2018
Ongo Kui Leleí
Siulai 2018


Ongo Kui Leleí

ʻOku nofo e tokotaha naʻá ne fai e talanoá ʻi ʻIutā, USA

Naʻe ʻikai fakapapauʻi ʻe ʻAnitelū ʻa e ʻAho ʻo e ʻOmi-ha-Mātuʻa-ki-he-Akó.

“[ʻOku ʻi ai hoku fāmili ʻi māmani.] [ʻOku nau angalelei kiate au]” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 98).

ʻĪmisi
Goodly Grandparents

“ʻAnitelū! Ko e pasí ʻeni!” Ko e ui atu ia ʻa Nená.

Ne lele atu ʻa ʻAnitelū he matapā ki tuʻá. Naʻe taʻataʻalo mai kia Nena, Papa, pea mo hono kiʻi tuofefine, ko ʻEimí. Naʻe kei siʻi ʻa ʻEimi ke ʻalu ki he akó, ko ia ai naʻe nofo pē ʻi ʻapi mo Nena mo Papā.

Ne saiʻia ʻa ʻAnitelū he akó. Naʻá ne saiʻia ʻi he vaʻinga mo hono ngaahi kaungāmeʻá ʻi he taimi mālōlō siʻí. Naʻá ne saiʻia ʻi heʻene faiakó, ʻa Misi Kimipolo.

Hili e mālōlō siʻi he pongipongí, naʻe pehē ange ʻe Misi Kimipolo, “ʻI he uike kahaʻú, ʻe fakahoko ai ha ʻAho ʻOmi-ha-Mātuʻa-ki-he-Akó. ʻI he taimi ʻe omi ai hoʻomou mātuʻá, fakapapauʻi ʻoku nau ʻomai ha meʻa mei heʻenau ngāué ke fakaʻaliʻali kiate kitautolu. ʻOku tau fiefia ke fanongo kiate kinautolu!”

Naʻe kula e mata ʻo ʻAniteluú. Naʻe ʻikai ha meʻa ia ke ne fakamatala ʻo kau ki heʻene ongomātuʻá. Naʻe ʻikai ke ne manatuʻi ha meʻa lahi kau ki heʻene faʻeé. Naʻe mavahe ia ʻoku kei siʻi. Pea naʻe ʻikai ke ʻilo ʻe ʻAnitelū ʻa ʻene tamaí.

Ne fanongo pē ʻa ʻAnitelū ki he talanoa e fānau kehé ʻo kau ki heʻenau ngaahi faʻeé mo e ngaahi tamaí. Ko e faʻē ʻa Toní ko ha tokotaha tāmate afi, pea ko e tamai ʻa Sēsiká naʻe ngāue ʻi he suú (zoo). Ne fakaʻamu e tokotaha kotoa ʻe ʻomi ʻe heʻene tamaí ha ngeli pe ko ha monumanu ki he kalasí!

“Fēfē hoʻo ongomātuʻá?” Ko e fehuʻi ia ʻa Toni kia ʻAniteluú.

Naʻe sio pē ʻa ʻAnitelū ki hono vaʻé. Fakamafuta hono ongo umá. “ʻOku ou nofo mo ʻeku ongo kuí.”

Naʻe ʻofa ʻa ʻAnitelū ʻia Nena mo Papā, ka naʻe ʻikai ke ʻi ai haʻana ngāue fēfē. Ne fakatau atu ʻe Nena ha ngaahi sipi kafu mo ha vala pēpē. Naʻe fakaʻuli ʻe Papā ha fuʻu loli meʻakai. Naʻe ʻikai fakapapauʻi ʻe ʻAnitelū ʻa e ʻAho ʻo e ʻOmi-ha-Mātuʻa-ki-he-Akó.

Ne lau ʻe ʻAnitelū ʻi he pō ko iá ʻa e vahe ʻuluaki ʻo e Tohi ʻa Molomoná: “Ko au, Nīfai, ko e meʻa ʻi he fanauʻi au ʻi he ongo mātuʻa lelei …” (1 Nīfai 1:1).

Naʻe fakakaukau ʻa ʻAnitelū, “ʻOku ʻikai ke u nofo mo ʻeku ongo mātuʻá.” “ʻOku ou nofo pē mo Nena mo Papa.”

Feʻunga pē ia mo e hū mai ʻa ʻEimi ki he loki ʻo ʻAniteluú, ʻokú ne kukukuku ha sipi kafu. Naʻá ne hiki hake ia ke sio ki ai ʻa ʻAnitelū. “Ngaohi ʻe Nena!”

“ʻIo, naʻe ngaohi ʻe Nena e sipi kafú maʻau.” Naʻe kiʻi malimali ʻa ʻAnitelū.

Naʻe fakakaukau ki he ngaahi meʻa lelei kotoa pē naʻe fai ʻe Nena maʻaná—ngaohi ha meʻatokoni pongipongi kimuʻa he akó, tokoni ʻi he ngāue fakaako mei ʻapí, vaʻinga mo ia pea mo ʻEimi. Ne hangē ʻa Nena ha faʻeé.

Pea fakakaukau leva ʻa ʻAnitelū kia Papā. Naʻe lau ʻe Papā ha ngaahi talanoa kia ʻAnitelū ʻi he pō kotoa pē. Naʻá ne tokoni ʻi he ngāue fakaako mei ʻapí. Naʻá ne akoʻi foki ʻa ʻAnitelū ke lava ʻo heka ʻi ha paiki. Ne hangē ʻa Papā ko ha tamaí.

Naʻe fakaʻau ke lalahi ange e malimali ʻa ʻAniteluú. Naʻe houngaʻia moʻoni koeʻuhí ko Nena mo Papā. Naʻá ne kei ongoʻi manavasiʻi pē fekauʻaki mo hono ʻomi ha kui ki he akó. Ka ʻe sai pē. Naʻá ne fakakaukau, “Mahalo ʻoku ʻikai ke u maʻu ha ongo mātuʻa lelei, ka ʻoku ou maʻu ha ongo kui lelei, pea ko ha meʻa makehe ia.”

ʻI he ʻAho ʻo e ʻOmi-ha-Mātuʻa-ki-he-Akó, naʻe tangutu ʻa ʻAnitelū mo Papā ʻi mui ʻi he kalasí ʻo fanongo ki he mātuʻa ʻa e fānau kehé. Naʻe ʻomi ʻe he faʻē ʻa Toní hono teunga tāmate afí. Naʻá ne tuku ki he tokotaha kotoa ke nau tui ʻahiʻahi hono tataá. Ne ʻomi ʻe he tamai ʻa Sēsiká ha fonu mei he suú (zoo).

Naʻe pehē ʻe Misi Kimipolo, “ʻAnitelū, ko ho taimí ʻeni.”

Ne lue atu ʻa ʻAnitelū ki muʻa he kalasí mo Papā. Naʻá ne mihiʻi ʻene mānavá pea pehē ange, “ʻOku fakaʻuli ʻeku Papá ʻi ha loli lahi ʻo fetuku e meʻakaí. ʻOkú ne fetaulaki mo ha kakai tokolahi, pea ʻokú ne ngāue mālohi.”

Ne sio hake ʻa ʻAnitelū ʻo vakai ki he malimali ʻa Papaá. Pea toki talanoa leva ʻa Papā fekauʻaki mo e fakaʻuli heʻene lolí. Naʻá ne toe tufa foki ha lole mei heʻene ngāué ki he tokotaha kotoa pē! Naʻe fai ʻe he fānau ʻi he kalasi ʻa ʻAniteluú ha ngaahi fehuʻi lahi kia Papā ʻo kau ki heʻene ngāué.

Naʻe fiefia ʻa Anitelū ke ʻi ai mo Papā. Naʻe hoko ia mo Papā mo Nena mo ʻEimí ko ha fāmili—pea ne nau hoko ko ha fāmili lelei.