Mga Pagtulon-an sa mga Presidente
Hugna 24: Ang Pagpangulo diha sa Pamaagi sa Ginoo


Hugna 24

Ang Pagpangulo diha sa Pamaagi sa Ginoo

“Ako mitudlo kanila sa husto nga mga baruganan, ug gidumala nila ang ilang mga kaugalingon.”

Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Smith

Samtang ang mga Santos sa Kirtland nagsugod sa trabaho ug pagsakripisyo sa pagtukod sa templo diha sa ilang taliwala, ang mga Santos usab sa Jackson County, Missouri, nag-atubang og walay kalooy nga pagpanglutos. Sa dihang nagtubo ang gidaghanon sa mga miyembro sa Simbahan nga namalhin ngadto sa Missouri, nagkainit ang kabalisa sa daan nga mga nanimuyo. Ang mga taga Missouri nabalaka nga mawad-an og kontrol sa politika, sila may pagduda sa wala nila maandi nga mga relihiyosong pagtuo sa Simbahan, ug sila wala kagusto sa tinguha sa mga Santos sa pagpakignegosyo nga sila-sila lamang. Ang mga manggugubot nag-anam kapintas sa ilang pagpanglutos sa mga Santos ug, niadtong Nobyembre 1833, gipugos sila sa pagpabiya sa ilang mga pinuy-anan. Biniyaan ang kadaghanan sa ilang binuhi nga mga mananap ug mga kagamitan sa panimalay, ang mga Santos mipaingon sa amihanan, didto una sa Clay County, Missouri, diin sila nakakita og kapuy-an sulod sa mubo nga panahon.

Si Propeta Joseph Smith, nga niadto nagpuyo sa Kirtland, dako kaayo ang kabalaka mahitungod sa mga pag-antus sa mga Santos didto sa Missouri, ug siya nagtinguha sa pagtabang kanila. Niadtong Pebrero 1834, ang Ginoo mipadayag ngadto kaniya nga siya kinahanglan mo-organisar og usa ka pundok sa mga Santos nga moadto sa Jackson County. Kini nga grupo, gitawag nga Zion’s Camp, aron sa pagtabang pagkuha og balik sa mga yuta ug kabtangan nga supak sa balaod nga giilog gikan sa mga miyembro sa Simbahan. (Tan-awa sa D&P 103:21–40.) Ang grupo opisyal nga na-organisar niadtong Mayo 6, 1834, ug hangtud nga may sakop nga kapin sa 200 ka tawo. Ang mga grupo, nga mga armado ug na-organisar isip usa ka militar nga kuwerpo, miabut duol sa Jackson County sa tunga-tunga sa Hunyo, human mobiyahe og kapin sa 1,450 ka mga kilometro.

Ang mga sakop sa pundok nilakaw og taas nga gilay-on kada adlaw, kadaghanan ubos sa madaug-daugon nga kainit nga adunay igo-igo nga pagkaon ug dili maayong tubig nga nakatabang kanila. Ang suod nga panag-uban sa usag-usa sulod sa daghang mga semana nga pagbiyahe, inubanan sa kaluya ug kagutom, nakahimo sa pipila kanila nga mag-away sa usag-usa ug sa pagpanaway sa Propeta.

Luyo niining tanan nga mga problema niining peligroso ug malisud nga biyahe, si Joseph Smith mitudlo og importanting mga baruganan ngato sa mga sakop sa pundok sa pagpangulo samtang siya nangulo kanila kada adlaw. Si Wilford Woodruff, usa sa sakop sa Zion’s Camp nga sa kaulahian nahimong ikaupat nga Pangulo sa Simbahan, namulong: “Kami nakabaton og kasinatian nga dili gayud unta namo mabatunan sa laing paagi. Kami may kahigayunan nga makakita sa panagway sa Propeta, ug kami may kahigayunan sa pagbiyahe og liboan ka mga kilometro uban kaniya, ug nakasaksi sa mga gibuhat sa Espiritu sa Dios uban kaniya, ug sa mga padayag ni Jesukristo ngadto kaniya ug ang katumanan niadto nga mga padayag.”1

Pag-abut sa pundok ngadto sa Missouri, sila misugod pagpa-kigsabut-sabot sa mga opisyal sa estado, apan kini nga mga pagpaninguha og malinawon nga pagsulbad napakyas. Sa dihang ang pagpakiggubat ingon og dili na kalikayan, ang Propeta nag-ampo alang sa paggiya ug, niadtong Hunyo 22, 1834, nakadawat siya og padayag sa pagbungkag sa pundok ug namulong nga ang Zion dili mahimong maluwas niadtong higayuna (tan-awa sa D&P 105). Mahitungod sa mga sakop sa pundok ang Ginoo miingon, “Ako nakadungog sa ilang mga pag-ampo ug midawat sa ilang mga halad; ug kini gikinahanglan ngari kanako nga sila kinahanglan pagadad-on hangtud dinha alang sa pagsulay sa ilang hugot nga pagtuo” (D&P 105:19).

Ang Zion’s Camp wala molampus sa iyang politikanhon nga mga katuyoan, apan kadto may malungtaron nga espirituhanong mga epekto. Niadtong Pebrero 1835, sa dihang ang Propeta miorganisar sa Napulog Duha ka Apostoles ug sa Korum sa Seventy, siyam sa Napulog Duha ka mga Apostoles ug ang tanan sa Seventy nakaalagad sa Zion’s Camp. Sigun sa nahinumduman ni Joseph Young, usa sa orihinal nga mga sakop sa Seventy, ang Propeta mipasabut ngadto sa mga kaigsoonan niini: “Ang Dios dili buot nga kamo makig-away. Siya dili maka-organisar sa iyang gingharian uban sa napulog duha ka lalaki aron pagbukas sa ganghaan sa Ebanghelyo ngadto sa mga nasud sa yuta, ug may kapitoan ka lalaki nga ubos sa ilang pagdumala nga mosunod sa ilang mga naagian, gawas kon Siya mopili kanila gikan sa pundok sa mga tawo nga mitugyan sa ilang mga kinabuhi, ug kinsa nakahimo og usa ka talagsaong pagsakripisyo sama sa gibuhat ni Abraham.”2

Dinhi niini nga Zion’s Camp si Brigham Young, Heber C. Kimball, Wilford Woodruff, ug ang uban nakabaton og epektibo nga pagbansay-bansay nga nakahimo kanila nga mangulo sa mga Santos gikan sa Missouri ngadto sa Illinois niadtong 1839 ug unya ngadto sa Walog sa Salt Lake. Gumikan sa ilang kasinatian uban sa Propeta, kini nga kaigsoonan nakakat-on sa pagpangulo pinaagi sa pamaagi sa Ginoo.

Mga Pagtulun-an ni Joseph Smith

Ang mga lider motudlo og husto nga mga baruganan ug motabang niadtong ilang gipangulohan nga makakat-on sa pagdumala sa ilang mga kaugalingon.

Si John Taylor, ang ikatulo nga Presidente sa Simbahan, mireport: “Daghang mga tuig kaniadto, sa Nauvoo, usa ka buotang tawo nga diha sa akong duol, nga usa ka sakop sa Lehislatura, nangutana ni Joseph Smith og giunsa niya nga siya nakahimo pagdumala sa hilabihan ka daghan nga mga tawo, ug sa pag-mentinar og ingon ka hingpit nga pagsinabtanay, siya miingon sa mao gihapon nga higayon nga kini imposible alang kanila nga makahimo og ingon niini sa bisan diin nga dapit. Si Mr. Smith miingon nga sayon kaayo sa pagbuhat niadto. ‘Unsaon? tubag sa buotang tawo; ‘alang kanamo lisud kaayo kini.’ Si Mr. Smith mitubag, ako mitudlo kanila sa husto nga mga baruganan, ug gidumala nila ang ilang nga kaugalingon.’”3

Si Brigham Young, ang ikaduha nga Presidente sa Simbahan, mireport: “Ang pangutana gisukna sa hilabihan kadaghang mga higayon kang Joseph Smith, niadtong buotang tawo nga nakigkita kaniya ug sa iyang mga katawhan, ‘Giunsa nga nakahimo ikaw pagkontrola sa imong mga katawhan sa ingon kasayon? Makita nga wala silay buhaton gawas og unsay imong isulti; giunsa nga ikaw nakadumala kanila nga ingon kasayon?’ Mitubag siya, ‘ako wala baya modumala kanila. Ang Ginoo nagpadayag og tinuod nga mga baruganan gikan sa mga langit kon unsaon nato pagkinabuhi niining ulahing mga adlaw. Ang panahon nagsingabut na nga ang “Ginoo mohimo og pagtigum sa Iyang mga katawhan palayo sa dautan, ug Siya mohimo sa pagdali sa Iyang buluhaton nga makatarunganon, ug ang mga baruganan nga Iyang gipadayag akong gitudlo ngadto sa katawhan ug sila naninguha nga magkinabuhi nga tukma niini, ug sila ang nagkontrola sa ilang mga kaugalingon.’”4

Agi og tubag sa usa ka pasangil nga siya nagtinguha og gahum, si Joseph Smith miingon: “Mahitungod sa gahum nga anaa sa hunahuna sa mga tawo nga akong gihuptan, ako moingon, kini gumikan sa gahum sa kamatuoran sa mga doktrina nga ako nahimong kahimanan sa mga kamot sa Dios sa pagpakita niini ngadto kanila, ug dili tungod kay may pagpamugos gikan kanako…. ako mangutana, diha bay higayon nga ako naghimo og pagpamugos ngadto ni bisan kinsa nga tawo? Wala ba ako maghatag og kagawasan sa dili pagtuo sa bisan unsang doktrina nga akong gisangyaw, kon iyang nakita nga husto? Nganong ang mga kaaway dili moguba sa doktrina? Sila dili makahimo niini: kini ang kamatuoran, ug ako naghagit ni bisan kinsa sa pagguba niini.”5

“May usa ka igsoon nga nagtrabaho sa opisina sa St. Louis Gazette … buot mahibalo kon sa unsa nga baruganan nga ako nakabaton og dako nga gahum… ako siyang gisultihan nga nakabaton ako og gahum sa mga baruganan sa kamatuoran ug kalimpyo sa tanlag, nga molungtad sa higayon nga ako mamatay ug wala na.”6

Ang mga lider makadawat og kaalam nga ilang gikinahangan gikan sa Espiritu ug mopasalamat sa mga panalangin sa Ginoo ngadto kanila.

“Ang tawo sa Dios kinahanglang pagatugahan og kaalam, kahibalo, ug pagkamasinabuton, aron makatudlo ug makadumala sa katawhan sa Dios.”7

Si Joseph Smith misulat ngato sa mga sakop sa Korum sa Napulog Duha ug ubang mga lider sa priesthood nga nag-alagad og mga misyon sa Great Britain: “Ako makaingon, nga samtang ako gipahibalo sa inyong mga gibuhat, ako hingpit nga natagbaw nga anaa kanila ang kaalam; ug ako walay pagduda, tungod kay ang Espiritu sa Ginoo nagagiya kaninyo; ug kini napamatud-an sa akong hunahuna nga kamo nagmapainubsanon, ug ang inyong mga tinguha kanunay nga alang sa kaluwasan sa inyong isigkatawo; ug dili alang sa inyong kaugalingong kadungganan, ug kaugalingong mga interes. Samtang ang mga Santos magpakita sa ingon nga kinaiya, ang ilang pagsabut-sabot mapalig-on, ug ang ilang mga paningkamot pagakoronahan og kalampusan.

“Adunay daghang mga butang nga labaw ka importante, diin kamo nangayo og tambag, apan ako nagtuo nga kamo magkauyon sa paghukom, kay kamo labaw nga nakahibalo sa tinuod nga mga kahimtang kay kanako; ug akong gibati ang dakong pagsalig sa inyong hinugpong nga kaalam….

“Minahal nga kaigsoonan, kinahanglan nga kamo masayud sa gidak-on sa akong mga pagbati, sa akong pagpamalandong niining talagsaong buluhaton nga karon nagpadayon, ug sa akong kalabutan niini, samtang kini miabut ngadto sa halayong mga kayutaan, ug sa kaliboan nga midawat niini. Ako nakaamgo sa gidak-on niini nga responsibilidad, ug sa akong panginahanglan sa panabang sa ibabaw, ug kaalam gikan sa kahitas-an, nga mahimo nako ang pagtudlo niining katawhan, nga karon nahimo nang hilabihan kadaghan nga katawhan, ang mga baruganan sa pagkamatarung, ug naggiya kanila pahiuyon sa kabubut-on sa Langit; aron sila mahimo unta nga hingpit, ug andam sa pakighimamat ni Ginoong Jesukristo sa higayon nga Siya mopakita uban sa talagsaong himaya. Makalaum ba ako sa inyong mga pag-ampo ngadto sa atong Langitnong Amahan alang kanako, ug sa tanang mga pag-ampo sa tanan nakong mga kaigsoonan sa England, (kinsa wala pa igkita, bisan pa akong gihigugma), nga ako unta mahimong makalingkawas sa tanang paagi sa paglingla ni Satanas, makalabang sa tanang kalisdanan, ug pagdala niining katawhan ngadto sa pagpahimulos niadto nga mga panalangin nga gitagana alang sa mga matarung? Ako naghangyo niini gikan kaninyo sa pangalan ni Ginoong Jesukristo.”8

Niadtoang 1833 ang Propeta ug ang ubang mga lider sa Simbahan misulat ngadto sa mga miyembro sa Thompson, Ohio, nga nagsugilon kanila nga si Brother Salmon Gee gitudlo sa pagdumala kanila: “Ang atong minahal nga Brother Salmon … among gi-orden …. sa pagdumala kaninyo ug sa pagtudlo sa mga butang nga may kalabutan sa pagkadiosnon, nga kaniya kami may dakong pagsalig, nga sa among pagsabut mao usab kamo. Busa kami moingon kaninyo — oo, dili kami lamang, apan ang Ginoo usab—dawata usab ninyo siya sa ingon, kay nahibaloan nga ang Ginoo nagsangon kaniya niini nga buluhaton alang sa inyong kaayohan, pagtabang kaniya pinaagi sa inyong mga pag-ampo, padayon nga mag-ampo alang kaniya nga siya mahimong matugahan og kaalam ug kamasinabuton diha sa kahibalo sa Ginoo, nga pinaagi kaniya kamo mahimong mahilayo gikan sa dautang mga espiritu, ug sa tanang mga panagbingkil ug mga pagdinautay, ug magtubo diha sa grasya ug diha sa kahibalo sa atong Ginoo ug Manluluwas, nga si Jesukristo.

“… Sa katapusan, mga kaigsoonan, pag-ampo alang kanamo nga kami makahimo unta sa pagbuhat sa buluhaton diin kami gitawag, nga kamo unta makapahimulos sa mga misteryo sa Dios, ilabi na ang kahingpitan.”9

Ang Propeta mihatag niining mosunod nga tambag ngadto sa usa ka grupo sa mga lider sa priesthood aron paggiya kanila sa ilang mga panaghisgutan: “Ang matag-usa mosulti atol sa iyang higayon ug sa iyang lugar, ug sa iyang takna ug panahon, aron may pagsinabtanay sa tanang mga butang; ug … ang matag tawo … mosiguro sa paghatag og kahayag sa gihisgutan kaysa pagpasamot hinoon sa kangitngit, … nga mahimong mabuhat sa mga tawo nga naninguha og maayo sa ilang kaugalingon sa pagtuon sa hunahuna ug kabubut-on sa Ginoo, kansang Espiritu kanunay nagpamatuod ug nagtudlo sa kamatuoran nga masabtan niadtong tanan nga nakabaton sa Espiritu.”10

“Sa higayon nga ang Napulog Duha o ang ubang mga mopamatuod ngadto sa mga nanagtigum sa yuta, ug sila masgangayaw nga may gahum ug pagpanudlo sa Espiritu sa Dios, ug ang, mga katawhan nahibulong ug natingala sa doktrina, ug miingon, ‘kanang tawhana nagsangyaw og usa ka puno sa gahum nga pakigpulong, og usa ka talagsaong sermon,’ unya buhata nga kana nga tawo o kanang mga tawhana nga magbantay nga dili sila mangangkon sa dungog nga ilang kaugalingon, apan magmatngon nga sila magmapainubsanon ug mohatag sa pagdayeg ug pasidungog sa Dios ug sa Kordero; tungod kay kini pinaagi sa gahum sa Balaang Priesthood ug sa Espiritu Santo nga sila may gahum mao nga makapamulong. Kay unsa ikaw, O tawo, dili ba abog? Ug diin gikan ang nadawat nimo nga gahum ug mga panalangin, dili ba gikan sa Dios?”11

Ang mga lider sa gingharian sa Ginoo nahigugma sa ilang gialagaran.

“Samtang ako nagkatigulang, ang akong kasingkasing nagandam sa pagsalikway sa tanan nga sayop, kay akong gipangandoy nga kini nga katawhan adunay usa ka buotan nga lider. Ako naghatag og kagawasan sa inyong mga hunahuna pinaagi sa pagtudlo kaninyo sa mga butang mahitungod ni Jesukristo…. Ako walay laing sulod sa akong kasingkasing gawas sa maayong mga pagbati.”12

“Ang mga pari sa ubang tinuohan nanagsinggit mahitungod kanako, ug nangutana, “Ngano nga kining langasan daghan kaayo og mga sumusunod, ug nakahimo kanila nga nagpabiling naghiusa?’ Ako mitubag, kini tungod kay Ako adunay baruganan sa gugma. Ang tanan nga akong ikadalit sa kalibutan mao ang usa ka buotan nga kasingkasing ug usa ka kugihan nga kamot.”13

May pipila ka mga adlaw sa wala pa siya moadto sa Bilanggoan sa Carthage, ang Propeta mipasabut sa iyang gugma alang sa mga Santos: Ang Dios nagsulay kaninyo. Kamo usa ka maayong katawhan; busa ako nahigugma kaninyo sa tibuok nakong kasingkasing. Ang labing dako nga gugma nga ikahatag sa usa ka tawo mao ang pagpakamatay alang sa iyang mga higala [tan-awa sa Juan 15:13]. Nagpabilin kamo uban kanako sa panahon sa kagubot, ug ako andam mosakripisyo sa akong kinabuhi aron pagpalayo kaninyo sa kadaut.”14

Ang mga lider sa gingharian sa Dios nagtudlo pinaagi sa ilang pagpangalagad ug ehemplo.

Sa dihang ang mga sakop sa Zion’s Camp nagsingabut gikan sa Kirtland, Ohio, ngadto sa Missouri, sila nakakat-on og daghang mga baruganan sa pagpangulo sa ilang pag-uban-uban ni Joseph Smith. Si George A. Smith, usa ka sakop sa Zion’s Camp, nahinumdum: “Si Propeta Joseph nakaambit sa kinatibuk-ang bahin sa mga kapaitan sa tibuok nga panaw. Dugang sa pag-asikaso sa panginahanglan alang sa Camp ug sa pagdumala niini, siya naglakaw sa daghang higayon ug nakaangkon og paslot, dugoon, ug nagngulngol nga mga tiil, nga maoy natural nga resulta sa paglakaw og 40.23 ngadto sa 64.37 ka mga kilometro kada adlaw sa ting-init niining tuiga. Apan atol sa tibuok nga panaw siya wala gayud magtagawtaw o magbagulbol samtang ang kadaghanan sa mga sakop sa Camp nagbagulbol ngadto kaniya sa ilang nagsakit nga mga tudlo sa tiil, sa mga nangapaslot nga mga tiil, sa taas nga mga biyahe, ang kadaginuton sa ilang mga kan-onon, sa dili maayo nga matang sa pan, sa bati nga harinang mais [mais nga pan], pan-os [nadaot] nga mantikilya, bahoon nga dugos, udlon nga kasahos ug keso, ug uban pa. Bisan ang usa ka iro dili kapaghot sa pipila ka tawo nga walay pagtagawtaw ngadto ni Joseph. Kon sila mapugos pagkampo sa lugar nga walay maayong tubig, kini ingon sa paingon na ngadto sa pagrebelde. Bisan og kami mao ang Camp of Zion, ug daghan kanamo ang dili mainampuon, walay maayong panghunahuna, walay pagmatngon, wala sa kaugalingon, buangon, o yawan-on, ug gani wala kami kabantay niini. Si Joseph nag-agwanta kanamo ug nagtudlo kanamo sama sa mga bata. Adunay daghan, hinoon, nga diha sa Camp nga wala gayud magtagawtaw ug kinsa kanunay’ng andam ug buot mobuhat og unsay tinguha sa among lider.”15

Ang mosunod mga kinutlo gikan sa kaagi sa Propeta niadtong Mayo 1834: “Kada gabii sa dili pa mopahulay aron matulog, sa pagtunog sa trumpeta, kami moyukbo ngadto sa Ginoo sa tagsa-tagsa ka mga tolda, ug mopakita sa among gasa sa pagpasalamat uban ang pag-ampo ug mga pagpanghangyo; ug sa pagtunog sa trumpeta inig ka buntag, mga alas kuwatro ang takna, ang matag tawo mangluhod na usab atubangan sa Ginoo, maghangyo sa Iyang panalangin nianang adlawa.”16

Mayo 27, 1834: “Bisan tuod og ang among mga kaaway padayong nanganti og pagpanghulga og kasamok, kami wala mahadlok, wala gayud magpanuko sa pagpadayon sa among panaw, kay ang Dios nagauban kanamo, ug ang Iyang mga anghel nag-una kanamo, ug ang hugot nga pagtuo sa among gamay’ng grupo walay pagkatandog. Kami nahibalo nga ang mga anghel among kauban, kay kami nakakita kanila.”17

Mayo 29, 1834: “Ako nakamatikod nga may pipila sa among mga kauban ang gihatagan og bahaw nga pan, samtang ako gihatagan og maayo, lamian nga pan gikan sa maora nga magluluto. Akong gibuyag si Brother Zebedee Coltrin niini nga may pinalabi, kay ako buot nga ang mga kaigsoonan pakan-on og maayo sama kanako.”18

Si John M. Chidester, usa ka sakop sa Zion’s Camp, nahinumdom: “Ang Zion’s Camp, sa paglabang agi sa Estado sa Indiana, kanahanglang molabang og ngil-ad kaayo nga mga lamakan; tungod niini kami napugos paghigot og mga pisi sa mga karomata aron makatabang sa paglabang, ug ang Propeta ang nag-unang tawo nga mikupot sa pisi nga nagtiniil. Kini ang iyang kinaiya sa tanang higayon nga may kalisdanan.

“Mipadayon kami sa among panaw hangtud kami miabut sa Sapa sa [Wakenda], nakabiyahe og kap-atan ka mga kilometro nga walay pahulay ug walay kaon-kaon. Napugos kami pagsakay og lantsa tabok niini nga dakong sapa; ug among nakita sa pikas tampi niini nga maoy labing maayo nga kampohan, nga kini nakahatag og kalipay ngadto sa mga gikapoy ug gigutom nga mga tawo. Pag-abut niining dapita ang Propeta mipahibalo sa Camp nga siya nakahunahuna sa pagpadayon sa biyahe; ug miuna sa paglakaw, miagda siya sa mga kaigsoonan sa pagsunod kaniya.

“Kini maoy hinungdan sa pagkabahin sa pundok. Si Lyman Wight ug ang uban sa sinugdan midumili sa pagsunod sa Propeta, apan sa katapusan miapas. Ang misunod nga hitabo nagpakita nga ang Propeta gilamdagan sa pagpadayon sa unahan nga tingali may napulog-usa ka mga kilometro. Gibalita ngari kanamo sa wala madugay nga sa gibanabana nga napulog-tulo ka mga kilometro sa ubos niadtong gitabok namo nga sapa adunay pundok sa mga tawo nga nagkasabut sa pagsulong kanamo niadtong gabhiona.”19

Atol sa pagbiyahe sa Zion’s Camp, ang ubang mga kauban nagtagawtaw ug nagbagulbol. Ang Propeta mibadlong niadtong nangapil ug mipasidaan nga may katalagman nga modangat kon dili sila maghinulsol. Bisan tuod ang uban naminaw sa iyang tambag, apan ang uban wala. Wala madugay mihugpa ang kolera, ug may mga miyembro sa pundok nangamatay. Si Orson Hyde, nga sa kaulahian nag-alagad sa Korum sa Napulog Duha, nahinumdom: “Ang Propeta naundang ba sa kabalaka alang sa kaayohan sa pundok? Siya nausab ba sa iyang pagbati palayo sa iyang mga gigala sa mga takna sa ilang pag-antus ug kalisdanan? Nahimo ba siya nga kaaway nila tungod kay nakasulti og dili maayo batok kanila? Wala! Ang iyang kasingkasing natunaw sa pagkamasinabuton—ang iyang dughan napuno sa gugma, kaooy ug kabuotan, ug may kadasig ug kamatinud-anon nga angay sa matinud-anon nga higala sa mga takna sa katalagman, siya nangunay pag-alagad sa mga masakiton ug himatyon; ug mitabang paglubong sa mga namatay. Ang matag binuhatan niya atol sa grabe nga pagsulay nakahatag og dugang nga kasiguroan ngadto sa pundok bisan sa tanan nilang mga kasaypanan, siya nahigugma gihapon kanila.”20

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Hunahunaa kini nga mga ideya samtang kamo magtuon niini nga hugna o samtang kamo mangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii–xiii.

  • Basaha ang unang paragrap sa pahina 343–44. Unsa nga kaligon nga inyong nakita ni Propeta Joseph Smith sa pamaagi sa pagpangulo? Sa inyong pagtuo unsaon kaha ang reaksyon sa kadaghanan sa maong pagpangulo?

  • Ribyuha ang mga pagtulun-an sa Propeta mahitungod sa pagabuhaton sa mga lider aron makadawat og kaalam nga gikan sa Espiritu (mga pahina 345–47). Unsa ang makatabang sa mga lider aron makadawat of kaalam nga ilang gikinahanglan?

  • Ribyuha ang tibuok ikaduhang paragrap sa pahina 345. Ngano nga ang pagkamapainubsanon ug ang dili paghuna-huna lang sa kaugalingon gikinahanglan kaayo nga mga kinaiya alang sa mga lider? Unsa ang ubang mga kinaiya sa inyong pagtuo nga angay batonan sa mga lider?

  • Si Joseph Smith kanunay magsulti og gugma ug mapinanggaon nga pagbati alang sa mga Santos (pahina 347). Unsaon ninyo pagkahibalo kon ang usa ka lider tinuod nga nahigugma kaninyo? Kanus-a nga kamo napanalanginan pinaagi sa gugma sa usa ka lider?

  • Tun-i ang mga report sa Zion’s Camp sa mga pahina 341–43 ug 347–51. Unsa nga mga kalidad sa pag-pangulo nga gipakita sa Propeta?

  • Hunahunaa ang mahitungod sa inyong mga responsibilidad sa pagkapangulo sa inyong pamilya, sa Simbahan, sa inyong propesyon, sa inyong tulunghaan, sa komunidad, o bisan diin. Hunahunaa unsay inyong mahimo sa pagsunod sa ehemplo ni Joseph Smith.

May Kalabutan nga mga Kasulatan: Exodo 18:13–26; Mga Proberbios 29:2; Mateo 20:25–28; Alma 1:26; D&P 107:99–100

Mubo nga mga Sulat

  1. Wilford Woodruff, Deseret News: Semi-Weekly, Dis. 21, 1869, p. 1; ang spelling ug pag-capital gi-moderno.

  2. Kinutlo ni Joseph Young Sr., sa History of the Church, 2:182, footnote; gikan ni Joseph Young Sr., History of the Organization of the Seventies (1878), p. 14.

  3. John Taylor, “The Organization of the Church,” Millennial Star, Nob. 15, 1851, p. 339.

  4. Brigham Young, Deseret News: Semi-Weekly, Hunyo 7, 1870, p. 3.

  5. History of the Church, 6:273; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Mar. 24, 1844, sa Nauvoo, Illinois; gi-report ni Wilford Woodruff.

  6. History of the Church, 6:343; gikan sa natala sa journal ni Joseph Smith, Abr. 25, 1844, Nauvoo, Illinois.

  7. History of the Church, 5:426; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Hunyo 11, 1843, sa Nauvoo, Illinois; gi-report ni Wilford Woodruff ug Willard Richards.

  8. History of the Church, 4:228–30; ang spelling ug grammar gi-moderno; gikan sa usa ka sulat nga gikan ni Joseph Smith ngadto sa Napulog Duha, Dis. 15, 1840, Nauvoo, Illinois, gimantala sa Times and Seasons, Ene. 1, 1841, pp. 259–60; kining sulat sayop nga napetsahan og Okt. 19, 1840, sa History of the Church.

  9. Sulat gikan ni Joseph Smith ug sa uban ngadto sa Simbahan sa Thompson, Ohio, Peb. 6, 1833, Kirtland, Ohio; Letter Book 1, 1829–35, pp. 25–26, Joseph Smith, Collection, Church Archives, Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, Siyudad sa Salt Lake, Utah.

  10. History of the Church, 2:370; gikan sa natala sa journal ni Joseph Smith, Ene 5, 1836, Kirtland, Ohio.

  11. History of the Church, 3:384; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Hulyo 2, 1839, sa Montrose, Iowa; gi-report ni Wilford Woodruff ug Willard Richards.

  12. History of the Church, 6:412; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Mayo 26, 1844, sa Nauvoo, Illinois; gi-report ni Thomas Bullock.

  13. History of the Church, 5:498; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Hulyo 9, 1843, sa Nauvoo, Illinois; gi-report ni Willard Richards; tan-awa usab sa apendiks, pahina 682, aytem 3.

  14. History of the Church, 6:500; gikan sa usa ka pakigpulong nga gihatag ni Joseph Smith niadtong Hunyo 18, 1844, sa Nauvoo, Illinois. Ang mga nagtigom sa History of the Church mitibuok sa sulti-sulti nga mga report sa daghang mga saksi ngadto sa pagusa sa kaagi sa mao nga pakigpulong.

  15. George A. Smith, “History of George Albert Smith by Himself,” p. 30, George Albert Smith, Papers, 1834–75, Church Archives.

  16. History of the Church, 2:64–65; from Heber C. Kimball, “Elder Kimball’s Journal,” Times and Seasons, Ene. 15, 1845, p. 771.

  17. History of the Church, 2:73; from Heber C. Kimball, “Elder Kimball’s Journal,” Times and Seasons, Ene. 15, 1845, p. 772.

  18. History of the Church, 2:75; gikan ni George A. Smith, “History of George Albert Smith by Himself,” p. 17, George Albert Smith, Papers, 1834–75, Church Archives.

  19. John M. Chidester, sa “Recollections of the Prophet Joseph Smith,” Juvenile Instructor, Mar. 1, 1892, p. 151; ang punctuation gi-moderno.

  20. Orson Hyde, Deseret News, Hulyo 30, 1853, p. 66.

Imahe
council meeting

Ang mga lider sa gingharian sa Ginoo “kinahanglan pagatugahan og kaalam, kahibalo, ug pagkamasinabuton, aron makatudlo ug makadumala sa katawhan sa Dios.”

Imahe
men pulling wagon

“Ang Propeta ang nag-unang tawo nga mikupot sa pisi nga nagtiniil. Kini ang iyang kinaiya sa tanang higayon nga may kalisdanan.”