2018
Ngaahi Founga ʻe 4 ke Tokoni ki he Ngaahi Fāmili mo e Faingataʻaʻia Fakaesinó
Sune 2018


Digital Only

Ngaahi Founga ʻe 4 ke Tokoni ki he Ngaahi Fāmili mo e Faingataʻaʻia Fakaesinó

‘Oku fie maʻu he ngaahi fāmili ʻoku nau faingataʻaʻia fakaesinó hoʻo ʻofá, tokoní, mo e poupoú.

ʻĪmisi
girls hugging at church

ʻOku fakafuofua ki he peseti ʻe 15 ʻo e kakai ʻo e māmaní ʻoku nau maʻu ha faʻahinga faingataʻaʻia fakaesino.1 Ki he kau tauhi ʻo kinautolu ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó, ʻe lava ke hoko ha meʻa faingofua hangē ko e ʻalu ki he houalotu sākalamēnití ko ha ngāue faingataʻa moʻoni. ʻOku faʻa fie maʻu ʻe he kāingalotu he uōtí ke nau tokoni ka ʻoku ʻikai ke nau ʻilo pe ko e hā te nau lava ʻo faí.

ʻE lava foki ke tokoni e ngaahi fokotuʻu ko ʻeni ʻe fā mei he Ngaahi Ngāue Tokoni ki he Faingataʻaʻia Fakaesinó ʻa e Siasí:

  1. Tuku ha taimi ke mahino lelei ʻenau ngaahi fie maʻú. Fai ha ngaahi fehuʻi fakahangatonu ʻi he founga fakaalaala fekauʻaki mo e tokotaha ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó pea mo honau ngaahi tūkunga makehé. Fakataukeiʻi koe ʻi he ngaahi fakaʻilonga fakaesino, fakaeloto, pe fakaeʻatamai ʻo e natula e fokoutua ʻo e tokotaha ko iá. Ko ha kamataʻanga lelei ia ke ke feinga ke ʻiloʻi ʻa e mēmipa ʻo e uōtí pea mo ʻene faingataʻaʻiá ʻi ha tuʻunga fakatāutaha, pea te ne ʻoatu kiate koe ‘a e ngaahi fakakaukau ki he founga ke tokoniʻi e fakafoʻituituí mo e kau tauhí.

  2. Tokanga kiate kinautolu ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó ʻo hangē ko e meʻa te ke fai ki ha faʻahinga taha pē. Ui kinautolu ʻaki honau hingoá pea fakakau kinautolu ʻi he pōtalanoá. Manatuʻi ko e fānau ʻa kinautolu ʻa e ʻOtuá. Tokanga taha ki he meʻa ʻoku lava ʻe kinautolu ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó ʻo faí.

  3. Fai ha tokoni pau. Fetongi ʻaki ʻa e “toki talamai pe ko e hā e meʻa te u lava ʻo faí” ki ha tokoni pau mo fakatāutaha. Fakakaukau ki heni, “ʻE lava ke u toʻotama maʻau he pō Tuʻapulelulu ko ʻení ka ke ʻalu ki he temipalé?”

  4. Kamata siʻisiʻi peá ke mohu founga. Kapau ʻoku ʻi ai ha fāmili ʻoku ʻi ai ha kiʻi tamasiʻi ʻoku heka he saliote sea teketeké, ʻe lava ke ke fakaʻatā e tangutuʻanga lelei taha ki he sea teketeké ke nofo ai ʻi he houalotu sākalamēniti takitaha. Pe kapau ʻoku ʻikai saiʻia ha mēmipa ʻo e kalasí ke ne lau leʻo lahi, kole ange ke ne tokoni ʻi hono tufa ʻa e ngaahi laʻipepa tufá.

ʻI hoʻo feinga ke ʻilo e founga ke tokoni ki he ngaahi fāmili mo e kau tauhi ʻo kinautolu ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó, ʻe hoko ʻa e Laumālié ko ho tataki.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Vakai, World Health Organization, “World Report on Disability” (2011), 261.