Bước 9: Bất cứ khi nào có thể, hãy đền bù trực tiếp cho tất cả những người mà chúng ta đã gây tổn hại.

Nguyên Tắc Chính: Chuộc Lại Lỗi Lầm

Khi chuyển sang bước 9, chúng tôi đã sẵn sàng để tìm kiếm sự tha thứ. Giống như các con trai hối cải của Mô Si A đã đi khắp nơi “cố gắng với lòng nhiệt thành để sửa chữa những tổn hại mà họ đã gây ra” (Mô Si A 27:35), chúng tôi mong muốn chuộc lại lỗi lầm. Tuy nhiên, khi đối mặt với bước 9, chúng tôi biết rằng mình không thể thực hiện mong muốn trừ khi Thượng Đế ban phước cho chúng tôi với Thánh Linh của Ngài. Chúng tôi cần lòng can đảm, óc xét đoán tốt, sự nhạy bén, thận trọng và chọn đúng thời điểm. Hầu hết chúng tôi không có những phẩm chất này vào lúc đó. Chúng tôi nhận ra rằng bước 9 sẽ một lần nữa thử thách sự sẵn lòng của chúng tôi để hạ mình và tìm kiếm sự giúp đỡ và ân điển của Chúa.

Dựa vào những kinh nghiệm của mình trong tiến trình đầy thử thách này, chúng tôi xin đưa ra một vài gợi ý. Điều rất quan trọng là chúng ta không được bốc đồng hoặc bất cẩn khi cố gắng chuộc lại lỗi lầm. Điều quan trọng không kém là chúng ta không trì hoãn. Nhiều người trong tiến trình hồi phục đã tái nghiện khi họ để cho nỗi sợ hãi ngăn cản họ chuộc lại lỗi lầm. Chúng ta cần cầu nguyện để có được sự hướng dẫn của Chúa về thời điểm và cách thức chuộc lại lỗi lầm. Ngoài ra, sẽ rất hữu ích khi chúng ta nói chuyện với người đảm trách của mình, các vị lãnh đạo Giáo Hội hoặc những người khác mà chúng ta tin tưởng.

Đôi khi chúng ta có thể bị cám dỗ để tránh gặp gỡ người nào đó trong bản liệt kê của mình. Tuy nhiên, chúng tôi khuyên anh chị em nên chống lại cám dỗ này, tất nhiên là trừ khi có lệnh hạn chế pháp lý khiến anh chị em không thể gặp gỡ ai đó. Khi chúng ta khiêm nhường, thành thật và có những nỗ lực phù hợp để gặp mặt trực tiếp, chúng ta có thể hàn gắn lại những mối quan hệ đã rạn nứt. Chúng ta cho mọi người biết rằng chúng ta đang tiếp cận họ để chuộc lại lỗi lầm. Chúng ta tôn trọng mong muốn của họ nếu họ cho biết là họ không muốn thảo luận về vấn đề này. Nếu họ cho chúng ta cơ hội để xin lỗi, chúng ta sẽ nói ngắn gọn và cụ thể về tình huống. Chúng ta cần cẩn thận để không bào chữa hoặc thao túng những người mà chúng ta tiếp cận. Mục đích của việc chuộc lại lỗi lầm không phải là để biện minh cho các hành vi của chúng ta hoặc để chỉ trích người khác, mà mục đích là để thừa nhận những hành động sai trái của chúng ta, xin lỗi và đền bù bất cứ khi nào có thể. Chúng ta không tranh cãi với người khác, ngay cả khi phản ứng của họ không đồng thuận hoặc chấp nhận chúng ta. Chúng ta khiêm nhường tiếp cận mỗi người và đưa ra giải pháp giảng hòa, chứ không phải biện minh.

Đặc biệt chúng ta có thể thấy khó khăn phải xin lỗi cho một số hành động nhất định. Ví dụ như chúng ta có thể phải giải quyết các vấn đề có thể dẫn đến hậu quả pháp lý, chẳng hạn như trộm cắp hoặc ngược đãi. Chúng ta có thể bị cám dỗ để phản ứng thái quá, bào chữa hoặc tránh việc chuộc lại lỗi lầm. Chúng ta thành tâm tìm kiếm lời khuyên bảo của các vị lãnh đạo Giáo Hội hoặc chuyên gia trước khi thực hiện bất cứ hành động nào trong những trường hợp rất nghiêm trọng này.

Trong các trường hợp khác, chúng ta có thể không chuộc lại lỗi lầm theo cách trực tiếp được. Người đó có thể đã qua đời hoặc chúng ta có thể không biết họ sống ở đâu. Trong những trường hợp như vậy, chúng ta vẫn có thể chuộc lại lỗi lầm theo cách gián tiếp. Chúng ta có thể viết một lá thư bày tỏ sự hối hận và mong muốn giảng hòa của mình, ngay cả khi không thể gửi lá thư đó đi được. Chúng ta có thể tìm người mà khiến chúng ta nhớ đến người này và làm điều gì đó để giúp đỡ họ, hoặc chúng ta có thể ẩn danh làm điều gì đó để giúp đỡ một người trong gia đình họ.

Trong một số trường hợp, chúng ta có thể đã gây ra tổn hại không thể sửa chữa được. Anh Cả Neil L. Andersen đã dạy:

“Có nhiều điều sai trái không thể được sửa chữa bởi người đã gây tổn thương hoặc xúc phạm, và có những nỗi đau đớn và khổ sở không thể hoàn toàn xoa dịu được. Nhưng đừng bao giờ bỏ qua sự đền bù lớn lao mà anh chị em có thể làm, nỗi đau khổ mà anh chị em có thể xoa dịu, mặc dù có thể không khôi phục lại được tình yêu thương, sự thanh khiết, đức hạnh, sự tin cậy và tôn trọng nếu không có sự can thiệp của Chúa. … Đối với một số tội lỗi, cách duy nhất để bồi thường có thể đến từ việc ban phước cho cuộc sống của những người khác và trở thành một công cụ trong tay Chúa để mang lòng nhân từ và ân điển của Ngài đến với người khác” (The Divine Gift of Forgiveness [năm 2019], trang 218, 221).

Từ giây phút chúng ta quyết định áp dụng các nguyên tắc chân chính này vào lối sống mới của mình là chúng ta đã bắt đầu sửa đổi trong cuộc sống. Chúng ta sửa đổi cách chúng ta sống và khi chúng ta sống trong giai đoạn hồi phục thói nghiện hằng ngày thì điều đó ban phước cho tất cả mọi người xung quanh chúng ta.

Có thể có những tình huống mà việc tiếp cận người khác để chuộc lại lỗi lầm sẽ gây đau khổ hoặc thậm chí có hại cho người đó. Nếu anh chị em nghĩ rằng mình đang gặp tình huống đó, hãy thảo luận điều này với người đảm trách hoặc cố vấn đáng tin cậy của mình. Bước hồi phục này không được gây thêm tổn hại hoặc sự đau khổ cho người khác.

Sau khi chuộc lại lỗi lầm cho hầu hết các hành động trong quá khứ của chúng ta, có thể vẫn còn một hoặc hai người mà chúng ta cảm thấy không thể đối mặt. Nhiều người trong chúng ta đã gặp phải thực tế này. Chúng tôi khuyên anh chị em nên tìm đến Chúa trong lời cầu nguyện chân thành. Nếu anh chị em vẫn còn sợ hãi hoặc tức giận đối với ai đó, thì có lẽ anh chị em nên hoãn cuộc gặp gỡ với người đó. Chúng ta có thể vượt qua những cảm giác tiêu cực bằng cách cầu nguyện để có được lòng bác ái để nhìn nhận người đó như Chúa nhìn nhận họ. Chúng ta có thể tìm kiếm những lý do tích cực cho việc vì sao sự đền bù và giảng hòa sẽ giúp ích. Nếu chúng ta làm những điều này và kiên nhẫn, thì Chúa có thể và sẽ—theo cách riêng và kỳ định của Ngài—ban cho chúng ta cơ hội kỳ diệu để tìm kiếm sự tha thứ từ tất cả mọi người trong bản liệt kê của chúng ta.

Trong một số trường hợp, người đó sẽ không hoặc không thể tha thứ cho chúng ta. Những người khác có thể tha thứ cho chúng ta nhưng không muốn giảng hòa hoặc không muốn có quan hệ gì với chúng ta. Mặc dù điều này có thể làm chúng ta thấy nản lòng hoặc đau đớn, nhưng điều quan trọng là phải tôn trọng cảm giác và quyền tự quyết của họ. Bước 9 xoay quanh việc chúng ta thực hiện bổn phận của mình để chuộc lại lỗi lầm. Bước này không đòi hỏi người kia phải tha thứ hoặc giảng hòa với chúng ta. Khi chúng ta thực hiện bổn phận của mình trong việc nỗ lực chân thành để chuộc lại lỗi lầm, chúng ta thực hiện bước 9 và tiếp tục cuộc hành trình hồi phục của mình.

Các Bước Hành Động

Đây là chương trình hành động. Sự tiến triển của chúng ta phụ thuộc vào việc kiên định áp dụng các bước này trong cuộc sống hằng ngày của mình. Điều này được gọi là “thực hiện các bước”. Những hành động sau đây giúp chúng ta đến cùng Đấng Ky Tô và nhận được sự chỉ dẫn cùng quyền năng cần thiết để thực hiện bước tiếp theo trong hành trình hồi phục của mình.

Tiếp cận những người khác

Ở bước 8, chúng ta lập các danh sách và thành tâm cân nhắc về thời điểm và cách thức tiếp cận những người có trong danh sách. Chúng ta đã thảo luận kế hoạch của mình với người đảm trách của mình hoặc cố vấn đáng tin cậy, sau đó chúng ta sẵn sàng cho bước 9—liên lạc với những người có trong danh sách của chúng ta (nếu có thể và thích hợp). Khi chúng ta liên lạc với người khác để chuộc lại lỗi lầm, chúng ta không cần phải nói quá chi tiết về thói nghiện của mình. Nhưng chúng ta nên chia sẻ thông tin đủ chi tiết để giúp họ hiểu rõ hơn tại sao chúng ta cần nói chuyện với họ.

Chúng ta thừa nhận những lỗi lầm của mình và hỏi họ xem chúng ta có thể làm gì để chuộc lỗi. Việc họ có tha thứ cho chúng ta hay không là tùy ở họ. Những người mà chúng ta tiếp cận có thể có những câu hỏi thích hợp để chúng ta trả lời. Hãy nhớ trả lời câu hỏi của họ theo cách không gây tổn hại thêm cho mối quan hệ. Nếu anh chị em cảm thấy không chắc chắn, chỉ cần nói với họ rằng anh chị em muốn suy nghĩ thêm về câu hỏi này và sẽ trả lời họ sau. Sau đó, anh chị em có thể thảo luận với người đảm trách hoặc cố vấn đáng tin cậy của mình về cách thức và thời điểm trả lời những câu hỏi đó.

Đôi khi chúng ta có thể dễ xúc động trong tiến trình này. Chúng ta cầu nguyện và cầu xin Chúa giúp đỡ để giữ bình tĩnh và tập trung vào mục đích của buổi gặp. Chúng ta có thể bị cám dỗ để biện minh hoặc giải thích cho hành động của mình bằng cách nói đến hoặc tập trung vào điều gì đó mà người khác đã làm, nhưng chúng ta cần phải chống lại cám dỗ này. Chúng ta cần phải duy trì sự tập trung vào việc chuộc lại lỗi lầm cho các hành động của mình.

Chúng ta thảo luận điều chúng ta có thể làm để đền bù cho người mà chúng ta đã có hành động sai trái với họ. Ví dụ như nếu chúng ta cần phải đền bù bằng cách trả lại tiền, thì người đó có thể xóa nợ, yêu cầu trả số tiền gốc hoặc yêu cầu trả tiền lãi. Chúng ta có thể không cần phải đáp ứng những mong đợi của họ; tuy nhiên, điều quan trọng là phải hiểu điều người đó cho là chúng ta cần làm để bồi thường và chúng ta nên thành tâm suy ngẫm về điều đó.

Sau khi chuộc lại lỗi lầm, chúng ta sẽ hoàn thành hai cột cuối cùng trong bảng biểu mà chúng ta đã tạo ở bước 4 (xin xem phần phụ lục để biết ví dụ về bảng biểu này). Chúng ta điền vào ngày tháng của mỗi lần liên lạc, những việc chuộc lỗi mà chúng ta đã thực hiện và kết quả. Sau đó, chúng ta thảo luận về kết quả với người đảm trách của mình. Chúng ta nhận ra rằng chúng ta đang cố gắng làm tất cả những gì có thể để hòa hợp với những người có trong danh sách của mình. Chúng ta đã làm hết sức mình để sửa chữa sai lầm, và chúng ta có thể tin cậy Chúa sẽ chữa lành những gì chúng ta không thể chữa lành. Sự bình an đến qua mối quan hệ của chúng ta với Chúa. Những người khác có quyền tự quyết để phản ứng theo cách họ muốn.

Nhận ra các phước lành của sự hồi phục

Khi chúng ta lấy hết can đảm để chuộc lại lỗi lầm, chúng ta được khích lệ để đánh giá các phước lành mà mình nhận được nhờ việc thực hiện các bước cho đến thời điểm này. Chúng ta bắt đầu nhận ra rằng các phước lành của sự hồi phục vượt xa mong đợi của chúng ta. Chúng tôi khuyên anh chị em nên bắt đầu viết bản liệt kê về những thay đổi trong cuộc sống của mình. Dưới đây là một số thay đổi mà chúng tôi đã nhận thấy ở bản thân khi đi đến thời điểm này trong tiến trình hồi phục:

• Chúng tôi cảm nhận được tình yêu thương trọn vẹn của Thượng Đế dành cho chúng tôi.

• Chúng tôi cảm nhận được niềm vui, niềm hạnh phúc và sự tự do mới xuất hiện trong cuộc sống của mình.

• Chúng tôi hiểu về người khác, các mối quan hệ và tình huống với sự nhìn nhận sâu sắc hơn và gia tăng sự đồng cảm đối với người khác.

• Chúng tôi có một phương hướng và mục đích mới tìm thấy cho cuộc sống của mình.

• Chúng tôi cảm nhận được sự chấp nhận và tình yêu thương sâu sắc hơn cho bản thân chúng tôi và cho những người khác.

• Chúng tôi ít nghĩ cho bản thân hơn và tập trung nhiều hơn vào việc phục vụ những người cần chúng tôi giúp đỡ.

• Chúng tôi cảm nhận được Sự Chuộc Tội vô hạn của Chúa Giê Su Ky Tô một cách mãnh liệt và cá nhân hơn.

• Chúng tôi có thêm hy vọng và đức tin cho tương lai vĩnh cửu của mình.

• Chúng tôi bớt lo sợ về cuộc sống và tình hình tài chính.

• Chúng tôi cảm thấy được tha thứ và có thể sẵn sàng tha thứ cho người khác nhiều hơn.

• Chúng tôi tin tưởng rằng với quyền năng của Thượng Đế, chúng tôi có thể làm những điều mà chúng tôi không thể tự mình làm được.

Học Tập và Hiểu Biết

Các câu thánh thư và lời phát biểu sau đây của các vị lãnh đạo Giáo Hội có thể giúp chúng ta trong quá trình hồi phục. Chúng ta có thể sử dụng những câu này để suy ngẫm, học tập và viết nhật ký. Chúng ta phải nhớ viết một cách thành thật và chi tiết để đạt được nhiều lợi ích nhất từ đó.

Ảnh hưởng tốt đến người khác

“Thánh Linh của Chúa phán cùng cha rằng: Hãy truyền lệnh cho các con ngươi làm điều thiện, nếu không chúng sẽ dẫn dắt trái tim nhiều người đến sự hủy diệt; vậy nên, vì lòng kính sợ Thượng Đế, cha truyền lệnh cho con, hỡi con trai của cha, con hãy dằn lại những điều bất chính của mình;

“Để quay về với Chúa với tất cả tâm trí, năng lực, và sức mạnh của mình; để con không còn dẫn dắt trái tim của những người khác làm điều tà ác nữa, mà trái lại, con phải trở lại với họ và thú nhận những điều sai quấy và những lỗi lầm mà con đã làm” (An Ma 39:12–13).

Một trong những hậu quả gây tổn hại nhất của hành vi nghiện ngập là chúng ta có thể đã ảnh hưởng đến những người khác, khiến họ phát triển thói nghiện.

• Tôi đã ảnh hưởng như vậy đến ai trong cuộc sống của mình?

• Theo những lời dạy của An Ma trong các câu này, tôi có thể tìm thấy lòng can đảm ở đâu để chuộc lại lỗi lầm cho những người này?

Bị thuyết phục, chứ không bị ép buộc

“Bất cứ ai muốn đến đều có thể đến và được tự do chia phần nước sự sống; và bất cứ ai không muốn đến, thì cũng chẳng bị bó buộc phải đến; nhưng đến ngày sau cùng, kẻ ấy sẽ bị trả lại những gì mình đã làm” (An Ma 42:27).

Có nhiều lý do thuyết phục để thực hiện bước 9, nhưng chúng ta không được để mình bị thuyết phục bởi sự biện minh hoặc lời nói dối rằng chúng ta không còn lựa chọn nào khác. Chương Trình Khắc Phục Thói Nghiện là chương trình thuyết phục, chứ không phải ép buộc.

• Tôi cảm thấy bị thuyết phục hay bị ép buộc khi chuộc lại lỗi lầm?

• Theo câu này, tôi có thể bị thuyết phục vì một số lý do nào?

Chuẩn bị để gặp Thượng Đế

“Tôi mong rằng các người hãy tiến đến và đừng chai đá trong lòng nữa; vì này, giờ đây là lúc và là ngày cứu rỗi của các người; vậy nên, nếu các người hối cải và không chai đá trong lòng, thì tức thời kế hoạch cứu chuộc vĩ đại sẽ được mang lại cho các người.

“Vì này, cuộc sống này là thời gian cho loài người chuẩn bị để gặp Thượng Đế; phải, này, thời gian của cuộc sống này là thời gian cho loài người thực thi những công việc lao nhọc của mình” (An Ma 34:31–32).

• Tôi đạt được điều gì khi mềm lòng và chuộc lại lỗi lầm?

• Sự sẵn lòng chuộc lại lỗi lầm của tôi gia tăng như thế nào khi tôi nhận biết rằng tôi cũng đang chuẩn bị để gặp Thượng Đế?

Sinh hoạt trong Giáo Hội

“Và [An Ma Con và các con trai của Mô Si A] đã hành trình khắp chốn, … cố gắng với đầy lòng nhiệt thành để sửa chữa những tổn hại mà họ đã gây ra cho giáo hội, cùng thú nhận tất cả những tội lỗi của mình, và rao truyền những điều họ đã được mục kích, cùng giảng giải những lời tiên tri và thánh thư cho những ai muốn nghe họ” (Mô Si A 27:35).

Vì thói nghiện, nhiều người ngừng đi nhà thờ. Một số người dùng lỗi lầm của người khác để biện minh cho việc hạn chế tham gia vào Giáo Hội.

• Tôi có kinh nghiệm gì về sinh hoạt trong Giáo Hội Các Thánh Hữu Ngày Sau của Chúa Giê Su Ky Tô?

• Việc đến gần Đấng Cứu Rỗi hơn qua sự hồi phục giúp tôi cảm thấy được hòa hợp trở lại với Giáo Hội của Ngài như thế nào?

• Việc tích cực tham gia vào Giáo Hội giúp tôi chuộc lại lỗi lầm và hoàn toàn hồi phục hơn bằng cách nào?

Sẵn lòng đền bù

“Các anh chị em cần phải gắng sức phục hồi lại tất cả những gì bị đánh cắp, làm hư hại hoặc làm ô uế. Sẵn lòng đền bù là bằng chứng cụ thể với Chúa rằng các anh chị em cam kết làm hết sức mình để hối cải” (Richard G. Scott, “Finding Forgiveness”, Ensign, tháng Năm năm 1995, trang 76).

• Việc chuộc lại lỗi lầm là bằng chứng không những với Chúa mà còn với bản thân tôi và những người khác rằng tôi cam kết sống một cuộc sống khiêm nhường và thành thật như thế nào?

Ý định trong lòng chúng ta

“Kẻ nào hối cải và làm theo các giáo lệnh của Chúa thì sẽ được tha thứ” (Giáo Lý và Giao Ước 1:32).

Khi chuộc lại lỗi lầm, chúng ta có thể phải đối mặt với những người sẽ không tha thứ cho chúng ta. Có lẽ họ vẫn còn cứng lòng đối với chúng ta, hoặc có lẽ họ không tin tưởng vào ý định của chúng ta.

• Việc biết rằng Chúa hiểu ý định thực sự trong lòng tôi và rằng Ngài sẽ nhận sự sẵn lòng của tôi để hối cải và đền bù cho dù người khác có thể không hiểu sẽ giúp ích như thế nào?

Những điều mà Đấng Cứu Rỗi có thể làm cho chúng ta

“Con người không thể tha thứ cho tội lỗi của chính mình; họ không thể thanh tẩy bản thân khỏi những hậu quả tội lỗi của mình. Con người có thể ngừng phạm tội và làm điều đúng đắn trong tương lai, và các hành động của họ sau này được Chúa chấp thuận và đáng được cân nhắc. Nhưng ai sẽ sửa chữa những điều sai trái họ đã gây ra cho bản thân và cho những người khác? Họ dường như không thể tự sửa chữa những điều này. Nhờ vào sự chuộc tội của Chúa Giê Su Ky Tô, tội lỗi của người hối cải sẽ được tẩy sạch, cho dù các tội lỗi này có như hồng điều thì cũng trở nên trắng như lông chiên. Đây là lời hứa được ban cho anh chị em” (Joseph F. Smith, trong Conference Report, tháng Mười năm 1899, trang 41).

Khi anh chị em chuộc lại lỗi lầm, đừng nản lòng bởi những suy nghĩ như: “Điều này là không thể! Tôi không có cách nào để bù đắp đầy đủ cho những sai lầm mà tôi đã làm với người này”. Mặc dù điều đó có thể đúng, nhưng hãy nghĩ đến quyền năng của Chúa Giê Su Ky Tô để sửa chữa những điều mà anh chị em không thể sửa chữa được. Chúng ta phải tin tưởng rằng Chúa Giê Su Ky Tô sẽ làm điều mà chúng ta không thể làm.

• Làm thế nào tôi có thể cho Chúa thấy tôi tin cậy Ngài? Tôi có thể gia tăng sự tin cậy đó bằng cách nào?