2002
Me Yaga Sara vei Ira na Wekana
Julai 2002


Me Yaga Sara vei Ira na Wekana

Au masulaki kemuni na gone tagane totoka mo ni na sega walega ni kilikili ka ciqoma na veiqaravi ni agilosi, ia o kemuni … mo ni na yaco mo ni agilosi dauveiqaravi e na nodra bula na tani.

Ni se gone tagane yabaki 27, e a lesi me bete o Wilford Woodruff e na Noveba 5, 1834. Ni oti ga e walu na siga a tekivu nona kaulotu yabaki rua e na iwasewase ni tokalauceva.1 E na dua na bogi o koya kei na nona itokani erau a vakaicili e na dua na matavuvale ka vakarautaki vei rau na buturara ni vale me nodrau idavodavo, ka vakamacalataka ni “sa rui dredre ni oti mai na kena taubaletaki e onosagavulu na maile ka sega na kana.”2

Erau taubaletaka e tinikarua na maile e na siga ka tarava e na tau ni uca me yacova na vale ni dua na tamata ka lewe ni ilawalawa ni Missouri. E a kaya o Brother Woodruff, “Keirau curu sara ga yani e na nodratou vakarau dabe sobu na matavuvale me ratou katalau. E na gauna o ya sa itovo tudei vei ira na kai Missouri me ra sureti iko mo kana veitalia era veimecaki vata kei iko; keirau sa mani sureti me keirau katalau, ka keirau marautaka na veisureti. E kila ni keirau Momani; vakarau sara tu ga me keirau kana, sa tekivu me vosavosaca baleti ira na Momani. E tu ekea e dua na veleti levu na tikitiki ni vuaka kei na yaloka, na ibini madrai e na dela ni teveli, ia na nona vosavosaca e sega ni tarova na neirau kana, na kaukauwa ga ni nona vosavosaca na kaukauwa ni neirau kana, me yacova ni sa sinai na kete ikeirau; oti keirau sa qai tucake mai na teveli, taura neirau isala, ka vakavinavinakataka na keirau ikatalau. Na iotioti ni ka keirau rogoca o ya ni se vosavosaca tikoga. Au sa nuitaka na Kalou ni na sauma vua e na keirau ikatalau.”3

Ni mai cava na imatai ni yabaki ni nona kaulotu e a railesuva tale nona a “lakova e tolu na udolu, rua na drau vasagavulu ka walu na maile, vakayacora e dua na drau vitusagavulu na soqoni, [ka] papitaisotaka e vasagavulukatolu na tamata.4

E na nona imatai ni kaulotu ki na iwasewase ni tokalauceva e a sala muria e rua na kaulotu leleka ki na Fox Islands toka vakatikitiki e na baravi kei Maine,5 ni oti o ya e rua na kaulotu veitaravi ki Igiladi.6 E na iotioti ni nona kaulotu ki Igiladi, e na 1840, e a vakaraitaka ni, “mai na veivakalougatataki ni Kalou,” e a vakaitavitaki koya e na nodra kau mai e sivia na dua na udolu walu na drau na tamata ki na Lotu e na loma ga ni walu na vula.7

E vakadinadinataka vakaikoya o Wilford Woodruff na vosa yalayala ni Vola iMomani, “Ia na vakabauta ga sa solia kina na Kalou na kaukauwa vua na tamata me kitaka na cakacaka mana e vuqa, me vukei ira kina na wekana.”8 Kemuni na taciqu gone tagane e na Matabete iEroni, me’u na taleva lesu tale vei kemuni ni Tamada mai Lomalagi e sega ni vinakati iko walega mo vinaka, ia mo cakava e so na veika vinaka, mo veiqaravi ka vakalougatataka kina na nodra bula na tani, ka yaco mo yaga vei ira na wekamu.

E na Kosipeli nei Luke eda wilika kina “A sa tubu cake ko Jisu e na vuku, kei na yagona talega, a sa vinakati koya vakalevu cake tikoga na Kalou kei ira talega na tamata.”9 Me baleta noda vakasaqara na matau vakavuravura okati kina noda yaco me da vaka na iVakabula, ia o keda talega, e dodonu me da tubu cake e na vuku kei na tubu cake vakayago talega, a sa vinakati koya vakalevu cake tikoga na Kalou vata kei ira talega na tamata.

Na itavi qaravi vata ni kuoramu ni matabete kei na Cokotivata ni itavi qaravi vata kei ira na gone yalewa, e na kena gauna ka masulaki na ituvatuva qai veivosakitaki e na matabisopi ni komiti ni itabagone,10 e na vukei ira yadua na gone tagane kei na gone yalewa me ra tubu e na vuku e na nodra rawata na kena taleitaki vakauasivi na ivolanikalou kei na nona vosa na parofita bula, ke vakaitavi e na Cokotivata ni itavi qaravi vata me ra wili vata kei “na ka kecega e vinaka, na ka e totoka, se rogo vinaka se daudokai.”

Na veivakasalataki ni matabisopi ni komiti ni itabagone e vakarautaka talega e dua na veituberi yaga vakalevu e na dua na itabatamata era na veiliutaki e na gauna mai muri ka ra na vulica me ra cakacaka vata vakaukauwa e na veimatabose.

O ikemuni na gone tagane o ni na tubu cake me balavu ka kaukauwa vakayago e na nomuni vakaitavi e na danisi, qito, kei na taucoko, veisisivi e na qito vakaveitokani vakayacori mai na veimaliwai vinaka vakadauqito dina. O ni na tubu ka lomana na Kalou e na nomu vakaogai kemuni e na kena vakasaqarai na itukutuku ni matavuvale, vakayacori na nodra papitaisotaki e na valetabu na noda kawa era sa mate, me yaco mo nidua na dauveituberi vakavuvale yalodina, dau samaka wasoma na valenilotu, veisiko e nodra vale na malumalumu, ka veivuke e na kena vakarairaivinakataki na itikotiko. Ni o sa cakava oqori, o sa na vakaraitaka tiko na ivakasala nei Penijamini na tui ni “ko ni sa qaravi Koya tiko na nomuni Kalou, e na nomuni qaravi ira tiko na wekamuni.”12 Na iliuliu ni itabagone vuku e na lailai nona vakabibitaka na itavi qaravi vata ni kumuni ilavo ka na vakabibitaka vakalevu cake sara na soli ni veiqaravi vei ira na tani.

O ikemuni na gone tagane o ni na tubu ka lomana na tamata ka yaco mo na vakavakarau vakavinaka e na kaulotu, vakamau kei na cakacaka e na gauna mai muri e na nomu sa vulica tiko na veimataqali cakacaka ka vakatubura cake na vakabauti koya vakaikoya ka basika mai e na vakaitavi e na vosa, vakaitavi e na vakatakarakarataki ni qito, kei na vakaraitaki ni taledi.

Na itavi qaravi vata ni noda itabagone e dodonu me raitayaloyalotaka noda vakabauta ni “sa sucu na tamata me rawata na marau,”13 ka sa dodonu me da lomadonu ka wasea na marau o ya vata kei ira na tani. Sega soti ni dede noqu a sotava e dua na marama mai na Tokalau ka sa vakaitikotiko nikua e na Salt Lake Valley. E marama daulotu ni dua tale na lotu Vakarisito, au a qai mani taroga se marautaka vakacava na bula veimaliwai kei ira na Yalododonu Edaidai. E kaya: “Keirau veimaliwai vinaka kei na noqu lewenivale; ia au lomaleqataka ga na luve ikeirau yalewa yabaki tinivakacaca. E na veiyakavi ni siga Vukelulu taucoko me rauta toka na vitu na kaloko e vica na gone yalewa era dau lako vata taucoko tiko ki na dua na vanua, e sega vakadua ni ra bau tu vakadua e na dua na gauna ka sureta na luve ikeirau yalewa yabaki tinikava me ra bau gole vata tu.”

Au a kaya, “Noqu daulomani, sa nomu siga kalougata nikua; au sa tu oqo e na dua na itutu me’u walia kina na leqa oqori.” E a solia mai vakarawarawa na yaca ni luvena yalewa kei na nona itikotiko, ka mani keitou veitaratara sara kei rau na peresitedi ni iteki, kei na qasenivuli liu ni semineri.

O ira eda tiko veivolekati kei ira noda itokani era luvena na Tamada mai Lomalagi dauloloma ka gadreva tu me ra lesu kece yani Vua. E rawa li vei keda na vakacegu ni ra sega ni tiko taucoko na lewe ni noda kuoramu e na mataka ni Sigatabu? Au vakadeitaka ni rawa vei keda me da soli keda yani ka sureti ira ki na itavi qaravi Cokoti vata kei ira noda Gone Yalewa kei na Gone Tagane, e na semineri, e na veikalasi ni wilivola ni Sigatabu, kei na soqoni ni sakaramede.

E na nodrau a ciqoma na Matabete i Eroni o Josefa Simici kei Oliver Cowdery e na ruku ni liga ni tucaketale o Joni na dauveipaitaisotaki, e a soli vei rau “na kaukauwa kei na lewa ni ilesilesi oqori; io na nodra cakacaka na agilosi dauveiqaravi,”14 sa vaka talega kina o iko e na nomu a tabaki. Sa noqu masu o ikemuni na gone tagane totoka o ni na sega walega ni kilikili mo ni ciqoma na agilosi dauveiqaravi, ia o kemuni, me vakataki Wilford Woodruff, o ni na yaco mo ni dua na agilosi dauveiqaravi e na nodra bula na tani e na nomuni vakayacora nomuni cakacaka e na vakabauta na “cakamana cecere” ka yaco kina me dua na kena ka “yaga vakalevu” vei ira na wekamu.

O Setani e na vakayalia na nomu vakabauta ka vakayalia talega na nomu kaukauwa ni matabete me cakava na cakamana cecere, ia na Tamada Vakalomalagi dauloloma e sa vakarautaka vei iko na veitaqomaki vakalou … na isolisoli ni Yalo Tabu. E na imatai ni wase ni Vola i Momani eda kila kina nona wilika na ivolanikalou o Liai “sa vakasinaiti e na Yalo ni Turaga.”15 E a qai yalataka o Nifai vei keda e muri ni gauna eda sa “tugana ki lomamudou na vosa i Karisito … na vosa i Karisito sa tukuna vei [keda] na veika kece [me da] kitaka.”16

O rairai sotava tiko beka na vakatulewa me baleta na nomu kaulotu, nomu cakacaka e na gauna mai muri, kei na, ka me yaco, na vakamau. E na nomu wilika tiko na ivolanikalou kei na masu ni veiliutaki, e na sega beka ni o raica na kena isau me volai tu vakavosa e na draunipepa, ia ni o sa wilika o na ciqoma na vakasama kilai tani, kei na veivakauqeti, ka me vaka sa yalataki, na Yalo Tabu “e na vakaraitaka vei kemudou ko koya na veika kece mo dou kitaka.”17

O Setani e na vinakati iko mo solia nomu galala ni bula savasava ki na veimataqali ituvatuva ni itovo o dau vakamanamanataka, ia na Tamada Vakalomalagi dauloloma e a yalataka vei iko mai vua Nona parofita, Aisea, mai na lolo e na yalodina, mai na nomu vakamalumalumutaka nomu viakana vakayago, o Koya e na vukei iko “:mo dou sereka na ivesu sa sega ni dodonu” ka “luvata na ikaukau bibi.”18 Vakadinadinataka vakataki iko na yalayala o ya mai na lolo. E dodonu me da lolo ni bera ni rawa me da vakasavasavataki. Na lala vakayago e dau yacovi keda mai na lolo e na veivuke e na kena soli vei keda na vanua vakayalo eda gadreva me da ciqoma kina na taucoko ni kosipeli. Na vakarokoroko e liu taumada mai na vakarokoroko.

Na vulici ni ivolanikalou kei na lolo, ni liu taumada qai muria na masumasu e ka dina ni rawa “me veisautaka na bogi me siga.”19 Na bula taucoko nei Parofita Josefa Simici e vakaraitaka na kaukauwa ni masumasu kei na vakayacori ni yalayala ni Turaga “ia kevaka ko sa gumatua e na masu, e na vakatakilai vei iko e vuqa na ka.”20 E dua na ivakatakila bibi o na raica sa ikoya na titobu ni nomu vakayarayarataki ira vakacava na nodra bula o ira na tani ka ra sa lakosese. E na kena caka oqori, e sa dodonu me da nanuma na ivakasala vuku nei Peresitedi Hinckley: “Na Yalo Tabu sa ikoya na iVakadinadina ni Dina, ka rawa ni vakavulica na tamata e na veika era sega ni rawa me ra vakavulica ki na dua tale.”21

E vakadeitaka o Peresitedi Gordon B. Hinckley ni veitokani vinaka e dua na idola ni veivakayarayarataki ka maroroi ira na curuvou kei na nodra tauri lesu tale na sa malumalumu, e na gusumamaca nei Robert Browning e a vakamacalataka kina na kena rawa vakacava na ka qo:

… Au a digitaki beka vakataki iko

Au na vakavolivoliti au e na loloma, kei na tubu

A nodra itatarovi na wekaqu; e dodonu me vakakina

Dredre vei au me’u sega ni rawata, ka qarauni

Mai vei ira na itokani malumalumu ka ra colata na noqu leqa.22

E na nona sa qase, vata kei na nona itutu vakaperesitedi ni Lotu, e a vakatura o Wilford Woodruff “E sega na kedrau duidui kevaka e dua na turaga e Bete se iApositolo, kevaka e vakalevutaka nona ilesilesi. Na Bete e taura tu na idola ni veiqaravi ni agilosi. E se sega ni bau vakadua e na noqu bula, me vaka e dua na iApositolo, Lewe Vitusagavulu, se italatala qase, me tu vei au na veitaqomaki levu duadua ni Turaga me vakatautauvatani kei na noqu taura tu na ilesilesi ni dua na Bete. Na Turaga e vakatakila vei au e na raivotu, mai na ivakatakila, kei na Yalo Tabu, e vuqa na veika ka ra tuvani tu e mataqu.”23

Kemuni na gone tagane na taciqu lomani. Sa noqu masu me o keda vakayadua, mai na noda vakabauta, eda na vakayagataka na noda kaukauwa ni matabete ka cakacakataka na cakamana cecere mai na kena wasei na kosipeli ka qaravi ira na tani, ka yaco kina me dua na ka yaga vakalevu vei ira na tani, e na yaca i Jisu Karisito, emeni.

Idusidusi

  1. Matthias F. Cowley, Wilford Woodruff: History of His Life and Labors (1909), 47.

  2. Ibid., 50.

  3. Ibid., 50.

  4. Ibid., 58.

  5. Ibid., 70–86.

  6. Ibid., 99–128; 114–128; 129–146.

  7. Ibid. p. 119.

  8. Raica Mosaia 8:18.

  9. Raica Luke 2:52.

  10. Church Handbook of Instruction, Book 2, Priesthood and Auxiliary Leaders, pp. 318–319.

  11. Raica yavu ni Vakabauta 1:13.

  12. Raica Mosaia 2:17.

  13. Raica 2 Nifai 2:25.

  14. Raica V&V 13:1.

  15. Raica 1 Nifai 1:8–12.

  16. Raica 2 Nifai 32:3.

  17. Raica 2 Nifai 32:5.

  18. Raica Aisea 58:6.

  19. “Ko A Masu Li?” Hymns, No. 140.

  20. Raica V&V 42:61.

  21. Gordon B. Hinckley, “The Father, Son, and Holy Ghost, Liahona, Ma. 1998, 8.

  22. “Paraselsus,” in The Poetical Works of Robert Browning, 2 Vols. (1902), 1:25.

  23. “Discourse,” Millennial Star, 5 October 1891, 628–29.