2019
Ko ʻEtau Tafaʻakí
Sune 2019


Ko ʻEtau Tafaʻakí

Lele!

ʻĪmisi
boy running

ʻI ha efiafi ʻe taha, naʻá ku lue ai ki hoku falé. Ne kiʻi mamaʻo siʻi atu pē mei he feituʻu naʻá ku fetaulaki ai mo ha ngaahi kaungāmeʻa he kei efiafí, ka kuo poʻuli lōlō he taimí ni. Ne ʻikai ke u mei lava ʻo sio lelei ki he feituʻu naʻá ku lue ki aí.

Naʻá ku fakatokangaʻi ne muimuiʻi au ʻe ha kau talavou ʻe toko tolu. Ne kamata ke u lue vave ange ke u mamaʻo ange meiate kinautolu, ka naʻa nau kei muimui mai pē ʻiate au. Naʻá ku ongoʻi hohaʻa ʻi loto ʻiate au. Pea haʻu ha fakakaukau mahino kiate au: lele! Naʻe kamata ke u lele hake he foʻi haké. Naʻe fuʻu fakahihifi ʻaupito e foʻi haké, ka naʻá ku ongoʻi ha mālohi ne ʻikai ʻoʻoku. Ne ope atu ia ʻiate au.

Ne lele mai mo e kau talavoú pea naʻa nau ofi mai. Ne ʻikai ke u fakapapauʻi e meʻa hoko ke faí. Ka ne toe haʻu ha fakakaukau mahino ʻaupito ki hoku ʻatamaí ʻo talamai ke u hifo ʻi ha halanga fāsiʻi. ʻI heʻeku fai iá, naʻá ku ʻohovale ʻaupito ʻi haʻaku sio ki ha ʻōfisa polisi. Ne u fuʻu helaʻia mei heʻeku lele mai he ʻotu feituʻu ko iá pea ne mei ʻosi ʻeku mānavá, peá u kole tokoni kiate ia. ʻI he sio mai ʻa e kau talavoú ʻoku ou talanoa ki he ʻōfisa polisí, naʻe taʻofi ʻenau tuli aú pea faifai pē ʻo nau foki. Naʻe fakafeʻao au ʻe he ʻōfisa polisí ke fakapapauʻi naʻá ku hao.

ʻI he pō ko iá, naʻá ku fakakaukau pē ki he ngaahi ueʻi fakalaumālie naʻá ku maʻú. Ne u ongoʻi fiemālie ʻi heʻeku ʻiloʻi ne tokoniʻi au ʻe he Tamai Hēvaní. Naʻe fai haʻaku lotu ʻo fakamālō kiate Ia ʻi Heʻene ngaahi fakahinohinó. ʻOku ou ʻiloʻi kapau te tau talangofua ki he leʻo ʻo e Laumālié, te tau hao.

Martín S., Puerto Matelini, ʻĀsenitina

Ko e ʻĀ Haké ko e Fili Pē ʻAʻaku

ʻĪmisi
girl waking up

Naʻe faʻa fafangu au ʻe heʻeku fineʻeikí he ngaahi ʻaho Sāpaté ke u ʻā ʻo teuteu ki he lotú peá u aʻu ki ai kimuʻa pea kamatá. Ka ʻi ha pongipongi ʻe taha, ne ʻikai fafangu au ʻe heʻeku fineʻeikí. Naʻá ku ʻā hake ʻiate au pē peá u fakatokangaʻi ne ʻikai ke u fanongo ki he longoaʻa angamaheni ʻi he teuteu hoku fāmilí ki he lotú. Ne u hohaʻa ʻi heʻeku sio atu ki he uasí ʻo fakatokangaʻi kuó u tōmui ʻaki ha haafe houa ki he lotú. Kuó u tōmui he sākalamēnití. Mahalo he ʻikai ke u maʻu atu mo e Lautohi Faka-Sāpaté.

Naʻá ku ongoʻi puputuʻu mo liʻekina. Ko e hā ne ʻikai fafangu ai au ʻe heʻeku fineʻeikí he pongipongi ní? Naʻá ne fafangu maʻu pē au. Ka ne faifai peá u ʻiloʻi: Ne ʻikai ko ha fatongia ia ʻeku fineʻeikí ke fafangu au ke u lava ʻo aʻu kei taimi ki he lotú—ko e meʻa ia ʻaʻaku. Kuó u fakahoko ʻeku fuakava ʻaʻaku pē mo e Tamai Hēvaní, pea ko hoku fatongia ia ke tauhi kinautolu.

Ne lea ʻeku fineʻeikí kimui ange he ʻaho ko iá kau ki he ʻikai ke ne fafangu au ki he lotú. Naʻá ne pehē he ʻikai ke ne toe fafangu au. Naʻá ne pehē ʻoku totonu ke u ngāueʻi pē ʻe au mo maʻu ʻeku fakamoʻoni pē ʻaʻaku.

Lolotonga e uike ko iá, naʻá ku faʻa fakakaukau fekauʻaki mo e ʻikai lava ke u moʻui ʻi he fakamoʻoni ʻeku ongomātuʻá ʻo taʻengatá mo e totonu ke u feinga mālohi ange ke fakamālohia ʻeku fakamoʻoní. Talu mei ai mo ʻeku ngāue mālohi ke ʻā pongipongia he Sāpate kotoa pē keu lava ʻo aʻu kei taimi ki he lotú pea maʻu e sākalamēnití. ʻOku ou ako ke u lava ʻo fakafalala fakalaumālie pē kiate au.

Lia Alves, Siala, Palāsila

Mei Hono ʻAkahí ki he ʻOfá

ʻĪmisi
boy kicking womans heel

Naʻá ku tuʻu laine atu mo ʻeku fineʻeikí ke totongi ʻemau fakataú. Ne ʻefiʻefi e lainé, pea naʻe pau ke punou atu ʻeku fineʻeikí ʻi ʻolunga ʻi ha kiʻi tamasiʻi ʻi muʻa ʻiate kimaua ke fai ʻema fakataú. Ne kamata ke ʻaka ia ʻe he kiʻi tamasiʻí. ʻI heʻene ʻaka tuʻo ua iá, naʻá ne holomui mai mo pehē atu, “Kātaki te ke lava ʻo taʻofi hoʻo ʻaká?”

Ne tafoki mai e fineʻeiki ʻa e kiʻi tamasiʻí ʻo pehē mai ki heʻeku fineʻeikí ko e kovi pē ʻaʻana hono ʻakahi iá. Naʻá ne lea mai ʻaki ha ngaahi meʻa fakatupuʻita lahi kiate kimaua. Naʻe kamata ke u sio fakaʻita atu ki ai peá ne tafoki ʻo angakovi foki ki he tokotaha faifakataú! Naʻá ku tuʻu fakalelei pē, kae ʻi lotó naʻá ku ʻita. Ne tuku ki ai ʻeku fakakaukaú. Naʻá ku ʻiloʻi ko e meʻa naʻe hokó ne ʻikai ko ha foʻui ʻeku fineʻeikí pe ko au, ka naʻá ku kei ongoʻi loto lavea pē.

ʻI heʻema aʻu ki ʻapí, naʻá ku ʻalu ki hoku lokí ʻo toʻo mai ʻeku folofolá. Hili haʻaku lau ia ʻi ha ngaahi miniti siʻi, naʻá ku ongoʻi ʻoku fie maʻu ke u lotu. Naʻe ʻikai ke u ongoʻi fie lotu, ka naʻá ku tūʻulutui pea kamata ke u lotu. Ne faifai pē peá u fakatokangaʻi ʻoku ou lotua e fefine ko eni naʻá ne angakovi mai kiate kimauá. Naʻá ku ongoʻi e faʻahinga ongo fakafiemālie tahá ʻoku taumalingi hifo kiate au. Ne ʻikai ha toe meʻa ʻi hoku lotó ke toe ʻita kiate ia. Naʻá ku ongoʻi ʻofa.

Teresa G., ʻAitahō, USA