Chʼol 35
Abʼink chiru li chaqʼrabʼ
Tento raj naq tooʼabʼinq chiru li Dios chi anchal qachʼool
-
Chan ru naq jalan wiʼ abʼink chiru li chaqʼrabʼ chi anchal qachʼool chiru xbʼaanunkil chi minbʼil qu?
Naq kiwan li Jesus saʼ li ruchichʼochʼ, jun rehebʼ laj chʼolobʼanel chaqʼrabʼ kixpatzʼ re:
“At Tzolonel, bʼar wank tzʼaqal li xnimal ru qataqlankil saʼ li Chaqʼrabʼ?
“Kixye li Jesus re: –Taara li Qaawaʼ laa Dios chi anchal laa chʼool, chi anchal laa waam, ut chi anchal laa kʼaʼuxl.
“Aʼan li xbʼeen ut xnimal ru chaqʼrabʼ.
“Li xkabʼ chanchan ajwiʼ aʼan: «Taara laa was aawiitzʼin joʼ naq nakara aawibʼ laaʼat».
“Saʼ xbʼeenebʼ li wibʼ chi chaqʼrabʼ aʼin kʼojobʼanbʼil chixjunil li Chaqʼrabʼ ut ebʼ li profeet” (Mateo 22:36–40).
Rikʼin li raqal aʼin saʼebʼ li loqʼlaj hu, naqakʼe reetal chan ru naq aajel ru choqʼ qe naq taqara li Qaawaʼ ut ebʼ li qas qiitzʼin. Aʼbʼanan, chan ru naq naqakʼut chiru li Qaawaʼ naq naqara?
Li Jesus kixsume li patzʼom aʼin naq kixye: “Ani aj ikʼin wankebʼ lin chaqʼrabʼ, wi naxpaabʼ li nekeʼxye, aʼan li narahok we. Ut li narahok we, taaraheʼq xbʼaan lin Yuwaʼ” (Jwan 14:21).
Tento raj naq li junjunq qe taqapatzʼ qibʼ kʼaʼut naq naqapaabʼebʼ lix taqlahom li Dios. Ma xbʼaan naq naqaxuwa li tojbʼa-maak? Ma xbʼaan naq naqaj li qʼajkamunk nakʼuleʼ rikʼin xbʼaanunkil li us saʼ li qayuʼam? Ma xbʼaan naq naqara li Dios ut li Jesukristo ut naqaj kʼanjelak chiruhebʼ?
Us wiʼchik abʼink chiruhebʼ li taqlahom rikʼin naq naqaxuwa li tojbʼa-maak, chiru naq inkʼaʼ tooʼabʼinq chiru. Aʼbʼanan qʼaxal sahaq wiʼchik qachʼool wi nokoʼabʼin chiru li Dios xbʼaan naq naqara ut naqaj abʼink chiru Aʼan. Naq nokoʼabʼin chiru chi anchal li qachʼool, Aʼan naru chiqosobʼtesinkil chi moko rambʼil ta. Aʼan kixye, “Laaʼin, li Qaawaʼ, … nasahoʼ inchʼool chixnimankil ruhebʼ li ani nekeʼkʼanjelak chiwu saʼ tiikilal ut saʼ li yaal toj saʼ rosoʼjik” (Tz. ut S. 76:5). Abʼink chiru li chaqʼrabʼ nokoxtenqʼa chixchaabʼilobʼresinkil qibʼ ut chi wulak chanchan li qaChoxahil Yuwaʼ. Aʼbʼanan ebʼ li maakʼaʼ nekeʼxbʼaanu toj reetal naq taqlanbʼilebʼ, tojaʼ ut naq nekeʼxpaabʼebʼ li taqlahom chi moko anchal ta xchʼoolebʼ, nasach lix qʼajkamunkilebʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 58:26–29).
-
Kʼaʼru naru taqabʼaanu re naq qʼaxal wiʼchik taqaj abʼink chiru li chaqʼrabʼ?
Naru tooʼabʼinq chiru li chaqʼrabʼ us ta inkʼaʼ naqataw ru xyaalal
-
Kʼaʼut naq inkʼaʼ junelik naʼajman naq taqataw ru li rajom li Dios re tooʼabʼinq chiru?
Rikʼin xpaabʼankilebʼ lix taqlahom li Dios naqakawresi qibʼ choqʼ re li junelik yuʼam ut li taqenaqil loqʼal. Wan naq inkʼaʼ naqataw xyaalal kʼaʼut naq xkʼeeman junaq taqlahom. Aʼbʼanan, naqakʼut chiru li Dios naq naqapaabʼ Aʼan ut naqakanabʼ qibʼ chiru, wi nokoʼabʼin chiru, us ta inkʼaʼ naqanaw kʼaʼut.
Kitaqlaman re laj Adan ut li xEva naq teʼxqʼaxtesihebʼ li mayej chiru li Dios. Saʼ jun kutan,jun li anjel kixkʼut ribʼ chiru laj Adan ut kixpatzʼ re kʼaʼut naq yoo chi qʼaxtesink mayej. Laj Adan kixsume naq inkʼaʼ naxnaw kʼaʼut. Kixbʼaanu xbʼaan naq taqlanbʼil xbʼaan li Qaawaʼ. (chiʼilmanq Moises 5:5–6 ut li jalam-uuch saʼ li jun chʼol aʼin.)
Chirix aʼan, li anjel kixkʼut li evangelio chiru laj Adan ut kixye resil li Kolonel li taakʼulunq. Kikubʼe li Santil Musiqʼej saʼ xbʼeen laj Adan, ut aʼan kiʼaatinak joʼ profeet chirixebʼ li ani wankebʼ saʼ li ruchichʼochʼ toj saʼ xraqikebʼ li tasal tenamit. (Chiʼilmanq Moises 5:7–10; Tz. ut S. 107:56.) Kichal li naʼlebʼ aʼin ut li xninqal ru osobʼtesink rikʼin laj Adan xbʼaan naq kiʼabʼin chiru li taqlahom.
Li Dios tixkʼuubʼ jun li bʼe
Saʼ lix Hu laj Mormon naxye resil naq laj Nefi ut ebʼ li ras keʼxkʼul rikʼin li Qaawaʼ jun xtaqlankilebʼ li qʼaxal chʼaʼaj xbʼaanunkil (chiʼilmanq 1 Nefi 3:1–6). Ebʼ li ras laj Nefi keʼwechʼok, ut keʼxye naq chʼaʼaj li kixtaqlahebʼ wiʼ li Qaawaʼ. Aʼbʼanan laj Nefi kixye: “Tinxik ut tinbʼaanu li kʼaʼaq re ru xtaqla li Qaawaʼ, xbʼaan naq ninnaw naq li Qaawaʼ maajun taqlahom naxkʼe rehebʼ li ralal xkʼajolebʼ li winq, chi inkʼaʼ ta tixkʼuubʼ jun li bʼe choqʼ rehebʼ re naq teʼxbʼaanu li kʼaʼru naxtaqlahebʼ wiʼ” (1 Nefi 3:7). Naq naqakʼoxla naq chʼaʼaj abʼink chiru junaq xtaqlahom li Qaawaʼ, us naq taqakʼoxla li raatin laj Nefi.
-
Joʼqʼe xkʼuubʼ li Qaawaʼ jun li bʼe re naq laaʼat tat-abʼinq chiru Aʼan?
Maajun taqlahom qʼaxal kaʼchʼin malaj qʼaxal nim re tooʼabʼinq chiru
Wan naq maare taqakʼoxla naq junaq taqlahom moko aajel ta ru. Saʼebʼ li loqʼlaj hu, naxye resil jun li winq, aj Nahaman xkʼabʼaʼ, li kikʼoxlan chi joʼkan. Laj Naaman wan jun lix xuwajel yajel, ut aʼan kiʼel chaqʼ Siria ut xkoʼo Israel re xtzʼaamankil chiru laj Eliseo li profeet naq tixkʼirtesi. Laj Nahaman aʼan xnimal ru winq saʼ xtenamit, ut kipoʼ xchʼool naq laj Elias inkʼaʼ kulʼelq saʼ rochoch chixkʼulbʼal; kixtaqla bʼan lix moos re xkʼulbʼal. Qʼaxal wiʼchik naq kipoʼ naq kirabʼi li aatin kixtaqla laj Elias, aʼan naq tixchʼaj ribʼ wuqubʼ sut saʼ li nimaʼ Jordan. “Ma inkʼaʼ tabʼiʼ jwal chaabʼilebʼ chik li nimaʼ Abana ut Farfar li wankebʼ Damasko, chiru chixjunilebʼ li nimaʼ li wankebʼ Israel? Xinʼatink raj saʼebʼ li nimaʼ aʼan ut xinkʼira raj,” chan aʼan. Kʼaʼjoʼ xjosqʼil naq xkoʼo. Aʼbʼanan ebʼ lix moos keʼxpatzʼ re: “Wi ta li profeet xatxtaqla chixbʼaanunkil li qʼaxal chʼaʼaj, ma inkʼaʼ raj xabʼaanu? Ma tojaʼ ta chik naq yal xye aawe: Ayu chi chʼajok ut tatchʼajobʼresiiq? Laj Nahaman tzʼaqal xnaʼlebʼ re xtawbʼal ru naq kiʼajman abʼink chiru lix profeet li Dios, us ta chanchan naq moko nim ta xwankil li naʼlebʼ. Joʼkan naq kixchʼaj ribʼ saʼ li nimaʼ Jordan ut kikʼirtesiik. (Chiʼilmanq 2 Reyes 5:1–14.)
Wan naq maare naqakʼoxla naq inkʼaʼ naru naq taqapaabʼ junaq taqlahom xbʼaan naq qʼaxal chʼaʼaj chiqu. Joʼebʼ li ras laj Nefi, maare taqaye: “Chʼaʼaj li naxpatzʼ qe li Qaawaʼ.” Aʼbʼanan, joʼ laj Nefi, naru taqanaw naq li Qaawaʼ maajun taqlahom tixkʼe qe chi inkʼaʼ tixkʼuubʼ jun li bʼe choqʼ qe re tooʼabʼinq chiru Aʼan.
Chʼaʼaj chi us naq li Qaawaʼ kixtaqla re laj Abrahan naq tixqʼaxtesi laj Isaak, li ralal li raaro, choqʼ mayej (chiʼilmanq Genesis 22:1–13; chiʼilmanq ajwiʼ li chʼol 26 saʼ li hu aʼin). Laj Abrahan chiru kʼiila chihabʼ yoo chaq chiroybʼeninkil lix yoʼlajik laj Isaak, aʼan li alalbʼej yeechiʼinbʼil chaq re xbʼaan li Dios. Chan put ru naq taasachq chiru li ralal chi joʼkan? Chʼolchʼo ru naq qʼaxal chʼaʼaj choqʼ re laj Abrahan li taqlahom aʼin. Aʼbʼanan, aʼan kixsikʼ ru abʼink chiru li Dios.
Laaʼo ajwiʼ tento naq taawanq qachʼool chixbʼaanunkil joʼ kʼihal li naraj li Dios. Li Profeet aj Jose Smith kixye: “Aʼin li xinkʼe wiʼ inchʼool: Naq li Qaawaʼ nataqlan, taabʼaanu” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: José Smith 2007, perel 170). Naru naq aʼanaq ajwiʼ li taqakʼe wiʼ qachʼool laaʼo.
-
Kʼaʼru junaq osobʼtesink xakʼul laaʼat rikʼin abʼink chiru jun li taqlahom li chanchan yal kaʼchʼin?
Li Jesukristo kiʼabʼin chiru lix Yuwaʼ
-
Ma naru nakakʼoxla saʼ laa kʼaʼuxl junjunq sut naq li Jesukristo kiʼabʼin chiru lix Yuwaʼ?
Li Jesukristo aʼan li qʼaxal kixkʼut rikʼin lix bʼaanuhom chan ru abʼink chiru li qaChoxahil Yuwaʼ. Aʼan kixye: “Xinkubʼe chaq saʼ choxa moko re ta xbʼaanunkil li wajom laaʼin, re bʼan xbʼaanunkil li rajom li kitaqlank chaq we” (Jwan 6:38). Chixjunil lix yuʼam kixqʼaxtesi saʼ abʼink chiru lix Yuwaʼ, us ta wan naq qʼaxal chʼaʼaj choqʼ re. Aʼan kixkʼul chixjunil li aaleek li naxkʼul anihaq chik chi winq saʼ li ruchichʼochʼ (chiʼilmanq Hebreos 4:15). Saʼ li Awimq Getsemani, Aʼan kitijok ut kixye: “At inYuwaʼ, wi truuq, chinumeʼq li sekʼ aʼin saʼ inbʼeen, aʼbʼan moko joʼ ta li nawaj laaʼin, joʼaq bʼan li nakawaj laaʼat” (Mateo 26:39).
Rikʼin naq li Jesus kiʼabʼin chiru li rajom li Yuwaʼbʼej saʼ chixjunil li kʼaʼaq re ru, kixkʼe chi ruhank li kolbʼa-ibʼ choqʼ qe chiqajunilo.
-
Chan ru naq tootenqʼaak chi abʼink chiru li chaqʼrabʼ wi najultikoʼ qe li kixbʼaanu li Kolonel?
Li kʼaʼru nakʼulman rikʼin xpaabʼankil ut xqʼetbʼal li chaqʼrabʼ
-
Kʼaʼru taakʼulmanq wi tooʼabʼinq chiru lix taqlahom li Qaawaʼ, malaj wi taqaqʼet?
Li awaʼbʼejihom re choxa jolominbʼil rikʼin chaqʼrabʼ, ut naq naqakʼul junaq li osobʼtesink, aʼan xbʼaan abʼink chiru li chaqʼrabʼ li nakʼeeman wiʼ (chiʼilmanq Tz. ut S. 130:20–21; 132:5). Li Qaawaʼ kixye qe naq rikʼin abʼink chiru li chaqʼrabʼ ut yalok qʼe naru taqakʼul li qanawom ut li qawankil chi kʼoxlak (chiʼilmanq Tz. ut S. 130:18–19). Naru ajwiʼ toonimanq saʼ musiqʼejil (chiʼilmanq Jeremias 7:23–24). Chi junpakʼal chik, li qʼetok chaqʼrabʼ naxkʼam chaq li rahil chʼoolejil ut xsachik li osobʼtesink. “Anihin laaʼin, chan li Qaawaʼ, li kinyeechiʼin tabʼiʼ ut inkʼaʼ kinbʼaanu? Nintaqlan ut ebʼ li winq inkʼaʼ nekeʼabʼin chiwu; ninʼisin, ut moko nekeʼxkʼul ta li osobʼtesink. Tojaʼ ut naq nekeʼxye saʼ xchʼoolebʼ: Aʼin maawaʼ lix kʼanjel li Qaawaʼ, xbʼaan naq moko tzʼaqobʼresinbʼil ta ru lix yeechiʼihom” (Tz. ut S. 58:31–33).
Naq naqapaabʼebʼ lix taqlahom li Dios, Aʼan naxtzʼaqobʼresi lix yeechiʼihom, joʼ kixye li rey aj Benjamin re lix tenamit: “Naraj naq teebʼaanu joʼ chanru li kexxtaqla wiʼ; ut wi nekebʼaanu, rikʼin aʼan tikto nekexrosobʼtesi” (Mosiah 2:24).
Ebʼ li nekeʼabʼink chiru li chaqʼrabʼ teʼxkʼul li junelik yuʼam
Li Qaawaʼ naxkʼe qanaʼlebʼ chi joʼkaʼin: “Wi nakapaabʼebʼ lin taqlahom ut nakatkuyuk toj saʼ rosoʼjik, taawanq aayuʼam chi junelik, aʼ li maatan li qʼaxal nim re chixjunilebʼ lix maatan li Dios” (Tz. ut S. 14:7).
Li Qaawaʼ xye resil jalanebʼ chik li osobʼtesink li teʼchalq rikʼinebʼ li nekeʼabʼin chiru saʼ tiikilal ut saʼ li yaal toj saʼ rosoʼjik:
“Joʼkaʼin naxye li Qaawaʼ—Laaʼin, li Qaawaʼ, aj uxtaanin ut aj usilanelin rehebʼ li nekeʼxuwank wu, ut nasahoʼ inchʼool chixnimankil ruhebʼ li ani nekeʼkʼanjelak chiwu saʼ tiikilal ut saʼ li yaal toj saʼ rosoʼjik.
“Nimaq ru lix qʼajkamunkilebʼ ut chi junelik taawanq lix loqʼalebʼ.
“Ut chiruhebʼ aʼan tinkʼutbʼesi chixjunil li muqmuukil naʼlebʼ; relik chi yaal, chixjunil li tzʼapbʼil ru muqmuukil naʼlebʼ re lin awaʼbʼejihom chalen chaq najter kutan, ut chiruhebʼ li qʼe kutan chalel, ut tinkʼe chixnawebʼ li chaabʼil ajom li naʼalan saʼ inchʼool chirix chixjunil li kʼaʼaq re ru re lin awaʼbʼejihom.
“Relik chi yaal, aʼ li sachbʼa-chʼoolej re junelik qʼe kutan teʼxnaw, ut li kʼaʼaq re ru chalel tinkʼutbʼesi chiruhebʼ, aʼ li kʼaʼaq re ru re kʼiila tasal tenamit.
“Ut nimaq ru lix naʼlebʼebʼ, ut lix tawomebʼ ru toj saʼ choxa taawulaq.…
“Xbʼaan naq rikʼin lin Musiqʼ tebʼinkutanobʼresi, ut rikʼin lin wankilal tinkʼe chi nawmank chiruhebʼ li muqmuukil naʼlebʼ re li rajom inchʼool—relik chi yaal, li kʼaʼaq re ru ajwiʼ aʼan li moko ilbʼil ta xbʼaan xnaqʼ uhej, chi moko abʼinbʼil xbʼaan xikej, chi moko okenaq saʼ xchʼool li winq” (Tz. ut S. 76:5–10).
-
Kʼaʼru naraj naxye “kuyuk toj saʼ rosoʼjik” choqʼ aawe laaʼat?
-
Kʼaʼru naru taqabʼaanu re naq tiikaqo chixpaabʼankil li jar naʼlebʼ re li evangelio, us ta moko naabʼal ta li nekeʼajok re xbʼaanunkil? Chan ru naru taqatenqʼahebʼ li kokʼal ut li saaj winq ut saaj ixq re naq tiikaqebʼ chixpaabʼankil li jar raqal chi naʼlebʼ re li evangelio?
Ebʼ li loqʼlaj hu
-
Abrahan 3:25 (xoochal saʼ li ruchichʼochʼ re xkʼutbʼal naq tooʼabʼinq chiru li chaqʼrabʼ)
-
1 Samuel 15:22 (abʼink chiru li chaqʼrabʼ qʼaxal us wiʼchik chiru li mayejak)
-
Eklesiastes 12:13; Jwan 14:15; Romanos 6:16; Tz. ut S. 78:7; 132:36; Deuteronomio 4:1–40 (tento tooʼabʼinq chiru li Dios)
-
2 Nefi 31:7 (li Jesukristo kiʼabʼin chiru li chaqʼrabʼ)
-
Proverbios 3:1–4; 6:20–22; 7:1–3; Efesios 6:1–3; Kolosenses 3:20 (ebʼ li alal kʼajolbʼej tento teʼabʼinq chiruhebʼ lix naʼ xyuwaʼebʼ)
-
Tz. ut S. 21:4–6 (abʼink chiru li profeet)
-
Jwan 8:29–32; Mosiah 2:22, 41; Tz. ut S. 82:10; 1 Nefi 2:20 (li osobʼtesink kʼeebʼil xbʼaan abʼink chiru li chaqʼrabʼ)
-
Tz. ut S. 58:21–22; 98:4–6; 134:5–7 (abʼink chiruhebʼ lix chaqʼrabʼil li tenamit)
-
Isaias 60:12; Tz. ut S.1:14; 93:39; 132:6, 39 (kʼaʼru nakʼulman xbʼaan li qʼetok chaqʼrabʼ)
-
2 Nefi 31:16; Tz. ut S. 53:7; Mateo 24:13; Lukas 9:62 (kuyuk toj saʼ rosoʼjik)