Potutusi
Iunite 3, Aso 1: Mataio 6–7


Iunite 3: Aso 1

Mataio 6–7

Folasaga

O le Lauga a Iesu i luga o le Mauga o loo faaauau i le Mataio 6–7. I le vaega lea o Lana lauga na ia aoao atu ai faatinoga amiotonu o le tapuaiga e ao ina faia e faafiafia ai le Tama Faalelagi. Na Ia aoao atu foi Ona soo ina ia saili muamua e fausia le malo o le Atua.

Mataio 6:1–18

Ua aoao atu e le Faaola Ona soo e faia galuega o le amiotonu

Manatunatu loloto i fesili nei: Pe ua e faia ea se mea lelei ona o ni mafuaaga sese? Afai o lea, o le a le mea na faaosofia ai oe e fai?

Faitau le Mataio 6:1–2, ma vaavaai mo le fetalaiga a le Faaola faapea o se faamoemoega e le tatau ai mo le faia o faatinoga amiotonu.

O meaalofa o faatinoga o le tapuaiga faalelotu, e pei o le tuuina atu o se fesoasoani i e matitiva (tagai Mataio 6:1, vaefaamatalaga e). O a mea o aoao mai e nei fuaiupu e uiga i le mafuaaga e faia ai e tagata ni meaalofa?

Matau na faaigoa e le Faaola nei tagata o “tagata pepelo,” lea e faasino i ai i le gagana Eleni ia i latou o e faafoliga (tagai Mataio 6:2, vaefaamatalaga a).

Faitau le Mataio 6:3–4, ma vaavaai mo mea na aoao mai e le Faaola e uiga i le ala e tatau ona faatino ai e Ona soo ia faatinoga amiotonu. Atonu e te manao e maka le folafolaga a le Faaola ia i latou e faatinoina aga amiotonu mo mafuaaga tonu.

Ina ia faia faalilolilo e ta’u mai ai ia tatou faatinoina lemu le auaunaga i isi e aunoa ma le faalauiloa atu pe saili ia maua mai ai se manuia. E tele naua mea e tatau ona ta’u atu e uiga i faatinoga lemu o le auaunaga lea e leai lava se tasi e iloaina vagana ai le e tuu atu i ai le auaunaga ma le o loo faia le auaunaga.

Faauma le faamatalaga lea e faailoa mai ai se mataupu faave ua tatou aoao mai aoaoga a le Faaola: Afai tatou te faia faatinoga o tapuaiga e faafiafia ai le Tama Faalelagi nai lo le saili atu o le gauai mai o isi, ona Ia .

O le fasifuaitau “taui faaaliali” e mafai ona faauiga faapea e mafai e le Tama Faalelagi ona faamanuia i tatou i le faaletino po o le faaleagaga ia atonu e le mafai e isi ona vaai i ai, ae faigofie ona iloa pe a tatou mauaina le faamanuiaga.

Faitau le Mataio 6:5–6 ma le Mataio 6:16–18, ma vaavaai mo faataitaiga na faaaoga e le Faaola e faapupula mai ai le mataupu faavae o le faatinoina o aga o tapuaiga e faafiafia ai le Tama Faalelagi. O fasifuaitau “mata faanoanoa” ma le “faalaleaga o latou mata” i le fuaiupu 16 e faasino i tagata e faaaliali atu i fafo o la e anapopogi.

E le sese ia tatalo i nofoaga faitele, ma e le o tatalo uma foi e tatau ona faia faalilolilo. O le tatalo ma isi faiga faalelotu e mafai ona faia i nofoaga faitele pe afai e faia ma le loto faamaoni ma le loto tapuai ma e tusa ai ma faiga sa’o a le Ekalesia.

  1. I lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia, faamatala se taimi na e faia ai ni galuega amiotonu o le tapuaiga—e pei o le tatalo po o le anapogi—ina ia faafiafia ai le Tama Faalelagi. Tusi i lalo ni auala sa e lagona na faamanuiaina ai oe ona o lou tapuai ma le loto faamaoni.

I le Mataio 6:7–15 na tuu mai ai e le Faaola se faatonuga ma se mamanu mo le ala sa’o e tatalo ai. O Lana lava faataitaiga o le tatalo ua lauiloa o le Tatalo a le Alii. Faitau fuaiupu nei ma vaavaai mo nisi upumoni e mafai ona e aoaoina e uiga i le tatalo mai le faataitaiga a le Alii.

Mafaufau e sue se nofoaga filemu, ma le paganoa e tatalo leotele ai, ma ofo atu ai se tatalo faamaoni i le Tama Faalelagi iina. O a eseesega na e matauina i se tatalo e faaleo atu ma se tatalo lemu? Pe na taulai atili atu ou mafaufauga ina ua mafai ona e tatalo leotele?

  1. I lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia, tusi ai ni nai malamalamaaga mai lau suesuega o le Mataio 6:7–15 ia e ono fesoasoani ia te oe ia e mataalia atili ai i au tatalo patino.

Mataio 6:19–24.

Ua aoao atu e Iesu Keriso Ona soo e toloa’i oa i le lagi

O le oa o soo se mea tatou te faatauaina tele.

Ata
tupe siliva ma se tamai taga

Faitau le Mataio 6:19–21, ma vaavaai mo ituaiga oa na aoao atu e le Faaola Ona soo e sailia.

O le a le mea na fetalai le Faaola o le eseesega o oa e toloai i le lalolagi ma oa e toloai i le lagi?

I le siata lea, tusi ai ni faataitaiga se tolu o oa atonu e saili tagata e toloai i le lalolagi ma ni faataitaiga se tolu o oa e mafai ona tatou toloai i le lagi.

Oa i le lalolagi

Oa i le Lagi

Faitau le Mataio 6:22–24, ma vaavaai mo mea na aoao mai e le Faaola e mafai ona fesoasoani tatou te toloai ai oa i le lagi.

O le Faaliliuga a Iosefa Samita o le Mataio 6:22 ua fesoasoani tatou te malamalama ai faapea na aoao mai le Faaola ina ia toloai oa i le lagi, e tatau ona taulai o tatou mata “ia manatu tasi i le mamalu o le Atua” (Faaliliuga Iosefa Samita, Mataio 6:22 [i le Mataio 6:22, vaefaamatalaga b]), o lona uiga ia ogatasi o tatou manatu ma le finagalo o le Atua.

Mai le fuaiupu mulimuli o le Mataio 6:24 ua tatou aoao ai o le upumoni lenei e mafai ona tatou manatua ai ona toloai oa o le lagi: E le mafai ona tatou auauna atu i le Atua ma mamone. O le upu mamone e faasino i oa po o mea o le lalolagi.

  1. Tali le fesili lenei, i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia: Aisea e te manatu ai e le mafai ona tatou auauna atu i le Atua ma mamone i le taimi e tasi?

Mafaufau i lou lava olaga, ma mafaufau i se faataitaiga pe faapefea e le taulai atu o ou manaoga i se mea faalelalolagi ona faalavelaveina ai oe mai le auauna atu i le Atua ma toloai oa i le lagi.

Mataio 6:25–34

Na faatonu e le Faaola Ona soo e saili muamua le malo o le Atua

E pei ona tusia i le Mataio 6:25–34, na faatonuina e le Faaola Ona soo e aua nei popole i mea latou te faaaogaina. O le Faaliliuga a Iosefa Samita o le Mataio 6:25–27 ua fesoasaoni tatou te malamalama ai na fetalai patino o Ia ia i latou o e o le a o atu e talai Lana talalelei (tagai Faaliliuga Iosefa Samita, Mataio 6:25–27 [i le faaopoopoga i le Tusi Paia]).

Faitau le Mataio 6:31–34, ma vaavaai mo se mataupu faavae na aoao atu e Iesu i Ona soo e saili muamua i o latou olaga. (Matau le faaupuga i le Faaliliuga a Iosefa Samita i le Mataio 6:33, vaefaamatalaga a.)

O le a le mataupu faavae e mafai ona tatou aoao mai le Mataio 6:33?

“O le malo o le Atua” (Mataio 6:33) e faatusa i le Ekalesia a Iesu Keriso i le taimi lena ma le taimi nei. I o tatou taimi, e faatusa i Le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, lea na toefuatai mai e saunia ai fanau a le Tama Faalelagi mo Lona malo i le lagi—le malo selesitila.

O le saunoaga lea a Peresitene Ezra Taft Benson e mafai ona fesoasoani tatou te malamalama ai i le ala e mafai ona faaaoga ai lenei mataupu faavae i lou olaga:

Ata
Peresitene Ezra Taft Benson

“E tatau ona tatou tuu faamuamua le Atua i mea uma i o tatou olaga. E tatau ona muamua o Ia. …

“Pe a tatou faamuamua le Atua, o isi mea uma lava o le a oo atu i o latou tulaga tatau po o le aveese foi mai o tatou olaga. O lo tatou alofa mo le Alii o le a pulea mea o loo manaomia mai lo tatou alofa, o mea o loo manaomia mai ai o tatou taimi, o mea tatou te fiafia i ai o loo tatou tulituliloaina, ma le faatulagaga o a tatou mea e faamuamua.

“E ao ona tatou tuu faamuamua le Atua i lo isi tagata uma i o tatou olaga” (“O Le Poloaiga Sili—Alofa i le Alii,” Ensign, Iulai 1988, 4).

  1. Tali le fesili lenei, i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia: O anafea na e iloa ai faamanuiaga a le Tama Faalelagi a o e saili e tuu faamuamua o Ia i lou olaga?

Mataio 7:1–5

Ua aoao atu e Iesu Keriso Ona soo e uiga i le faamasino ma le amiotonu

Faitau leMataio 7:1–2, e aofia ai le Mataio 7:1, vaefaamatalaga a, ma vaavaai mo mea na aoao mai e le Faaola e uiga i le faamasino atu.

O le Mataio 7:1 e tele ina malamalama sese ai faapea e le tatau lava ona tatou faamasino atu. Peitai, ua tatou aoao mai le Faaliliuga a Iosefa Samita faapea na aoao mai Iesu Keriso e tatau ona tatou :“faamasino atu faamasinoga amiotonu.”

O le a sou manatu i le uiga o le faamasino ma le amiotonu?

Faitau le Mataio 7:3–5, ma mafaufau i le talafaatusa na faaaoga e le Faaola e aoao ai i tatou i le ala e aloese ai mai le faamasinoina o isi ma le le amioletonu (tagai foi Ioane 7:24).

Na faamatala e Elder Dallin H. Oaks ia ituaiga eseese o faamasinoga:

Ata
Elder Dallin H. Oaks

“Sa ou fenumiai ona ua poloaiina i tatou e nisi mau e aua le faamasino atu i isi a o isi ua faatonu mai, e ao ina tatou faamasino atu ma o loo ta’u mai foi ia i tatou le ala e faia ai. Ae a o ou suesue i nei fuaitau, ua oo ina faatalitonuina au o nei faatonuga e foliga mai e feteenai o loo ogatusa lelei pe a tatou vaavaai atu i ai ma se vaaiga o le faavavau. O le ki lava o le malamalama e lua ituaiga o faamasinoga: faamasinoga mulimuli, lea o loo faasa i tatou ona faia, ma faamasinoga e faia i le ogatotonu, lea ua faatonuina i tatou e fai, ae ia faia i luga o mataupu faavae amiotonu. …

“E ese mai le faasa o tagata ona faia faamasinoga faaiu, o loo manaomia i tusitusiga paia ona faia e tagata le mea o le a ou ta’ua o ’faamasinoga e faia i le ogatotonu.’ O nei faamasingoa e tatau ai mo le faaaogaina o le faitalia tonu faaletagata lava ia. …

“Tatou te faia uma faamasinoga i le filifilia ai o a tatou uo, i le filifilia o le auala o le a tatou faaaogaina ai o tatou taimi ma tupe, ma, o le mea moni, i le filifilia o se soa e faavavau. …

“I faamasinoga e faia i le ogatotonu lea e tatau ona tatou faia, e ao ona tatou faaeteete ia faamasino ma le amiotonu. E ao ona tatou sailia le taitaiga a le Agaga i a tatou faaiuga. E ao ona tapulaa a tatou faamasinoga tau lava o mea i la tatou tausiga. Soo se taimi e mafai ai, e ao ona tatou taumamao mai le faamasinoina o tagata seia vagana ua lava lo tatou malamalama i mea moni. I le mafai e gata ai, e ao ona tatou faamasinoina tulaga ae le o tagata. I a tatou faamasinoga uma, e tatau ona tatou faaaoga tulaga faatonuina o le amiotonu. Ma, i nei mea uma e tatau ona tatou manatua le poloaiga ia faamagalo atu” (“‘Aua le Faamasino Atu’ ma le Faamasinoga,” Ensign, Aokuso. 1999, 7, 9, 13).

Na saunoa Peresitene Dieter F. Uchtdorf o le Au Peresitene Sili i le Mataio 7:3–5:

Ata
Peresitene Dieter F. Uchtdorf

“O lenei mataupu o utupoto ma fasi laau e foliga mai e fesootai lelei ma lo tatou lē mafai ona vaai manino ia i tatou lava. Ou te le o mautinoa pe aisea e mafai ai ona tatou iloa lelei ma fautua atu ni vaifofo i faafitauli o isi tagata, ae e tele lava ina faigata ona tatou vaaia o tatou lava faafitauli.

“I nai tausaga ua mavae sa i ai se tala fou e uiga i se alii sa talitonu afai na te niniina ona foliga i le sua o le tipolo, o le a le mafai ona vaaia o ia i luga o mea pueata. O lea sa ia nini ai ona foliga atoa i le sua o le tipolo, ma alu atu ma gaoia ni faletupe se lua. E lei leva lava ae molia o ia ina ua faasalalauina lona ata i luga o talafou i lena afiafi. Ina ua faaali atu e leoleo i le alii lea ata vitio o ona foliga mai mea pueata nana, sa ofo lava o ia. ’Ae sa nini o’u foliga i le sua o le tipolo!’ o lana tetee atu lea. [Tagai Errol Morris, ‘The Anosognosic’s Dilemma: Something’s Wrong but You’ll Never Know What It Is’ (Part 1), New York Times, Iuni 20, 2010; opinionator.blogs.nytimes.com/2010/06/20/the-anosognosics-dilemma-1.]

“Ina ua faalogo i ai se saienitisi i le Iunivesite o Cornell i lenei tala, sa maofa o ia i le matuai le iloaina lava e se tagata o lona lava ia faavalevalea. Ina ia suesueina pe o se faafitauli lautele lenei mea, sa valaaulia ai e ni tagata suesue se toalua ni tamaiti aoga o le kolisi e auai i se faasologa o suesuega e uiga i tomai eseese o le olaga ona fesili atu lea ia i latou e fua pe faape’i a latou taumafaiga. O tamaiti aoga na sili ona maualalo togi, o tagata ia na pito i maualalo le maoti o le iloiloina o a latou lava faatinoga—o nisi o i latou ia sa fuaina a latou togi e faalimaina le maualuga atu nai lo le mea moni sa i ai a latou lava togi. [Tagai Justin Kruger and David Dunning, ‘Unskilled and Unaware of It: How Difficulties in Recognizing One’s Own Incompetence Lead to Inflated Self-Assessments,’ Journal of Personality and Social Psychology, Tes. 1999, 1121–34.]

“O lenei suesuega sa toe faia foi i le tele o auala, ma faamautu ai pea lava pea lea lava faaiuga e tasi: o le toatele o i tatou e faigata tele ona vaai ia i tatou lava i lo tatou tulaga moni o loo i ai, ma e oo foi lava i tagata faamanuiaina latou te faamaualuga lava i a latou lava taumafaiga ae manatu faatauvaa i taumafaiga a isi tagata. [Tagai Marshall Goldsmith, What Got You Here Won’t Get You There (2007), mataupu 3.]

“Atonu e le taua tele pe a faamaualuga i le lelei tele o lo tatou aveina o se taavale po o le mamao foi e mafai ona tatou taina ai se polo i le taaga polo. Ae a amata ona tatou talitonu e sili atu a tatou taumafaiga i le fale, i le galuega, ma i le lotu nai lo mea moni o loo tatou faia, ona faatauasoina loa lea o i tatou i faamanuiaga ma avanoa e faaleleia ai i tatou lava i ni auala taua ma loloto” (“Le Alii e, O Au Ea?” Ensign po o le Liahona, Nov. 2014, 56–57).

Mataio 7:6–14

Ua aoao mai le Faaola e uiga i le sailia o faaaliga patino

O le Faaliliuga a Iosefa Samita o le Mataio 7:6 ua fesoasoani tatou te malamalama ai na tofia e Iesu Ona soo e o i le lalolagi ma talai atu. Sa tatau ona latou aoao atu le salamo ae ia teu pea ia i latou lava mea lilo o le malo. I se isi faaupuga, e le tatau ona latou talanoaina mataupu paia ma tagata o e e lei saunia e talia. (Tagai Faaliliuga a Iosefa Samita, Mataio 7:9–11 [i le faaopoopoga o le Tusi Paia].)

E tusa ai ma le Faaliliuga a Iosefa Samita,o o le Mataio 7:7 o loo amata i le fasifuaitau “Fai atu ia i latou, Ole atu i le Atua.” Faitau le fuaiupu 7 e amata i le fasifuaitau lea, ma vaavaai mo mea na ta’u atu e le Faaola i Ona soo e aoao atu.

Mai lenei fuaiupu ua tatou aoao mai ai le mataupu faavae lenei: A tatou ole atu, saili, ma tuitui atu i la tatou sailiga o le upumoni, o le a tali mai le Tama Faalelagi ma faamanuia i tatou i faaaliga patino.

O a mea o ta’u mai e upu o leole atu, saili, ma le tuitui atu e tatau ona tatou faia ia maua ai faaaliga patino?

Mafaufau i se taimi na e ole atu ai, saili, ma tuitui atu na valaaulia ai se faaaliga patino.

E pei ona tusia i le Mataio 7:9–11, na aoao mai e le Faaola e faapei ona le tuuina atu e se tama alofa se maa po o se gata pe a ole atu lona atalii i se areto po o se i’a, o le a le taofia lava foi e le Tama Faalelagi le meaalofa o faaaliga patino i Ana fanau o e saili ma ole atu i mea e talafeagai.

Faitau le Mataio 7:12–14, ma vaavaai mo se isi upumoni na ta’u atu e le Faaola i Ona soo e aoao atu. O le upu sa’o i le fuaitau lea e faasino i le faitotoa vaapiapi, e faafeagai ma le sa’o, o lona uiga o se laina sa’o, e le fepiopioai.

Mataio 7:15–27

Ua folafola mai e le Faaola le faaolataga ia i latou o e e faia le finagalo o le Tama

O a ni nai manatu e masani ona talia e le lalolagi ae e feteenai ma le fuafuaga a le Tama Faalelagi?

Mafaufau pe aisea e taua ai mo oe le mafai ona malamalama pe o faalauiloa e se tagata po o se vaega se manatu e feteenai ma le fuafuaga a le Tama Faalelagi.

Faitau le Mataio 7:15, ma vaavaai mo lapataiga a le Alii i Ona soo.

Ata
Elder M. Russell Ballard

Sa lapatai mai Elder M. Russell Ballard i“perofeta pepelo ma aoao pepelo, tamaloloa ma fafine, lea e tofia lava e i latou lava latou e talai mataupu faavae o le Ekalesia” e faapea foi i latou e tautala ma faia feteenaiga faasagatau i perofeta moni a le Atua ma o loo latou faasese i le tele o tagata ma leai se manatu i o latou olaga lelei (“Faaeteete i perofeta pepelo ma aoao pepelo,” Ensign, Nov. 1999, 63).

Faitau le Mataio 7:16–20, ma vaavaai mo se ala se tasi e mafai ona tatou iloatino pe o se tagata o se perofeta pepelo po o se aoao pepelo.

Mai fuaiupu nei, ua tatou aoao ai le upumoni lenei: E mafai ona tatou iloatino ia perofeta pepelo i o latou fua. E faapena foi le faailoaina o le tulaga lelei o se laau e ala i fua e fua mai ai, e mafai ona tatou faailoa ia perofeta pepelo ma aoao pepelo e ala i a latou aoaoga, faatinoga, ma manatu.

O a ni mea tou te manatu o ni fua o perofeta pepelo?

Faitau le Mataio 7:21–27, ma vaavaai mo mea na aoao mai e le Faaola e uiga i le taua o le ola e tusa ai ma Ana aoaoga. Matau o le Faaliliuga a Iosefa Samita ua suia ai le faamatalaga i le fuaiupu 23 mai le “Ou te lei iloa lava outou” i le “Tou te lei iloa lava a’u” (Faaliliuga a Iosefa Samita, Mataio 7:33 [i le Mataio 7:23, vaefaamatalaga a]).

  1. I lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia, tusi ai pe faapefea ona e faaaogaina i lou olaga se tasi pe sili atu foi o mataupu faavae na e faailoa mai i lenei lesona.

  2. Tusi le mea lenei i lalo o le galuega atofaina o le aso i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    Ua ou suesueina le Mataio 6–7 ma faamaeaina lenei lesona i le (aso).

    O fesili, mafaufauga ma manatu faaopoopo ou te fia faasoa atu i lo’u faiaoga: