda veitokani vata, meda marautaka vata na talei ni yasanibuka vakamatavuvale, ka veivosakitaka vata na veika ka cecere sara ka tawamudu talega na kedra yaga.

… Ena 1915 eratou a vola vakaoqo na Mataveiliutaki Taumada vei ira na “peresitedi ni iteki, bisopi, kei na itubutubu e Saioni,” kau cavuvosa mai na ka eratou a kaya o ya:

“Keitou cikeva na vakaduri ni ‘Lotu Vakamatavuvale’ ena loma ni Lotu raraba, na gauna ka ra na vakasoqoni ira vata mai kina na nodra gonetagane kei na goneyalewa na tama kei na tina ena nodra vale, ka vakavulica vei ira na vosa ni Turaga. … Na ‘Lotu Vakamatavuvale’ oqo e dodonu me dau caka kina na masumasu, laga sere ni lotu, sere, kei na ivakatagi, wili iVolanikalou, veiulutaga vakamatavuvale, kei na veidusimaki eso ena ivakavuvuli vakosipeli vakakina na veileqaleqa ni bula, vakakina na itavi kei na yalayala ni gone vei ira na itubutubu, na vuvale, na Lotu, na itikotiko kei na vanua.”

Ka sa ikoya oqo na yalayala vei ira era na cakava na ka sa kerei oqo:

“Kevaka me ra talairawarawa ki na ivakasala oqo na Yalododonu, keitou yalataka ni na salamuria mai na veivakalougatataki lelevu. Ena tubu na loloma e vale ka vakakina na talairawarawa vei ira na itubutubu. Ena tubu na vakabauta ena yalodra na itabagone e Isireli, ka na nodra na kaukauwa me ra ravuta rawa kina na veivakayarayarataki ca kei na veitemaki ena yaco vei ira.”

Era se tu ga e matada na ivakavuvuli kei na yalayala oqo.15

Kevaka walega me ka dina tikoga vei ira na Yalododonu Edaidai na Lotu Vakamatavuvale, kevaka me vakadua ena veimacawa meda tu vakakina vakaikeda, ena ruku ni veivakayarayarataki ni yalo ni Turaga, ena noda dui veiyasanibuka vakataki keda vakavolivoliti ira ka sa soli ira vei keda na Turaga ka sa tukuna tale tu ga vei keda o koya meda vakasalataki ira, ena vica soti kina na matavuvale mamarau, ka ra tu kina ena gauna oqo na rarawa, duiyaloyalo, kei na lolosi. …

… Ni da sogoti vuravura kei na veika e tautuba, ka solia vei ira na luveda tagane kei na yalewa na veidina vutuniyau ka sa solia tu vei keda na Turaga ena ruku ni kaukauwa ni masumasu kei na vakavinavinaka me rawa kina na noda kei na nodra tiko vinaka, ena muria tarava mai e dua na tubu ni vakabauta e dina. Au nuitaka ni se na rawa vei keda meda suka, kevaka meda sa gole tani mai na ivakasala oqori. Vakasoqoni ira na luveda e yasada ka vakatara na noda matavuvale me vanua me itikotiko ni Yalo ni Turaga. Kevaka eda sa vakayacora na noda itavi, ena rawa meda kila ka nuidei ni na vakayacora na nona na Tamada Vakalomalagi.16 [Raica na vakatutu 7 ena tabana e 267.]

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko vulica na iwase oqo se ni ko vakavakarau mo veivakavulici. Me ikuri ni veivuke, raica na tabana e viii–x.

  1. Vakasamataka mada na italanoa ena tabana e 255–256. Na cava o nanuma e rawa kina vei George Albert Smith me vakavulici Edith na luvena yalewa vakavinaka? Vakasamataka ena nomu bula vakaitabagone e dua na gauna ka vakavulica kina vei iko e dua na itubutubu ka yaco me yaga sara ena nomu bula. Na cava e yaga sara kina na lesoni o ya?

  2. Vulica na imatai ni iwase ni ivakavuvuli (tabana e 256–258) kei na Vunau kei na Veiyalayalati 93:37–40. Na cava o nanuma ni solia kina na Turaga vei ira na itubutubu na itavi ni nodra vakavulici ena kosipeli na luvedra mai na dua tale na mataisoqosoqo? Ena rawa vakacava ki na veimataisoqosoqo ni Lotu me vukei ira na itubutubu ena itavi oqo? Era na rawa ni veivuke vakacava na lewe ni veiwekani? Kevaka o sega ni vakaluveni, vakasamataka eso na sala o na rawa ni dau veivakayarayarataki kina ki na vinaka vei ira na itabagone ena Lotu ena veisala ka na veitokoni vei ira na itubutubu.

  3. Taleva na italanoa ena tabana e 258–260. Era rawa ka vinaka vakacava na gone ena nodra dau vakayagataka vata kei ira eso na gauna o ira na nodra itubutubu? Na cava soti eso na “veika me baleta … ka taleitaki ena bula” (tabana e 257) ka rawa me vakavuna meda vakawalena na noda itavi vei ira na noda matavuvale? Na cava e rawa ni da vakayacora meda ravuta kina na veivagolei tani oqo?

  4. Wilika na iwase ka tekivu ena tabana e 257. Vakasamataka na nomu ivakarau ena “ivakarau ni vuravura” ka vakakina na sala eso ka rawa ni tarai ira kina na luvemu na ivakarau oqo. Na cava eso na “ivakarau ni veisiga” ka vakadinadinataka vakaukauwa sara na ka era vakabauta na luveda?

  5. Na cava eso na veitemaki era sotava tiko na itabagone ena nomu itikotiko? Vulica na iwase ka tekivu ena tabana e 260–261, ka vakasaqara na ka era rawa ni vakayacora na itubutubu, tukadra, kei ira tale eso me vukei ira na itabagone ena nodra ravuta na veitemaki.

  6. E vakasalataki keda o Peresitedi Smith meda “kenadau,” se vakaivola, ena nodra susugi na luveda ena ruku ni veivakayarayarataki ni Yalotabu (raica na tabana e 261). Na cava na kena ibalaebale o ya vei iko? Na veika cava soti e rawa me ra vakayacora na itubutubu me rawa kina ni ra vakaivola ena nodra susugi na luvedra ena dina?

  7. Ena tabana e 263–265, e taleva kina o Peresitedi Smith eso na yalayala ka vakayacori vei ira na matavuvale era dau vakayacora tiko ena kena gauna na lotu vakamatavuvale. E sa vakayacori tiko vakacava na yalayala oqo ena nomu matavuvale? Na cava ena nomu ivakasala ki na dua na matavuvale ka ra se sega vakadua ni vakayaco lotu vakamatavuvale e liu ka ratou sa via tekivutaka?

iVolanikalou Veisemati: Vosa Vakaibalebale 22:6; Aisea 54:13; Inosi 1:1–3; Mosaia 4:14–15; Alama 56:45–48; Vunau kei na Veiyalayalati 68:25–31; raica talega na “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba,” Ensign, Nove. 1995, 102.

Veivuke ni Veivakavulici: “Qarauna mo kakua ni tinia botoilevu tu eso na veivosaki vinaka ena nomu sasaga mo talaucaka kece na veika o sa vakarautaka tu mai. E dina ni bibi sara na kena tarai kece na ka sa vakarautaki, ia e bibi cake na nodra vukei o ira era vuli tiko me ra vakila na veivakayarayarataki ni Yalotabu, sauma na nodra vakatataro, vakatubura na nodra kila na kosipeli, ka vakatitobutaka na nodra yalayala me ra maroroya na ivunau” (Na Veituberi, Ai Lutua ni Bula, 64).

iVakamacala

  1. “After Eighty Years,” Improvement Era, Epe. 1950, 263.

  2. Edith Smith Elliott, “No Wonder We Love Him,” Relief Society Magazine, June 1953, 367.

  3. “To the Relief Society,” Relief Society Magazine, Tise. 1932, 708–9.

  4. Ena Conference Report, Epe. 1926, 145.

  5. Ena Conference Report, Epe. 1933, 72.

  6. Ena Conference Report, Epe. 1937, 36.

  7. Ena Conference Report, Epe. 1926, 146–47.

  8. “President Smith Gives Scouting Address,” Deseret News, 22 ni Fepe., 1947, iwasewase ni Lotu, 8.

  9. Ena Conference Report, Okot. 1948, 181.

  10. Ena Conference Report, Okot. 1941, 101.

  11. Ena Conference Report, Epe. 1937, 35.

  12. Ena Conference Report, Epe. 1913, 29.

  13. Ena Conference Report, Okot. 1932, 24–25.

  14. “The Family Hour,” Improvement Era, Epe. 1948, 248.

  15. “The Family Hour,” 201.

  16. Ena Conference Report, Epe. 1926, 145–46.

O Lucy, na marama wati George Albert Smith, kei rau na luvedrau yalewa, o Edith (ena imawi) kei Emily (ena imatau).

“Sa sega ni dua tale na gauna ka na rawa kina vei iko, sega ni dua na sala mo na rawa kina ni vakayagataka vakavinaka cake kina na nomu gauna me na yaga vakalevu talega kina mai na nomu tuberi ira na nomu gonetagane kei na goneyalewa me ra kilikili kaya na veivakalougatataki ni Tamada Vakalomalagi.”

“Kevaka walega me ka dina tikoga vei ira na Yalododonu Edaidai na lotu vakamatavuvale, … ena vica beka kina na matavuvale mamarau.”