2007
O Le Mea Sili e Faia e Tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai: Tutu Malosi ma le Mausali
Novema 2007


O Le Mea Sili e Faia e Tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai: Tutu Malosi ma le Mausali

E tatau ona tatou tutu malosi ma le mausali i le faatuatua, malosi ma le mausali i le aiga; ma malosi ma le mausali i le fesoasoani atu.

Ata

O’u uso pele, ou te taulimaina lenei tiutetauave musuia ma se tatalo i lo’u loto. E i ai sa’u molimau i le talalelei toefuataiina moni a Iesu Keriso. O le Faaola o lo tatou taitai ma le faaa’oa’o, o lo tatou papa, o lo tatou malosi, ma lo tatou puluvaga. Soo se vaega e mafai ona ou faia e fesoasoani ai ia te Ia ma Lana perofeta faauuina o se faamanuiaga lea i lo’u olaga. E i ai pea lava pea lo’u alofa tele ma le faaaloalo mo uso o lenei Sosaiete ma ou te talitonu o tamaitai o lenei Ekalesia o ni tamaitai aupito sili ona lelei, ma tomai i le lalolagi. Faamolemole ia outou silafia lo’u alofa mo outou—o tamaitai maoae o lenei Ekalesia.

Na saunoa Peresitene Hinckley i se fonotaga faaleaoaoga a taitai i le lalolagi atoa, “Ua ou talitonu e leai se isi faalapotopotoga i soo se mea e faatusatusa i le Aualofa a lenei Ekalesia. Ua silia ma le lima miliona ia tamaitai o loo auai ai i le salafa o le lalolagi. Afai o le a latou lotogatasi ma tautatala atu ma le leo e tasi, o le a le mafaatusalia lo latou malosi… . E matuai taua lava le tutu mausali o tamaitai o le Ekalesia mo le mea sao ma tonu e tusa ma le fuafuaga a le Alii.”1

Sa ou mafaufau loloto ma suesue i lenei tiute musuia, ma sa ou sailia ni tali e faatatau i auala e mafai ai e tamaitai o lenei Ekalesia ona faataunuu le lu’i ma le folafolaga a Peresitene Hinckley. E mafai faapefea ona latou tautatala i le leo e tasi ma tutu malolosi ma le mausali mo mea e sao ma tonu? O totonu o le fuafuaga a le Alii o loo i ai mea patino e tatau i tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai ona fai, aua o i latou o afafine o le Atua, ua filifilia mai le lalolagi i se taimi ua ta’ua “o se vaitau sili ona faigata i le Talafaasolopito o le lalolagi.”2

Ina ia mafai ona fai la tatou vaega o ni tamaitai i lalo o le fuafuaga a le Alii, e tatau ona tatou tutu malolosi ma le mausali i le faatuatua, malolosi ma le mausali o se aiga, ma malolosi ma le mausali i le fesoasoani. E tatau ona tatou tulaga ese i vaega taua nei e tolu lea ua vavaeese ai i tatou o ni soo o le Alii. O le Aualofa tatou te faaa’oa’o ai e avea ma soo o Keriso. E mafai ona tatou aoaoina mea e finagalo o ia ia tatou iloa, tatou te faia ai mea e finagalo o Ia tatou te faia, ma avea ai i tatou o tagata e finagalo o Ia e avea ai i tatou. A tatou potopoto ma taulai atu i mea ia, e taua le galuega a le Aualofa tusa lava pe o le a lou tulaga—pe 18 pe 88 ou tausaga, nofofua pe ua faaipoipo, ua i ai se fanau pe leai, pe o e nofo i Nuumau, i Iuta, po o Bangalore, i Initia.

Tu Malosi ma le Mausali i le Faatuatua

Muamua, e tatau ona malolosi ma mausali tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai i lo latou faatuatua. E mafai ma e tatau lava ona tulaga ese i latou i le ola ai ma faasoa a latou molimau e uiga i le Alii o Iesu Keriso ma Lana talalelei toefuataiina. Tatou te faia lenei mea pe a tatou:

  1. Osia feagaiga ma Ia ma tausia.

  2. Agavaa ma tapuai i Ona malumalu.

  3. Suesue Ana aoaoga faavae i tusitusiga paia ma upu a perofeta.

  4. Ia agavaa mo le Agaga Paia, iloa, ma mulimuli ai.

  5. Faasoa atu ma puipuia Lana talalelei.

  6. Faia tatalo faamaoni faaletagata lava ia ma faaleaiga.

  7. Fai afiafi faaleaiga.

  8. Ola i mataupu faavae o le ola faalagolago o le tagata ia te ia lava ma le ola magafagafa mo le lumanai.

O mea taua nei e tatau ona faia a o lei faia mea e le taua. O faiga faigofie nei, ma le taua e toetoe lava o ni mea masani pe a tatou talanoa ai. E ui i lea, o faailoga ia o uiga o se soo, ia e avea pea ma faavae mo uso o le Aualofa. E leai se tasi e mafai ona faia nei mea mo i tatou—o faiga ma tu masani patino nei ua ese ai lo tatou malolosi ma le mausali i mea e sa’o.

O le a ese le lalolagi ma le Ekalesia pe afai e matuai lelei uso uma o le Au Paia o Aso e Gata Ai i le osia, faafouina, ma tausia feagaiga; pe a agavaa uso uma mo se pepa faataga ma saga tapuai atili i Malumalu; pe afai e suesue uso uma i tusitusiga paia ma aoaoga faavae a Keriso ma iloa lelei ina ia mafai ona ia aoao atu ma puipuia na aoaoga faavae i soo se taimi ma soo se nofoaga. Mafaufau i lo tatou malosi tuufaatasi, pe afai e tofu uso uma ma se tatalo faamaoni i taeao ma po taitasi po o le, sili atu foi, e tatalo e le aunoa e pei ona poloaiina ai e le Alii. Afai e faia tatalo faaleaiga a aiga taitasi i aso taitasi, ma faia se afiafi faaleaiga e taitasi i le vaiaso, o le a tatou malolosi atu. Afai e lava ona faalagolago uso taitasi ia te ia lava ina ia mafai e ia ona foai atu ma le le ta’uta’ua o lona malamalama, taleni, ma punaoa ma afai e atagia uiga faalesoo o uso uma i ana upu e fai ma ona laei ma uiga na te faaalia, o le a tatou mausali i mea e sa’o.

Tu Malosi ma Mausali i le Aiga

Lona lua, e tatau i tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai ona malolosi ma mausali i le aiga. E mafai ma e tatau lava ona latou foafoaina ma tausia ni aiga e sili atu nai lo se isi lava. O i tatou, i le avea ai o ni soo o Keriso, e mafai ma e tatau ona avea ma ni ē aupito sili i le lalolagi i le tausiga, faafailele, ma le puipuia o aiga. Tatou te faia lenei mea pe a tatou:

  1. Malamalama ma puipuia matafaioi paia a tamaitai.

  2. Opogi mai faamanuiaga o le perisitua.

  3. Faatuina ni aiga faavavau.

  4. Tausisia faaipoipoga malolosi.

  5. Fanauina ma tausia ni fanau.

  6. Faaali atu le alofa ma faafailele tagata o le aiga.

  7. Talia le tiutetauave e saunia se tupulaga faia’e amiotonu.

  8. Iloa, ola, ma puipuia aoaoga faavae o le aiga.

  9. Sailia ma faia sauniga faalemalumalu mo tagata o aiga lautele.

I le avea ai ma se soo o Iesu Keriso, ua tuuina mai i tamaitai uma o lenei Ekalesia le tiutetauave mo le tausiga, faafailele, ma le puipuia o aiga. Ua i ai i tamaitai ni tofiga tulaga ese na tuuina atu ia te i latou a o le’i faavaeina le lalolagi. Ma i le avea ai ma se tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai e tausia feagaiga, ua e silafia o le sii ae o lou leo i le puipuia o le aoaoga faavae o le aiga3 e taua mo le malosiaga o aiga i le lalolagi atoa.

O le iloaina ma le puipuia o matafaioi paia a tamaitai, e matua taua i se lalolagi ua lofia ai pea lava pea tamaitai i savali sese e uiga i o latou faasinomaga. Ua i ai tagata lauiloa i faasalalauga i leitio ma televise ua fai mai o i latou o taitai ma sui sooupu mo tamaitai. E ui atonu o nei savali faasalalau e i ai ni elemene o mea moni, ae o le tele lava e tala’ia se tala o mea e faataunuu e le tagata lava ia ma viia ai ia lava, ma e tele ai lava ina taitai sese ai tamaitai e tusa ai ma o latou faasinomaga moni ma le taua. O nei leo e aumaia ai se fiafia e le moni, ma o lona taunuuga e toatele tamaitai e faanoanoa, faaesea, ma fememeai.

Na pau le nofoaga o le a aoao ai e tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai le upumoni mama ma le atoatoa e uiga i la latou matafaioi tatau ai i le fuafuaga o le fiafia, o le Ekalesia lenei ma ana aoaoga faavae. Ua tatou iloa, i le taua tele i le muai olaga, sa tatou ‘au ai ma lo tatou Faaola, o Iesu Keriso, e puipui lo tatou tulaga gafatia e avea o ni aiga e faavavau. Ua tatou iloa o i tatou o afafine o le Atua, ma ua tatou iloa mea e tatau ona tatou faia. E maua e tamaitai le fiafia moni pe a latou malamalama ma olioli i la latou matafaioi tulaga ese i totonu o le ata o le faaolataga. O mea e mafai e tamaitai ma e tatau lava ona aupito silisili ona faia, e lagolagoina ma aoaoina e aunoa ma se tau faapoipoi. Tatou te talitonu i le faatulagaina o aiga e faavavau. O lona uiga, ua tatou talitonu e tatau ona faaipoipo. Ua tatou iloa o le poloaiga o le fanafanau ma uluuluola ia faatumulia ai le lalolagi ua faamalosia ma faatumauina. O lona uiga, ua tatou talitonu i le i ai o fanau. Ua tatou faatuatua, o le fesoasoani mai o le Alii e mafai ai ona tatou manuia i le tausiga ma le aoaoina o fanau. O tiutetauave taua nei i le fuafuaga o le fiafia, ma a oo ina opogi mai e tamaitai ma o latou loto atoa na matafaioi, e fiafia i latou! O le iloaina ma le puipuia o le upumoni e uiga i aiga, o le aia tatau lea a uso uma o lenei Ekalesia.

Ona e faavavau aiga, e le tatau ai ona tatou faatauagavale pe le manatu mamafa foi i na sootaga. O le tele o le galuega maoae a lenei Sosaiete i le taimi ua fano, sa taulai atu i le fesoasoani i tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai ia faamalolosia aiga ae faamamafa le faaleleia o tomai faafailele—tomai faatausi aiga, tomai faamātua, ma tomai faalefaaipoipoga. O aiga e manaomia ai le galue, ae o aiga o la tatou galuega tele lena—tatou te le fefefe foi i le galulue. O le mea lea o loo sili lo tatou faiga; e leai se tasi e sili atu ona lelei i le faiga ma le tausiga o aiga nai lo uso o le Aualofa. Tatou te tausia, faafailele, ma puipuia i latou.

Tu Malosi ma Mausali i le Faamama Avega

Lona tolu, e tatau i tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai ona malolosi ma mausali i le faamama avega. O i tatou o se Sosaiete Fesoasoani, ma e tatau ona avea i tatou ma tamaitai silisili i le lalolagi i le saunia o le faamama avega. O le eria faapitoa lea sa tatou mafuli i ai mai le amataga. O le upu faamama avega o lona uiga “ia sii a’e, ia faamāmā.” O lona uiga “faatula’i [i luga].” “O le manatu ‘ia faatula’i a’e (se tagata) mai se mafatiaga.’”4 O la tatou auaunaga ma le fesoasoani tatou te ofoina atu, o ni faailoga ia o i tatou o soo o le Alii, ma o i tatou o nisi o Lana Ekalesia moni toefuataiina. O se faamanuiaga le avea ma nisi o lenei faalapotopotoga i le salafa o le lalolagi mo tamaitai, o lona igoa ua faamatala mai ai le mea e tatau ona tatou faia: saunia o le fesoasoani.

Na saunoa mai Iosefa Samita ua faatulagaina tamaitai o lenei Ekalesia e saunia ai mo “le fesoasoani mo e matitiva, o ē le tagolima, o le fafine ua oti lana tane ma lē ua matuaoti, ma le faia o galuega agalelei uma”5 ma “e le gata ina fesoasoani ai i e matitiva, ae ia laveaiina ai foi agaga.”6 O lena taumafaiga faamama avega sa faamalamalama atili mai e Elder John A. Widtsoe o le “fesoasoani i e matitiva, fesoasoani i e mama’i, fesoasoani i e masalosalo, aveesea o le poimalae—ma le aveesea o mea uma e taofia ai le fiafia ma le alualu i luma o tamaitai.”7

E ui i taumafaiga fesoasoani taua i aso ua tuanai, o le galuega aupito sili ma le taua mo tamaitai o lenei Ekalesia, o loo faamalumalu mai pea i luma. E tatau ona saunia le lalolagi e faatalitali ai le Alii o Iesu Keriso, ma e tatau ona tatou fesoasoani i lenei sauniuniga i le lotolotoi o taua, fevesiaiga, mala faalenatura, ma le faateleina o le amioleaga. E lei i ai se taimi i le talafaasolopito o le lalolagi sa sili ona manaomia tele ai ni taumafaiga fesoasoani. Ona o i tatou o soo o Iesu Keriso, ma ua uma ona tatou osi feagaiga ma Ia, ua uma ona tatou tautino atu e ala i le feagaiga o le a tatou auai i le faatinoina o lena galuega fesoasoani.

E tulaga ese ma e taua outou taitoatasi. E tofu outou ma a outou avega ma luitau, lea tou te maua ai le faamanuiaga o le liliu atu i le Alii mo se fesoasoani. Ua ia i tatou foi le avanoa e fesoasoani ai i le Alii e ala i le tuuina atu o le fesoasoani mo isi, lea ua avea ma vaifofo sili, ma le vave mo le faaesea ma le leai o se faamoemoe, ma o se ala mautinoa e maua ai le mafutaga ma le Agaga. Na pau lava le mea e manaomia ona tatou faia e amata ai ona ofoina atu le fesoasoani, o lo tatou o ifo lea i o tatou tulivae ma fesili “O ai o manaomia la’u fesoasoani?” E manaomia uso uma—o e ua faaipoipo pe nofofua, talavou pe matua—i lenei galuega fesoasoani, ma o le mea e tatau ona sili atu lo tatou faiga nai lo se isi lava.

Taitai Malolosi ma le Mausali

Ia, o ni nai manatu mo outou au peresitene maoae o le Aualofa, o ē o loo galulue ma le matua faamaoni lava. Ua ia te outou se tiutetauave sagisagi ma ua outou umia se faatuatuaga paia a o outou tauaveina le galuega a le Aualofa. O la outou matafaioi o le fesoasoani ia tulaga ese tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai i le faatuatua, aiga, ma le fesoasoani. O le a outou fesoasoani i le talalelei e avea ma se mea e sili ona fiafia ma uunaia ai tamaitai o le Ekalesia. O le a outou fesoasoani i le faaatoatoaina o tomai o tamaitai i le faatausiaiga, faamātua, ma faalefaaipoipoga ina ia mafai ai ona latou ola atoatoa i le talalelei i o latou lava aiga.

O taitai uma ua tofia ma vaetofia o le Aualofa, ua i ai le aia tatau ma le pule ina ia taialaina ai i le faataunuuina o lona tofiga musuia, ina ia faafetaia’ia ai i le mea silisili manaoga o i latou na te tautuaina.8 O le a e maua le fesoasoani a le Agaga Paia pe a e taulai atu i mataupu taua, ma o le a tuuina atu le lototele e aloese ai mai le faia o mea e le taua.

Ua silafia e taitai uma, ua taugā le taia o aiga e matagi malolosi o lenei lalolagi, o matagi malolosi e pei o mea ua fai ma vaisū, aitalafu, lē faamaoni, ma le lē usitai. Na silafia e le Faaola o tatou aso “o le amataga ia o puapuaga”9 o le a faapea ona toatele tagata e faaseseina ai. Na ia fetalai e uiga i taua ma tala i taua, oge, mafuie, ma faama’i. O lenei tulaga ua faamatalaina ai le lalolagi o loo tatou ola ai i aso nei, ma o lea e taua ai i tamaitai o lenei Ekalesia ona uumau la latou matafaioi ia saunia i mea uma.

I le avea ai ma taitai o le Aualofa, e mafai ona outou fesoasoani atu i uso uma i aiga uma i uarota ma paranesi uma ia faalagolago le tagata ia te ia lava. Ua tatau ona latou tuueseina se teugatupe, meaai, ma tomai, o le a faapea ona fesoasoani ia i latou ma o latou aiga i taimi faigata. Ua tuuina atu e le Ekalesia ia te outou ni fesoasoani maoae, e pei o tamaitusi o le faalagolago o le tagata ia te ia lava, e te amata ai. O se vaega lenei o la outou galuega.

Ua ia te outou le avanoa tou te fefautuaa’i ai i le lotogatasi faatasi ma taitai perisitua e fuafua ai se ‘olo ma se sulufaiga mai na matagi malolosi ma mamanu ai se galuega fesoasoani mo manaoga patino a o outou tagata. O le faauoga ma le mafutaga lea e matua suamalie ai le olaga, o se taunuuga lava lea o a tatou taumafaiga. O le taulai atu i le fesoasoani o le a fausia ai i taimi uma mafutaga, ae o le taulai atu i le mafutaga atonu o le a le aumaia ai i taimi uma le fesoasoani.

A tatou potopoto mo soo se faamoemoega i lalo o le fu’a a le Aualofa, e tatau ona tatou faaaluina o tatou taimi taua ma tupe paia mo le faamoemoega e fesoasoani ai i uso latou te faia mea silisili e tatau ona latou faia. I a tatou sauniga a le Aualofa i Aso Sa, e tatau ona pupuu sauniga amata ma ia valaaulia ai le Agaga ia mafuta ma i tatou. Tatou te manaomia minute taitasi uma, e suesue faatasi ai le talalelei ina ia tatou faia ai le mea sili i o tatou tiutetauave. O konafesi uma a le Aualofa, gaoioiga, faapotopotoga, ma fonotaga e tatau lava ona taulai atu i le fesoasoani i uso ia latou faia mea e tatau ona latou faia i le mea silisili. O le augani a Peresitene Hinckley ia i tatou:

“O loo i ai so tatou luitau e tele atu nai lo le mea o loo tatou iloaina… .

“… ‘Fai le mea sili tou te mafai.’ Ae ou te fia faamamafa atu, e tatau lava ona silisili… . E mafai e i tatou ona sili atu le mea tatou te faia… .

“… E tatau ona tatou o ifo i o tatou tulivae ma aioi atu i le Alii mo le fesoasoani ma le malosi, ma le taitaiga. Ona tatau lea ona tatou tutu i o tatou vae ma fetuleni atu i luma.”10

O’u uso pele, ua saunoa mai lo tatou perofeta, o lē ou te lagolagoina ma lo’u loto atoa, e i ai se ala e sili atu nai lo le ala a le lalolagi. Ua ia talosaga atu i tamaitai uma o le Ekalesia ina ia tutu faatasi mo le amiotonu. Ua ia saunoa mai, afai tatou te lotogatasi ma tautatala atu ma le leo e tasi, o le a le mafaatusalia lo tatou malosi. Ua ou faailoa atu ia te ia lo’u talitonuga, o le a tutu malosi ma le mausali tamaitai o lenei Ekalesia i lo tatou faatuatua ia Iesu Keriso ma Lana talalelei toefuataiina; malosi ma le mausali i le tausiga, faafaileleina, ma le puipuiga o o tatou aiga; ma malosi ma le mausali i le tuuina atu o le fesoasoani. Ia faamanuia mai le Alii ia i tatou, a o tatou faia lenei galuega aupito sili ona taua a tamaitai, o la’u tatalo lea i le suafa o Iesu Keriso, amene.

Faamatalaga

  1. “Tu Malosi ma le Mausali,” Fonotaga Faaleaoaoga a Taitai i le Lalolagi Atoa, Ian. 10, 2004, 21.

  2. Fonotaga Faaleaoaoga a Taitai i le Lalolagi Atoa, Ian. 10, 2004, 21.

  3. Tagai “O Le Aiga” O Se Folafolaga i le Lalolagi,” Liahona, Oke. 2004, 49.

  4. Tagai Online Etymology Dictionary, “relief,” “relieve,” www.etymonline.com.

  5. History of the Church, 4:567.

  6. History of the Church, 5:25.

  7. Evidences and Reconciliations, arr. G. Homer Durham, 3 vols. in 1 (1960), 308.

  8. Tagai Richard G. Scott, “O Le Faavae o Aoaoga a Ausilali,” Fonotaga Faaleaoaoga a Taitai i le Lalolagi Atoa, Ian. 10, 2004, 5.

  9. Mataio 24:8; tagai foi f. 3–7; 1 Timoteo 4:1–2; 2 Timoteo 3:1–5.

  10. Fonotaga Faaleaoaoga a Taitai i le Lalolagi Atoa, Ian. 10, 2004, 21.