2009
Etetal bar Jet Mail
April 2009


Etātal bar Jet M̧aeļ

Jet iien ko jej door jidik kakkōt n̄an ejjake men ko rellap.

Ke Stein Arthur Andersen enan̄in kar 15 iiō ritto in, ekar jekkieni Kabun̄ in. Barāinwōt Baam̧le eo an. Rōkar emmakit jet iien ko n̄an kajjojo jikin ko ilo Norwe. Iien in rōkar jokwe ilo Stavanger. Ej jikin eo kein kemen ilo aelōn̄ in im ej pād ilo turokrilik. Stein ekar ilo̧k n̄an mōn jar ilo Stavanger jet iien ko im ekar iion̄e jodikdik in Rōkkwojarjar ro ilo raan kein Āliktata jet ijōņ. Juōn likaō ejenoļo̧k ekar kōm̧m̧an bwe Stein en wōr an en̄jaake—etan ekar Tor Lasse Bjerga.

Ekar ilo juōn ian iien ko rejeja in an iļo̧k n̄an jar bwe Stein ekar iionne Tor Lasse. “Ekar ruo iiō rittoļo̧k jān kar n̄a, im ekar lujur aō,” eba Stein. “Ikar en̄jaake juōn jetōb emman ke ikar pād iturin, im ikar lōmnak ekar emmaan emman.” Elan̄n̄e Stein ekar jab lujur an kōn Tor Lasse, emaron̄ kar jab mōņōņō in ron̄jake e ke Tor Lasse ekar iļo̧k n̄an mweo imōn Stein ilo juōn karwainene.

Kūr eo ekar itok ilo likolpān 1970 ko, ke burokraam in jemenere eo ekar jino lawādeļo̧k Norwe im Tor Lasse ekar kūr āinwōt jemenere rikaki eo jinoin tata. Ke ekar 18 wōt iio rūtton ilo iien eo, Tor Lasse ekar ikūmkūm jidik ilo an eddoik jerbal in elap. “Ikar jar kake jidik,” ear kememej. Juōn men ekar jelā m̧ool in jelā bwe ekar kōnaan kitbuuji tok jodikdik ro ilo belakin enin ro rejeja aer kopaļo̧k. Tor Lasse ej ba, “Eaar mōkaj aō en̄jaake ke iaikuj loļo̧k Stein Arthur”

“Ikar bōlen juōn iaan āt ko ilo juōn laajrak,” Stein ar ba. Ak n̄an Tor Lasse, Stein ekar lapļo̧k jān baj juōn et ilo laajrak eo. Tor Lasse ej kememej an ketak kōn jelā eo an Stein im an paaktokin in lur im meletlet. Inn̄em Tor Lasse ekar lōmnak n̄an komman̄e juōn an loļo̧k im karwaininiik Stein n̄an bōk kwonaan ilo juōn bōrokraam in jemenere.

Tor Lesse ekar kūri ilo talboon moktaļo̧k im kar kōnono ippen jin̄en im jemen Stein n̄an lale n̄e enaaj kar bed mweo ilo iien an loļo̧k. N̄an an tōbarļo̧k Stein,Tos Lasse ekar iļo̧k ilo baj enan̄in 35 minit ko n̄an an iuwe ioon juōn ian wa ko leto letak armej ion dān. Inn̄em ekar bōk juōn 45 minit iwe ilo wa. Ālik tata, ekar etal bar 30 minit ko. “Ij lōmnak kake menin aōlep iien,” Stein ej ba. “Ta eo Tor Lasse ekar kōmman m̧ool kar iļo̧k bar jet māeļ.”

Emmaan rein jimor rej wōt emman aer kememej jetōb eo rōkar en̄jaake ilo iien iion doon eo enan̄in 35 iiō ko ļo̧k. Ilo aer kar jijet ilo jikin mōn̄ā eo, lōmnak eo an Stein ekar lōmnak kake aōlep men ko ekar pād ie. “Ikar mad kōn buutbol im Jikaut im kaminene kōjan̄jan̄ tirampet. im ikar kōm̧m̧an aōlep kain kein kōmad eō”

“Tor Lasse ekkar oktak tok n̄an n̄a ilo an kar kōnono kake jemenāre, im kar ba, ‘Stein Arthur, komaron̄ ke dood etam n̄an burokraam in jemenāre eo im jino katak kake jeje ko rōkkwojarjar ippām?’ Ikar jijet iturin jikin kemānāān eo, im ikar ba aet. Jen kōlmenļo̧kijen kake, imaron̄ in kar jab uwaake aet kōnke ekar ejjeļo̧k aō iien. Ak ikar ba aet. Em ekar ijjino in aōlep men.”

Eo “delpen” ekar koba jerkak kajjojo jipon̄ n̄an katak jeje ko rōkkwojarjar im katak ko an jemenāre eo an ilo mweo imōn. Inn̄em douluul jidikdik kōn emen ak lalem rijikuul rōkar ippen doon aōlep kajjojo wiik. “Ej jino wōr oktak in en̄jaake Jetōb eo ilo jimarok ko, iaar ippa make, im jerkak kajjojo jipon̄,” Stein ej ba. “Ālkin jidik iien ikar en̄jaake āinwōt raan eo ejamin kar waļo̧k āinwōt an elan̄n̄e ipan kar katak ilo jippon̄on̄ eo. Im ikar jino n̄an bōk juōn kamool ilo aō jab jele kake bwe ikar.”

Stein ear kemelelik bwe “ālkin jidik iien ikar melele ta kar en̄jaake ko. Ikar mōņōņō kake ta eo ikar katak, im kar en̄jaake Jetōb. Ikar en̄jaake bwe menin ekar jejjet. Im ikar jelā bwe menin ekar jet men ikar kōnaan n̄an kalek mour eo aō ioon.

Ak etke Stein ekar ba aet ke ekar en̄jaake ke eboup? “Ij lōmnak kipel eo an Jetōb Kwojarjar ekar jerbal ilo n̄a,” ear ba “Iaikuj in kar kopopo bwelen. Inn̄em ke Tor Lasse ekar itok ilo tōmak, ekar itok ilo bar jet māeļ ko, im ikar pojak n̄an bok karwainini eo an. Ej jekjek eo Irooj ej jerbal.”

Enan̄in juōn iiō ak lap ļo̧k tok ālik, Tor Lasse ekar lōmnak in ilok ilo juōn mijen im ekar kūr n̄an jerbal ilo Norwe. Ilo iien eo Stein ekar wōnmaanļo̧k n̄an kōkajoorļo̧k naan in kamool eo an kōn gospel eo. “Ke Tor ekar rooltok jen mijen eo an, ikar kanooj jino aō lōmnak kake mijen barāinwōt, Stein ar ba. “Ikar kōm̧m̧ane jemļo̧k eo bwe iaikuj in iļo̧k kōnke ikar kōnaan jerbal n̄an Irooj, im ikar lōm̧ņak elan̄n̄e ikar jab iļo̧k, imaron̄ in kar buromōj kake menin ilo aōleppen mour eo aō.”

Stein ej kememej bwe ālkin an kōnono ippen priesthood ritōl eo an kake iļo̧k ilo juōn mijen, ekar en̄jaake āinwōt ej etetal imejatoto ke ekar rol n̄an mweo imōn. Mokta jān an kar iļo̧k ilo mijen eo an (barāinwōt n̄an Norwe), Stein ekar iione kōrā eo enaaj riin, Hilde, ilo juōn kweļo̧k ilo Oslo. Rōkar jeje n̄an doon ilo iien mijen eo an, im ālkin an roltok, rōkar mare. Kio ewōr emen nejjier; ruo laddik, ro jimor rōkar mare ilo tampel, im ruo leddik reddikļo̧k, ko rej wōt pād ippāer im rej iļo̧k n̄an jemenāre.

“Jotien eo ke Tor Lasse ekar itok n̄an mwe imōm—men eo ekar jino ukōte aolleppen mour eo aō,” Stein ej ba. Lotok en ekar jino juōn iial n̄an an loe kōrā eo ippen, jerbale juōn mijen, im kar jino juōn baam̧le, aōlep kōn katōt neen lioktitbok ilo bwidej ilo gospel eo. “Ikar juōn būreejtōn an branch, district, bisop—aolep kōnke Tor Lasse ekar itok n̄an mweo imōm im ikar ijjino ilo būrokraam eo an jemenāre.” Aōlep kōnke Tor Lasse ekar mōņōņō n̄an iļo̧k bar juōn māeļ.

Kemelele ko jen Gregg Thorkelson

Pija ko jen jen Paul VanDenBerghe

Ida Andersen (anmoon) ippen jejter eo an, Ane, im jinen im jemān, Hilde im Stein.