General Conference
E Pas di Cristu ta Abolí Enemistat
Konferensia General di Òktober 2021


E Pas di Cristu ta Abolí Enemistat

Ora amor di Cristu ta enbolbí den nos bida, nos ta atendé desakuerdo ku mansedumbre, pasenshi i bondat.

Mi kerido rumannan, durante di un ptueba di esfuerso, e trabou di e kurason tanoumentá. Kurasonnan ku por wanta kanamentu por tin problema ku e demanda di kore subi seru. Na e manera aki, e tèst di strès por revelá malesanan ku tei presente ku di otro manera lo no ta visibel. Kualke asuntu identifiká por wòrdu tratá promé ku e kousa problemanan serio den bida diario.

E pandemia di COVID-19 sigur a bin ta un tèst di strès global! E tèst a mustra resultadonan miksto. Vakunanan sigur i efektivo a wòrdu desaroyá.1 Profeshonalnan médiko, maestronan, dunadónan di kuido, i otronan a sakrifiká heroikamente — i nan ta kontinuá hasiendo esaki. Hopi hende a demostrá generosidat i bondat — i nan ta kontinuá hasiendo esaki. Sinembargo, hopi desbentaha a wòrdu manifestá. Individuonan vulnerabel a sufri—i nan ta ketu bai ta hasi esaki. Esnan ku ta traha pa atende e desigualdatnan fundamental aki ta wòrdu enkurashá i gradisí.

E pandemia tambe ta un tèst di strès spiritual pa e Iglesia di e Salbador i su miembronan. E resultadonan meskos tabata miksto. Nos bida a wòrdu bendishoná dor di ministrá den un “manera mas elevá i santu,”2 e kuríkulo di Ven, Siguenme i e enseñansa di evangelio sentrá den hogar i apoyá pa Iglesia. Hopi a proveé yudansa i konsuelo ku kompashon durante e tempunan difisil aki i ta sigui hasi esaki.3

Sinembargo, den algun instansia, e tèst di strès spiritual a mustra tendensianan den direkshon di kontenshon i divishon. Esaki ta sugerí ku nos tin trabou pa hasi pa kambia nos kurason i pa bira uní manera berdadero disípulonan di e Salbador. Esaki no ta un desafio nobo, pero e ta unu krítiko [esensial].4

Ora e Salbador a bishitá e Nefitanan, El a siñanan, “Lo no tin diskushon entre boso. … Esun ku tin e spiritu di kontenshon no ta di mi, pero ta di diabel, kende ta e tata di kontenshon, i ta influensiá e kurasonnan di hende pa kontendé ku rabia, un ku otro.”5 Ora nos ta diskutí ku otro den rabia, Satanas ta hari i e Dios di shelu ta yora.6

Satanas ta hari i Dios ta yora pa por lo ménos dos motibu. Promé, kontenshon ta debilitá nos testimonio kolektivo na e mundu tokante JesuCristu i e redenshon ku ta bin pa medio di Su “méritonan, … miserikòrdia, i grasia.”7 E Salbador a bisa, “Un mandamentu nobo Mi ta duna boso, Pa boso stima otro. … Pa medio di esaki tur hende lo sa ku boso ta mi disípulonan, si boso tin amor pa otro”8 E kontrali tambe ta berdat - Tur hende sa ku nos no ta Su disípulonan ora nos no ta mustra amor na otro. Su obra di delaster dia ta komprometé ora kontenshon i enimistat9ta eksistí bou di Su disípulonan.10 Di dos, kontenshon no ta saludabel spiritualmente pa nos komo individuo. Nos ta wòrdu hortá for di pas, goso, i sosiegu, i nos abilidat pa sinti e Spiritu ta komprometé.

JesuCristu a splika ku Su doktrina no ta pa “yena e kurasonnan di hende ku rabia, unu kontra otro, pero [ku Su] doktrina [ta] ku e tipo di kosnan ei kaba.”11 Si mi ta lihé pa wòrdu ofendé òf respondé na diferensia di opinion dor di haña rabia òf kuminsa husga, mi ta “faya” e tèst di strès spiritual. Fayando e tèst aki no ta nifika ku mi ta sin speransa. Mas bien, e ta indiká ku mi tin ku kambia. I esei ta bon pa sa.

Despues di e bishita di e Salbador na e kontinente Merikano, e hendenan tabata uní; “den henter e tera no tabtin kontenshon.”12 Bo ta kere ku e hendenan tabata uní pasobra nan tur tabata mesun kos, òf pasobra nan no tabatin diferensia di opinion? Mi ta duda esei. Na luga di esei, kontenshon i enemistat a disparsé pasobra nan a pone nan disipulado den e Salbador na promé lugá. Nan diferensianan tabata limitá kompará ku nan amor kompartí di e Salbador, i nan tabata uní komo “herederonan di e reino di Dios.”13 E resultado tabata ku “no por tin un pueblo mas feli s… ku a wòrdu kreá dor di e man di DIos.”14

Union ta rekerí esfuerso.15 E ta desaroyá ora nos kultivá e amor di Dios den nos kurason16i nos ta enfoká riba nos destino eterno.17 Nos ta uní den nos identidat primario komun komo yunan di Dios18i nos kompromiso na e berdat di e evangelio restourá. Di otro banda nos amor pa Dios i nos disipulado di JesuCristu ta generá preokupashon real pa otronan. Nos ta balorá e kombinashon di otronan su karakterístika, perspektiva i talentonan.19 Si nos no por pone nos disipulado di JesuCristu riba nos interesnan personal i puntonan di bista, nos mester bolbe eksaminá nos prioridatnan i kambia.

Nos lo por ta inkliná pa bisa, “Klaro/naturalmente nos por tin union—solamente si bo por ta di akuerdo ku mi!” Un mihó aserkamentu ta pa puntra, “Kiko mi por hasi pa fomentá union? Kon mi por responde pa yuda e persona aki yega mas serka di Cristu? Kiko mi por hasi pa baha e kontenshon i konstruí un komunidat di Iglesia ku tin kompashon i ta bondadoso?”

Ora amor di Cristu ta enbolbí den nos bida,20nos ta atendé desakuerdo ku bondat, pasenshi i amabilidat.21 Nos ta preokupá ménos ku nos propio sensibilidatnan i mas ku esun di nos próhimo. Nos “ta buska pa moderá i unifiká.”22 Nos no ta enbolbí nos mes den “disputanan dudoso,” husga esnan ku kual nos no ta di akuerdo, òf purba na laga nan trompeká.23 Na su lugá, nos ta asumó ku esnan ku nos tin desakuerdo kuné ta hasi nan esfuerso ku e eksperensianan di bida ku nan tin.

Mi kasá a praktiká lei pa mas ku 20 aña. Komo un abogado, hopi biaha el a traha ku otronan ku eksplisitamente tabata defendé puntonan di bista opuesto. Pero el a siña di no ta di akuerdo sin ofendé ni rabia. E por bisa na e abogado opuesto, “Mi por mira ku nos lo no bai di akuerdo tokante e asuntu aki. Mi ta apresia bo. Mi ta respetá bo opinion. Mi ta spera bo por duna mi e mesun kortesia.” Hopi biaha esaki ta duna espasio na rèspèt mutuo i hasta amistat apesar di e diferensianan.

Hasta eks enemigunan por bira uní den nan disipulado di e Salbador.24 Na 2006, mi a asistí na e dedikashon di e tèmpel di Helsinki, Finlandia pa honra mi tata i welanan, ku tabata kombersonan di e Iglesia na Finlandia. Finlandesnan, inkluso mi tata, a soña di un tèmpel na Finlandia pa dékadanan. Na e tempu ei, e Distrito di Tèmpel tabata enserá, Finlandia, Estonia, Latvia, Lithuania, Belarus i Rusia.

Na e dedikashon, mi a siña algu sorprendente. E promé dia di e operashon general a wòrdu reservá pa miembronan di Rusia por hasi nan ordenansanan di tèmpel. Ta difísil pa splika kon asombroso esei tabata. Rusia i Finlandia a bringa hopi guera durante e siglonan. Mi tata tabata deskonfiá i no tabata gusta no solamente Rusia pero tur rusiano. El a ekspresá e sentimentunan ei ku pashon, i su sentimentunan tabata enemisdat típiko finlandes pa Rusia. El a memorisá poesianan épiko ku ta relatá gueranan den siglo 19 entre finlandesnan i rusonan. Su eksperensianan durante Segunda Guerra Mundial, ora Finlandia i Rusia atrobe tabata antagonista, no a hasi nada pa kambia su opinionnan.

Un aña promé ku e dedikashon di e Tèmpel di Helsinki Finlandia, e komité di tèmpel, konsistiendo ekslusivamente di miembronan di Finlandia, a topa pa papia tokante di e plannan di dedikashon. Durante di e reunion, un hende a opservá ku e Santunan di Rusia lo bai biaha vários dia pa asistí na e dedikashon i nan ta spera di por risibí nan bendishon di tèmpel promé ku nan bai kas bek. E presidente di e komishon, Hermano Sven Eklund, a sugerí pa e finlandesnan warda un tiki mas largu, ku e rusianonan por ta e promé miembronan pa hasi nan ordenansanan den e tèmpel. Tur miembro di e komishon a bai di akuerdo. Santunan di Delaster dia fiel di Finlandia a demorá nan bendishonnan di tèmpel pa akomodá e Santunan di Rusia.

E Presidente di Area ku tabata presente na e komishon di tèmpel, Elder Dennis B. Neuenschwander despues a skibi: “Nunka mi tabata mas orguyoso di e finlandesnan ku na e momentu aki. E historia difisil di Finlandia ku su bisiña di ost … i nan ánimo di porfin tin [unu tèmpel] konstruí riba nan propio suela, a wòrdu poné un banda. Permitiendo e rusianonan pa drenta tèmpel promé [tabata] un deklarashon di amor i sakrifisio.”25

Ora mi a raportá e bondat aki na mi tata, su kurason a bira moli i e a yora, un okurensia hopi straño pa e finlandes aki. For di e tempu aki te na su morto tres aña despues, e no a ekspresá nunka mas un otro sentimentu negativo tokante di Rusia. Inspirá dor di e ehèmpel di e finlandesnan, mi tata a skohe pa pone su disipulado den JesuCristu riba tur otro konsiderashonnan. E finlandesnan no tabata ménos finlandes; E rusianonan no tabata ménos rusiano; niun di dos grupo no a bandona nan kultura, historia, tampoko eksperiensianan pa aboli enemistat. Nan no ta tin nodi. Mas bien, nan a skohe pa hasi nan disipulado di JesuCristu nan konsiderashon prinsipal.26

Si nan por hasie, nos tambe por. Nos por trese nos herensia, kultura, i eksperiensianan na e Iglesia di JesuCristu. Samuel no a desvia for di su herensia komo un Lamanita,27tampoko Moroni a desvia for di dje komo Nefita.28 Pero kada un a pone su disipulado di JesuCristu promé.

Si nos no ta un, nos no ta di dj’E.29 Mi invitashon ta pa nos tin kurashi den pone nos amor di Dios i disipulado den e Salbador riba tur otro konsiderashon.30 Laga nos mantené e kombenionan heredá den nos disipulado—e kombenio di ta unu.

Laga nos sigui e ehèmpel di Santunan di rònt mundu ku ta birando disípulonan di Cristu ku eksito. Nos por dependé di JesuCristu, Ken “ta nos pas, ken … a kibra e muraya mei mei ku ta parti nos; aboliendo den su [sakrifisio ekspiatorio] e enemistat.”31 Nos testimonio di JesuCriistu pa e mundu lo wòrdu fortalesé, i nos lo keda spiritualmente salú.32 Mi ta tèstifiká ku si nos “kita kontenshon” i bira “ku mesun pensamentu ku Señor den amor i uni ku n’E den fé” Su pas lo ta di nos,33 Den e nòmber di JesuCristu, amèn.

Notanan

  1. Wak The First Presidency Urges Latter-day Saints to Wear Face Masks When Needed and Get Vaccinated Against COVID-19,” Newsroom, Aug. 12, 2021, newsroom.ChurchofJesusChrist.org; “Vaccines Explained,” World Health Organization, who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-vaccines/explainers; “Safety of COVID-19 Vaccines,” Centers for Disease Control and Prevention, Sept. 27, 2021, cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/safety/safety-of-vaccines.html; “COVID-19 Vaccine Effectiveness and Safety,” Morbidity and Mortality Weekly Report, Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov/mmwr/covid19_vaccine_safety.html.

  2. RussellvM. Nelson, “Sisters’ Participation in the Gathering of Israel,” Liahona,, Nov. 2018, 69.

  3. Wak Doctrina y Convenios 81:5.

  4. Hopi apòstel i profetanan a papia tokante union i kontenshon pa hopi aña. Wak, por ehèmpel, Marvin J. Ashton, “No Time for Contention,” Ensign, May 1978, 7–9; Marion G. Romney, “Unity,” Ensign, May 1983, 17–18; Russell M. Nelson, “The Canker of Contention,” Ensign, May 1989, 68–71; Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, May 1995, 32–35; Henry B. Eyring, “That We May Be One,” Ensign, May 1998, 66–68; D. Todd Christofferson, “Come to Zion,” Liahona, Nov. 2008, 37–40; Jeffrey R. Holland, “The Ministry of Reconciliation,” Liahona, Nov. 2018, 77–79; Quentin L. Cook, “Hearts Knit in Righteousness and Unity,” Liahona, Nov. 2020, 18–22; Gary E. Stevenson, “Hearts Knit Together,” Liahona, May 2021, 19–23.

  5. 3 Nefi 11:28–29

  6. Wak Moises 7:26, 28, 33. Esaki no ta sugerí ku e sakrifisio ekspiatorio di e Salbador ta kontinuo òf ku E ta kontinuá na sufri; Jesucristo ta kumpli ku e Ekspiashon. Sinembargo, Su empatia infinito i su kompashon perfekto ku e la reklama komo resultado di kompleta Su sakrifisio ekspiatorio ta permiti’E pa sinti desapunto i tristesa.

  7. 2 Nefi 2:8.

  8. Juan 13:34, 35.

  9. Enemistat ta un estado òf sentimentu di ta aktivamente opuesto na un hende òf algu; e ta kontené hostilidat, antagonismo, antipatia, renkor, i aversión òf mal boluntat profundamente ankrá. E palabra Griego tradusí komo “enemistat” ta tambe tradusi komo “rabia”. Ta e opuesto di agapekual ta tradusí komo “amor”. Wak James Strong, The New Strong’s Expanded Exhaustive Concordance of the Bible (2010), Greek dictionary section, number 2189.

  10. Wak Juan 17:21, 23.

  11. 3 Nefi 11:30.

  12. 4 Nefi 1:18.

  13. 4 Nefi 1:17.

  14. 4 Nefi 1:16.

  15. Presidente Russell M. Nelson a bisa, “Señor ta stima esfuerso” (in Joy D. Jones, “An Especially Noble Calling,” Liahona; Mei 2020, 16).

  16. Wak 4 Nefi 1:15. Tin esnan ku a logra e tipo di union aki. Den e dianan di Enoch “Señor a yama su pueblo Siòn, pasó nan tabata unu di kurason i di mente, bibando den rektitut; i no tabatin ningun pober bou di nan.” (Moises 7:18).

  17. Wak Mosia18:21

  18. Wak Hechoan 17:29Salmonan 82:6

  19. Wak 1 Korintionan 12:12–27

  20. Wak Moroni 7:47–48

  21. Wak Doctrina y Convenios 107:30–31

  22. Dallin H. Oaks, “Defending Our Divinely Inspired ConstitutionLiahonaMay 2021, 107.

  23. Wak Romanonan 14:1–3, 13, 21

  24. E Salbador a kritika Su “disípulonan, den e dianan antaño, [ku] a buska motibu kontra otro i no a perdoná otro den nan kurasonnan; i pa e maldat aki nan a wòrdu afligí i kastigá hopi pisá. P’esei,“Jesus a amonestá Su disípulonan di delaster dia, “Mi ta bisa boso, ku boso mester pordoná unu i otro.”(Doktrina i Konvenio 64:8–9).

  25. Elder Dennis B. Neuenschwander, komunikashon personal.

  26. Den un moda típiko di Finlandia, ora Hermano Eklund a diskuti tokante e desishon, el a bisa ku tabata simplemente lógiko. En ves di alsa e generosidat, el a ekspresá apresio pa e rusianonan. E finlandesnan tabata gradesido pa e kontribushon signifikante di e rusianonan na e trabou hasí den e Tèmpel di Helsinki, Finlandia. (Sven Eklund, komunikashon personal.)

  27. Wak Helaman 13:2, 5

  28. Wak 3 Nefi 5:13, 20

  29. Wak Doctrina y Convenios 38:27

  30. Wak Lukas 14:25–33

  31. Efesionan 2:14–15

  32. Wak Efesionan 2:19

  33. Wak Russell M. Nelson, “The Canker of Contention Ensign Mei 1989, 71.