2018
Fononga ʻa ʻIsapelí
Siulai 2018


Fononga ʻa ʻIsapelí

ʻOku nofo ʻa e tokotaha naʻá ne faʻú ʻi Tekisisi, USA.

Ko e fonongá ʻe lōloa mo fakatuʻutāmaki, ka ʻe feʻunga ia mo e ʻalu ki he temipalé.

Palāsila, 1992

ʻĪmisi
Isabelles Journey

Naʻe sio hake ʻa ʻIsapeli ki he langi lanu pulū matolú. Naʻe hala ha ʻao ʻe ʻasi. Naʻá ne kiʻi ʻemoʻi hono loungutu pakupakú.

Naʻe talanoa leʻo siʻi pē ʻene ongomātuʻá mo Palesiteni Sanitiako, ʻa e palesiteni fakasiteikí. Naʻe fuʻu leʻo lahi e mīsini vaká ʻo ʻikai lava ai ke ne fanongo kiate kinautolu. Ka naʻá ne ʻiloʻi e meʻa ne nau talanoa ki aí. Naʻe ʻikai toe ʻi ai ha vai inu.

Ne feinga ʻa ʻIsapeli ke tokanga pē ki he ʻuhinga ʻo ʻenau fonongá. Ko ʻenau ō ki he temipalé ke silaʻi ko ha fāmili! Naʻá ne manatuʻi ʻene fanongo ki he talanoa ʻene ongomātuʻá fekauʻaki mo e temipale fakaʻofoʻofa ʻi Sao Pauló talu mei heʻene kei siʻi. Ne hangē ha talanoa fanangá ʻa e ʻalu ki aí. Ko hono moʻoní, naʻe nofo e fāmili ʻo ʻIsapelí ʻi Manau, ʻi he vaotā ʻAmasoní, pea ko e temipalé naʻe mamaʻo ʻaki ia ha maile ʻe 2,000 tupu (kilomita ʻe 3,219).

Ne palani leva ʻe Palesiteni Sanitiako ha fononga ʻaho ʻe ono ki ai. Ne laka hake ʻi ha kāingalotu ʻe 100 ne palani ke ō ki aí. Naʻe talaange ʻe Mamā, “ʻE hoko ia ko ha feilaulau.” “Ka ʻoku ʻomi ʻe he feilaulaú ʻa e ngaahi tāpuakí.”

ʻI he kamataʻangá, naʻe fakalata e folaú. Ne nau mohe ʻi he ngaahi mohenga tautau ʻi he funga vaká, hivaʻi ha ngaahi himi, mo lau e folofolá.

Ka naʻe ʻosi e vai inú, pea naʻe fuʻu ʻuli e vai he vaitafé ki he inú.

Naʻe ongoʻi ʻe ʻIsapeli e ala atu ʻa Mamā ki hono nimá. Naʻá ne pehē ange, “ʻOku tānaki fakataha kitautolu ʻe Palesiteni Sanitiako.” “Te tau lotua ha ʻuha.”

Ne kau atu ʻa ʻIsapeli ki he kulupú, pea kamata e lotú. Naʻá ne ongoʻi ha ʻea mokomoko ʻi hono kiá ʻi he hili e lotú. Naʻe lele ki he kaokao ʻo e vaká mo ʻohovale. Naʻe huʻu mai ha ngaahi ʻao fakapōpōʻuli kiate kinautolu. Taimi siʻi pē kuo tō mai e ʻuhá! Naʻá ne fakaava hono ngutú ke tali e ʻuhá.

Ne kaila ʻa Mamā, “Vave!” “ʻOmi ha ngaahi kane, fakapaku—ha faʻahinga meʻa pē!”

Naʻe toʻo atu ʻe ʻIsapeli ha fakapaku. Naʻá ne fie maʻu ke tānaki e vai kotoa pē ne malavá. Naʻa nau ngāue fakataha, kakata mo fakafiefia. Naʻe ʻikai fuoloa mei ai kuo nau kātoanga fakaʻuha! Ne miniti pē ʻe 15 ʻa e matangí. Naʻe lōloa feʻunga pē ia ke nau maʻu e vai kotoa ne fie maʻú. Ko ha mana ia.

Taimi nounou mei ai kuo tau fonua e vaká. Ka naʻe kei toe ha maile ʻe 1,500 (kilomita ʻe 2,414) ke nau fononga ai. Ne nau heka kotoa ʻi ha pasi ki he toenga ʻo e fonongá. Naʻe tapotu takai e pasí ʻi he ngaahi hala tokakoví ʻi ha ngaahi ʻaho lahi. ʻI ha meʻa ʻe taha ne tapotu lahi ai ʻa e pasí ʻo mafahi ʻa e sioʻata muʻá! ʻI he taimi ʻe niʻihi ne nau fononga atu ai ʻi ha ngaahi kolo vela mo feʻefiʻefihi. Ka ko e koloá ʻa e ʻikai fuʻu tokakovi e ngaahi halá!

Naʻe houngaʻia maʻu pē ʻa e tokotaha kotoa ʻi he taimi ne nau afe ai ʻi ha kiʻi kolo ke nau kaí. Ne nau kai ʻi ha ngaahi falelotu pe mo e kāingalotu ʻo e Siasí he lolotonga e fonongá. ʻI he pō ʻuluakí, naʻa nau aʻu atu kuo fuʻu fuoloa e poʻulí pea naʻe manavasiʻi ʻa ʻIsapeli naʻa ʻikai ha taha ke ne talitali kinautolu. Naʻe talaange ʻe Mamā mo fofonga malimali pē, “ʻOua te ke hohaʻa.” “Sio!”

Naʻe tuʻu laine ʻa e palesiteni fakakoló mo e kāingalotu Siasí ʻi he halá. Ne nau toʻotoʻo ha fuka ne pehē ai “ʻOku ʻomi ʻe he feilaulaú ʻa e ngaahi tāpuakí.” Ne malimali leva ʻa ʻIsapeli. Naʻe moʻoni ʻa Mamā!

Hili ha ʻaho ʻe tolu ʻo e tokakoví, ne fāifai pea nau aʻu ki Sao Paulo. Naʻe tuʻu ʻa ʻIsapeli ʻi hono seá ke sio lelei ange ʻi he afe ʻa e pasí. Fakafokifā pē kuo mavava ʻa e tokotaha kotoa pē ʻi he loto pasí. “Ko e temipalé! Ko e temipalé!” Naʻa nau lava ʻo sio ki he taua māʻolunga ʻo e temipalé ʻi ʻolunga he funga ʻotu niú.

Ne helaʻia e taha kotoa, ka naʻe ʻikai ke nau fie mālōlō. Naʻa nau fie maʻu ke sila he taimi pē ko iá. ʻI he hoko e taimi ke silaʻi ai hono fāmilí, naʻe teuteu lelei ʻa ʻIsapeli ʻi ha kofu hinehina. ʻI heʻene lue atu ki he loki silá, naʻá ne sio ki he fofonga fiefia ʻo ʻene tamaí. Naʻe tō e loʻimata fiefia ʻi he fofonga ʻo Mamaá. Ko ʻenau fonongá ne lōloa mo fakatuʻutāmaki. Naʻe fakakaukau ʻa ʻIsapeli ʻo pehē, “Ka naʻe feʻunga pē ia mo e feilaulaú.” Naʻá ne malimali ʻi heʻene tūʻulutui ke silaʻi ia ki hono fāmilí ʻo taʻengata.