iKalawa 5

Vakatutusa

iVakavuvuli Bibi: Tusanaka na ituvaki dodonu ni nomu cala ki vei iko, vua na Tamamu Vakalomalagi ena yaca i Jisu Karisito, ki vei ira ka taura tu na lewa dodonu ni matabete, kei vua tale edua.

Ai vakatakilakila tudei kilai levu vei ira era a vakaleqai mai na itovo veivakatotogani sai koya e dua na yalo ni tawasei koya tani mai vei ira na tamata. Ni keimami maliwai ira edua nai lawalawa se keimami caka itaviqaravi tiko, eso edau vakila kina nira okati, ia o keimami a vakila ni keimami sega ni ciqomi. Ni keimami lako mai ki na soqoni ni veivagalalataki, keimami sa tekivu me lako tani mai na neimami tawasei keimami tu vakayalo, mai na vanua sara ga ka dau susugi kina na veivakatotogani. Taumada, e vuqa vei keimami a dabe tu ga ka vakarorogo, ia keimami a qai vakila e muri na doudou me vosa, ka veiwasei. Ia, keimami a maroroya tikoga vei keimami e vuqa sara na ka—na veika lolovira, na ka e veivakamaduataki, na veika vakamosiyalo, kei na veika e vakavuna me keimami rawai vakarawarawa.

Keimami a vakayacora na vakadidike matata ena yalodina e nai ka 4 ni kalawa, ia o ya e dua na ka lo ga ni tamata yadua. Keimami a biu taudua tu vata kei na madua ni neimami bula ni veigauna sa oti. Ena neimami sa qai taura nai ka 5 ni kalawa, keimami sa qai rawa ni sereki keimami kina mai nai vesu ni veivakatikitikitaki, ka rawata e dua na itovo ni vakasama vou me baleti keimami kei na neimami veigauna sa oti. Na vakatutusa e tekivutaka e dua na iwalewale ni veiwasei, ka keimami wasea kina na ivakaraitaki ni veivutuni vata kei ira na itokani, matavuvale, kei ira tale eso. E a tiki tikoga ni dua na sasaga me vakavinakataki ka tauyavutaki tale na veimaliwai kavoro. Na vakatutusa a oka tale tikoga kina na vakasaqarai ni veivosoti maivua na Turaga ena masu kei na veisala eso e gadrevi ni matabete.

Keimami a raica kina ni sa uasivi me tauri nai ka 5 ni kalawa ena gauna totolo e rawa, ni vakacavari ga nai ka 4 ni kalawa. Na kena lokuyarataki, ena tautauvata kei na kena kauwaitaki tiko edua na mavoa ia ka sega ni vakasavasavataki. Nai ka 5 ni kalawa e rairai veirawai dina, ia keimami a kerea na Turaga me veivuke, ka mani solia vei keimami na yaloqaqa kei na kaukauwa. Ni oti na neimami raicalesu na neimami vakadidike, keimami a vakatusa sara vei ira na neimami bisopi e dua na ka a tabu vakalawa, se dua na ivalavala ca, se itovo sakasaka ka na tarova me dua na neimami ivolatara ni valetabu. Na vakatutusa oqo kivei ira na lewe ni matabete vakadonui, e sa tiki bibi ni veivagalalataki kei na veivakabulai.

Keimami a digitaka talega e dua na tamata nuitaki me keimami wasea vua nai tuvaki dina ni neimami cakacala. Keimami a tovolea me digitaka edua ka sa cakava oti mai nai ka 4 kei nai ka 5 ni kalawa, ka yavutaki koya vakavinaka tu ena kosipeli. Keimami a tekivutaka na soqoni ena dua na masu me sureta na Yalotabu, ka qai wilika e cake na neimami ivola ni vakadidike. O ira na tamata ka ra vakarorogo ki na neimami vakadidike, era dau vukei keimami vakavuqa me raica rawa na vanua keimami dau vakacalai keimami tiko kina vakai keimami. Era vukei keimami me raica na neimami bula ena kena ituvaki dina ka levea kina na vakalevutaki se vakalailaitaki ni veika dodonu me caka me vakadodonutaki kina na neimami bula.

Na volai ni neimami vakadidike e a tautauvata ni keimami katona tiko e vica vata nai yaloyalo duidui ni neimami bula. E nai ka 5 ni kalawa, e a rawa kina vei keimami me keimami sarava na neimami bula ni tevuki, mai na dua nai yaloyalo kina dua tale, me vaka e dua na italanoa taladrodro vinaka. Keimami a raica rawa kina eso na ituvatuva ni malumalumu ka a vakauqeta na neimami digidigi. Keimami a tekivu me raica na neimami dau malele kina yasanaca ni neimami nanuma kei nai itovo ni yalo (murimuri lomana, taqaya, dokadoka , vakalomalomani koya, vakadonui koya, cudru, veicati, gagano kei na gagadre sega ni vakaitarovi, kei na vuqa tale). Na nanuma kei na mataqali itovo ni yalo vakaoqo era vakaraitaka mai na ituvaki dina sara ga ni neimami caka cala.

Ena neimami vakacavara nai ka 5 ni kalawa keimami a vakaraitaka kina vua na Kalou, vei keimami, kei na dua tale, na ivakadinadina ni neimami yalayala ki na dua na bula vou, ka yavutaki dei ena tukuni kei na bulataki ni dina. Dina ga ni i ka 5 ni ikalawa a dua vei ira na ikalawa dredre duadua me caka, ia keimami a vakayaloqaqataki mai na ivakasala nei Peresitedi Spencer W. Kimball: “Na veivutuni e na sega ni yaco mai me yacova ni dua sa sovaraka na yalona ka vakatusa na nona ivalavala ka sega ni vakaiulubale se veiba kina. … Ira na tamata era digitaka me tu ka qarava na leqa ka veisautaka na nodra bula, era na kunea ni veivutuni e gaunisala dredre toka me vakayacori taumada, ia era na qai kunea ni oqo na sala uasivi vakaoti nira tovolea na vuana” (“The Gospel of Repentance,” Ensign, Oct. 1982, 4).

Keimami sa tovolea rawa na ka a vakavulica o Peresitedi Kimball. Ena gauna keimami sa vakacavara kina ena yalodina ka vakavinaka nai ka 5 ni kalawa, sa sega tale na ka me qai vunitaki. Keimami a vakaraitaka e taudaku na neimami gagadre me “veivutunitaka na [neimami] ivalavala ca kecega” (Alama 22: 18.) me rawa ni ciqoma e dua na kila-ka cecere me baleta na loloma ni Kalou kei na loloma kei na veitokoni ni vuqa na tamata vinaka era wavoliti keimami tu.

iTuvatuva ni Cakacaka

Tekivu mo kere veivosoti; veitalanoa kei na bisopi ke gadrevi vakakina; mo dina tiko vua na Kalou, vei iko kei ira na tani

Na “itavi ni tamata yadua me da vakatusa na noda ivalavala ca kece sara vua na Turaga” (iDusidusi ki na iVolanikalou, “Vakatusa, Vakatutusa,” 649). Sa dodonu me vakatusai na ivalavala ca bibi vei ira na iliuliu ni matabete vakadonui, me vaka na kena ivakarau, vua na bisopi: “Me vaka ni Turaga duadua ga e rawa ni vosota na ivalavala ca, o ira na iliuliu ni matabete oqo era vakayagataki ena dua na itavi bibi ena kena cakacakataki na veivutuni. Era na dau taqomaka na nomu vakatutusa ka vukei iko ena gauna taucoko ni cakacakataki ni veivutuni. Mo tukutuku sara vakadodonu vei ira. Kevaka o vakatutusa vakatikina ga, ena nomu talaucaka ga na vei cala lalai, ko na sega ni walia rawa na vei cala bibi ka ra se bera ni tusanaki mai. Na totolo ga ni nomu tekivutaka na iwalewale oqo, na kena totolo talega ni nomu kunea na vakacegu kei na reki e yaco mai kei na mana ni veivosoti”(Tudei ena Vakabauta: A Gospel Reference [2004], 134).

Mo qaqarauni sara vakavinaka ka digitaka vakayalomatua e dua ka sega ni iliuliu ni matabete mo talaucaka vua na nomu cala. Kakua ni wasea na itukutuku vuni vakaoqo vata kei ira na tamata o kilakasamitaka nira na solia na veidusimaki cala, solia na itukutuku veivakacalai, se dredre me dau maroroya na itukutuku vuni. O ira ko wasea vei ira na vakadidike ni nomu bula e dodonu mera tamata nuitaki sara ena vosa kei na ivalavala.

Vakatara na vakacegu me lako mai ki na nomu bula

O Peresitedi Brigham Young a vakasalataki keda na lewenilotu meda kakua ni wasea vakaveitalia na noda ivalavala ca: “Ni keitou dau kerei ira na veitacini, ka keitou dau vakayacora vakawasoma, me vosa ena soqoni ni sakaramede, keitou dau gadreva vei ira, kevaka era vakamavoataka na wekadra, me ra vakatusa na nodra cala; ia kakua ni tukuna vei keitou me baleta na nodra ivakarau lialia ka sega ni dua e kila, o ira duadua ga. Tukuna vei ira na lewenivanua na ka e nodra na lewenivanua. Kevaka o sa ivalavala ca vei ira na tamata, vakatusa vei ira. Kevaka o sa ivalavala ca vua e dua na matavuvale se dua na itikotiko, lako vei ira ka vakatusa. Kevaka o sa ivalavala ca ki na nomu Tabanalevu, vakatutusa ki na nomu Tabanalevu. Kevaka o sa ivalavala ca vua e dua na tamata, kauti koya mai vei iko ka vakatutusa vua. Ia kevaka ko sa ivalavala ca vua na nomu Kalou, se vei iko, vakatutusa vua na Kalou, ka maroroya kivei iko na veika oqo, niu sa sega ni vinakata meu kila e dua na ka me baleta ”(Discourses of Brigham Young, sel. John A. Widtsoe [1954], 158).

Ena so na gauna o na raica, ni so ka ra tiko ena soqoni ni veivagalalataki se ena so tale na vanua, nira sa dau sega ni cegu ni vakatusa tiko ga na nodra i ivalavala ca kei na nodra malumalumu, se na ivalavala ka vakayacori vei ira maivei ira na tani. Era sa dau vakatutusa tikoga ka ra sega ni kunea na vakacegu.

Kakua ni kilasevata nai ka 5 ni kalawa vata kei na dua na gagadre vakasivia me tikoga na vakanananu ena yasana ca ni veika kece. E veibasai sara ga oqori kei na inaki ni i ka 5 ni kalawa. Eda taura nai ka 5 ni kalawa meda rawa ni kakua ni kubeta tikoga kina na veika eda sa vakatusa, ia meda tekivu me kila na duidui ni vinaka kei na ca vakai keda, ka da digitaka sara na vinaka.

Vuli kei na Kilamatata

Na ivolanikalou kei na itukutuku oqo mai vei ira na iliuliu ni Lotu ena rawa ni vukei iko ena tauri ni i ka 5 ni ikalawa. Vakayagataki ira ena vakanananu vakatitobu, vuli, kei na volavola. Nanuma mo dau yalodina ka matata ena nomu volavola.

Vakatutusa vua na Kalou

“Koi Au, na Turaga, au sa vosota na nodra ivalavala ca ko ira era sa vakatusa vei au na nodra ivalavala ca ka kerea me ra vosoti” (V&V 64:7).

• E rawa vakacava me vukei iko mo vakayacora na veisau dina ena nomu bula, na nomu tusanaka na nomu ivalavala ca vua na Kalou?

• E vuqa vei keda e vakila na ririko kei na yalodredre me taura nai ka 5 ni ikalawa. E rawa vakacava me solia vei iko na yaloqaqa kei na igu, mo vakatutusa kina vua e dua tale, na nomu tusanaka na nomu ivalavala ca vua na Kalou?

Vakatutusa vei ira na tani

“Dou dui veivakatusa na nomudoui ivalavala ca, ka veimasulaki, mo dou vakabulai kina” (Jemesa 5:16).

• O na rairai ririkotaka beka edua ka kilavinaka na nomu malumalumu kei na bula druka, ni na cati iko. Ia e dua na iliuliu ni matabete se dua na itokani nuitaki ka kila vinaka na iwalewale ni veivagalalataki, ena dau malele mai ena veikauwaitaki kei na yalololoma. E na vukei iko vakacava na veikauwaitaki oqo mo vagalalataki kina?

Na dau via rairai dodonu vei ira na tani

“Me kakua ni dua na tamata e sakitaka na nona ivalavala dodonu … ; me vakatusa kusarawa na nona ivalavala ca, ena qai vosoti, ka sa na qai vua vakalevu sara”(Josefa Simici, ena History of the Church, 4:479).

• E dua na veivakaogai levu vei ira na tacori ena veivakatotogani oya na nodra gagadre kaukauwa mera rairai dodonu tu vei ira na tani. Ena tarovi iko vakacava na gagadre oqo mo vakatorocaketaki ka kauta mai e “levu sara na vuana” (se cakacaka vinaka)?

• Ena veisau vakacava na nomu itovo ke o kauwaitaka walega mo rairai dodonu tiko vua na Kalou?

Yalodina

“Ia ko koya yadua sa talaidredre vei au, mo lewai koya ena cala sa kitaka; ia kevaka sa vakatusa na nona ivalavala ca vei iko vata kei au, ka veivutunitaka vakaidina sara e lomana, mo qai vosoti koya, ka’u na vosoti koya talega” (Mosaia 26:29).

• Ena gauna o tusanaka kina na nomu ivalavala ca, sa dodonu mo yalodina. Mo vakananuma mada na sala e rawa ni vakalailaitaka kina na nomu yalodina ena nomu sasaga, na nomu sega ni vakaraitaka eso na tiki ni nomu vakatutusa. Na tiki cava ni nomu vakadidike, ke tiko, o temaki mo vunitaka?

• Na cava ena kena yaga vei iko kevaka o tomana tikoga mo vunitaka na tiki ni nomu vakadidike oqo ? Na cava soti o rawa ni vakayalia?

Vakatusa na ivalavala ca ena kena gauna totolo o kilai ira kina

“O koya era a kila kina ni ra sa cala ka ra vakatusa sara na nodra cala ena yabaki tiko ga ko ya” (3 Nephi 1:25).

• Na tikina oqo e dua na ivakaraitaki ni tamata era sega ni lokuyarataka na vakatusa na nodra cala ena gauna ga era kila kina. Na cava so na yaga ni kena caka sara nai ka 5 ni kalawa ena gauna totolo e rawa ni oti ga nai ka 4 ni kalawa?

• Na cava beka eso na revurevu veivakacacani ni lokuyarataki nai ka 5 ni kalawa?

Vakamamadataki na lomaocaoca ka kunei na vakacegu

“Au na sega ni taleva tiko na nomu cala me cukiraki kina na yalomu, kevaka mo na sega ni vinaka cake kina” (Alama 39:7).

• Eso na tamata era na kaya ni da vakananuma tiko vakasivia na yasana ca ni bula ena noda taura nai ka 4 kei nai ka 5 ni kalawa ka ni caka vakakina sa rawa walega ni vakuria noda lomaocaoca. Ena tikina oqo, eda vakavulici kina ni noda tu ka qarava na noda malumalumu, ena vinaka vei keda, ka sega walega ni “cukiraki kina” (se leqa) na yaloda. Na veisala cava soti ena vakamamadataka kina na lomaocaoca ka kauta mai kina vakalevu cake na vakacegu nai ka 4 kei nai ka 5 ni kalawa?

Biuta tani nai ivalavala ca

“Ena ka oqo dou na kila kina na tamata sa veivutunitaka vakaidina na nona ivalavala ca—raica ena tusanaka, ka biuta laivi sara vakadua.” (V&V 58:43).

• Mo biuta tani e dua na ka e kena ibalebale mo vakanadakuya se solia tani vakadua. O vakaraitaka vakacava na nomu gadreva mo biuta tani na nomu ivakarau makawa ena nomu vakacavara nai ka 5 ni kalawa?