Po o le A, Pe Aisea, ma le Pe Faapefea: O Se Vaevaega o le Toefuataiga
Ina ia aoao atu le talalelei, o le a manaomia ona mafai ona e faamalamalama atu pe o le a le liliuese, tisipenisione, ma le Toefuataiga. E mafai ona fesoasoani le siata lenei.
Faapea o loo e i ai i se malaga e vaiaso le umi i le matafaga faatasi ma le aiga o lau uo. Sa tele ni mea malie sa e faia, ae ua amata ona e misia lou lava aiga. Ona auina atu lea e lou tama ia te oe se feau e fia iloa pe o faapefea mai—o le mea tonu lava lea sa e manaomia ia lagonaina o loo alofagia oe ma o loo manatua.
E fai sina faapena o le olaga i le fogaeleele. E le auina mai e le Atua ia i tatou ni tesi [texts], ae o loo tatou o ese mai lo tatou aiga faalelagi, o lea la o se tasi o auala e fesootai mai ai le Tama Faalelagi Lona alofa mo i tatou o le auina mai lea o perofeta.
Tisipenisione
Ata na tusia e Ben Simonsen
O perofeta latou te taitaia mea e ta’ua o tisipenisione, o vaitau o taimi (1) e tuuina mai ai e le Atua e le itiiti ifo ma le tasi se taitai perisitua ua faatagaina i le lalolagi ma le (2) o lea taitai, o se perofeta, e aoao sa’o e uiga i le ata o le faaolataga mai le Atua. Ona aoao mai lea e le perofeta, pe faasoa atu, le talalelei i tagata.
Faafetai i tusitusiga paia, ua tatou iloa ai e uiga i le tele o tisipenisione. O nisi o tisipenisione taua o Atamu, Enoka, Noa, Aperaamo, Mose, Iesu Keriso, ma Iosefa Samita. Sa amata e le Alii se tisipenisione e ala mai i nei perofeta taitasi.
Liliuese
Liliuese=amioleaga. Pe a liliuese se tagata po o se vaega mai upumoni o le talalelei a Iesu Keriso, teena ia perofeta, ma pauu atu i le agasala, ua latou i ai i le liliuese.
Auala e Tupu ai le Liliuese
E tofia e le Atua se perofeta, o le e aoao atu le talalelei moni a Iesu Keriso.
O tagata e mulimuli i aoaoga a le perofeta e faamanuiaina.
O nisi o tagata e oo ina faamaualuluga ma teena le perofeta.
E tele taimi e aveese ai e le Alii Lana perofeta mai tagata o e teena ia mataupu faavae o le talalelei.
A oo ina sa’o le taimi, e valaau e le Atua se perofeta fou e toefuatai mai le upumoni, le perisitua, ma le Ekalesia.
Toefuataiga
O se toefuataiga o se aga o le toefaafoi mai o se mea i lona tulaga na muai i ai. E le o se toefaaleleia, lea e fesuiai ai se mea o i ai ina ia fatuina ai se mea fou. Mo se faataitaiga, afai na e manao e toefuatai se fale tuai, o le a e toefauina i le faataatiaga lava e tasi na muai i ai. Atonu e te manao e faaopoopo i ai se magalafu fou, ae o le a e suia ai le fale, ae le o le toefuataiina.
Sa manaomia ona toefuatai mai le talalelei a Iesu Keriso aua sa lei toe i ai i le taimi o le Liliuese Tele. Sa ola tagata mo le tele o seneturi e aunoa ma le Ekalesia. O lea na toefuatai mai ai e le Alii Lana Ekalesia ma le talalelei e ala mai ia Iosefa Samita, e pei lava foi ona sa valoia ai e perofeta anamua (tagai Isaia 2:1–3; 29:13–14; Galuega 3:19–21; Faaaliga 14:6–7; 2 Nifae 3:3–15).
Ua i ai iinei le talalelei moni a Iesu Keriso e nofo ai—pe o le a e nofo ai ea? E ui lava ina faatupulaia pea le amioleaga o le lalolagi, ae o le a tumau pea lava le Ekalesia a Iesu Keriso e oo i le iuga.
E i ai sau filifiliga e fai—o le filifiliga lava lena na feagai ma tagata talu mai le amataga o taimi: pe o le a e mulimuli ea i le perofeta? Afai e te faia, o le a faamanuiaina oe ma maua le Agaga e taialaina oe.
Atamu
O Atamu o se paionia moni: o ia o le uluai tagata i le lalolagi ma o le uluai perofeta foi! Sa ia aoaoina lona aiga i le talalelei, ae e oo lava i le amataga, e toatele “sa saili a latou lava taupulepulega i le pouliuli” ma sa teena le upumoni (Mose 6:28).
Enoka
Pe na e faalogo i se nuu atoa na aveina ae i le lagi? Ia, o le nuu o Siona—na faavaeina e Enoka—sa matuai amiotonu a’ia’i ma o lea na o ai tagata e nonofo faatasi ma le Atua (tagai Mose 7:23).
Noa
Ua iloa e uiga i le vaa o Noa. Sa na o le toavalu tagata—o le aiga o Noa—na sao mai le Lolo aua sa latou faalogo i lapataiga a Noa (tagai Kenese 7; Mose 8). Ae na e iloa na ia maua le perisitua ina ua 10 ona tausaga (tagai MF&F 107:52) ma na “sailia e tagata tino ese … ia Noa ina ia faaumatia lona ola”? (Mose 8:18).
Aperaamo
O Aperaamo na toeitiiti lava a ositaulagaina e faitaulaga amioleaga, ae sa laveai o ia e se agelu (tagai Aperaamo 1). Sa ia maua ni faaaliga ofoofogia, e aofia ai se faaaliga e uiga i le muai olaga. O tagata o le Ekalesia e tupuga mai ia te ia, ma o le feagaiga faaAperaamo ua faaigoa ia te ia. (Tagai Aperaamo 2–5.)
Mose
Na taitai ese mai e Mose ia Isaraelu mai Aikupito ma sa fesoasoani ia i latou ia maua lo latou saolotoga. Sa ia “saili ma le filiga e faapaia lona nuu ina ia mafai ona latou vaai i fofoga o le Atua; peitai sa latou faamaaa o latou loto ma sa le mafai ai ona latou gafatia ona luma” (MF&F 84:23–24). O le mea moni, ona o lo latou liliuese, sa latou feofeoai ai i le vao mo le 40 tausaga!
Iesu Keriso
Sa le gata ina aoao atu e Iesu Keriso le talalelei ma faia vavega e tele, ae sa Ia faavaeina foi Lana Ekalesia i le lalolagi. Sa Ia togiolaina a tatou agasala ma sa faasatauroina ma sa toetu mai ina ia mafai ai e i tatou ona faatoilaloina le oti faaleagaga ma le faaletino. O Ia o le faaao o Lana Ekalesia i aso nei, ma o Ia ma le Tama Faalelagi o le faapogai o le pule o le perisitua.
O Le Liliuese Tele
Ina ua mavae le Toetu o le Faaola, sa taumafai Ana Aposetolo ma isi taitai o le Ekalesia e faasalalau atu le talalelei, peitai sa teena e tagata a latou aoaoga ma sa oo ai lava ina fasiotia le tele o Aposetolo. Ona o le amioleaga o tagata, o lea sa leiloa ai le atoaga o le talalelei mai le lalolagi. Na pau atu le lalolagi i le pogisa faaleagaga (tagai Isaia 60:2).
-
Mo le silia ma le 1,000 tausaga, sa le maua e tagata ia sauniga o le faaolataga, faamanuiaga o le malumalu, po o le taitaiga a se perofeta.
-
Na leiloloa mai le Tusi Paia ia upumoni taua.
-
Na aoaoina ia manatu sese e uiga i le natura tonu o le Atua.
-
O nisi o sauniga o le faaolataga na suia pe sa sese ona aoao atu (tagai Isaia 24:5).
-
O lea liliuese na iu ina taitai atu ai i le faatutuina o le tele o ekalesia.
O Le Toefaaleleia
I le taimi o le Liluese Tele, sa i ai ni tagata lolotu i Europa sa iloaina e le o sa’o le aoaoina mai o le talalelei a Iesu Keriso. O nei au toefaaleleia sa le o ni perofeta, ae sa latou faia mea sili sa latou mafaia e aoao atu ai le upumoni e pei ona sa latou malamalama i ai. Sa latou fesoasoani ia maua e le tele o tagata le Tusi Paia. E toatele sa tau mo le saolotoga faalelotu ma tatalaina ai le ala mo le Toefuataiga o le talalelei.
Iosefa Samita
Pe sa aveesea la e faavavau le atoatoaga o le talalelei? Leai! Sa toe faaalia mai e le Atua upumoni taua ia Iosefa Samita. Na toefuatai mai e avefeau faalelagi ki uma o le perisitua e tatau ai ia te ia (tagai MF&F 27:8–13; 110; 128:18–21), ua avea ai lenei “tisipenisione o le atoaga o taimi” (MF&F 138:48). Ua ta’ua foi o aso e gata ai aua o le tisipenisione mulimuli a o lei oo i le Afio Mai Faalua o Iesu Keriso.
O Le Toefuataiga
E te iloa? Ua e maua faamanuiaga o le Toefuataiga. Ioe, o oe!
-
Sa toefuatai mai le Ekalesia a Iesu Keriso faatasi ai ma se perofeta ma aposetolo e taitaiina.
-
O le Tusi a Mamona, Mataupu Faavae ma Feagaiga, Penina Tau Tele, ma isi faaaliga o ona po nei ua toefuatai mai ai upumoni taua ia na leiloloa (tagai 2 Nifae 27).
-
Na maua e Iosefa Samita le Perisitua Arona mai ia Ioane le Papatiso (tagai MF&F 13) ma le Perisitua Mekisateko mai i Aposetolo o Peteru, Iakopo, ma Ioane (tagai MF&F 128:20).
-
O e ua faatagaina e umia le perisitua e faatinoina tonu ia sauniga o le faaolataga.
-
Ma ua tatou iloa e le toe leiloloa lava upumoni i se liliuese (tagai Tanielu 2:44).