Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au: Tohi ʻa Molomoná
Ko e ʻŪ Lauʻi Peleti Fē Ne ʻOmi Mei ai e Tohi ʻa Molomoná?
30 Tīsema– 5 Sānuali ʻŪ laʻipeesi Talateú
Naʻe hiki ʻa e Tohi ʻa Molomoná ʻe ha kau palōfita kehekehe ʻi he kuonga muʻá ʻa ia ne nau lekooti ʻenau ngaahi leá ʻi ha ʻū lauʻi peleti ukamea kehekehe. Naʻe fakanounouʻi ʻa e ʻū lekooti ko ʻení kimui ke faʻu ʻa e ʻū lauʻi peleti ʻa Molomoná, pe ko e ʻū lauʻi peleti koula ne liliu ʻe Siosefa Sāmitá.
Fealeaʻakí
ʻI hono fakafehoanaki ki he meʻa kotoa pē ne mei lekooti ʻi he ʻū lauʻi peleti koulá, naʻe ueʻi ʻa Molomona mo e niʻihi kehé ke nau fili ha kiʻi konga siʻi pē ki he Tohi ʻa Molomoná (vakai, Ngaahi Lea ʻa Molomona 1:5 mo e 3 Nīfai 26:6). ʻOku tākiekina fēfē ʻe hono ʻiloʻi ʻení ʻa hoʻo fakakaukau ki he ngaahi vahe ʻoku ʻi he Tohi ʻa Molomoná?
Ko e niʻihi ʻo e ngaahi maʻuʻanga fakamatala ki he ʻū lauʻi peleti ʻa Molomoná
Ko e ʻŪ Lauʻi Peleti Iiki ʻa Nīfaí (600 BC–130 BC*): 1 Nīfai, 2 Nīfai, Sēkope, ʻĪnosi, Seilomi, ʻAmenai
Ko e ʻŪ Lauʻi Peleti Lalahi ʻa Nīfaí (600 B.C.–A.D. 385): Līhai, Mōsaia, ʻAlamā, Hilamani, 3 Nīfai, 4 Nīfai, Molomona 1–7
Ko e ʻŪ Lauʻi Peleti ʻa ʻEtá (meimei ki he 2,300 BC–taimi kimuʻa ʻi he 130 BC)
Ko e ʻŪ Lauʻi Peleti Palasá (4,000 BC–600 BC): ʻOku hā ʻi he Tohi ʻa Molomoná ha konga lahi ʻo e ngaahi kupuʻi lea mei he ʻū lauʻi peleti ko ʻení.
Ko e ʻū lauʻi peleti ʻa Molomoná naʻe ʻoange ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá
Ko e Tohi ʻa Līhaí (konga ne fakanounouʻi ʻe Molomoná; ko e ʻū laʻipeesi ʻe 116 ne fakamoleki ʻe Māteni Hālisí)
1 Nīfai kia ʻAmenai (ʻikai fakanounouʻi; fakakau mei he ʻū lauʻi peleti iiki ʻa Nīfaí)
Ko e Ngaahi Lea ʻa MolomonáKo e fakamatala ʻa Molomona ki hono fakakau ʻo e ʻū lauʻi peleti iiki ʻa Nīfaí
Mōsaia kia Molomona 7 (fakanounouʻi ʻe Molomona ʻa e ʻū lauʻi peleti lalahi ʻa Nīfaí)
Molomona 8–9Ko hono fakaʻosi ʻe Molonai ʻa e tohi ʻa ʻene tamaí
ʻEta (ko e ʻū lauʻi peleti ʻa ʻEtá naʻe fakanounouʻi ʻe Molonaí)
MolonaiKo e ngaahi tohi ʻa Molonaí, kau ai e peesi talamuʻakí
Ko e konga naʻe fakamaʻú