iKalawa 3: Eda sa lewa meda vagolea na lomada kei na noda bula ki na veimaroroi ni Kalou, na Tamada Tawamudu, kei na Luvena, o Jisu Karisito.

iVakavuvuli Bibi: Vakararavi vua na Kalou

Nai ka 3 ni ikalawa e ikalawa ni vakatulewa. Ena imatai ni rua na ikalawa, keimami a qai vakayadrati ki na ka keimami sega ni cakava rawa vakai keimami kei na veika keimami gadreva me cakava vei keimami na Kalou. Ia e nai ka 3 ni kalawa keimami a vakaveikilaitaki ki na ka duadua ga keimami rawa ni cakava vua na Kalou. Keimami a rawa ni cakava e dua na vakatulewa me dolavi keimami Vua ka solia na neimami bula taucoko—gauna sa oti, gauna oqo kei na veisiga ni mataka—kei na lewa ni neimami bula Vua. Nai ka 3 ni kalawa a vakayagataki kina na galala ni digidigi. Oqo na digidigi bibi duadua eda cakava ena bula oqo.

O Elder Neal A. Maxwell ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua a tauca na veimalanivosa oqo me baleta na vakatulewa bibi oqo: “Na kena soli na nona lewa edua sa ka ni tamata yadua ka duatani sara, me da biuta ena icabocabo ni soro ni Kalou. E sa dua dina na ivunau dredre, ia e ka dina. Na veika tale e so eda sa solia vua na Kalou, ena totoka beka na kena irairai vei keda, ia era sa veika dina ga e sa solia oti vei keda, ka sa solia tu vakadinau vei keda. Ia ena gauna eda sa soli keda kina me sa duavata ga na loma ni Kalou kei na lomada, ia eda sa qai solia dina e dua na ka vei Koya” (“Insights from My Life,” Ensign, Oko. 2000, 9).

E vakamacalataka o Peresitedi Boyd K. Packer na nona vakatulewa me solia na nona lewa vua na Kalou kei na galala ni vakatulewa a solia vua: “E rairai na kuneka levu duadua ni noqu bula, ka sega ni vakatitiqataka na yalayala cecere duadua, a yaco mai ena gauna au sa yalodei kina vua na Kalou niu na dinautaka se solia vua na noqu galala ni digidigi—ka sega ni vakasaurarataki se vakusakusataki. Ena dua na kena vakasama, … me tauri na nona galala ni digidigi e dua, … ka kaya, ‘Au na cakava ni ko ni sa veidusimaki,’ sa oti o ya me kila ni ena kena vakayacori vakakina o taukena vakalevu sara” (Obedience, Brigham Young University Speeches of the Year [Dec. 7, 1971], 4).

Ni keirau tiko ena imatai ni gauna ena soqoni ni veivakabulai, keirau a rairai vakasaurarataki se vakaukauwataki sara mada ga mai vei ira eso me keirau tiko e kea. Ia me cakacakataka na ika 3 ni ikalawa, e dodonu me da vakatulewataka me da cakacaka vakataki keda. Keimami a vakila ni veisautaki na neimami bula me vakaoqo na kena levu, e sa neimami digidigi ga vakai keimami. E sega ni baleta na ka era nanuma se vinakata na neitou matavuvale kei na itokani. Keimami a raica me keimami yalorawarawa ka savasava se mani vakacava sara na nona nanuma kei na nona rai edua tale.

Ni keimami a taura nai ka 3 ni kalawa, keimami ciqoma ni veivueti mai e levu cake na ka a vakayacora na Turaga mai na neimami sasaga ga vakai keimami. A cakava na cakamana ni keimami sureti Koya ki na neimami bula. Eda digitaka meda vakatara na Kalou me vakabulai keda ka vueti keda. E a dua na vakatulewa me vakatarai Koya me dusimaka na neimami bula, ena kena nanumi tiko, ni dau rokova tu ga o Koya na noda galala ni digidigi. Keimami a biuta na neimami bula ki na Ligana ena gauna keimami sa nanuma kina me keimami tomana tiko na parokaramu vakanamata vakayalo oqo ni veivueti.

Ena gauna keimami a taura kina na ikalawa oqo, keimami a vakila na rere ni veika tawakilai. Na cava ena yaco kevaka keda na vakamalumalumutaki keda ka solia na noda bula kei na lomada taucoko ki na veimaroroi ni Kalou? E vuqa vei keimami, e a dredre sara na gauna ni gone, ka keimami a rere me rawai rawarawa me vaka tale na gonelailai. Ena vuku ni veika eda sotava ena veigauna sa oti, keimami vakadeitaka ni sega ni rawa ni yaco me bula vinaka tale. Keitou sa raica eso tale ni ra sa voroka e vuqa na yalayala, ka keimami sa voroka e vuqa sara na ka keimami cakava. Ia keirau sa nanuma me keirau tovolea na veika era a vakatura na neitou itokani era sa vueti tiko mai: “Kakua ni vakayagataka. Lako ki na soqoni. Kerea na veivuke.” O ira era sa lakova oti nai kalawa eso ni veivueti era sureti keda meda tovolea na ivakarau vou ni bula qo. Era a waraka ena vosota me yaco meda lomasoli ka dolava vakalalai mada ga na katuba vua na Kalou.

Na Turaga sa dolea yani na veisureti vata oqo: “Raica, kau sa tu e na mata ni katuba, ka tukituki: kevaka sa rogoca na domoqu e dua na tamata, ka dolava na katuba, au na curu vua, ka vakayakavi vata kaya ka na vakayakavi vata talega kei au ko koya.” (Ai Vakatakila 3:20

Ena kena itekivu, na neimami sasaga e a lomaleqataki ka tatao. Keimami a solia vua na Turaga na neimami veivakabauti ka qai taura lesu tale. Keimami a lomaleqa de na sega ni marautaka na neimami sega ni yalodina ka na vakasuka na nona veitokoni kei na loloma vei keimami. Ia a sega ni cakava o Koya.

Vakamalua sara keimami a vakatara vei Jisu Karisito me vakaraitaka na kaukauwa ni Nona veivakabulai kei na veitaqomaki ni kena muri na Nona sala. Keimami a qai kila yadua, ni sega walega me keimami biuta tani na neimami veivakatotogani, ia me keimami solia talega na loma i keimami kei na bula taucoko vua na Kalou. Ni vakayacori vakakina, keimami kunei Koya ni sa yalovosota ka ciqoma na sasaga malumalumu ni soli keimami ki Vua ena veika kecega.

Na noda rawa ni vorata na veitemaki sa vakaiyaqataki tu ena gauna oqo me da talairawarawa ki na loma ni Kalou ena yalomalumalumu. Keimami a vakaraitaka na gagadre me baleta na kaukauwa e soli mai ena vuku ni Veisorovaki ni iVakabula, ka keimami sa tekivu vakila na kaukauwa oqori ena loma i keimami, me taqomaki keimami mai na veitemaki ka tarava. Keimami sa vulica me keimami ciqoma na bula e na sala e vinakata na Turaga.

E rawa ni dredre vei keda na noda soli keda vua na Kalou. E gadrevi kina vei keda me da yalataki keda vou tale, ki na Nona lewa ena itekivu ni veisiga yadua, kei na so na gauna ena veiauwa se mai na dua na gauna ki na duatale. Ni da sa tu vakarau me cakava vakakina, eda na kunea na loloma soli wale, se na kaukauwa, meda cakava na veika eda sega ni rawa ni cakava vakataki keda.

Na tomani ni solibula ki na lewa ni Kalou e vakalailaitaka na veisaqasaqa ka vakaibalebale vakalevu cake kina na noda bula. Eda sega ni cudru ena veika lalai e dau vakasosataki keda. Eda na ciqoma na isau ni noda ivalavala. Eda na cakava ga na veika ena cakava na iVakabula vei ira. Sa na qai tadola na matada, noda vakasama, kei na lomada, ki na ka dina ni veibolei ni bula vakayago ka na dau rawa tikoga ni kauta mai vei keda na rarawa kei na veilecayaki ka vakakina na marau.

Ena veisiga yadua eda vakavouya na noda yalayala meda talairawarawa ki na loma ni Kalou. Oqo na ka e vuqa vei keda e kena ibalebale ni da kaya, “Me liu mada nikua.” Eda sa nanuma me da biuta laivi na lomada kei na vakasaqarai keda vakai keda ka a yavu ni noda veivakatotogani. Ka da sa nanuma me da marautaka e dua tale na siga ni vakacegu kei na kaukauwa e yaco mai ena vakararavi vua na Kalou kei na Nona vinaka, kaukauwa, kei na loloma.

Na ikalawa 1, 2, kei na 3 ena vukei keda meda kila na sala meda cakacakataka kina na vakabauta. E dua na ivakatakilakila matata duadua ni cakacaka ena ikalawa 3 oya ni da sa tu vakarau meda nuitaka na Kalou me rawa nida tomana tiko ga na ikalawa e tarava.

Cakacakataki ni iKalawa

Oqo na parokaramu ni cakacaka. Na noda toso ena vakatau ena noda dau vakayagataka wasoma na veikalawa ena noda bula e veisiga. Sa kilai tu oqo me “cakacakataki ni ikalawa.” Na cakacaka oqo ena vukei keda meda lako mai vei Karisito ka ciqoma na veidusimaki kei na kaukauwa e gadrevi me da taura kina na ikalawa e tarava ena noda vueti.

Noda lewa meda nuitaka ka talairawarawa vua na Kalou

Na veivosa oqo—tauri mai na dua na masu nei Reinhold Niebuhr ka vakatokai na “Masu ni Veivakacegui”—e rawa ni vukei keda meda nuitaka ka talairawarawa vua na Kalou: “Kemuni na Kalou, ni solia vei au na yalovinaka meu ciqoma kina na veika au sega ni veisautaka rawa, na doudou meu veisautaka kina na ka e rawa, kei na vuku meu kila na kedrau duidui.” Na veivosa oqo e rogodonu vinaka vata kei na vosa nei Parofita Josefa Simici ena Vunau kei na Veiyalayalati 123:17: “Io, Me da kitaka na veika kecega eda rawata ena yalo mamarau; io me da tudei sara ka nuitaka tu ni da na raica na veivakabulai ni Kalou, io me da raica na ligana ni sa vakaraitaka mai.”

E solia vei keda na Kalou na vakacegu ni da nuitaka na Nona rawa ni vukei keda. E rawa ni da ciqoma ena yalovinaka dina ga ni da sega ni rawa ni lewa na digidigi kei na nodra ivakarau na tani, ia sa rawa meda vakatulewataka na ka o na cakava ena ituvaki yadua o sotava. Eda sa digitaka ena yaloqaqa meda vakararavi vua na Tamada Vakalomalagi ka cakacaka me vaka na Nona lewa. Eda vagolea na noda lewa kei na bula ki na Nona veimaroroi. Eda sa lewa meda talairawarawa Vua ka muria na Nona ivakaro.

Ni da sa vueti bula tiko, eda sa raica ni dodonu me keimami vakatovotovotaka vakawasoma na ikatolu ni ikalawa. Ena so na gauna e vaka me da na yalataka tale ena veigauna yadua se ena veisiga yadua. E sega ni dua na ka na levu ni gauna eda gadreva me da cakava kina. Ena veigauna kece eda cakava kina, eda vakila na veivuke ni Kalou kei na Nona loloma, ka da na vaqaqacotaki ena noda vueti bula. E vakananuma vei keda o Elder Neal A. Maxwell: “Na soli bula vakayalo e sega ni rawati ena dua na gauna lekaleka, ia ena kena vakatorocaketaki vakamalua kei na kena vakayagataki vakavica na vatu ni ikalawa. Na vatu ni ikalawa e kena inaki me tauri yadua ena dua na gauna. … Sa na qai rawa ni ‘tilomi na noda lewa ena lomai Tamada‘ ni da sa ‘lomasoli me da soli keda me vaka sa vakamalumalumutaki koya na gone vei tamana‘ (raica na Mosaia 15:7; 3:19)” (“Consecrate Thy Performance,” Ensign, Me 2002, 36).

Railesuva ka vakavouya na veiyalayalati kei na Kalou

Na nuitaka tiko na Kalou ena veika kecega, e rawa ni vaka na noda daramaka e dua na matailoilo vou, ka raica na veika kece sara ena dua na rai vou. Ena noda cakava na vakatulewa ni solia noda lewa vua na Kalou, eda na tekivu vakila na vakacegu kei na marau e vu mai na vakasaqarai kei na vakayacori ni loma i Tamada Vakalomalagi. E dua na sala eda vakaraitaka kina na noda lomasoli meda nuitaka na Kalou o ya meda vakavakarau meda taura na sakaramede ena bula kilikili.

Veivosaki kei na nomu bisopi se peresitedi ni tabana me baleta nomu vakatotogani kei na nomu vakatulewa mo muria na loma ni Kalou. Tovolea ena nomu igu taucoko mo dau tiko ena soqoni ni sakaramede ena veimacawa. Ni o sokalou tiko, vakarorogo vakavinaka ki na masu ni sakaramede ka vakasamataka na isolisoli ka via solia vei iko na Tamada Vakalomalagi. Qai vakavouya na nomu veidinadinati mo ciqoma ka muria na Nona lewa ena nomu bula, ena nomu vakaivotavota ena sakaramede ke sa vakadonuya na nomu bisopi se peresitedi ni tabana.

Ni toso tiko na nomu sa vueti bula tiko, o na raici iko ni o yalorawarawa sara mo tiko maliwai ira era rokova na solibula ni iVakabula. Ko na tekivu mo vakila na dina “ni sa sega ni dredre vua na Kalou e dua na ka” (Luke 1:37

Vuli kei na Kilamatata

Na ivolanikalou kei na itukutuku oqo mai vei ira na iliuliu ni Lotu ena rawa ni vukei keda ena noda vueti bula tiko. Eda rawa ni vakayagataka ena vakasama vakatitobu, vuli, kei na ivolaniveisiga. Na noda ituvaki me da kunea na digidigi rawarawa ka malumu duadua me da bula vueti kina. Ia eda sa kila oqo ni dau veivuke vakalevu na yalodina kei na kena matata. Nida railesuva na isau ni taro oqo vei ira na noda dauveitokoni kei ira tale eso, eda na raica vakamatata na noda rai kei na inaki.

Meda kunea na duavata kei na loma ni Kalou

“O koya gona, oi kemudou na wekaqu lomani, mo dou vakaduavatataki kemudou ki na lewa ni Kalou, ka kakua ki na lewa ni tevoro kei na gagadre vakayago; ka mo dou nanuma, ni dou sa vakaduavatataki oti vua na Kalou, ni sa loloma soli wale duadua ga ni Kalou dou sa vakabulai kina” (2 Nifai 10:24

• Na cava na ibalebale ni vosa vakaduavatataki?

• Na cava na kena ibalebale meu bulataka na bula e duavata kei na lewa ni Kalou?

• Meu na vakila vakacava na kaukauwa veivuke ni Kalou ena noqu bula niu gole Vua?

• Na cava au vakila niu vakatara na Kalou me dusimaka na noqu bula?

• Na cava ena tarovi au meu vakatara Vua me dusimaka na noqu bula?

Soli iko ki na lewa ni Kalou

“Ia sa yaco me vakamamadataki na icolacola kece sa vakataqari vei Alama kei ira na wekana; io, a sa vakaukauwataki ira na Turaga me rawarawa vei ira na nodra icolacola, ka ra soli ira ena yalomarau kei na yalovosota ki na nona inaki na Turaga.” (Mosaia 24:15

A rawa ni kauta laivi na Kalou na icolacola nei Alama kei ira na nona tamata. Ia, a vaqaqacotaki ira o Koya me “rawarawa vei ira na nodra icolacola.” O na raica ni ra a sega ni kudru ia era soli ira ena yalomarau kei na yalovosota ki na inaki ni Turaga. Vakasamataka na yalomalumalumu e gadrevi me vakamamadataki vakamalua na icolacola ka sega ena gauna vata ga.

• Na cava na kena ibalebale mo soli iko vua na Kalou?

• Meu na soli au vakacava?

• Na cava au nanuma me baleta noqu soli au ena lomasoli kei na vosota ki na ituvatuva ni Kalou?

• Meu na rawata vakacava na yaloqaqa meu tovolea tikoga meu muria na Nona lewa?

Lolo kei na masu.

“Ia era sa daulolo ka masu vakawasoma, ka sa tubu ka kaukauwa cake tiko ga na nodra yalomalumalumu, ka sa dei ka tudei tiko ga na nodra vakabauta na Karisito, ka vakasinaiti kina na yalodra ena marau kei na vakacegu, io, ka sa vakasavasavataki ka vakatabui na yalodra, na veivakatabui sa yaco ena vuku ni nodra solia na yalodra vua na Kalou” (Ilamani 3:35).

• Na tikina oqo e vakamacalataka e dua na matatamata ka ra solia na yalodra vua na Kalou. Ena vaqaqacotaka vakacava na lolo na nomu rawa ni solia na yalomu vua na Kalou, ka vakuai iko mai na veivakatotogani?

• Au na yalataka beka meu masu ena gauna ni veitemaki meu na yalomalumalumu ka vakabauti Karisito? Cava na vuna se cava e sega kina?

• E kaukauwa vakacava na noqu tu vakarau meu solia na yaloqu vua na Kalou ka sega ni vakatotogani?

Vakayalomalumalumutaki keda e mata ni Kalou.

“Ia raica, e sa vueti ira ni ra sa vakayalomalumalumutaki ira vua; me baleta ni ra sa tagi vagumatua vua sa vueti ira kina mai na nodra vakabobulataki; ia sa daucakacaka na Turaga ena nona kaukauwa ena veigauna kece vei ira na luve ni tamata, ka sa dodoka tu na liga ni nona loloma cecere vei ira sa vakanuinui vua” (Mosaia 29:20

Na noda vakayalomalumalumutaki sa dua na lewa. Eda rawa ni temaki meda vakabauta ni dina ga a vukei ira tale eso na Kalou, e sega ni na vukei keda baleta ni o tawayaga ka sega na betemu. Eda rawa ni kila na lasu oqo ena kena ituvaki. Kena dina, eda sa luvena na Kalou.

• E vukei au vakacava na kila oqo meu vakayalomalumalumutaki au ka vakasaqara na veivuke ni Kalou?

• Na vakasama kei na vakabauta lasu cava tale eso me baleta na Kalou kei au e tarovi au mai na noqu tagi vagumatua vua na Kalou me baleta na veisereki mai na veivakabobulataki?

Digia mo dau nuitaka tikoga na Kalou.

“Ia oqo au gadreva mo ni yalomalumalumu, mo ni talairawarawa ka yalomalua; mo dou vakamasuti vakarawarawa; sinai ena yalodei kei na vosota vakadede; ka matau ena ka kecega; ia mo dou gugumatua ka muria tiko ga na ivakaro ni Kalou ena gauna taucoko; ia mo ni kerea vua na veika kecega ko ni gadreva, vakayago se vakayalo; ka mo ni dau vakavinavinakataka vua na Kalou na veika kece ko ni rawata” (Alama 7:23).

Na nuitaka na Kalou e digidigi. E yaco na veivueti bula ena kaukauwa ni Kalou ia vakavo ga ke o digitaka mo kerea na Nona veivuke. Na noda digidigi sa qai dolava na sala me drodro mai kina na Nona kaukauwa ki na noda bula. Na ivolanikalou oqo e vakamacalataka na itovo eda gadreva meda solia kina na noda bula kei na lomada ki na veimaroroi ni Kalou.

• O cei vei ira na ivakarau oqo e sega vei au?

• O cei e rawa ni vukei au meu vakatorocaketaka na itovo e sega vei au?

• Na ivakarau cava so au rawa ni cakacaka kina nikua?

• Na cava au rawa ni cakava ena gauna oqo meu tekivu vakatorocaketaka kina na itovo oqo?

Mo vakataka e dua na gonelailai

“Ni sa meca ni Kalou na tamata vakavuravura, ka sa vaka tu mai kina me tekivu sara mai na lutu i Atama, ka na vaka tu kina me sega ni mudu ka sega ni mudu, ka vakavo ke sa talairawarawa ki na veivakayarayarataki ni Yalo Tabu, ka biuta tani na tamata vakavuravura ka yaco me yalododonu ena vuku ni veisorovaki i Karisito na Turaga, ka yaco me vaka na gone lailai, me talairawarawa, yalomalua, yalomalumalumu, dauvosota, sinai ena loloma, ka ciqoma na veika kece sa raica na Turaga ni dodonu me sotava, me vaka na gone sa talairawarawa vua na tamana” (Mosaia 3:19).

E vuqa vei keda sa sotava na itovo sega ni loloma mai vei ira na itubutubu se na dauniveisusu, ka me da “sa vaka na gone” e veibolei, ka rairai rerevaki mada ga.

• E vaka beka oqo vei au? E tiko beka na noqu leqa kei na dua na itubutubu se bera ni wali?

• Na cava au rawa ni cakava meu tawasei rau tani kina na noqu nanuma me baleti rau na noqu itubutubu mai na noqu nanuma me baleta na Kalou?

Veivosaki kei na Kalou

“A sa tekiduru [o Jisu], ka masu, ka kaya, Tamaqu, kevaka ko ni sa vinakata, ni kauta tani vei au na bilo oqo: ia me kakua ni yaco na noqu lewa, me yaco ga na nomuni lewa.” (Luke 22:41–42

Ena masu oqo, a vakaraitaka na iVakabula na nona lomasoli me talairawarawa vua na Tamana Vakalomalagi. A vakaraitaka na Nona gagadre, ia ena yalomalumalumu a cakava na loma i Tamana. Sa dua na veivakalougatataki meda tukuna vua na Kalou na veika eda vakila.

• E vukei au vakacava na noqu kila ni Tamada Vakalomalagi e kila vinaka tiko na noqu rere, mosi, se cava ga au vakila tiko meu kaya ena yalodina, “Me yaco ga na lomamuni”?