2019
Fani Foni—Penomi Peni, Kemipoutia
Sānuali 2019


Ngaahi ʻAta ʻo e Tuí

Fani Foni

Penomi Peni, Kemipoutia

ʻĪmisi
Phan Phon with wife and granddaughter

ʻOku fakapapauʻi ʻe Fani Foni mo hono uaifí ʻokú na akoʻi e ongoongoleleí ki hona makapuná. Naʻe tokoni e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí ke laka ki muʻa honau fāmilí hili e mole honau ʻapí ʻi ha vela.

ʻI he taimi naʻe vela ai e fale ʻo Faní, naʻá ne lava pē ʻo fakahaofi hono makapuna ʻe toko tolú. Naʻe vela ʻo ʻosiʻosi e meʻa kotoa. Naʻe ʻita ʻa Fani ki he kaungāʻapi naʻá ne fakatupu e velá. ʻI he taimi naʻe kau ai hono fāmilí mo e ngaahi kaungāʻapí ʻi heʻene ʻita ki aí, naʻe ʻilo ʻe Fani ne fie maʻu ke ne fakamolemoleʻi.

Leslie Nilsson, faitaá

Ko e fuofua taimi naʻá ku fanongo ai ki he paá, ne u ʻeke ki hoku uaifí, “Ko e hā e meʻa naʻe leá?”

Naʻá ne pehē mai, “Mahalo na ʻoku tutu meʻa e kaungāʻapí.”

Naʻá ku toe fanongo ki ha pā tuʻo ua. Naʻe talamai ʻe ha taha he kaungāʻapí, “ʻOku vela ha fale ʻi mui ho ʻapí!”

Naʻa mau ō ke tou vai, ka naʻe ʻikai ke mau lava ʻo tāmateʻi e afí. Naʻe totolo e afí ʻo aʻu ki hoku falé. Naʻá ku lele ki fale ke ʻomi hoku makapuna ʻe toko tolú. Naʻe haʻu e kohú ʻi he luva, ka naʻe ʻikai ke u fakakaukau ki ha toe meʻa makehe mei hoku makapuná. Ko kinautolu ʻoku mahuʻinga taha kiate aú. Naʻá ku tuku e meʻa kotoa pē ʻi loto.

Naʻa mau hū ki tuʻa pea ko e meʻa pē ne mau lava ʻo faí ko e tuʻu ʻo sio ki he vela ʻa e falé. Naʻe ʻikai aʻu kei taimi mai e kau tāmate afí koeʻuhí naʻe fuʻu fā siʻi e hala ki homau ʻapí. Naʻe motuʻa hoku falé, pea naʻe vela vave ʻaupito ia. Naʻá ku tuʻu mo hoku uaifí mo e makapuná ʻo mamata ki heʻene velá.

Hili e vela ʻosiʻosi e falé, ne u ongoʻi kuo siva e ʻamanakí. Naʻe ʻikai ke u ʻilo e meʻa ke ʻamanaki ki aí. Naʻe ʻikai ke u ʻilo e meʻa ke fai ke maʻu ai ha feituʻu foʻou ke mau nofo aí. ʻI he ʻaho hili e vela, naʻa mau tūʻulutui ke lotu pea kole ki he ʻEikí ke fakahā mai e halá mo tāpuekina kimautolu ke mau lava ʻo maʻu ha ʻapi foʻou. Naʻá ku halotulotu lolotonga ʻeku lotu ki he ʻEikí, ka naʻá ku falala te Ne tokoniʻi au.

Naʻá ku tomuʻa ʻita ki he kaungāʻapi naʻá ne fakatupu e velá. Ne u fie maʻu ke ne totongi e meʻa naʻe hokó. Naʻe ʻita foki hoku fāmili mo e ngaahi kaungāʻapi ne uesia ʻi he velá mo fie maʻu ke ʻave ha tohi ki he puleʻangá ke fekauʻi fakalao e tokotaha naʻá ne fakatupu e velá ke ne totongi e meʻa naʻe hokó. Naʻa nau kole mai ke u fakamoʻoni hingoa ʻi he tohí, ka naʻe ʻikai ke u loto ki ai.

Naʻá ku fakatokangaʻi naʻe masiva tatau pē hoku kaungāʻapí mo au. Naʻe ʻikai ke ne taumuʻa ke kamataʻi e velá. Kapau te u ʻai ke ne totongi, te ne faingataʻaʻia, pea te u kei ongoʻi loto tāufehiʻa pē. Naʻá ku manatuʻi e folofola ko ia ʻa e ʻEikí ʻoku totonu ke tau ʻofa ki hotau kaungāʻapí. Naʻá ku ongoʻi ʻoku totonu pē ke u fakamolemoleʻi.

ʻI he taimi ne u fakapapauʻi ai ke fakamolemoleʻí, naʻá ku ongoʻi nonga.

Naʻá ku talaange ki he tokotaha kotoa pē ne uesia ʻi he velá ne u loto ke fakamolemoleʻi. Naʻe loto e tokotaha kotoa pē ke nau fai e meʻa tatau, tuku kehe pē ha fāmili ʻe taha. He ʻikai ke nau ʻekeʻi meiate ia e meʻa naʻe hokó.

Naʻe fiefia hoku fāmilí ʻi heʻeku fakamolemoleʻi iá. Naʻe toe fiefia lahi ange foki hoku fāmilí. ʻI heʻeku vakai ki hení, ʻoku ou fiefia foki.

Naʻe foaki ʻe he kāingalotú mo e ngaahi kaungāʻapí e meʻa ne nau lavá ke tokoniʻi hoku fāmilí. Naʻá ku maʻu ha laise lahi ʻaupito pea vahevahe ia mo e niʻihi kehé. Ne nau fehuʻi mai pe ko e hā ʻoku ou foaki aí he ʻoku ou ʻi ha tūkunga faingataʻaʻia. Naʻá ku talaange ʻi he taimi ʻoku ou tauhi ai ki he niʻihi kehé, ʻoku ou tauhi ki he ʻEikí. ʻOku ou fie foaki kiate Ia koeʻuhí naʻá Ne fakahoko ha ngaahi mana lahi ʻi heʻeku moʻuí. ʻOku mau maʻu ha ʻapi fakaʻofoʻofa, ʻo lelei ange ʻi he fale ko ia ne velá.

ʻĪmisi
Phan reading scriptures

Naʻe fetongi e ʻita ʻa Fani ki he kaungāʻapi naʻá ne fakatupu e velá, ʻaki ha nonga, ʻi heʻene manatuʻi e folofola ʻa e ʻEikí. ʻOku houngaʻia ʻa Fani ʻi he fakahinohino ʻokú ne maʻu mei he ngaahi folofolá.

ʻĪmisi
Phan’s wife and grandchildren

ʻI he vela hono ʻapí, ko e meʻa pē naʻe fakakaukau ki ai ʻa Faní ko hono makapuná. ʻOku ʻofa ʻa Fani ʻi hono fāmilí. ʻOkú ne pehē, “Ko kinautolu ʻoku mahuʻinga taha kiate aú.