2015
Moʻunofoa ʻi Līmoni
Sepitema 2015


Moʻunofoa ʻi Līmoni

Christina Wadley, Mīsuli, USA

ʻĪmisi
Illustration depicting a family at the side of a road. Their minivan has broken down near Limon, Colorado.

Tā fakatātaaʻi ʻe chris Wormell

Lolotonga haʻamau ō ʻo ʻaʻahi ki homau kāingá ʻi ha faʻahitaʻu māfana ʻe taha, ne mate ʻemau meʻalele taʻu 12. Naʻa mau moʻunofoa ai. Meʻamālie ne mau maile pē ʻe nima (8 km) mei he kiʻi kolo ko Līmoní, ʻi Kololato, USA.

Naʻe talamai ʻe he ʻenisinia he feituʻú ha ongoongo fakamamahi kiate kimautolu. ʻOku fie maʻu ke fetongi ʻemau mīsiní (transmission), pea ʻe fie maʻu ke mau tatali kimautolu ʻi ha ʻaho ʻe nima ki he kongokongá. Ne ma nounou fakapaʻanga ka ne ʻi ai ʻemau tēniti mo e ngaahi naunau kemi, ko ia naʻa mau fili ke mau nofo ʻi he feituʻu faiʻanga kemi aí.

ʻI ha maile ʻe laungeau mei homa fāmilí mo e ngaahi kaungāmeʻá, ne ma fakakaukau loto pe ʻe founga fēfē haʻamau aʻu ki ha falekoloa ke fakatau mei ai ʻa e meʻakai ne mau fie maʻu ke mau moʻui aí. Ne ma fakakaukau ke ma fakasio ʻa e palesiteni fakakolo he feituʻú ko e ʻamanaki te ma maʻu ai ha meʻalele. Ne ma tā kia Palesiteni Tāsoni, pea ʻi ha haafe houa pē kuó u maʻu ha telefoni ʻe ua mei he kau Fineʻofa ʻo e kiʻi koló. Naʻá ma fiefia hono ʻiloʻi ʻoku nofo ha fāmili ai ʻe taha ʻi he feituʻu faiʻanga kemí; naʻa nau ōmai ke feʻiloaki mo kimautolu ʻi he hili pē ha ngaahi houa siʻi mei heʻema tā takai holó.

Ne aʻu ki he uike hono hokó, naʻe fakamāfana fau kiate kimautolu ʻa e ʻofa mo hono tokangaekina kimaua ʻe he kiʻi koló ʻi he ngaahi konga fonua havilingia ʻo Kololató. Naʻe fakaafeʻi kimautolu ʻe he kiʻi fāmili ofi maí ki honau ʻapí ke mau maʻu meʻatokoni efiafi ʻi he ʻuluaki ʻaho ko iá, pea ne mau talanoa fiefia mo e ongo mātuʻá ʻi he efiafi ko iá kae vaʻinga ʻema fānaú mo hona ʻofefiné. ʻI he pongipongi hono hokó naʻa mau heka ha meʻalele ʻa ha mēmipa kehe ke fakatau mai ha meʻakai mo ha ngaahi fie maʻu ki heʻemau nofó.

Naʻe ope atu ʻa e ʻofa ʻa e kāingalotu ʻo e koló ʻi he meʻa ne mau muʻaki kolé. Naʻa nau ʻave kimautolu ki he lotú ʻi he Sāpaté. Naʻa nau tokoni mai ke mau fatu ha ngaahi manatu ʻi he musiume lēlue fakahisitōlia ʻi he koló. Naʻe hūfanga ʻema fānaú ki honau ngaahi ʻapí lolotonga e tō ha kiʻi loa ʻuha maka. Ne fakangāueʻi ʻe he taha ʻo e kāingalotú hoku husepānití ʻi ha ngaahi ʻaho siʻi ke tokoni ki hono totongi hono ngaohi ʻemau kaá.

Ne fafanga kimautolu ʻe he kāingalotu ʻo e kiʻi koló ʻi he efiafi kotoa pē mo fakafiefiaʻi ʻema fānaú ʻi honau ngaahi ʻapí. ʻI he fakaikuiku ʻemau nofó, ne toe ʻave ai kimautolu ʻe ha fāmili ʻe taha ki honau faamá (ranch), ʻo ako ai ʻema fānaú ke nau poto he heka hoosí.

ʻi heʻemau mavahe mei Līmoni ʻi ha uike ʻe taha mei ai, ne mau mavahe mo e loto fakafetaʻi ko ha ngaahi kaungāmeʻa foʻou kuo nau ngaohi kimautolu ke mau lata ʻi Līmoni.