Wase 17

Na Kaukauwa Veivaqaqacotaki ni Vakabauta

Na vakabauta sai koya e dua na isolisoli mai vua na Turaga era sa vakaukauwataki kina o ira sa ivalavala dodonu me ra vakayacora kina na veika cecere.

Na Bula nei George Albert Smith

Ena 1919 ni a se lewena tiko kina o George Albert Smith, na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, a kacivi me laki peresitedi ni Kaulotu e Iurope. Ena nona vosa vei ira na Yalododonu itaukei e kea ni oti ga na nona yaco yani, a raica rawa o Peresitedi Smith na ituvaki dredre kei Iurope, ka ni se vakacokotaki koya tiko mai na ravuravu ni iMatai ni iValu Levu: “Au kila kina ni keimami sa bula tiko ena dua na gauna bibi ni itukutuku kei vuravura. Mai na ituvaki vou ni lomaleqa sa kovuta tu oqo na matanitu, kei na yalo ni veilecayaki ena veivanua kecega, ena kedra maliwa na luve ni tamata, au sa mai, vakila kina e dua na ilesilesi vakaitamera meu sa na sotavi ira, kau gadreva dina sara meu dusimaki ira vakayalo meu vakayacora kina na noqu itavi.” E vakabauta kina o Peresitedi Smith se cava ga na dredre ni gauna era na sotava, ena sotavi na nodra sasaga na lewenilotu kei ira na daukaulotu ena gugumatua: “Mai na nodra veivuke na itokani vakailesilesi vinaka, ka rawa-ka ena itikotiko liu ni [tabana ni kaulotu], vata kei ira na turaga kei na marama yalodina ena vanua ni cakacaka, au sa namaka dina kina e dua na tatamusuki vuavuai vinaka ni tamata yalodina.”¹

E dua vei ira na itavi bibi duadua nei Peresitedi Smith vaka-peresitedi ni kaulotu o ya me vakalevutaka na iwiliwili ni daukaulotu e Iurope. Sa vakauta rawa na Lotu e vica walega na daukaulotu ki Iurope ena gauna ni ivalu, ia oqo na leqa ni kakana kei na leqa vakailavo tale eso era sa vakadredretaka kina na vakailesilesi ni matanitu mai Iurope me ra solia na ivolatara ni curuvanua (visa) vei ira mai vanua tani. Sa mai itavi dredre kina nei Peresitedi Smith me vakauqeti ira na vakailesilesi oqo me ra vakadonui ira na daukaulotu me ra curu mai ki na nodra vanua. Ena dua na nona ivola vei Emily, na luvena yalewa a tukuna kina o Peresitedi Smith e dua na ilakolako ki Lodoni ena vuku ni ka oqo.

“E a lomasoli sara na neimami Mata i Amerika ni a veivosakitaka rawa me dua na neitou veivakatarogi vata kei Sir Robert Horne, na Minisita ni Cakacaka kei Peritania. Ni keitou sa rairai yani e nona valenivolavola, keitou solia sara na neitou ivola mai vei koya na Mata kivei koya na sekeriteri nei Sir Robert, ka kerea kevaka me keitou lokuca vou na neitou veivosaki oqo ni sa na biubiu tiko o nona iliuliu ena vica na miniti oqo ki Sikoteladi me tolu na macawa. Au vakadeitaka vua ni keitou na marautaka ke lima walega na miniti ni nona gauna, ni keitou sega ni vakaitikotiko e Lodoni ka vinakati vakatotolo na neitou cakacaka. A gole e loma vei Sir Robert o sekeriteri ka lesu mai ka tukuna ni sa lokuca vou na nona lako ka na raici keitou ena va na kaloko ena siga o ya. Au a masu tiko mai vakaukauwa ena mataka o ya, ni na tadola vei keitou e dua na sala, ni gauna sa tukuni kina me keitou lesu tale mai, au sa vakavinavinaka kina vakalevu vua na Tamada Vakalomalagi.”

Ena gauna a lokuci, ratou sa kacivi sara yani o Peresitedi Smith kei rau na nona itokani ki na valenivolavola vakaitaukei nei Sir Robert Horne. “Keitou a via tukuna vua na ka keitou gadreva ka vakadeitaka vua ni o Peritania e gadreva tu na veika keitou kerea tiko. E voleka ni dua veimama na auwa na nona a vakarorogo matua sara ki na tiki ni itukutuku makawa ni Lotu kei na noda vakabauta, kei na so tale.

“Niu sa tinia a taroga tale o koya na cava keitou vinakata vua, ni gauna keitou tukuna kina ni keitou vinakata na madigi me ra vakacurumi tale mai na neimami daukaulotu ki na rua na drau ka limasagavulu, me vaka na kena ni se bera na ivalu, a qai kaya mai ni sa ka ni marau vua me solia e dua na ivakaro ki na nona tabacakacaka me ra vakadonui na iwiliwili o ya me ra butuka mai na vanua ena kena totolo duadua era rawata. E dina sara ni keitou a marau vakalevu ka biuti koya ena veivakadeitaki ni sa mai vagalalataka o koya na icolacola levu ena neitou vakasama.

“Au vakadeitaka ni sa mai neitou itokani oqo e dua vei ira na tamata kaukauwa duadua e Igiladi kau na sega ni lomalomarua meu lako vua ena dua ga na gauna ke sa gadrevi vakakina.”²

O James Gunn McKay, a dua vei iratou na daukaulotu nei Peresitedi Smith a tiko talega ena veivosaki vata kei Sir Robert Horne, e kaya: “Raica mada na cakacaka talei sa mai vakayacora. Era a lewe vica toka ga na italatala qase [ena tabana ni kaulotu]. Sa vaka me vakataotaki na sala, ia a vakasinaiti tu mai ena veivakauqeti ni Turaga, ka yaco me tukituki ena nodra katuba na vakailesilesi, ka me ra vakabauti koya kina; ka yaco sara me solia mai na madigi keitou a vinakata, me ra gole mai na italatala qase ki na nodra cakacaka ka vakayacora na nodra kaulotu ena kena tosoi na inaki ni Kalou ka vakayacora rawa na nona cakacaka, ka vakadeitaka vei keitou ena sala oqori na ivakadinadina ni sa dusimaka tiko na Kalou na cakacaka o ya.”³ E tukuna o Elder McKay ni nona rawa ka o Peresitedi Smith e vu mai na nona “vakabauta kei na yalodina kei na loloma vei ira kece e veimaliwai vata kaya.” “Au a cakacaka vata kei koya,” a kaya. “Keirau a veivakasalataki; au a masu vata kei koya, kau kila ni nona vakabauta kei na dina sa titobu sara me vaka ga na bula.”⁴ [Raica na vakatutu 1 ena tabana e 204.]

iVakavuvuli nei George Albert Smith

Na kaukauwa ni vakabauta sa vakadinadinataki tu ena ivolanikalou.

Eda sa vakasalataki ni sega na vakabauta eda sa sega ni vakalomavinakataka rawa na Kalou [raica na Iperiu 11:6]. Sai koya na inaki bula ni cakacaka kecega, era sinai tu ena iVolanikalou na ivakadinadina ni kaukauwa ni vakabauta. Na vakabauta nei Noa a rawa kina me taya e dua na waqa, kei na vua ni talairawarawa ki na ivakaro ni Kalou a vakabulai kina o koya kei iratou na nona matavuvale, ka ra luvu ena waluvu levu o ira era sega ni vakabauta [raica na Vakatekivu 6:13–22; 7:1–24].

Ena vakabauta ga eratou a taqomaki kina o Loti kei iratou na lewe ni nona matavuvale ena gauna sa lutu kina mai lomalagi na bukawaqa ka vaqeyavutaki Sotoma kei Komora, ka vakarusai o ira na lewena era sega ni vakabauta [raica na Vakatekivu 19:12–25].⁵

Ena vakabauta a kauti ira tani na Isireli o Mosese mai na veivakabobulataki, ka ra takosova na wasa Damudamu ena qele mamaca, ka ra saga vakakina o ira mataivalu i Ijipita era muri tiko mai, ka ra luvu kina. Era vakani na lewevuqa ena madrai mai lomalagi. Ena gauna sa yavita kina o Mosese na vatu mai Orepi, sa vure mai na wai me isau [vakaoti] ni nodra karamaca; kei na nodra sa curuma yani na lekutu, era sa liutaki ki na vanua yalataki. [Raica na Lako Yani 14:21–31; 16:14–15; 17:5–6.]⁶

Ni sa masu tikoga o Taniela vua na Kalou ni Isireli e matanalevu, ka sa veisaqasaqa tiko kei na lawa era sa vakarautaka na nona meca era nakita me mate kina, sa qai biu ki na dua na qara ni laione me dua na bogi taucoko. Sa kila tu o koya ni na taqomaki koya na Tamana Vakalomalagi ka sega ni yavalati kina na nona yalonuidei tiko. Ena mataka e tarava a gole na tui ki na qara ka raici Taniela ni se bula tikoga. Na nona vakabauta a vakavuna me ra manoa kina na laioni ka rawata sara me dinati koya kina na tui. [Raica na Taniela 6:4–28.]

E tolu na kai Iperiu, o Setareki, Mesaki, kei Apetiniko, ka ratou a sega ni via vakarokoroko ki na matakau koula a vakaduria o Nepukanesa, eratou a biu ki na lovo ni bukawaqa me uasivi cake vakavitu na kena katakata. Eratou sa vakararavi ga vua na Kalou sa bula tiko ka sa saumi mai na nodratou vakabauta ena kena a taqomaki na nodratou bula. [Raica na Taniela 3:8–28.]

Ena vakabauta, a kaciva sobu mai kina o Ilaija na Parofita na bukawaqa mai lomalagi me kania na nona isoro kama, ka ra sa vakauqeti kina na tamata ni Kalou ni Isireli sa Kalou ka sega ni o Peali [raica na 1 Tui 18:36–40].

Ena vakabauta a maroroya tikoga kina na taci Jereti kei na nona ilawalawa na vosa ni nodra qase ena gauna a vakasesei kina na vosa ni tamata mai na Vale Cecere e Pepeli, ka kau sara mai ki na Ra kei Vuravura [raica na Ica 1:33–43]. … Na vakabauta vata ga vakaoqo a rawa kina vei Liai me sokota mai na wasawasa kei na nona matavuvale ka butuka rawa mai na vanua oqo, na vanua sa digitaki mai vei ira kecega.

Ena vakabauta ga a rawa kina vei iratou na tisaipeli i Jisu me ratou vosota rawa na veivakacacani a yaco vei iratou, se cava ga na nodra veisaqasaqa mai na Jiu, me tauyavutaki rawa kina na kosipeli a solia vei iratou na iVakabula.⁷

Ena vakabauta ga a yaco kece kina na caka mana nei koya na Dauveivueti kei vuravura, kei ira era sa cakacaka vata kei Koya. Mai na ivakatekivu ni gauna me yacova mai oqo o ira ga na tamata yalodina sa dau tiko kei ira na kaukauwa ni Kalou.⁸ [Raica na vakatutu 2 ena tabana e 204.]

E vakadinadinataki na kaukauwa ni vakabauta ena nodra bula na Yalododonu savasava ena itabagauna oqo.

Ena iotioti ni itabagauna oqo mai na vuku ga ni nona vakabauta tiko na Kalou a gole kina na parofita gonetagane [o Josefa Simici] ki na veikau ka tekiduru ka masu, a ciqoma kina na isevu ni ivakaraitaki cecere vakalomalagi a lako mai vua, ka sa rairai tale mai kina na ituvaki ni Lewetolu Vakalou kivei ira na kawatamata. Ena vakabauta a rawa kina vua me gole ki na delana o Kumora ka ciqoma mai na liga ni agilosi na ivolatukutuku vakalou o ya ka a vakadewataka rawa ena isolisoli kei na kaukauwa ni Kalou. Ena vakabauta ga a liutaki ira na nona tamata mai Kirtland ki na vanua o Missouri ka lesu tale ki Illinois, ka dina ga ni vakawasoma na nodra butakoci ka cemuri mai na nodra itikotiko, a tikoga kei ira na vakabauta sa teivaki tu e yalodra, ka ra kila tu ni sa karoni ira tiko na Kalou. Ena vakabauta ga a tauyavutaki kina na siti levu o Nauvoo, ena veidusimaki nei Josefa Simici na Parofita; kei na vakabauta ga a ciqoma kina o koya na dina lagilagi era tiko ena Vunau kei na Veiyalayalati.

Ena vakabauta ga a liutaki ira kina na tamata o Brigham Young ki na ra ni vanua oqo [na Buca o Salt Lake ]; kei na gauna sa yaco kina e dela ni ulunivanua o ya ka rai yani ki na veibuca, sa solia mai vua na Kalou e dua na ivakadinadina ni sai koya oqo na vanua me sa na teivaki kina o Isireli. … Ena vakabauta ga era a vakadavora kina na tamata na vatu ivakadei ni Valetabu cecere oqo [na Valetabu e Salt Lake], ena gauna ni nodra malumalumu kei na nodra dravudravua vakaloloma, ni ra vakabauta tiko ni Kalou ena vakarautaka na sala kei na iyaya me na vakacavari kina na vale oqo. Ena vakabauta ga a yaco yani kina na loloma veivueti ni Tamada Vakalomalagi kivei ira na tamata, ni gauna ni nodra lomaleqa, era raica ni sa laukana na nodra iteitei ena vodre, ka sega na ka me ra tarovi rawa kina, ia ena loloma ga ni Kalou, a saumi mai na nodra masu, ka yaco mai vei ira e dua na kena ivakadinadina ni ra sa yaco mai na ico me taqomaka na kedra kakana ka vagalalataki ira mai na viakana. …

… Ena nodra vakabauta ga era sa vakauqeti vakayalo kina o ira na tamata era veiliutaki tiko ena cakacaka oqo, ena veigauna yadua, me ra soli ivakasala eda sa gadreva. Ena vakabauta ga eda sa vakatataki kina … mai vei ira era veiqaravi tiko ena yaca ni Turaga, ka vakararamataka na nodra vakasama na Dauveivakacegui, me ra nanuma kina na veika mai liu ka vakatakila vei ira na veika sa roro tiko mai; sa vakadinadinataki kina na yalo ni ivakatakila.⁹

Ena vakabauta ga era sa toso yani ki liu na qase i Isireli, era biuta na nodra itikotiko kei ira na nodra daulomani, ka vosota yani na veivakacacani kei vuravura, me ra vakadinadinataka ni sa bula tiko na Kalou kei Jisu Karisito, ka sa parofita ni Turaga o Josefa Simici. Ena vakabauta ga ko ni sa vakabulai kina mai na nomuni tauvimate, ka ra sa vakabulai o ira na nomuni era a mate tu. Kevaka beka era volai na veicaka mana kece vei ira na tamata oqo … , ena yaco me dua na ivakadinadina ni kaukauwa ni Kalou, ena vuku ga ni vakabauta, ka sega ni ulabaleti ena dua na itabayabaki ni vuravura oqo.

Ena ivakavuvuli ga oqo, kemuni na taciqu kei na ganequ, eda sa dusimaki tiko yani ki lomalagi, ka sa solia vei keda na inuinui ena ivalu ni bula oqo. Ni yaco meda veilecayaki, ka da vakasaurarataki ena veivakataotaki, sa vaka, meda sega ni taqeya rawa, ia ni da vakabauta tikoga na Dauveivueti kei vuravura, meda sa lako yani Vua ka kila ni na saumi mai na noda masu meda vinaka kina.¹⁰ [Raica na vakatutu 3 ena tabana e 205.]

Na taro e dau tarogi tiko vakawasoma: Ena rawa beka vei ira na gonetagane kei ira na goneyalewa lalai, kei ira na cauravou kei na goneyalewa lelevu era sa susugi tiko ena itabagauna oqo ni Lotu, me ra na lomasoli me ra na sotava na dredre, na dravudravua kei na veivakatovolei era sotava mai o ira na tamadra kei na tinadra ena vuku ni kosipeli? Era na biuta beka na nodra itikotiko ni vakacegu me ra laki tawana e dua na vanua vou ena vuku ni nodra vakabauta?

Meu tukuna vei kemuni, kevaka ga sa teivaki tu e yalodra e dua na kila-ka ni sa vakalou na cakacaka oqo me vaka eda sa kila tu, kevaka sa soli vei ira na vakabauta ena inaki meda maroroya kina na ivakaro ni Turaga, kevaka era sa vakavulici beka me ra kila ni o Jisu na Karisito ka sa parofita ni Turaga o Josefa Simici, au sa qai kaya vei kemuni, Io! Era na cakava dina na veika era a kitaka o tamadra kei tinadra, ka taura na nodra itutu ni kai Isireli ena iotioti ni gauna oqo.

Kevaka beka ena yaco mai na dravudravua, na tauvimate kei na lomaleqa, se na cemuri mai na itikotiko, e drau ka udolu na luveda tagane kei na yalewa, era sa kila tiko ni sai koya oqo na kosipeli i Karisito, sa rawa ni yaco, ke sa gadrevi, me ra na vauca na nodra ivakadinadina ena nodra dui bula.¹¹ [Raica na vakatutu 2 ena tabana e 204–205.]

Ena dolava vei keda na Turaga na sala meda cakava rawa na veika e kerea tiko vei keda kevaka eda na vakabauta tiko.

Au nanuma lesu e dua na siga au a vakauqeti meu kaya vua e dua na daukaulotu sa na gole tiko ki na dua na taoni e sega ni vakatara meda veivakavulici ena veigaunisala:

“Mo na nanuma tiko oqo, solia na galala vua na Turaga. O na kerea mo vukei. Solia na galala vua na Turaga. Kerea vua me dolava na sala.”

A gole yani na cauravou oqo ki na siti o ya, lako sara ki na valenivolavola nei turaganikoro, ka kerea me raici koya mada. Me sa na kerea ke rawa ni ra veisautaka na ivakaro o ya.

Ni sa yaco e kea, e raica ni gole tu e taoni o turaganikoro. A curu mai tuba o cauravou oqo, raisobu yani ena olo ka raica sara ena dua na katuba yani e muri, “Valenivolavola nei Ovisa iLiuliu.” A tu mada, ka dua na ka e tukuna vua: “Solia na galala vua na Turaga.” A gole yani ki na valenivolavola nei ovisa iliuliu ka tukuna vua na inaki ni nona lako mai. Ni sa vakamacala oti a kaya mai na turaga o ya:

“Vinaka, na tutu ni gaunisala cava beka o vinakata?”

A kaya: “Au sega ni kila vakavinaka na siti oqo me vakataka na nomuni kila vakavinaka cake. Au na sega ni vinakata e dua na tutuna e sega ni vinaka, se keimami na rawa ni vakataotaka na toso ni lori. Ena rawa beka me daru gole vata mo digitaka e dua na tutu ni sala?”

Mo vakasamataka mada me dua na daukaulotu me kerea tu e dua na ovisa iliuliu me laki digitaka e dua na tutu ni sala me na vunautaka kina na kosipeli!

A kaya na ovisa:

“Io, daru gole vata yani.”

Ena loma ga ni tinikalima na miniti rau sa raica e dua vei ira na tutu ni sala vinaka duadua ena taoni o ya, kei na veivakadonui me vunautaki na kosipeli i Jisu Karisito ena vanua se bera ni vunautaki kina vakadua e gaunisala vakatekivu sara ni se bera na ivalu [iMatai ni iValu Levu]. …

E vakarautaka tu Turaga na sala me vakayaco-ka kina ena kena eda sega ni cakava rawa, ka sega ni kerea meda cakava e dua na ka ke sega ni vakarautaka na kena sala me rawati kina. Oqori na ka e tukuna vei keda mai vei Nifai. Ena sega ni kerea me caka e dua na ka ke sega ni vakarautaka na kena sala.

“Ia koi au ko Nifai au sa kaya vei tamaqu: Au na lako ka kitaka na ka sa vakarota na Turaga, ka niu kila ni sa dau vakarautaka na Turaga na sala me rawata kina na luve ni tamata na ka kece sa vakarota vei ira ko Koya.” 1 Nifai 3:7.

Kevaka e tiko vei iko e dua na ka sa kerea oti se sa namaka tiko na Turaga mo na cakava ka sega tiko ni o kila mo tekivu rawa vakacava, cakava ga na nomu vinaka duadua. Gole ki na sala e dodonu mo mua kina; vakararavi vua na Turaga, solia vua na galala, ni na sega ni biuti iko.¹²

Sa dua na ka totoka meda kila tiko ni sa rawa, kevaka meda, taura tiko na ligana na Tamada Vakalomalagi ka dusimaki mai vua. E sega ni dua tale na mataqali tamata e vuravura sa vakadeitaki me vakataki ira na ilawalawa oqo.¹³ [Raica na vakatutu 4 ena tabana e 205.]

Na Kalou sa solia mai vakailoloma na vakabauta vei ira na ivalavala dodonu.

E vakatau na noda vakabauta ena noda bula dodonu. E sega ni rawa meda bula tawa kilikili tiko meda qai bula vakabauta tiko ni sa dodonu vakakina, ia kevaka meda maroroya tiko na ivakaro ni Turaga, ena yaco mai na vakabauta, ka na tubu ka levu sara ni sa tubu tiko na noda ivalavala dodonu.¹⁴

Kevaka eso vei keda e sega ni tiko na nona vakabauta ena cakacaka oqo, sa baleta ga ni da sega ni maroroya tiko na ivakaro ni Kalou. Kevaka era tiko eso era sega tu ni kila ni oqo na cakacaka nei Tamada, sa baleta ga ni ra sega tiko ni cakava na nodra itavi. Au kila me vaka niu kila niu bula tiko ni oqo na cakacaka ni Turaga, ka ni yaco mai na kila-ka oqo baleta ga ni maroroi tiko na Nona ivakaro.¹⁵

Eda kila ni vakabauta sa isolisoli ni Kalou; sai koya na vua ni bula dodonu. E sega ni lako mai vei keda ni da sa vakarota, ia sa vua ga ni noda cakava na lewa ni Tamada Vakalomalagi. Kevaka sa sega vei keda na vakabauta meda vakadeuci keda mada ka raica kevaka eda sa maroroya tiko na Nona ivakaro, ka kakua ni lokuyarataka na noda veivutuni kevaka e se bera. … Me sa vakalevutaka na Turaga na noda vakabauta, ka meda bula tiko ka kilikili kaya.¹⁶

Au sa nuitaka ni o ira sa ciqoma oti na isolisoli totoka oqo ni vakabauta era sa bula tiko me ra taukena tikoga.¹⁷ [Raica na vakatutu 5 ena tabana e 205.]

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko vulica na iwase oqo se ni ko vakavakarau mo veivakavulici. Me ikuri ni veivuke, raica na tabana e viii–x.

Raica mada na ivakadinadina eso ni vakabauta nei George Albert Smith ena italanoa ena tabana e 195–196. A kaya e dua vei ira na daukaulotu nei Peresitedi Smith ni nona rawa-ka a “vakadeitaka vei keitou ena sala oqori na ivakadinadina ni sa dusimaka tiko na Kalou na cakacaka o ya.” (tabana e 197). O sa vakauqeti beka vakacava mai na nodra vakabauta eso tale, me vakataki ira na lewe ni matavuvale se dua na itokani voleka?
Taleva na ivakaraitaki ni vakabauta ena tabana e 197–199. Na ivakaraitaki cava tale eso ni vakabauta era vakaibalebale cake vakalevu vei iko? O na vakayagataka beka vakacava na ivakaraitaki oqo mo vukea kina e dua sa vakabauta tiko, ia se bera tiko ni ciqoma na veivakalougatataki e gadreva tiko?
Sa solia vakacava vei iko na nomu vakabauta na “inuinui ena ivalu ni bula oqo”? Ena vukei keda rawa vakacava na noda vakabauta meda vorata rawa kina na noda rere se so tale na “veivakataotaki, sa vaka, meda sega ni taqeya rawa”? (tabana e 199–201).
Wilika na italanoa e tekivu tiko ena tabana e 186 ka vakatauvatataka ki na italanoa e “Na Bula nei George Albert Smith.” Na veika cava o sa sotava e tautauvata kei na kena oqo? Na cava o nanuma ni ibalebale mo “solia na galala vua na Turaga”?
E vakavulica o Peresitedi Smith ni “vakabauta sa isolisoli ni Kalou” ka “sega ni lako mai vei keda ni da sa vakarota” (tabana e 203–204). Na ivakavuvuli oqo e vakayarayarataka vakacava na sala o saga kina me vakalevutaki na nomu vakabauta ka vakauqeta na vakabauta vei ira tale eso? Na cava eso na ka eda rawa ni cakava meda “taukena tikoga” kina na isolisoli ni vakabauta? (raica na Alama 32:35–43).

iVolanikalou Veisemati: Iperiu 11:1–11, 17–34; Jemesa 2:17–24; Alama 32:26–43; Ica 12:6–22; Moronai 7:27–39; Vunau kei na Veiyalayalati 136:42

Veivuke ni Veivakavulici: “Ni o vakarautaki ira na lewenikalasi me ra saumi taro, ena vinaka cake mo vakaraitaka vei ira ni bera ni wiliki se vakavulici e dua na ka ni o na kerea tiko na nodra vakasama ni oti na nomu vakamacala… . Me kena ivakaraitaki oqo, e rawa ni o kaya, ‘Ni vakarorogo mai niu wilika na tikina oqo mo ni qai solia mai na nomuni dui vakasama ena veika e vakauqeti kemuni’ se ‘Ni sa wiliki tiko na tiki ni ivolanikalou oqo, raica mada ke sa matata vei iko na ka e tukuna tiko na Turaga me baleta na vakabauta’” (Veituberi, Me iLutua Ni Noda Bula, 80).

“Era sinai tu ena iVolanikalou na ivakadinadina ni kaukauwa ni vakabauta… . Ena vakabauta, a kaciva sobu mai kina o Ilaija na Parofita na bukawaqa mai lomalagi me kania na nona isoro kama.”

“Ena vakabauta a kauti ira tani na Isireli o Mosese mai na veivakabobulataki, ka ra takosova na wasa Damudamu ena qele mamaca.”

“Ena vakabauta ga a liutaki ira kina na tamata o Brigham Young ki [na Buca o Salt Lake].”