Instituut
Hoofdstuk 38: Helaman 13–16

Hoofdstuk 38

Helaman 13–16

Inleiding

Het evangelie van Jezus Christus stelt alle mensen in staat om te veranderen. In het Boek van Mormon staat dat de daden van de Lamanieten over het algemeen ‘kwaad [waren] geweest’, maar dat door ‘de prediking der Nephieten’ (Helaman 15:4) ‘het merendeel der Lamanieten’ het evangelie had ontvangen (Helaman 6:1) en een grote innerlijke verandering had ondergaan. Hier in het boek Helaman zijn de rollen omgekeerd — de eerdere leerlingen zijn nu de leraar. Daarentegen waren veel Nephieten hoogmoedig geworden en negeerden ze hun eigen profeten. De Heer stuurde dan ook een Lamanitische profeet om ze te waarschuwen zich te bekeren en zich op de komst van de Heer voor te bereiden. Let op de individuele en collectieve reacties van de Nephieten op de Lamanitische boodschapper van de Heer. Samuëls woorden waren voor de Heiland belangrijk genoeg om ze tijdens zijn persoonlijke bediening in Amerika te bekrachtigen en van de vervulling ervan te getuigen (zie 3 Nephi 23:9–13).

Toelichting

Helaman 13:3. ‘Alles (…) wat er in zijn hart opkwam’

  • Samuël, die profeet was, besliste niet zelf wat hij aan de Nephieten verkondigde. In Helaman 13:3 staat dat hij ‘alles [predikte] wat er in zijn hart opkwam.’ President Boyd K. Packer, president van het Quorum der Twaalf Apostelen, heeft over het proces van openbaring gezegd hoe de stem van de Heer vaak tot iemand komt:

    ‘Openbaring komt tot ons in de vorm van woorden die wij meer voelen dan horen. Nephi zei tegen zijn eigenzinnige broers, die bezoek van een engel hadden gehad: “Gij waart gevoelloos geworden, zodat gij zijn woorden niet hebt kunnen voelen” [1 Nephi 17:45; cursivering toegevoegd].

    ‘De Schriften bevatten veel uitdrukkingen zoals: “De sluier werd van ons verstand weggenomen en de ogen van ons begrip werden geopend” [LV 110:1], of “Ik zal in uw gedachten en in uw hart tot u spreken” [LV 8:2], of “Ik [heb] uw verstand (…) verlicht” [LV 6:15], of “Spreekt de gedachten uit die Ik in uw hart zal leggen” [LV 100:5]. Er zijn honderden verzen die over openbaring gaan.’ (Zie De Ster, januari 1995, p. 55.)

Helaman 13:11–16. Gespaard ter wille van enkele rechtvaardigen

  • Bij verschillende gelegenheden zijn de goddelozen gespaard gebleven voor een verschrikkelijke vernietiging ter wille van de rechtvaardigen die onder hen woonden. De goddeloze inwoners van Zarahemla hadden het aan de rechtvaardigen te danken dat hun de vernietiging bespaard bleef, al wisten zij dat uiteraard niet. Maar enkele jaren later verloor Zarahemla die stilzwijgende en niet gewaardeerde bescherming en gingen Samuëls woorden in vervulling (zie 3 Nephi 9:3). Zelfs Sodom en Gomorra zouden gespaard zijn gebleven als er slechts tien rechtvaardigen hadden gewoond (zie Genesis 18:23–33).

    Het is dus heel belangrijk hoe wij leven. De rechtschapenheid van enkelen kan anderen tot zegen zijn, vooral binnen onze eigen familie en de gemeenschap waarin we wonen.

Helaman 13:19–22. Rijkdommen en spiritualiteit

  • Ouderling Dallin H. Oaks van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft de relatie tussen materialisme en spiritualiteit beschreven:

    ‘Materialisme, dat stoffelijke behoeften en doeleinden nastreeft, is duidelijk het tegenovergestelde van spiritualiteit. De Heiland heeft gezegd: “Verzamelt u geen schatten op aarde, waar mot en roest ze ontoonbaar maakt en waar dieven inbreken en stelen; maar verzamelt u schatten in de hemel. (…) Want, waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn” (Matteüs 6:19–21). (…)

    ‘Geld op zich is niet verkeerd. De barmhartige Samaritaan maakte van dezelfde soort munten gebruik om zijn medemens te dienen als Judas gebruikte om de Meester te verraden. “Want de wortel van alle kwaad is de geldzucht” (1 Timoteüs 6:10; cursivering toegevoegd). Het belangrijke verschil is de mate van spiritualiteit die wij uitoefenen bij het bekijken, evalueren en beheren van de zaken van deze wereld en onze ervaringen daarin.

    ‘Wanneer wij toestaan dat het een voorwerp van verering of prioriteit wordt, kan geld ons zelfzuchtig en hooghartig maken, “opgeblazen in de ijdelheden der wereld” (Alma 5:37). Als het echter gebruikt wordt om aan onze wettelijke verplichtingen te voldoen en om tiende en andere gaven te betalen, kunnen wij door middel van geld onze onkreukbaarheid tonen en onbaatzuchtigheid ontwikkelen. Een spiritueel gebruik van bezit kan bijdragen aan onze voorbereiding op de hogere wet van celestiale heerlijkheid.’ (Ensign, november 1985, pp. 62–63.)

Helaman 13:23–29. De profeet navolgen

  • Ouderling M. Russell Ballard van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd dat het belangrijk is om acht te slaan op profeten en apostelen: ‘Geliefde broeders en zusters, schenk alstublieft aandacht aan wat de leiders van de kerk (…) naar voren hebben gebracht. Pas de leringen die goed voor u en uw gezin zijn, toe. Laten wij allemaal, wat onze gezinssituatie ook is, de leringen van de profeten en apostelen in ons gezin gebruiken om onze relatie met elkaar en met onze Vader in de hemel en de Heer Jezus Christus te versterken. Ik beloof u in de naam van de Heer dat, als u niet alleen met uw oren maar ook met uw hart luistert, de Heilige Geest de waarheid van de boodschappen van [de president van de kerk], zijn raadgevers, de apostelen en andere leiders van de kerk aan u bekend zal maken. De Geest zal u ingeven wat u als individu en als gezin moet doen om onze raad op te volgen opdat uw getuigenis versterkt mag worden en u vrede en vreugde mag genieten.’ (Liahona, juli 2001, p. 82.)

Helaman 13:38. Ongerechtigheid is in strijd met de aard van geluk

  • Samuël wees de Nephieten erop dat ze hun geluk in ongerechtigheid zochten, wat in strijd met de aard van geluk is. Ouderling Richard G. Scott van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft in verband met dat probleem gezegd dat waar geluk alleen uit rechtschapenheid voortvloeit:

    ‘Hebt u gemerkt hoe Satan te werk gaat om het verstand en de emoties met flitsende beelden, luide muziek en de stimulering van alle zintuigen in bezit te nemen? Hij streeft er ijverig naar om het leven met actie, amusement en stimulering te vullen, zodat men niet over de gevolgen van zijn verleidelijke aanmoedigingen gaat nadenken. Denk u eens in! Sommige mensen worden verleid om de meest fundamentele geboden van God te overtreden omdat bepaalde verlokkelijke handelingen als normaal worden voorgesteld. Ze worden als aantrekkelijk en begeerlijk voorgesteld. Het lijkt wel of er geen ernstige gevolgen zijn, alleen maar vreugde en geluk. Maar vergeet niet dat deze voorstellingen door scripts en acteurs bepaald worden. De gevolgen van de genomen beslissingen worden voorgesteld zoals de productieleider het wil.

    ‘Het leven is anders. Ja, morele keuzevrijheid staat u toe te kiezen wat u wilt, maar u hebt geen invloed op de gevolgen van die keuzes. In tegenstelling tot de valse scheppingen van de mens, bepaalt onze hemelse Vader de gevolgen van onze keuzes. Gehoorzaamheid leidt tot geluk, maar overtreding van zijn geboden niet.’ (Liahona, mei 2004, p. 102.)

Helaman 14. Samuëls profetie over de komst van de Heiland

Helaman 14:11. ‘Dat gij de voorwaarden van bekering zult kennen’

  • Ouderling Richard G. Scott heeft over de voorwaarden van bekering gezegd:

    ‘In Het wonder der vergeving geeft Spencer W. Kimball een geweldige handleiding voor het verkrijgen van vergeving door middel van bekering. Het heeft al velen de weg terug gewezen. Hij geeft vijf essentiële elementen van bekering aan:

    ‘Berouw van zonde. Bestudeer en overpeins hoe ernstig de Heer uw zonde acht. Daaruit vloeien helend verdriet en berouw voort. Het zal u ook het oprechte verlangen geven om te veranderen en de bereidheid om u te onderwerpen aan alle eisen voor vergeving. (…)

    ‘Verzaken van zonde. Een vast, permanent voornemen om de overtreding niet te herhalen. Als men zich aan dat voornemen houdt, hoeft de bittere nasmaak van die zonde nooit meer terug te komen. (…)

    ‘Belijden van zonde. U moet uw zonden altijd aan de Heer belijden. Als er sprake is van een ernstige overtreding, zoals onkuisheid, moet die beleden worden aan een bisschop of ringpresident. Begrijp alstublieft dat belijdenis alleen geen bekering is. Het is een essentiële stap, maar is op zichzelf niet voldoende. Gedeeltelijk belijden door alleen mindere misstappen te noemen zal u niet helpen om vergeving te ontvangen voor een ernstiger, niet beleden overtreding. (…)

    ‘Schadeloos stellen. U moet zo goed mogelijk voor schadeloosstelling zorgen voor wat u gestolen, beschadigd of geschonden hebt. Bereidwillige schadeloosstelling is een concreet bewijs voor de Heer dat u vast van plan bent alles te doen wat in uw vermogen ligt om u te bekeren.

    ‘Alle geboden gehoorzamen. Door volledige gehoorzaamheid ontvangt u de volle kracht van het evangelie in uw leven, met inbegrip van de kracht om bepaalde zonden te verzaken. Daaronder vallen ook zaken die u aanvankelijk wellicht niet als deel van de bekering beschouwt, zoals vergaderingen bijwonen, tiende betalen, dienstbetoon en andere mensen vergeven. (…)

    Afbeelding
    Jezus Christus komt op voor de overspelige vrouw

    Paul Gustave Dore

    ‘Ik wil hier een zesde stap aan toevoegen: De Heiland erkennen. Ik getuig dat van alle noodzakelijke stappen in het bekeringsproces de belangrijkste stap de overtuiging is dat vergeving door de Verlosser wordt verkregen. Het is essentieel om te weten dat u alleen op zijn voorwaarden vergeving kunt ontvangen.’ (Zie De Ster, juli 1995, p. 69.)

  • Naast de belangrijke elementen die president Kimball en ouderling Scott hebben genoemd, houdt bekering ook verandering in. Ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: ‘We [moeten] verandering aanbrengen in alles wat deel uitmaakt van het probleem. (…) We danken onze Vader in de hemel dat ons is toegestaan om ons te veranderen, we danken Jezus dat we kunnen veranderen, want uiteindelijk lukt ons dat alleen met hun goddelijke hulp. Zeker niet alles waaronder we lijden, is het gevolg van onze daden. Vaak ligt de oorzaak in de daden van anderen of gewoon in de gang van het leven zelf. Maar alles wat wij kunnen veranderen, moeten we veranderen. Al het overige moeten we naast ons neerleggen. Daarmee krijgen we toegang tot Jezus’ verzoening, en wel zo onbelemmerd als onze tekortkomingen ons toestaan. Hij zal voor de rest zorg dragen.’ (Liahona, mei 2006, p. 70.)

Helaman 14:11–12. Het doel van Samuëls prediking

  • In Helaman 14:11–12 staan vier waarheden die de profeet Samuël het volk wilde bijbrengen:

    De oordelen Gods leren kennen

    De voorwaarden van bekering leren kennen

    Van de komst van Jezus Christus op de hoogte zijn

    De tekenen van zijn komst leren kennen

Helaman 14:15–19. De verzoening overwint de dood

  • Samuël de Lamaniet beschreef de verschillen tussen de lichamelijke dood, de eerste geestelijke dood en de tweede geestelijke dood — en dat we door de verzoening van de Heiland deze soorten dood kunnen overwinnen.

    Lichamelijke dood. Ouderling Earl C. Tingey van het Presidium der Zeventig heeft gezegd wat de lichamelijke dood is en wie die ondergaan: ‘De lichamelijke dood is de scheiding van lichaam en geest. Door de val van Adam zal iedereen de lichamelijke dood ondergaan.’ (Liahona, mei 2006, p. 73.)

    De eerste geestelijke dood. Iemand is geestelijk dood als hij of zij van de tegenwoordigheid van de Heer is afgesneden (zie Alma 42:9).

    President Spencer W. Kimball (1895–1985) heeft uitgelegd dat beide soorten dood het gevolg zijn van de val van Adam en Eva: ‘Onze eerste ouders, Adam en Eva, waren God ongehoorzaam. Door van de verboden vrucht te eten, werden zij sterfelijk. Bijgevolg werden zij en al hun nakomelingen zowel aan de lichamelijke als aan de geestelijke dood onderworpen. (De lichamelijke dood is de scheiding van lichaam en geest; de geestelijke dood is de verbanning van de geest uit Gods tegenwoordigheid en is de dood wat het geestelijke betreft.)’ (Ensign, mei 1978, p. 6.)

    Wij hebben deze geestelijke dood ondergaan toen wij de tegenwoordigheid van God verlieten en op aarde werden geboren. Samuël de Lamaniet noemde het afgesneden zijn van Gods tegenwoordigheid ‘de eerste dood’ (Helaman 14:16).

    Samuël de Lamaniet verkondigde dat alle kinderen van onze hemelse Vader die op aarde hebben geleefd, de stoffelijke en geestelijke dood door de kracht van de verzoening van Jezus Christus zullen overwinnen (zie Helaman 14:17). Daarvan getuigen ook vele andere teksten in de Schriften (zie 2 Nephi 2:9–10; 9:15, 22, 38; Alma 11:43–44; 12:12–15, 24; 42:23; 3 Nephi 26:4).

    De tweede geestelijke dood. De tweede dood is een uiteindelijke of definitieve geestelijke dood die niet komt doordat we de tegenwoordigheid van God verlaten om geboren te worden, maar door de zonden waarvan we ons niet bekeren.

    Dankzij de hulp van de Heiland kunnen we die tweede geestelijke dood overwinnen. Hij heeft voor onze zonden geleden en biedt ons de mogelijkheid van bekering. Maar voor wie zich niet bekeren, ‘komt wederom een geestelijke dood over hen, ja, de tweede dood, want zij worden wederom afgesneden met betrekking tot de dingen der gerechtigheid’ (Helaman 14:18). Dat betekent dat iemand met onopgeloste zonden niet in Gods tegenwoordigheid kan blijven nadat hij of zij tot Hem is teruggevoerd om geoordeeld te worden.

    Ouderling Russell M. Nelson van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft die toestand beschreven:

    ‘Als de lichamelijke dood toeslaat voordat morele misstappen zijn rechtgezet, is de kans op bekering verspeeld. Daarom is “de [echte] prikkel des doods (…) de zonde” (1 Korintiërs 15:56).

    ‘Zelfs de Heiland kan ons niet in onze zonden redden. Hij zal ons van onze zonden verlossen, maar alleen als we ons bekeren. Wij zijn zelf verantwoordelijk voor onze geestelijke overleving of dood (zie Romeinen 8:13–14; Helaman 14:18; LV 29:41–45).’ (Zie De Ster, juli 1992, p. 68.)

Helaman 15:3–4. Gods liefde

  • De Heer heeft alle mensen lief maar kan de zonde niet toestaan. Hoewel in Helaman 15:4 staat dat de Heer de Lamanieten heeft gehaat ‘omdat hun daden voortdurend kwaad zijn geweest’, is Samuël één voorbeeld van de vele Lamanieten die het evangelie hoorden en door God zijn aangenomen nadat ze zich hadden bekeerd.

    Ouderling Russell M. Nelson heeft over Gods liefde voor wie zondigen gezegd: ‘Houdt dat in dat de Heer de zondaar niet liefheeft? Natuurlijk niet. Goddelijke liefde is eeuwig en universeel. De Heiland heeft zowel de heiligen als de zondaars lief. De apostel Johannes heeft gezegd: “Wij hebben lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad” [1 Johannes 4:19]. En Nephi heeft na zijn visioen van de aardse zending van de Heiland verklaard: “(…) Ja, zij bespuwen Hem, en Hij verdraagt het wegens zijn goedertierenheid en zijn lankmoedigheid jegens de mensenkinderen” [1 Nephi 19:9; cursivering toegevoegd]. Wij weten hoe groot de liefde van onze Verlosser is omdat Hij is gedood zodat iedereen die sterft weer zal leven.’ (‘Goddelijke liefde’, Liahona, februari 2003, p. 16.)

Helaman 15:7–8. Een blijvende verandering van hart

  • President Ezra Taft Benson (1899–1994) heeft uitgelegd dat de Schriften, vooral het Boek van Mormon, ons de kracht geven te veranderen. Hij beklemtoonde hoe belangrijk het is de leringen van de standaardwerken in ons hart te griffen om ‘onwrikbaar en standvastig in het geloof’ te blijven (Helaman 15:8). President Benson heeft gezegd: ‘Sociale, ethische, culturele of educatieve bekeerlingen zullen niet standhouden onder de dagelijkse druk, tenzij zij diep zijn geworteld in de volheid van het evangelie, die in het Boek van Mormon is te vinden.’ (Ensign, mei 1975, p. 65.)

Helaman 16:2–3, 6–8. Goddelijke bescherming

  • De bescherming die Samuël genoot terwijl hij zijn boodschap van bekering bracht, is niet ongebruikelijk. In de Schriften staan diverse voorbeelden van profeten die werden bedreigd maar die op wonderbaarlijke wijze beschermd werden zodat ze hun zending konden volbrengen. Denk eens aan de volgende voorbeelden en hoe ze de woorden van de Heer konden verkondigen terwijl ze met geweld of de dood werden bedreigd: Noach (zie Mozes 8:18), Abraham (zie Abraham 1:5, 12, 15–19), Lehi (zie 1 Nephi 1:19–20; 2:1–4), Nephi (zie 1 Nephi 17:48–55) en Abinadi (zie Mosiah 13:1–5). Soms komen de dienstknechten van de Heer uiteindelijk om het leven, maar niet voordat ze, zoals Abinadi verklaarde, de boodschap hebben overgebracht die ze van de Heer moeten overbrengen (zie Mosiah 13:3).

    Ouderling Robert D. Hales van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd:

    ‘Profeten in alle bedelingen hebben bereidwillig hun leven in de waagschaal gelegd en hebben moedig de wil van God gedaan en zijn woorden verkondigd. (…)

    ‘(…) Laten wij (…) het voorbeeld van onze Heer Jezus Christus en dat van vroegere en hedendaagse profeten volgen. We hoeven wellicht niet, zoals bij vele profeten het geval was, ons leven als martelaar te geven. Wat van ons wordt verwacht, is gehoorzaamheid aan aan de geboden van de Heer en getrouwheid aan de verbonden die we met Hem hebben gesloten.’ (Zie De Ster, juli 1996, p. 33.)

Helaman 16:2–20. Reacties op de profeet

  • Helaman 16 beschrijft de reacties van de goddelozen op de Lamanitische profeet Samuël en zijn boodschap. President Ezra Taft Benson heeft gezegd hoe de goddelozen op de profeten in deze tijd reageren:

    ‘De profeet is niet noodzakelijkerwijze populair in de wereld of bij hen die werelds zijn.

    ‘Als een profeet de waarheid openbaart, kan dat verdeeldheid onder het volk veroorzaken. De oprechten van hart geven gehoor aan zijn woorden, maar de onrechtvaardigen negeren de profeet of komen tegen hem in opstand. Als de profeet op de zonden van de wereld wijst, wil de wereld hem de mond snoeren óf doen alsof hij niet bestaat, in plaats van zich te bekeren. Populariteit is nooit een maatstaf van de waarheid. Veel profeten zijn omgebracht of uitgeworpen. De wederkomst van de Heer is nabij, zodat we er vanuit mogen gaan dat de profeet in een steeds slechtere wereld minder populair zal worden.’ (‘Fourteen Fundamentals in Following the Prophet’, 1980 Devotional Speeches of the Year [1981], p. 29; zie ook The Teachings of Ezra Taft Benson [1988], p. 133.)

    Afbeelding
    President en zuster Ezra Taft Benson te midden van een groep kinderen

    Het volgende overzicht geeft aan waarom de mensen volgens Helaman 16:2–21 niet naar de woorden van de profeet wilden luisteren:

    1. Boosheid (zie vers 2)

    2. Mensen vertrouwen meer op hun eigen kracht en wijsheid (zie vers 15)

    3. De profetieën van profeten komen soms toevallig uit (zie vers 16)

    4. De leringen zijn vaak niet aannemelijk (zie vers 18)

    5. De leringen van de profeten zijn verwarde overleveringen en niet te bewijzen (zie vers 20)

    6. De profeten bedriegen en misleiden ons en verrichten geen echte wonderen (zie vers 21)

Helaman 16:15, 18, 20. Op eigen kracht en wijsheid vertrouwen

  • Ouderling Dallin H. Oaks heeft ons gewaarschuwd niet alleen op persoonlijke studie en ons verstand te vertrouwen om geestelijke waarheden te leren:

    ‘Het Boek van Mormon beschrijft [een] houding onder de mensen die uitsluitend “op hun eigen kracht en op hun eigen wijsheid” vertrouwden en op wat ze “met [hun] eigen ogen” konden waarnemen. (Helaman 16:15, 20.) Op basis van hun redenering verwierpen deze mensen de profetieën en zeiden ze dat “het niet aannemelijk is dat er een wezen als een Christus zal komen” (vers 18). Met diezelfde houding heeft een vooraanstaande professor het Boek van Mormon verworpen met de verklaring: “Je krijgt geen boeken van engelen. Zo eenvoudig is het.”

    ‘Vooral wie alleen verstandelijk door studie evangeliekennis willen opdoen, lopen het gevaar van zelfgenoegzaamheid en eigenwijsheid die typerend zijn voor sommige academische bezigheden. De apostel Paulus heeft in zijn tijd opgemerkt: “Kennis maakt opgeblazen.” Hij waarschuwde de geleerden: “Ziet toe, dat deze bevoegdheid [kennis] van u niet tot aanstoot voor de zwakken worde. (…) Dan gaat er immers iemand, die zwak is, ten gevolge van uw kennis verloren, een broeder, om wiens wil Christus gestorven is.” (1 Korintiërs 8:1, 9, 11.)’ (The Lord’s Way [1991], pp. 46–47.)

Helaman 16:22. Satan verspreidt twist

  • Waarom is het belangrijk om twist te vermijden? Ouderling Russell M. Nelson heeft uitgelegd dat het antwoord teruggaat op ons voorsterfelijk leven:

    ‘Om te begrijpen waarom de Heer ons geboden heeft om niet “met elkaar te twisten”, moeten wij de bron van twist kennen. Een profeet uit het Boek van Mormon heeft deze belangrijke kennis al vóór de geboorte van Christus geopenbaard. (…) [Zie Helaman 16:22.] (…)

    ‘Er was al twist vóór de schepping van de aarde. Toen Gods plan voor de schepping en het sterfelijk leven op aarde voor het eerst werd aangekondigd, juichten de zonen en dochters van God van vreugde. Aan het plan lag de keuzevrijheid van de mens ten grondslag, zijn val uit de tegenwoordigheid van God en de barmhartige voorziening van een Heiland om de mens te verlossen. In de Schriften is te lezen dat Lucifer het plan wilde wijzigen door de keuzevrijheid van de mens teniet te doen. (…)

    ‘Satans zelfzuchtige pogingen om het plan van God te veranderen hadden een grote strijd in de hemel tot gevolg. (…)

    ‘Deze strijd in de hemel ging niet met bloedvergieten gepaard. Het was een strijd van meningsverschillen — het begin van twist.

    ‘De Schriften waarschuwen herhaaldelijk dat de vader van twist tegen het plan van onze hemelse Vader is. Satans werkwijze berust op de besmettelijke kanker die twist heet. Zijn beweegreden: zich boven God verheffen.’ (Ensign, mei 1989, pp. 68–69.)

Stof tot nadenken

  • Als u in de tijd van Samuël had geleefd, zou u de profeten van toen hebben aanvaard en het voor hen hebben opgenomen ook al keerden de meeste mensen zich tegen hen? In welke opzichten volgt u de profeet in deze tijd?

  • Helaman 15:7 beschrijft wat de Lamanieten tot een verandering van hart aanzette. Kent u iemand die door de invloed van de Schriften een grote verandering heeft ondergaan?

  • Lees Helaman 16:22. Wat is volgens u de beste manier om vrede en harmonie tussen u en uw familieleden en anderen te bewaren?

Voorgestelde opdrachten

  • Schrijf een brief aan een zendeling. Beschrijf in uw brief een beginsel dat u uit Samuëls woorden hebt geleerd. Leg uit hoe dat in uw leven van toepassing is.

  • Geef op een gezinsavond les over de verschillen tussen een verstokt hart en een gebroken hart. Gebruik daarvoor bijvoorbeeld de teksten in Helaman 16:13–23 en 3 Nephi 9:20.