Galala mai na iColacola Bibi

Elder Richard G. Scott

Mai na Kuoramu ni Apositolo Le Tinikarua

E dodonu mo vakabauta ni sa solia na Nona bula na iVakabula me rawa kina vei iko mo kitaka na veisau e vinakati ki na nomu bula, veisau ka na kauta mai na vakacegu.

E lewe levu vei kemuni ka colata voli na icolocola bibi ka sega na betena mo ni dolava na yalomuni me rawa ni vakabulai kemuni na Turaga. Sa noqu masu ni na vakaukauwataki kemuni na itukutuku oqo mo ni vakila na veivakauqeti ni Yalo Tabu mo ni vakayacora na veisau oqori ka na tuberi kemuni mo ni galala mai na veivakabobulataki ni icolacola. E sa yalataka na iVakabula, “Au na … vakamamadataka na icolacola dou sa vakacolati kina, mo … dou kakua ni vakila … ; au na kitaka oqo … mo dou na kila vakaidina kina ni sai au, na Turaga na Kalou, ka’u sa dau talevi ira na noqu tamata era sa vakararawataki.”¹ Au na vosa taumada vei kemuni ka vakararawataki baleta na nomuni digidigi cala, ka’u na qai solia e so na vakatutu vei kemuni ka rarawataka na veika era cakava na tani vei kemuni.

E a dabe veibasai toka vei au ena desi e dua na turaga ka sa yalolailai sara, na uluna e cuva toka e ligana, ka tagi vakalevu mai na kena sa na sega ni tarovi rawa na ka ena yaco ena vakacacani vakawasoma ni ivakaro ni Kalou. E yaluma: “Au sa sega ni kila na cava me’u kitaka. E sa bikai au mai na veika kece. Au sa oca mai na dro mai na noqu leqa. E sa sega na vakacegu, sega na marau. Ni’u masu, e sega ni dua e vakarorogo. A cava na betena?”

E dua na gauna balavu na noqu kilai koya. Ko irau na nona itubutubu kei na so tale era a tovolea me ra soli ivakasala vua ka sega ni rawa. Baleta na nona digidigi, e sa yali kina vei koya na dina me a vukei koya. E se sega ni tea na vakabauta na Turaga se ena kaukauwa ni masu. Na nona lewa e yavutaki mai na ka e vakaceguya vakatotolo na nona gagadre. E vakalecalecava na leqa se lasutaka na veika e baleta. E veicakayaka na nodrau lomasoli na nona itubutubu kei na itokani me saga me walia vakatotolo ka vakarawarawa na bolebole. E sega ni bau vakasamataka na ka ena yaco baleta na digidigi nikua ena bula ni mataka.

Ena rarawa ni yaloqu me baleti koya, au vakila ni sega ni raica rawa o koya na vuravura ena kena itutu dina—a vanua ni reki kei na marau, na veiwekani dina ka baleta na vakabauti Jisu Karisito kei na talairawarawa ki na Nona ivakavuvuli ena sureta na Yalo Tabu me vukei keda me da dau digidigi dodonu. E bula o koya ena dua na lomanibai ka veiliutaki kina na lewa kaukauwa nei Setani. E a sega ni muria na ivakasala vinaka baleta na nona vuravura e sega ni raica rawa o koya se me na cakacaka rawa vakacava vei koya. Na vuki vakatani ni ka e raica baleta na bula e ka dina vei koya. E a buli ena nona soli koya ki na veitemaki qaseqase ni “Lako yani. Tovolea mada. E sega ni dua ena kila. Oqori na nomu bula. Bulataka ena sala ko vinakata. E sega ni rawa ni ra vakaukauwataki iko. E tiko na nomu galala.”

Na veivakauqeti oqo kei na veitemaki ni ka tabu e kauti koya sobu na sala ka rairai vakavure vakasama qai totoka. E a kauti koya yani na bele ni ua ni ca ka sega ni tarova rawa me yacova ni sa viritaki koya yani vakaloloma me rau sota kei na Kalou ka tarogi ena nona ivalavala. Oqo e kauta mai na yaluma, veivutuni kei na rarawa. Qai vakarautaka tale ko Setani e so na idusidusi: “E sega ni dua na sala lesu. E vinaka mo cakava tikoga na ka o sa cakava tiko. E maumau mo tovolea mo veisau.” Baleta na nona ivalavala ca, e sega ni raica rawa e dua na sala me lako tani mai kina mai na nona sega ni rawata. Ena sega ni raica rawa na iyaya vakamatai e gadrevi me baleta e dua na bula vou ena vanua e tiko kina oqo. Na vakaciriloloma ni yalani ni nona vuravura e a yaco baleta na vakacacani ni lawa ni tawamudu, ka uqeta na gagadre ni saumi vakatotolo.

Ko bau raici iko ena dua na ka tautauvata kei na veika sa yaco oqo? Ko sa bau cakava e so na ka ko qai diva mo a se sega ni cakava? E dredre li vei iko mo raica e so na sala me walia na nomu leqa? E vaka li me tiko e dua na icolacola bibi ni vakasama, ka dau tikoga e kea veitalia na kaukauwa ni nomu via kuretaka laivi? Ena ruku ni igu ni yavala kaukauwa ni loma se dua na ka e vakatubu katakata e rawa ni yaco vei iko e so na gauna vakanomodi ni vakanananu ka dau lako mai, ko vakila ni nomu bula e sega ni ko koya na ka ko a vinakata me vaka kina. Ko na rairai via vosa kudrukudru e matana levu ni ra sa laivi iko, na nomu itokani ka vakatalega kina na Kalou, ia ena gauna ni railesu vakaidina ko qai kila ni sa iko sara ga ko laivi ira. Isa, yalovinaka, lewa oqo mo kunea na sala lesu ki na vakacegu kei na marau lagilagi ka rawa ni sosomitaka na totolo ni marau ni valavala ca ka na muria mai na vutugu kei na galili. Ko sa vakadeitaka na ka e vakavulica na ivolanikalou: “o na sega ni kune marau ena nomu ivalavala ca.”² Rawata na marau levu ena gauna oqo mai na dua na bula savasava ka vakaibalebale.³

Au kila ni rawa mo dro mai na lewa kaukauwa ni vunica, kei na sinucodo rerevaki ka vesuka na nomu bula. Na vakacegu ko ya ena gadrevi iko mo taura e dua na iwali ka viavia duatani sara mai na veika ko vakila yadua ena gauna oqo. Ena gadreva vei iko mo cakacakataka na nomu vakabauta e dua na Tamada mai Lomalagi ka lomani iko. Ko na sega beka ni kila na kena ibalebale oqo, e dodonu mo vakabauta ni a solia na Nona bula na iVakabula me rawa kina vei iko mo kitaka na veisau e vinakati ki na nomu bula, veisau ka na kauta mai na vakacegu kei na rawata veivakaisini ka dau vaka mo sega ni rawa ni yacova. Vakabauta ni ko rawa ni vorata na itikotiko vakaloloma ko bula tiko kina ena nomu vakabauta ni tiko tale e dua na sala vinaka. Mo qara na nodra veivuke tale e so ka ra kila ka bulataka na sala vinaka, ko ya dina ga ni ko sega ni se raica oqo. Oqo ena gadreva vei iko mo vulica ka talairawarawa ki na ivakavuvuli ni Turaga. Ni ko sa soli iko taucoko ki na veisau ko ya, ko na kunea ni sega soti sara ni dredre me vaka na kena irairai oqo.

Na isau ni valavala ca mosimosi e nakiti me okati ena nona ituvatuva ni marau na Tamada mai Lomalagi mo kakua kina ni muria na sala ni leqa ena bula. Na tamata ivalavala ca ena sega walega ni sotava na rarawa ena bula oqo, baleta na ivalavala ca ka sega ni vosoti ena vakatutusa dina ena vakavuna na rarawa levu mai na daku ni ilati.⁴

E sasaga vakaukauwa ko Setani me vakaraitaka na dina vua e dua ni ivalavala ca e rawa me vunitaki mai vei ira na tani, ia sa ikoya ka vakavuna me ra vakaraitaki mai ena veivakamaduataki. Na nona inaki me ra vakabobulataki na luve ni Kalou. Na nona veiveretaki, veitemaki kece e kena inaki na vakacacani ni tamata yadua. O ikeda yadua eda gadreva tikoga me da veivutuni ka talairawarawa me rawa kina vua na isolisoli ni iVakabula me vakaceguya na tarogi ni lewa dodonu me baleta na veicala lalai eda vakayacora se na noda sega ni kitaka na ka e dodonu me da kitaka.

Ena taura vei Koya na iVakabula na ka ena yaco ena nomu veivutunitaka na nomu ivalavala ca ena gauna oqo. Kevaka e sega, ena yaco na gauna mo na vakararawataki ena vukudra.

Raica na nomu bisopi. Ena vakaraitaka vei iko na sala ni veivutuni ka na vukei iko mo vakayacora vakakina. Ni ko masu ka cakacakataka, ko na tuberi vei ira tale e so ka ra na tokoni iko.⁵ Na veivutuni e ikabakaba ni veivakasavasavataki. E ka dredre, ia e tiko na kena itinitini, e dua na itinitini lagilagi vata kei na vakacegu kei na veivakabulabulataki ni veivosoti kei na veivakurabuitaki ni dua na itekitekivu vou. Na tusanaki ni cakacaka tawa dodonu e sa dua na ikabakaba bibi ia e se sega ni veivutuni taucoko. Na nomu bisopi ena vakamacalataka vakavinaka na cava mo kitaka. Au na tukuna e rua na iwalewale ni veivutuni ka na kauta mai na kaukauwa ni veivakabulai levu. E dua e kune ena Nona vosa na iVakavuvuli:

“Koi au na Turaga au sa sega sara ni vakadonuya na ivalavala ca;

“Ia, ko koya sa veivutuni vakaidina ka muria na vunau ni Turaga ena vosoti.”⁶

E vakadeitaka na ivolanikalou o ya ni sega ni vakadonuya na ivalavala ca na Turaga ia ena vosota na vakatutusa ni tamata ivalavala ca baleta na Nona loloma dodonu. E vakavulica talega ni sega walega ni bibi na kena maroroi na ivakaro ko sa voroka, ia ena talairawarawa ki na ivakaro kece ko na rawata na ikuri ni kaukauwa kei na veitokoni ena cakacakataki ni veivutuni.

E dua tale na tikina bibi ni veivutuni na kena kilai na Nona itavi na iVakabula ena vuku ni Nona Veisorovaki. Sa ikoya gona na Veisorovaki oqori ka vakarawarawataka na veivutuni. Ena nomu masu ka vakananuma na itavi nei Jisu Karisito ni nomu iVakabula ka Dauniveisorovaki, ko na rawata na veivakauqeti kei na veicuqeni levu me vukei iko ena nomu veivutuni. Muria na ivakaraitaki oqo nei Alama:

“Raica … sa kani au na yaluma kei na rarawa; ia au sa qai masuta na Turaga ko Jisu Karisito me yalololoma vei au, ka sa bokoci kina na noqu ivalavala ca. Ia ni’u sa masu Vua, sa vakacegu kina na yaloqu

“… Au sa tukuna vei iko na ka oqo mo vuli mai kina, ia mo kila talega … ni sa rawa walega na bula ena vuku iKarisito. Raica sa ikoya na vu ni bula kei na rarama kei vuravura.”⁷

O na vukei ena nomu vulica na ivakamacala totoka me baleta na gagadre ni veivutuni kei na sala e rawa ni rawati mai kina me vaka e a vakasalataka kina ko Alama na luvena ivalavala ca, ko Korianitumu, ena iVola i Momani.⁸ Ena vuku ni veivakabauti ena Yavu ni Marau mai na Nona levu na iVakabula me vakacavara kina na Nona yalayala, na butobuto ni ivalavala ca e rawa ni kau laivi kei na marau ni dua na bula kilikili e soli lesu tale mai kei na nodra veivakadinati na noda dau lomani, ni rawati ena sala ni Turaga. Kakua ni bilitaka e dua me baleta na nomu cala. Yalomalumalumu ka veivutuni, ni sa volai, “A sa vakacabori Koya me isoro ni ivalavala ca, me vakayacori kina na ka sa tukuni ena vunau vei ira sa yalo raramusumusu ka bibivoro; raica sa sega ni duatani tale sa rawa me vakayacora na ka sa tukuni ena vunau.”⁹ Yalovinaka ka lewa mo veivutuni, oqo.

Ko dreketa tiko beka e dua na icolacola bibi ni mavoa mai na dua ka vakacacani iko sara vakaca. Na nomu sauma na cala oqori e sa veivukiyaka beka na ka ko kila o koya gona o vakabauta kina mo waraka nona mai kere veivosoti na turaga se marama me lako tani kina na mosi. E vakamacalataka na iVakabula ni sega ni ko koya oqori na gaunisala ena Nona vakarota:

“Raica, au sa kaya vei kemudou, mo dou veivosoti vakai kemudou; ia ko koya sa sega ni vosota na wekana ena nona cala ena cudruvi koya na Turaga; raica sa ivalavala ca vakalevu cake ko koya.

“Ia, koi au na Turaga, au na vosoti ira ga ka’u sa lewa, ia ko ikemudou sa kilikili mo dou vosota na tamata kecega.”¹⁰

Kakua ni dreketa tale tiko na icolacola ni cudru. Kerea vakaidina na veivosoti vei koya e vakayalocataki iko, kevaka mada ga o vakila ni ko sega ni cala. Na sasaga oqori ena kauta mai vei iko na vakacegu ka na rawa me tekivu kina na veivakabulai mai na lecaika bibi.

Ke ko galala mai na ivalavala ca bibi kua ni ko vakararawataki wale tu ga ena ka ena yaco baleta na ivalavala ca ni dua tale. Ena nomu itutu vaka radinivale, iliuliu ni vale, itubutubu kei na dau lomani, e rawa ni ko lomana e dua ka sa vesuki ena ivalavala ca. Ia mo kakua ni taura vakataki iko na icolacola ni cakacaka oqori. Ni ko sa vakayacora na veika mo vukea kina e dua ko lomana, biuta na nomu icolacola ena yava ni iVakabula. E sa sureti iko ko Koya me rawa ni ko galala mai na leqa sega ni vakaibalebale kei na yalobibi.¹¹ Ena nomu cakava oqo, e sega walega ni ko na kune vakacegu, ko na vakaraitaka na nomu vakabauta na kaukauwa ni iVakabula ena nona luvata na icolacola ni ivalavala ca mai vua ka dau lomani ena vuku ni veivutuni kei na talairawarawa.

Vei kemuni ka vakamavoataki ena ivalavala rerevaki ni veivakacacani. Vakacacani ni vakasama, ni yago se veivakasaurarataki ni duavata ka rawa ni vakavuna na bibi ni veika e yaco vakavo ga ni vakabulai mai vua na Turaga. E rawa ni okati kina na rere, yalobibi, cala, sevaki koya vakaikoya, kei na tiko e ra ni lailai ni veivakabauti vei ira na tani ka na vakavuna me sega ni rawa ni ko vakabulai. Na nomuni vakacacani e yaco mai na nona vakasaga e dua tani tale na nomu galala ni bula savasava. Sa vakarautaka kina na Turaga na sala me rawa kina me vakamalumalumutaka na ka ena yaco ena veivakarusai ni veivakacacani. Na veivukei e rawa me tekivu ena veituberi ni itubutubu, vakaitutu ena matabete, kei na gauna e gadrevi kina, na veivuke mai vei ira na kenadau ni veitabana ni veivukei. Ia, e sega ni ganita mo vakasalataki tiko ena nomu bula. Na bula taucoko e lako mai na nomu vakabauti Jisu Karisito kei na Nona kaukauwa kei na Nona cecere, ena vuku ni Nona Veisorovaki, me vakabula na imacamaca ni veivakacacani e vakayacori vakatawadodonu. Ko na raica ni na dredre mo vakabauta baleta na ka o vakila tiko. Au sa vakadinadinataka na Nona vakabula na iVakabula e vuqa na kisi vakadomobula ni veivakacacani ena sala ko ya. Vakasamataka na kaukauwa ni Veisorovaki.¹² Masu mo kila me na vakabulai iko vakacava.¹³ Vaqara na veivuke ni nomu bisopi me rawa kina vua na Turaga me vagalalataki iko mai na dua na icolacola ko a sega ni tekivuna.

Me’u tinia, ke ko dau vakila na veivakauqeti mo galala mai na icolacola ko a vakavuna se so tale e vakavuna, na veivakauqeti kece oqori e veisureti mai Vua na Dauniveisorovaki. Cakacakataka sara ga oqo. E lomani iko ko Koya. E solia na Nona bula mo rawa ni galala mai na icolacola. Ena vukei iko ko Koya mo cakava. Au kila ni tu Vua na kaukauwa me vakabulai iko. Tekivu sara ga oqo. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.