Na Veitaqomaki ni Masu

Peresitedi James E. Faust

iKarua ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Taumada

Sa dui tu kece na noda leqa ka da sega ni rawa ni da walia kei na malumalumu ka da sega ni rawa ni vakamalumalumutaka vakavo ke da tadolova yani na ivurevure cecere ka kaukauwa e na masu.

E na mataka ni kua au vakadinadinataka na bibi ni masu. Na veitaratara rawa kei na Dauveibuli vua na iVakabula e sa dua dina na dodonu cecere kei na veivakalougatataki ki na noda bula. E sega ni dua na kaukauwa e vuravura me na tawasei keda mai na veitaratara vakadodonu vua na noda Dauveibuli. E na sega ni rawa ni dua na leqa vaka misini se vakalivaliva ni da masu. E sega ni dua na iyalayala i na vica na gauna se na balavu ni nomu masu e na veisiga. E sega ni dua na iwiliwili i na vica na ka o gadreva mo masulaka e na dua na masu. E da sega ni gadrevi me da lako vua na sekereteri se biuta e dua na guna lokuci me da toro doudou kina ki na itikotiko vakaturaga loloma. E na rawa ni da yaco vua e na dua na gauna kei na dua ga na vanua sa rawa.

E na gauna e biuta kina na tamata ki vuravura na Kalou, na masu e isema ni tamata kei na Kalou. Koya gona e na gauna i Atama, na tamata sa tekivu “me vakatokai ira e na yaca i Jiova.”¹ Mai na veitabagauna taucoko sara tekivu mai na gauna o ya, na masu sa cokonaka tu e dua na gagadre bibi ni tamata. Sa dui tu kece na noda leqa ka da sega ni rawa ni da walia kei na malumalumu ka da sega ni rawa ni vakamalumalumutaka vakavo ke da tadolova yani na ivurevure cecere ka kaukauwa e na masu. Na ivurevure ya sa i koya na Kalou ni lomalagi ka da masulaka taumada e na yaca i Karisito.² Ni da sa masu e dodonu me da vakasamataka na Tamada mai lomalagi ni tiko taucoko vua na kila, nanuma, loloma, kei na yalololoma.

Na cava na masu? Na iVakabula e vakaraitaka vei keda na ivalavala ni masu e na masu ni Turaga: “Tama i keimami mai lomalagi, Me vakarokorokotaki na yacamuni.

“Me yaco na nomuni lewa. Me caka na lomamuni e vuravura, me vaka sa caka mai lomalagi.

“Solia mai vei keimami e na siga oqo na kakana e yaga vei keimami.

“Ia kakua ni cudruvi keimami ena vuku ni neimami valavala ca, me vaka keimami sa sega ni cudruvi ira era sa i valavala ca vei keimami.

“Ia kakua ni kauti keimami kina vere ka mo ni vakabulai keimami mai na ca: ni sa nomuni na lewa kei na kaukauwa kei na vakarokoroko ka sega ni mudu. Emeni.”³

iMatai, na masu o sa vakatusa e na yalomalumalumu ni Kalou e Tamada kei na Turaga o Jisu Karisito e noda iVakabula ka Dauveivueti. iKarua, e i vakatusai ni yalomalumalumu ni ivalavala ca kei na talaidredre ka kerei kina na veivosoti. iKatolu, e ivakatakilai ni da gadreva na veivuke sivia na ka ga eda rawata vakataki keda. iKava, e gauna mo vakaraitaka kina na nomu vakamuduo kei na vakavinavinaka vua na noda Dauniveibuli. E bibi ni da tukuna vakawasoma: “Keimami vakavinavinakataki Kemuni … ,” “Keimami tusanaka e Matamuni … ,” “Keimami vakavinavinaka vei Kemuni … ,” iKalima, e gauna vinaka ni kere veivakalougatataki va-Kalou.

E levu sara na masu e dau cabori ni da tekiduru. Na iVakabula a tekiduru e na Nona masu vei Tamana mai Kecisemani.⁴ Ia na masu lo ni lomada e yaco talega i lomalagi. E da dau laga, “Prayer is the soul’s sincere desire, uttered or unexpressed.”⁵ (Na masu e gagadre dina ni yalo, tukuni se tawa cavuti). Na masu e na yalomalumalumu e lako mai na uto. Sa dina sara na yalomalumalumu e na vu mai na yalo lokumi ni uto ni da masu mai na vakayagataki ni vosa balavu walega se na noda via rokovi wale ga kina me vakataki ira ka ra vosataki e na italanoa ni Farisi kei na daukumuna na i vakacavacava.⁶ Na noda masu sa na qai dina sara ni “sere ni yalododonu” kei na “nodra masu,”⁷ sega wale ga ni yaco vua na Kalou ia e tara talega na utodra na tani.

O Jeremaia e vakasalataki keda me da dau masu mai na vuni lomada.⁸ O Inosi a vakaraitaka na viakana ni yalona ka masu e na siga taucoko. Na masu e duidui e na kena bibi.⁹ Na iVakabula sara mada ga e “masu vagumatua cake” e na Nona auwa ni yaluma. E so era ivakaraitaki wale sara ga ni vakavinavinaka kei na kerekere i na tomani ni veivakalougatataki vei keda kei ira na noda daulomani.¹⁰ Ia, e na gauna ni yaluma kei na gagadre yadudua, e na levu na ka e na gadrevi mai na kerekere walega. Na Turaga a kaya, “Io ko a sega tiko ni kila na bibi ni ka oqo, ko a sega mada ni vakasamataka, ia ko a nanuma ga mo rawata na ka ko sa kerea vei au.”¹¹ Na veivakalougatataki ka kerei e na masu e so na gauna e gadreva mai vei keda na cakacaka, igu, kei na gugumatua.

Kena ivakaraitaki, e na so na gauna na lolo e na ganita me ivakadinadina tudei ni noda yalomalumalumu. Me vaka a vakadinadinataka o Alama vei ira mai Saraemala, “Au a lolo ka masu e na vica na siga, me vakatakilai kina vei au na veika oqo. Ia au sa kila ni sa ka dina, ni sa vakatakila vei au na Turaga na Kalou e na kaukauwa ni nona Yalo Tabu.”¹² E da vakamalumalumutaka na yaloda ni da lolo,¹³ ka kauti keda mai me da tu vata kei na Kalou kei na Nona inaki tabu.

E da sa kalougata ni rawa me da masu e na veisiga ena vuku ni veileqa lalai se lelevu ni noda bula. Vakasamataka mada na vosa nei Amuleki, ka kerei keda me da masu e na noda i teitei ni da sa vakatawani ira na noda manumanu; e na noda veivale vakavuvale e na mataka, siga levu kei na yakavi; masu me ra vakamalumalumutaki na meca ka kakua ni veirawai na tevoro; dou masu Vua me vuavuaivinaka na nomudou i teitei; masu vua e na nomudou loqi, na nomudou tikina vuni se e na lekutu. Ni da sega ni tagi vakadodonu vua na Kalou, e dodonu me da vakavinavinaka tiko ga Vua e lomada.¹⁴

Na veivakasalataki nei Amuleki e na gauna oqo e na rawa ni nona masu e na yalodina e dua na yalewa vakawati: “Vakalougatataki Jesoni ka taqomaki koya mai na ivalu ni veiqaravi tiko e na noda vanua.” Na masu ni dua na tina: “Au kerea mo ni vakalougatataki Jieni ka me rawa ni na dau digidigi donu.” Na masu ni dua na tama: “Tamai keimami Vakalomalagi, au kerea mo ni vakalougatataki Jone e na nona veiqaravi vakadaukaulotu, ka me rawa ni dola vua na katuba, ka na kunei ira na yalo dina.” Na masu cacavukavuka ni gone, “me’u kakua ni gone ca nikua” se “me vuabale na kedra na tamata,” se “bula vinaka vakatotolo o Nau.” Oqo era masu vakayalo ka dau voqa mai na vale nei Tamaqu. Na Kalou e kila eliu na ka sa yaga vei keda ka sa muri na noda kerekere,¹⁵ ia e vinakata o Koya me da lako Vua e na vakabauta ka kerea na veivakalougatataki, veitaqomaki, kei na veivakacegui.

Au sa vakaraitaka oti e dua na ka au a sotava e na mataivalu e na iKarua ni Valu Levu. Au sega ni tukuna ni’u tamata qaqa. Ia au a qarava na noqu itavi. Au a vorata rawa ka’u bula. Au a lesi kina dua na British liberty ship (Waqa ni Tugalala ni Peritania) ka soko mai California ki na Sueza, Ijipita. Au a tiko e waqa e na loma ni 83 na siga vakavo sara ga e dua na kele lekaleka e Okaladi, Niu Siladi. Au a lewenilotu taudua e waqa. E na Sigatabu au dau lako taudua ki na muailiu ni waqa kei na noqu ivolatabu kei na sere ni mataivalu. E na loma ni kaukauwa ni cagi, au dau wilika na noqu ivolanikalou, masu, ka laga sere taudua. Au a sega ni saga me’u yalayala vata kei na Turaga, ia au dau masu mai vuniyaloqu ni kevaka au na bula mai na ivalu ka lako ki vale vua na watiqu kei na noqu matavuvale, au na saga e na noqu igu taucoko sara me’u na dau dina tiko ki na veiyalayalati tabu au a vakayacora e na papitaiso, ki na bubului kei na veiyalayalati ni ilesilesi ni matabete, kei na noqu veiyalayalati ni valetabu.

Me tiki ni neimami veiqaravi, na neitou waqa ni kako a vakatalai me laki dreta mai e dua na waqa ni waiwai ka sega tu na nona icegu ki Okaladi, Niu Siladi. Na waqa ni waiwai sa sega tu na kena kaukauwa ka sa cacawiriwiri wale tu ga e na wasawasa. E dina ga ni ra sega ni laurai, keimami kila ni ra tu voleka ka vuni tu na waqanunu ni meca. A vesuki keitou e dua na cagi kaukauwa ni keitou dreta tiko mai na waqa ka keitou qai mai rogoca e muri ni ra a dromu kina e vica na waqa. Na bibi ni waqa keitou dreta tiko e vakavuna me sega tale kina na kaukauwa me keitou coqa kina na ua lelevu, ka mani viritaki kina na neitou waqa vaka ka vaka e na loma ni ua voravora. E rorogo na sodrega kei na vutugu ni sa veitosoyaki vaka ka vaka, ka dau voleka ni luvu na waqa ni sa veitosoyaki. Io e dina sara au masu, kau kila o ira tale ga na kena vo. Sa qai yaco na gauna me toso tani mai kina vei keitou na cagi kaukauwa. Au sa marautaka dina na kaukauwa ni igu kei na vakacegu e solia vei au na noqu masu e na gauna ya kei na gauna tale ni leqa e so.

Na iVakabula e tukuna vei keda, “Mo dou daumasu vakavuvale vei Tamaqu e na yacaqu, me ra kalougata kina na watimudou kei na luvemudou.” ¹⁶Ni kua na Lotu sa vakamasuti keda me da dau masu vakavuvale e na veibogi kei na veimataka.

Au a rogoca e na dua na gauna e na nona taroga e dua na qasenivuli ni Lalai e dua na gonetagane lailai se dau masu e na veibogi.

“Io,” a sauma na gonetagane.

“Ka o dau cavuta talega e na veimataka?” a taroga na qasenivuli ni Lalai.

“Sega,” a sauma na gonetagane. “Au sega ni dau rere e na siga.”¹⁷

Na rerevaka na buto e sega ni dodonu me na ka ga ni veiuqeti ki na masu—siga se bogi.

Na masu vakavuvale e kaukauwa dina ka tiko dina na kena i gu. E na buto ni siga e na i ka II ni Valu Levu, e dua na bomu 500 na pauni a lutu e tautuba ni vale nei Brother Patey, e dua na tama gone sara mai Liverpool, Igiladi, ia na bomu a mani sega ni kacabote. A sa mate na watina ka mani susugi iratou taudua tiko mai na luvena e lima. A kauti iratou vata mai na luvena e na gauna dredre oqo ki na masu ni matavuvale. Eratou “masu kece … e na yalo lokumi ka gauna eratou sa masu oti kina, eratou kaya mai na gone: ‘Tata, e na sega na leqa. E na sega na leqa e na nodatou matavuvale e na bogi ni kua.’

“Ka ratou sa mani laki davo yani, vakasamataka mada, ni davo toka ga na bomu vakaitamera ya voleka sara toka ga e na matanikatuba ka veimama e laurai tu mai dela ni qele. Kevaka me a kacabote ke a vakarusa beka e vasagavulu se limasagavulu na vale ka vakamatea e rua se tolunadrau na tamata… .

“E na mataka ka tarava na … lewenivanua taucoko o ya era a tokitaki me rauta e vasagavulu kawalu na auwa ka sa qai mai kau tani na bomu… .

“E na nona lesu mai a taroga na fomani ni timi ni A.R.P o Brother Patey: ‘Sa qai cava beka e kune?’

“‘Mr. Patey, keitou yaco yani ki na bomu voleka ki na mata ni nomu katuba ka dikeva ni sa vakarau sara tu ga me kacabote, e na dua ga na gauna. E sega ni dua na ka e leqa kina. Keitou vakasamataka se cava e sega kina ni kacabote.’” Na veika mana e yaco ni ra masu vata na matavuvale.

Na iVakabula e vakasalataki keda me da dau masulaki ira era vakacacani keda.¹⁹ Na ivakavuvuli oqo e vakavuqa me dau sega ni nanumi e na noda masu. Na Parofita o Josefa Simici e kila vakavinaka sara. Na nona ile e tudei, na nona gagadre e savasava, kei na veivakalougatataki ni lomalagi e koyakoya tiko ga.

O Taniela Taila, e dua na itokani ni Parofita e nanuma lesu e dua na gauna talei: “E na gauna ya o William Smith kei na so tale era saqata sara na Parofita e Kirtland, au a lakova e dua na bose … ka a dabe vakatulewa kina o Josefa. Ni’u curuma yani na valenivuli ni se bera ni dola na bose ka raica cake na tamata ni Kalou, au raica na rarawa mai vuni yalona kei na wainimata ni turuma sobu mai na baluna. Sega wale ga ni dede sa laga sara na sere ka mani dolava o koya na soqoni e na masu. E sega ni matana mai vei ira na ivavakoso, ia, e dakuna mai ka tekiduru, matana ki na lalaga. Au kila ni oqo, a yaco me vunitaka na nona yaluma kei na wainimata.

“Au sa rogoca na turaga kei na marama me ra masu—vakabibi na turaga—mai vei ira na sega ni vuli kei ira na sega soti ni vuku, ki vei ira na vuku kei na gusumacala. E sega vakadua mai na gauna o ya me’u bau rogoca kina e dua na turaga me vosa vua na nona Dauniveibuli me vaka sara ga ni tiko o Koya ka vakarorogo tiko me vaka e dua na tama yalovinaka me vakarogoca na yaluma ni dua na luvena daucakacaka. O Josefa e na gauna ya e a tawa vuli, ia na masu ka a cabori talega e na vukudra o ira ka ra dusi koya ni sa mua tani ka lutu ki na ivalavala ca, ni na vosoti ira na Turaga ka na dolava na matadra me rawa ni rai vakadodonu. Na masu o ya, au tukuna, ki na noqu vakasama malumalumu, e tara na ivakavuvuli kei na gusumacala ni lomalagi. E sega sara na vakaraitaki vukivuki, sega na domoilevu me vaka e yalokatakata, ia e na domo ga ni veitalanoa, me vaka ga e dua na turaga ka talanoa tiko vei nona i tau. E kena irairai vei au ni kevaka me a kau tani na i lati, au rawa ni raica na Turaga ni tucake tu ka qarava tu mai na Nona dauniveiqaravi yalomalumalumu taudua kau se qai raica. E masu cecere duadua kau sa bau rogoca.”²⁰

Ni sa roro voleka tiko mai na auwa ni nona mate kei na Tucake Tale na iVakabula, a qai cabora na Nona Masu bibi e na Vukudra na tisaipeli kei na tamata kece ga. Ni sa oti na Nona vakacerecerei ka masulaki ira na iapositolo vei Tamana, sa qai masulaki ira kece ka ra na vakabauti Koya e na nodra vosa, ka masuti Tamana e na vukuda kece sara. E masulaka me da duabau kece sara me vaka e rau sa duabau o Koya kei Tamana, ka me vakadinata ko vuravura ni a talai mai vei Tamana.²¹

E sega tale ni dua na masu veilauti e bau cabori me vaka ka a solia na iVakabula vakataki Koya mai Kecisemani. E sudra tani mai vei ira na Nona i apositolo, tekiduru ka masu, “Tamaqu, kevaka ko ni sa vinakata, ni kauta tani vei au na bilo oqo: ia me kakua ni yaco na noqu lewa, me yaco ga na nomuni lewa.”²² E dua na tiki bibi ni noda masu me na vaka ga na iwalewale ni masu mai Kecisemani: “me kakua ni yaco na noqu lewa, me yaco ga na nomuni lewa.” Ni sa vakakina e da sa vakatusa na noda gumatua kei na vakarorogo ki na inaki ni Turaga ki na noda bula. Me vaka ni a kaya, “Kevaka dou sa tu vei au, ka sa tu vei kemudou na noqu vosa, dou na kerea na ka dou sa vinakata, ia e na yaco vei kemudou.”²³ Sa na dua na siga lagilagi vei keda kece sara ni da masu e na yalodei ka na, “kevaka eda sa kerea e dua na ka me vaka na lomana, sa rogoci keda ko koya.”²⁴

Au nuitaka ni gauna e da masu kina e na veisiga e da na nanuma me da kerea na veivakalougatataki ni Turaga me na tikoga kei keda kei na noda iliuliu lomani, o Peresitedi Gordon B. Hinckley. E sega ni dua e kila taucoko sara, oka kina o rau na nona daunivakasala, na bibi ni icolacola kei na levu ni nona itavi. Au vakadinadinataka ni dina oqo e na yaca i Jisu Karisito, emeni.