Veivakatotogani
iKalawa 3: Vakararavi vua na Kalou


“iKalawa 3: Vakararavi vua na Kalou,” Parokaramu ni Veivagalalataki mai na Veivakatotogani: E dua na iDusidusi ki na Veivagalalataki mai na Veivakatotogani kei na Veivakabulai (2005), 13–20

“iKalawa 3,” Parokaramu ni Veivagalalataki mai na Veivakatotogani, 13–20

iKalawa 3

Vakararavi Vua na Kalou

iVakavuvuli Bibi: Digitaka mo solia na nomu bula kei na nomu lewa ki na nona veimaroroi na Kalou na Tamada Tawamudu kei na Luvena, o Jisu Karisito.

Nai ka 3 ni ikalawa e ikalawa ni vakatulewa. Ena imatai ni rua na ikalawa, keimami a qai vakayadrati ki na ka keimami sega ni cakava rawa vakai keimami kei na veika keimami gadreva me cakava vei keimami na Kalou. Ia e nai ka 3 ni kalawa keimami a vakaveikilaitaki ki na ka duadua ga keimami rawa ni cakava vua na Kalou. Keimami a rawa ni cakava e dua na vakatulewa me dolavi keimami Vua ka solia na neimami bula taucoko—gauna sa oti, gauna oqo kei na veisiga ni mataka—kei na lewa ni neimami bula Vua. Nai ka 3 ni kalawa a vakayagataki kina na galala ni digidigi. E a digidigi bibi duadua keimami a bau cakava.

O Elder Neal A. Maxwell ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua a tauca na veimalanivosa oqo me baleta na vakatulewa bibi oqo: “Na kena soli na nona lewa edua sa ka ni tamata yadua ka duatani sara, me da biuta ena icabocabo ni soro ni Kalou. E sa dua dina na ivunau dredre, ia e ka dina. Na veika tale e so eda sa solia vua na Kalou, ena totoka beka na kena i rairai vei keda, ia era sa veika dina ga e sa solia oti vei keda, ka sa solia tu vakadinau vei keda. Ia ena gauna eda sa soli keda kina me sa duavata ga na loma ni Kalou kei na lomada, ia eda sa qai solia dina e dua na ka vei Koya” (“Insights from My Life,” Ensign, Aug. 2000, 9).

A vakamacalataka o Peresitedi Boyd K. Packer ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua na nona digitaka me solia na lewa ni nona bula vua na Kalou kei na galala ka soli mai vua ena vuku ni digidigi oya: “E kena i rairai ni ka levu duadua au kunea ena noqu bula, ka sega ni vakabekataki na soli bula cecere duadua, a yaco mai niu sa qai yalonuidei vua na Kalou ena noqu solia vakadinau se soli ki vua na noqu galala ni digidigi—ka sega ni vakasaurarataki se vakaukauwataki, ka sega e na lomaleqa, ena noqu i tutu ga vaka i au, mai vei au, ka sega ena veilasutaki, sega na ka e namaki na galala duadua ga. Ena dua na kena vakasama, ena vosa me kena ivakatautauvata, me tauri na nona galala ni digidigi edua, nai solisoli talei ka tukuna vakamatata na ivolanikalou ni sa ka bibi sara kina bula, ka qai kaya, ‘Au na cakava ni ko ni sa veidusimaki,’ sa oti o ya me kila ni ena kena vakayacori vakakina o taukena vakalevu sara” (Obedience, Brigham Young University Speeches of the Year [Dec. 7, 1971], 4).

Ni keimami a taura nai ka 3 ni kalawa, keimami ciqoma na dina oqo, ni veivakalesui mai e levu cake na ka a vakayacora na Turaga mai na neimami sasaga ga vakai keimami. A cakava na cakamana ni keimami sureti Koya ki na neimami bula. Nai ka 3 ni kalawa a dua na vakatulewa me vakatara na Kalou me vakalesui ka vueti keimami. E a dua na vakatulewa me vakatarai Koya me dusimaka na neimami bula, ena kena nanumi tiko, ni dau rokova tu ga o Koya na noda galala ni digidigi. O koya gona, keimami a digia me laiva na neimami bula ena Ligana ena kena tomani na muri tikoga ni parokaramu oqo ka vakanamata vakayalo ki na vagalalataki.

Ena imatai ni gauna ni neimami tiko ena soqoni, keimami a vakila beka na veivakayarayarataki se veivakasaurarataki sara mada ga mai vei ira tale eso me keimami tiko kina, ia na tauri ni i ka 3 ni kalawa keimami a digia me vakatulewa vakai keimami. Keimami a vakila ni veisautaki na neimami bula me vakaoqo na kena levu, e sa neimami digidigi ga vakai keimami. E sega ni baleta na ka a cakava o ira na neimami itubutubu, na ka era cakava tiko oqo, se cava era vinakata. Sega tale ga ni baleta na ka era cakava se sega ni cakava o ira na dui wati keimami, matavuvale, se nodra vakasama, kei na ka era vakila na itokani. Keimami a raica me keimami yalorawarawa ka savasava tiko ka kua ni mateni se mani vakacava sara na nona nanuma kei na nona rai edua tale. Na neimami yalorawarawa sai koya sara ga na yavu dei ka a cegu toka kina na vo ni neimami vagalalataki. Ni keimami wilika na iVola i Momani, keimami kunea kina e dua na ivakadinadina kaukauwa ni i ka 3 ni kalawa ena Alama 5:13: “Era sa vakayalomalumalumutaki ira ka vakararavi vua na Kalou dina ka bula.”

Ena gauna keimami a taura kina na ikalawa oqo, keimami a vakila na rere ni veika tawakilai. Na cava ena yaco kevaka keimami vakamalumalumutaki keimami ka solia na neimami bula kei na lomai keimami taucoko ki na veimaroroi ni Kalou? E vuqa vei keimami, e a dredre sara na gauna ni gone, ka keimami a rere me rawai rawarawa me vaka tale na gonelailai. Keimami a vakadeitaka ena veika sa sotavi oti ni kena vakayacori edua na yalayala matata sa via dredre toka, ni laurai vata kei na veilecayaki e wavoliti keda tu ena vuravura oqo. Keimami sa raica e vuqa sara na yalayala era voroki. E levu talega keimami sa voroka. Na ka vinaka duadua eso vei keimami a rawa ni cakava, oya na ka era vakatura na itokani era sa bula mai: “Kua ni vakayagataka. Lako ki na soqoni. Kerea na veivuke.” O ira era sa lakova oti nai kalawa eso ni veivagalalataki era sureti keimami me tovolea na ivakarau vou ni bula qo. Era a waraka ena vosota me yaco me keimami lomasoli ka dolava vakalalai mada ga na katuba vua na Kalou.

Na Turaga sa vakatetea mai na veisureti vata oqo: “Raica, Kau sa tu e mata ni katuba, ka tukituki: kevaka sa rogoca na domoqu e dua na tamata, ka dolava na katuba, au na curu vua, ka vakayakavi vata kaya ka na vakayakavi vata talega kei au ko koya.” (Ai Vakatakila 3:20).

Ena kena itekivu, na neimami sasaga e a lomaleqataki ka tatao. Keimami a solia vua na Turaga na neimami veivakabauti ka qai taura lesu tale. Keimami a lomaleqa de na sega ni marautaka na neimami sega ni yalodina ka na vakasuka na nona veitokoni kei na loloma. Ia a sega ni cakava vakakina o Koya.

Vakamalua sara, keimami a vakatara vua na Turaga me vakaraitaka na kaukauwa ni Nona veivakabulai kei na veitaqomaki ni kena muri na Nona sala. E muri, keimami a qai kila yadua, ni sega walega ni biu tani na veivakatotogani, ia me keimami solia talega na loma i keimami kei na bula taucoko vua na Kalou. Ni vakayacori vakakina, keimami kunei Koya ni yalovosota ka ciqoma na sasaga malumalumu ni soli keimami ki Vua ena veisala kecega.

Na neimami rawa ni vorata na veitemaki, e sa vakatautaki tu oqo ena neimami solibula tiko ga ki na loma ni Turaga. Keimami a vakaraitaka na gagadre me baleta na kaukauwa e soli mai ena vuku ni Veisorovaki ni iVakabula, ka keimami sa tekivu vakila na kaukauwa oqori ena loma i keimami, me taqomaki keimami mai na veitemaki ka tarava. Keimami sa vulica me bula e na sala e vinakata na Turaga.

Me vaka e a dikeva rawa o Elder Maxwell, na soli keda vakaoti vua na Turaga sa dua dina nai ivunau dredre. E gadrevi kina vei keda me da yalataki keda vou tale, ki na Nona lewa ena itekivu ni veisiga yadua, kei na so na gauna ena veiauwa se mai na dua na gauna ki na duatale. Ni da sa tu vakarau me cakava vakakina, eda na kunea na loloma soli wale, se na kaukauwa, meda cakava na veika eda sega ni rawa ni cakava vakataki keda.

Na tomani ni solibula ki na lewa ni Kalou e vakalailaitaka na veisaqasaqa ka vakaibalebale vakalevu cake kina na noda bula. Na veika lalai me vaka na osooso ni gaunisala sa sega tale ni na vaka vu cudru. Eda sega tale ga ni qai rerevaki ira eda dinau tu vei ira. Eda na ciqoma na isau ni noda ivalavala. Eda ciqomi ira na tani ka vakayacora vei ira na veika saraga eda vinakata me vakayacori vei keda, me vaka ena vakayacora vei keda kece nai Vakabula. Sa na qai tadola na matada, noda vakasama, kei na lomada, ki na ka dina ni veibolei ni bula vakayago ka na dau rawa tikoga ni kauta mai vei keda na rarawa kei na veilecayaki ka vakakina na marau.

Ena veisiga vou yadua eda vakavouia na noda solibula vua na Turaga kei na Nona lewa. Oqo na ka e vuqa vei keda e kena ibalebale ni da kaya, “Me caka ga na ka e ganita na siga nikua.” Eda sa digitaka me biu na murimuri–lomana ka waka tiko ni noda vakatotogani ka marautaka tale e 24 na auwa ni vakacegu kei na kaukauwa e yaco mai nida vakararavi tiko vua na Kalou kei na Nona caka vinaka, kaukauwa, kei na loloma.

iTuvatuva ni Cakacaka

Tiko ena soqoni ni sakaramede; railesuva ka vakavouya kina na veiyalayalati ni papitaiso

Na vakayacori ni i ka 3 ni kalawa, ka nuitaka tiko na Kalou ena veika kecega, e rawa ni vaka na noqu daramaka e dua na matailoilo vou, ka raica na veika kece sara ena dua na rai vou. Ena nomu cakava na vakatulewa ni solia nomu lewa vua na Kalou, o na tekivu vakila na vakacegu kei na marau e vu mai na vakasaqarai kei na vakayacori ni loma i Tamada Vakalomalagi.

Na papitaiso kei na sakaramede sa ivakatakarakara ni ko lomana ka soli iko vei Jisu Karisito. O sa yalataka mo taura na yaca ni Turaga vei iko, ka dau nanumi Koya tiko ga, ka muria na Nona ivakaro “me tiko kina kei [iko] na Yalona” (Moronai 4:3; raica talega na Moronai 5:2; V&V 20:77, 79).

Veitalanoa kei na nomu bisopi se peresitedi ni tabana me baleta nomu vakatotogani kei na nomu vakatulewa mo muria na loma ni Kalou. Tovolea ena nomu igu taucoko mo dau tiko ena soqoni ni sakaramede ena veimacawa. Ni o sokalou tiko, vakarorogo vakavinaka ki na masu ni sakaramede ka vakasamataka na isolisoli ka via solia vei iko na Tamada Vakalomalagi. Qai vakavouya na nomu veidinadinati mo ciqoma ka muria na Nona lewa ena nomu bula, ena nomu vakaivotavota ena sakaramede ke sa vakadonuya na nomu bisopi se peresitedi ni tabana.

Ni toso tiko na nomu sa vagalalataki tiko, o na raici iko ni o yalorawarawa sara mo tiko maliwai ira era rokova na solibula ni iVakabula. Ko na tekivu mo vakila na dina “ni sa sega ni dredre vua na Kalou e dua na ka” (Luke 1:37).

Vakatulewataka mo vakararavi ka talairawarawa vua na Kalou; veisautaka na veika o rawa ni veisautaka; ciqoma na veika o sega ni rawa ni veisautaka.

Na veivosa oqo—tauri mai na dua na masu nei Reinhold Niebuhr ka vakatokai na “Masu ni Veivakacegui”—e rawa ni vukei iko ena nomu vakatulewataka mo vakararavi ka talairawarawa vua na Kalou, “Kemuni na Kalou, ni solia vei au na yalovinaka meu ciqoma kina na veika au sega ni veisautaka rawa, na kaukauwa meu veisautaka kina na ka e rawa, kei na vuku meu kila na kedrau duidui.”

E rawa ni o ciqoma ena yalovinaka nai tuvaki saraga oqo ni nomu bula ni o vakabauta na kaukauwa ni Kalou me vukei iko. E rawa ni o ciqoma ena yalovinaka dina ga ni o sega ni rawa ni lewa na digidigi kei na nodra ivakarau na tani, ia o rawa ni vakatulewataka na ka o na cakava ena ituvaki yadua o sotava.

O rawa ni digitaka ena yaloqaqa mo vakararavi vua na Tamada Vakalomalagi ka cakacaka me vaka na Nona lewa. E rawa ni o solia na nomu bula kei na lewa ki Vua me karona. E rawa ni o digitaka mo cakava na veika e kerea ka muria na Nona ivakaro.

Ena sega ni rawa beka mo na veisautaka eso na ka ena nomu bula, ia o rawa ni veisautaka na nomu lomasoli mo vakararavi ka talairawarawa vua na Kalou. Ni o vulica mo vakararavi Vua, ko na raica ni Nona ituvatuva e nomu mo muria, ka vakatoka o Alama me “ituvatuva cecere ni marau” (Alama 42:8). O na vulica ni ena gauna sara mada ga ni rarawa kei na dredre “sa veivuke na ka kecega me ra vinaka kina era sa lomana na Kalou” (Roma 8:28) ka muria na nona ivakaro (raica talega na V&V 90:24; 98:3; 100:15; 105:40).

Vuli kei na Kilamatata

Na veitiki ni ivolanikalou oqo e rawa me vukei iko e nai ka 3 ni kalawa. Vakayagataka na ivolanikalou oqo, kei na taro me lewe ni vakanananu vakatitobu, vuli, kei na volavola. Nanuma mo dau yalodina ka matata ena nomu volavola.

Duavata kei na lewa ni Kalou

O koya gona, oi kemudou na wekaqu lomani, mo dou vakaduavatataki kemudou ki na lewa ni Kalou, ka kakua ki na lewa ni tevoro kei na gagadre vakayago; ka mo dou nanuma, ni dou sa vakaduavatataki oti vua na Kalou, ni sa loloma soli wale duadua ga ni Kalou dou sa vakabulai kina” (2 Nifai 10:24).

  • Vakasamataka se na cava na kena ibalebale me da bulataka na bula e duavata kei na lewa ni Kalou. Vakasamataka mada na sala ena rawa me curu mai kina ki na nomu bula na Nona kaukauwa veirawai ni ko soli iko ki Vua. Na cava o vakila me baleta na kena vakatarai na Kalou ena dusimaki ni nomu bula?

  • Na cava e tarova na nomu rawa ni vakatara Vua me dusimaka na nomu bula?

Soli iko ki na lewa ni Kalou

“Ia sa yaco me vakamamadataki na icolacola kece sa vakataqari vei Alama kei ira na wekana; io, a sa vakaukauwataki ira na Turaga me rawarawa vei ira na nodra icolacola, ka ra soli ira ena yalomarau kei na yalovosota ki na nona inaki na Turaga.” (Mosaia 24:15).

  • Na Turaga a rawa me kauta laivi na icolacola nei Alama kei ira na nona tamata; Ia, sa vakaukauwataki ira me ra colata na “nodra icolacola ena yalomarau.” O na raica ni ra a sega ni kudru, ia era soli ira ena yalomarau kei na yalovosota ki na inaki ni Turaga. Vola me baleta na yalomalumalumu ka gadrevi mo vinakata kina na veivuke totolo ka qai tu vakarau talega mo yalorawarawa me qai vakamamadataki mai vakamalua na icolacola.

  • Na cava na kena ibalebale mo soli iko vua na Kalou? O na soli iko vakacava?

  • Na cava nai tovo ni yalomu me baleta na nomu soli iko ena yalomarau kei na yalovosota kina nona ituvatuva ni veisau na Turaga?

  • O na rawata vakacava na kaukauwa mo na tovolea tikoga me yacova ni o sa galala mai na nomu icolacola?

Lolo kei na masu

“Ia era sa daulolo ka masu vakawasoma, ka sa tubu ka kaukauwa cake tiko ga na nodra yalomalumalumu, ka sa dei ka tudei tiko ga na nodra vakabauta na Karisito, ka vakasinaiti kina na yalodra ena marau kei na vakacegu, io, ka sa vakasavasavataki ka vakatabui na yalodra, na veivakatabui sa yaco ena vuku ni nodra solia na yalodra vua na Kalou” (Ilamani 3:35).

  • Na tikina oqo e vakamacalataka e dua na matatamata ka ra solia na yalodra vua na Kalou. Ena vaqaqacotaka vakacava na lolo na nomu rawa ni solia na yalomu vua na Kalou, ka vakuai iko mai na veivakatotogani?

  • Vakasamataka na bibi ni masu ena gauna ni veitemaki, ka vola se na vaqaqacotaka vakacava na nomu yalomalumalumu kei na nomu vakabauti Karisito na masu.

  • E vakacava sara mada na kaukauwa ni nomu gadreva mo solia na yalomu vua na Kalou, ka sega ki na veivakatotogani ena gauna ni veivakatovolei?

Vakamalumalumutaki iko e mata ni Kalou

“Ia raica, e sa vueti ira ni ra sa vakayalomalumalumutaki ira vua; me baleta ni ra sa tagi vagumatua vua sa vueti ira kina mai na nodra vakabobulataki; ia sa daucakacaka na Turaga ena nona kaukauwa ena veigauna kece vei ira na luve ni tamata, ka sa dodoka tu na liga ni nona loloma cecere vei ira sa vakanuinui vua” (Mosaia 29:20).

  • Na cava e vesuki iko tiko mo “tagi vagumatua” vua na Kalou mo sereki me vaka na Nona inaki?

  • Na cava sa dau tarovi iko mo dau vakasaqara na mataqali veivakabulai vakaoqo ena veigauna sa oti?

  • Na vei sala cava soti o rawa ni vulica kina mo vakararavi vua na Kalou?

  • Mo vakayalomalumalumutaki iko sai koya e dua na vakatulewa o vakayacora. O Setani e rawa ni tovolea me uqeti iko mo vakabauta ni dina ga a vukei ira tale eso na Kalou, e sega ni na vukei iko baleta ni o tawayaga ka sega na betemu. Mo kila ni oqo e sega sara ni dina. Ia na ka dina, ni o iko sa dua na luve ni Kalou. Ena vukei iko vakacava na kilaka oqo mo na vakayalomalumalumutaki iko kina?

Na digidigi me tekivu kina na vakalesui mai

“Ia oqo au gadreva mo ni yalomalumalumu, mo ni talairawarawa ka yalomalua; mo dou vakamasuti vakarawarawa; sinai ena yalodei kei na vosota vakadede; ka matau ena ka kecega; ia mo dou gugumatua ka muria tiko ga na ivakaro ni Kalou ena gauna taucoko; ia mo ni kerea vua na veika kecega ko ni gadreva, vakayago se vakayalo; ka mo ni dau vakavinavinakataka vua na Kalou na veika kece ko ni rawata” (Alama 7:23).

  • Nai ka 3 ni kalawa e dua na digidigi. E yaco na veivakalesui mai ena kaukauwa ni Kalou, ia vakavo ga ke o digitaka mo kerea na Nona veivuke. Na nomu digidigi e dolava na sala me drodro mai kina na Nona kaukauwa ki na nomu bula. Mo vakasamataka ni yalomalua, dauvosota, ivalavalamalua, kei na so tale era sa digidigi kece. Na yalo dauvakavinavinaka sai iotioti sara ni itovo e volai tu ena ivolanikalou. E vukei iko vakacava na yalo dau vakavinavinaka me vakayalomalumalumutaki iko?

  • Na ivakarau cava soti tale a okata o Alama ena lisi oqo?

  • O cei vei ira na ivakarau oqo e sega vei iko?

  • Na ivakarau cava so o rawa ni o cakacaka kina nikua? Na cava o rawa ni cakava nikua mo tekivu kina?

Mo vakataka e dua na gone

“Ni sa meca ni Kalou na tamata vakavuravura, ka sa vaka tu mai kina me tekivu sara mai na lutu i Atama, ka na vaka tu kina me sega ni mudu ka sega ni mudu, ka vakavo ke sa talairawarawa ki na veivakayarayarataki ni Yalo Tabu, ka biuta tani na tamata vakavuravura ka yaco me yalododonu ena vuku ni veisorovaki i Karisito na Turaga, ka yaco me vaka na gone lailai, me talairawarawa, yalomalua, yalomalumalumu, dauvosota, sinai ena loloma, ka ciqoma na veika kece sa raica na Turaga ni dodonu me sotava, me vaka na gone sa talairawarawa vua na tamana” (Mosaia 3:19).

  • E vuqa vei keda sa sotava na itovo sega ni loloma mai vei ira na itubutubu se na dauniveisusu, ka me da “sa vaka na gone” e veibolei, ka rairai rerevaki mada ga. Kevaka e tiko na leqa sega ni wali kei na dua na itubutubu, na cava o rawa ni cakava mo wasea kina nai tovo ni yalomu me baleta na nomu itubutubu mai nai tovo ni yalomu me baleta na Kalou ?

  • E dina ga ni na rawa ni tiko na leqa me wali kei rau na nomu itubutubu vakavuravura, o na rawa ni lomadei vua na Tamada Vakalomalagi kei na iVakabula nirau sa tama uasivi sara. Na cava na vuna e rawa mo vakararavi kina vua na Tamada Vakalomalagi kei na iVakabula ni o solia na nomu bula vei Rau?

Veivosaki kei na Kalou

“A sa tekiduru [o Jisu], ka masu, ka kaya, Tamaqu, kevaka ko ni sa vinakata, ni kauta tani vei au na bilo oqo: ia me kakua ni yaco na noqu lewa, me yaco ga na nomuni lewa.” (Luke 22:41–42).

  • Ena masu oqo, a vakaraitaka na iVakabula na nona lomasoli me talairawarawa vua na Tamana. A vakaraitaka na Nona gagadre, ia ena yalomalumalumu a cakava na loma i Tamana. Vakasamataka na veivakalougatataki e na nomu rawa ni talaucaka kina vua na Kalou na veika e tu e lomamu. E veivuke vakacava na Nona kila tu na nomu tu vakasuka, nomu mosi se cava ga o nanuma me na vukei iko mo cavuta, “Me yaco ga na Nomuni lewa,” mai yalomu dina?