Koroboki Aika Tabu
Kabwarabwara ae Kimototo ibukin Ana Boki Moomon


Te Kabwarabwara ae Kimototo ibukin Ana Boki Moomon

Ana Boki Moomon bon te rongorongo ae tabu ibukiia te botanaomata i Amerika ngkoa ao e koreaki i aon bwaatua aika taian biti. Bwaai are a reke mai iai kanoan te rekoti aio a irianaki ma aika kaotaki ikai:

  1. Ana Bwaatua Nibwaai, aika uoua aekaia: bwaatua aika a uarereke ao bwaatua aika a bubura. Bwaatua aika a Uarereke a katauaki iai bwaain te maiu n tamnei ao te mwakuri ni ibuobuoki ma aia reirei burabeti, ao angiin kanoan bwaatua aika a buubura bon taekan kanoan maiuia aomata ake a taekinaki (1 Nibwaai 9:2–4). E ngae n anne, man ana tai Motiaea, ao a taekinaki naba bwaai aika a kakawaki ibukin te maiu n tamnei i nanon bwaatua aika a buubura.

  2. Ana Bwaatua Moomon, aika kanoana bon kakimototoan rongorongo ake a koreaki iroun Moomon man ana bwaatua Nibwaai aika a buubura, ma kabwarabwara aika a rawata. I nanon naba taian bwaatua aikai bon reitan ana rongorongo Moomon ma rongorongo aika a karinaki iroun natina ae Moronaai.

  3. Ana Bwaatua Ita, are a taekinaki iai rongorongoia Iaretaite. E kakimototoaki te rongorongo aio iroun Moronaai, are e a karin naba oin ana kabwarabwara ao e boota te rongorongo aio ma te rongorongo ae tabangaki i an te atu ae “Ana Boki Ita.”

  4. Taian Bwaatua aika Buraati, aika a uotaki irouia ana botanaomata Riaai mai Ierutarem n te ririki 600 I.K. Kanoana bon “ana boki Mote aika nimaua, … ao rongorongoia naba Iutaia man moan rikin bwaai, … ni karokoa moan ana tautaeka Tetekia, uean Iuta; ao aia taeka ni burabeti naba burabeti aika a tabu” (1 Nibwaai 5:11–13). A mwaiti taian anaitaeka man bwaatua aikai, aika a taekin ana koroboki Itaia ma burabeti riki tabemwaang man te Baibara ao burabeti aika a aki oti n te Baibara, ae a oti i nanon Ana Boki Moomon.

N Ana Boki Moomon bon iai tebwi ma nimaua oin mwakoro i nanona, aika a ataaki bwa boki, ae aranaki n aran te aomata are e koroi, ma ti teuana ae kaokoro. Te moan mwakoro (taian boki aika onoua mai moana, n toki n Ana Boki Ominai) a rairaki man Ana bwaatua Nibwaai aika uarereke. I marenan ana boki Ominai ma ana boki Motiaea bon taeka aika a karinaki ae e aranaki bwa Ana Taeka Moomon. Taeka aika a karinaki aikai a tomai taian rongorongo ake a koreaki i aon bwaatua aika a uarereke ma rongorongo ake a kakimototoaki iroun Moomon man bwaatua aika a buubura.

Te kabanea n abwaabwaki ni mwakoro, man Motiaea ni karokoa Moomon mwakoro 7, bon rairan kakimototoan rongorongo iroun Moomon man ana bwaatua Nibwaai aika a bubura. Te kabanea ni mwakoro, bon man Ana boki Moomon mwakoro 8 ni karokoa tokin te boki, a koreaki iroun natin Moomon ae Moronaai, are ngke e tia ni korea rongorongon maiun tamana, ao e karaoa kakimototoan rongorongoia Iaretaite (ae ana boki Ita) ao rimwi riki e a karina te mwakoro ae e ataaki ngkai bwa ana boki Moronaai.

Tao n uakaan ma te ririki ae 421 N.K., Moronaai, ae te kabanea ni burabeti mai i buakoia Nibwaite, ae te tia koro rongorongo, e a kaina te rongorongo ae tabu ma ni karaba ibukin te Uea, bwa e na manga kaokaki ni boong aika kaitira, n aron are e taekinaki ni bwanaan te Atua rinanoia Ana burabeti ni kawai. N te ririki 1823 N.K., Moronaai aio, are e riki ngkanne bwa te aomata ae e a tia ni manga kautaki, e a kaoti nakon te Burabeti ae Iotebwa Timiti ao e anganna taian bwaatua ake a korobokiaki

Ni kaineti ma te boki aei: Te iteraniba ibukin atuuna are te oi, are i mwaain raoi te iteraniba ibukin kanoana, e bon anaaki man bwaatua ao bon mwakoron te koroboki ae tabu. Taian kabwarabwara ake aki taibinaki n te manrara, n aron are n 1 Nibwaai ao i mwain raoi Motiaea mwakoro 9, bon mwakoron naba te koroboki ae tabu. Kabwarabwara n te manrara, n aron are n atuun mwakoro, bon tiaki taian oi nakon te koroboki ma bon taian bwai n ibuobuoki n te kamatebwai ibukin kanakoraoan te wareware.

Tabeua kairua aika uarereke ni kanoana a tia ni reitinako ni booki aika boretiaki n taai aika nako n Ana Boki Moomon are e otinako n te Ingiriti. Iai n te boki aei kaetana ake a tara n riai ibukin katiteboan kanoana ma koroboki ake i mwaain boretiakina ao bokina ake a moan boretiaki ake a katauraoki i mwaain boretiakiia iroun te Burabeti ae Iotebwa Timiti.