Au Epikopo
Faaaogaina o Ponokalafi


“Faaaogaina o Ponokalafi,” Punaoa Faufautua (2020).

“Faaaogaina o Ponokalafi,” Punaoa Faufautua.

Faaaogaina o Ponokalafi

O tusi ma ata mataga [ponokalafi] o soo se mea lava e faaalia ai pe faamatalaina ai le tino o le tagata po o uiga feusuai i se auala e faaosofia ai lagona feusuai. Ua aoao mai pea lava e le Ekalesia e faapea, o le faaaogaina o ponokalafi o se amioga tausalaina.

O le toatele o tagata o e faaaogaina ponokalafi e eseese le maualuga o faigata o le sootaga—ma le Atua, ma i latou lava, ma isi. E latou te mauaina foi lagona o le ta’usalaina ma le maasiasi. Po o le a lava le maualuga o le faaaogaina o ponokalafi, o le faailoa atu o le alofa ma le loto faatetai i tagata mo lo latou malosi i le faailoa mai, o se laasaga taua lea ina ia fesoasoani ia i latou e faatupuina lo latou lagona o le taua ma le gafatia o le faatoilaloina o le faafitauli.

A o e auauna atu i tagata o loo tauivi ma le faaaogaina o ponokalafi, saili e taitai i latou ia Keriso. Uunai tagata ina ia malamalama i mea o tosina ai lo latou faaaogaina o ponokalafi ma ia atiina a’e fuafuaga e suia ai a latou amioga.

Saili ina ia Malamalama

O le faaaogaina o ponokalafi e mafai ona avea ma se vaisu, ae ia fautua atu i tagata ia taulai atu i lo latou faasinomaga paia o atalii ma afafine o le Atua nai lo le faailogaina o i latou lava e ala i a latou amioga. Mafaufau ma le agaga tatalo e fai atu fesili e pei o nei e fesoasoani ai ina ia e malamalama lelei i le faaaogaina e le tagata o ponokalafi ma iloatino ai ona manaoga.

  • O le a se aafiaga o le faaaogaina o ponokalafi i lou olaga?

  • O le a le tele o lou faaaogaina o ponokalafi?

  • O le a se mea ua aoga e oo mai i le taimi lenei i le faatoilaloina o lenei luitau?

  • O a ni auala na e faaaogaina ai mataupu faavae o le talalelei i le faatoilaloina o lenei luitau?

Afai e te silafia soo se matamataga, faatauina, po o le faasalalauina o ponokalafi e faaaoga ai tamaiti, ia faafesootai pulega a le malo. O se laina fesoasoani o loo avanoa foi mo lau epikopo e fesootai i ai pe a taulimaina sea mataupu

Fesoasoani i le Tagata

O le faaaogaina o ponokalafi e tele lava e le na’o se vaivaiga faale amio sa’o ae e tele tulaga eseese e faatosina ai. O le fesoasoani i le tagata ina ia maua se malamalamaaga sili atu o tulaga eseese e tosina ai le faaaogaina o ponokalafi e mafai ona faamalosia ai lona agavaa e faatoilaloina ai.

Faamalosia le malamalama o le tagata e uiga i le mataupu faavae lea e mafai ona fesoasoani ia te ia e faatoilaloina ai le faaaogaina o ponokalafi.

  • Fesoasoani ia te ia ia malamalama i le matafaioi a le Faaola ma Lona gafatia ona fesoasoani mai ia i tatou e ala i Lana Togiola.

  • Fesoasoani i le tagata ia iloa lona faasinomaga o se atalii/afafine o le Atua ma iloa ona lava malosiaga, taleni, ma tomai.

  • Fesoasoani i le tagata ia malamalama i le filifiliga faitalia ma lona tiutetauave e galueaiina lenei faafitauli.

  • Fesoasoani i le tagata ia malamalama o se tasi o aafiaga faataumaoi o le faaaogaina o ponokalafi e faapea, o e faaaogaina e tele ina amata ona latou vaai atu i isi o ni tupua e faaaoga e faamalieina ai o latou tuinanau nai lo o ni atalii po o afafine o le Atua.

  • Ia talanoaina le eseesega i le va o le iloaina o le sese (“Ua ou faia se mea leaga”) ma le maasiasi (“O a’u o se tagata leaga”), ma fesoasoani i le tagata ia malamalama i le taua o le lagona ta‘usalaina talafeagai, a o aloese ai mai le maasiasi.

  • Uunai le tagata ina ia saili atu faamatalaga e uiga i tulaga feusuai maloloina, faailoaga tatau o feusuaiga, ma le matafaioi a le uunaiga malosi taufeusuaiga i totonu o tuaoi ua faavaeina e le Atua.

Uunai le tagata e fatu se fuafuaga ia lē toe faaauau ai lona faaaogaina o ponokalafi.

  • Valaaulia le tagata e saili ana lava musumusuga i le faavaeina o se fuafuaga lea e mafai ona faataunuu.

  • Uunai le tagata ia fuafua ni auala e tuuitiitia ai le mauaina o ponokalafi, e pei o le faatuina o faamama tau initoneti ma faataga isi ia mafai na alu i totonu o telefoni feaveai, komepiuta, ma uputatala ina ia vaai ma siaki ai talafaasolopito o ana matamataga.

Uunai tagata ia faailoa tulaga masani e faateteleina ai faaosoosoga e faaaoga ponokalafi ma ala e mafai ona aloese mai ai.

  • Faamautu le “o fea,” “o anafea,” ma le “e faapefea” o tulaga taitasi (mafaufau i le tuuitiitia ma le mauaina ma le faaaogaina tau lava o ala o fesootaiga, e pei o mekasini, tusi, televise, ata tifaga, musika, o upega tafailagi, ma isi mea faapena).

  • Vaavaai mo lagona o i tua atu o na tulaga, (e pei o le nofonofonoa, tuuatoatasi, ita, ōi , po o le vaivai).

Valaaulia le tagata e talanoaina le faafitauli faatasi ma lona toalua po o se matua.

  • Uunai le tagata e fatu se fuafuaga ia toefuatai ai le faatuatuaina o ia e i latou o e ua lagona le faalataina ona o le faaaogaina o ponokalafi.

Valaaulia le tagata e feiloai faifaipea ma se faufautua faatuatuaina e talanoa i le alualu i luma.

Mafaufau ia faafesootaia le tagata ma vaega lagolago po o polokalama lea e lagolagoina mea aoga fefaasoaa‘i i le faatoilaloina o ponokalafi.

  • Valaaulia le tagata e auai atu i le vaega lagolago i le lotoifale (“Mausa Toe Faaleleia” vaega o le ChurchofJesusChrist.org) i le mea o loo maua ai.

  • Afai e le o i iai se polokalama lagolago i le lotoifale, mafaufau po o a isi filifiliga atonu e ono avanoa, e pei o loo faavaeina i alalafaga po o vaega ma polokalama lagolago i luga o upega tafaiilagi.

Lagolago le Aiga

O le faaaogaina o ponokalafi, e i ai se aafiaga i taitoalua ma isi tagata o le aiga. A o saili ia lagolago le toalua po o isi tagata o le aiga o le tagata o loo faaaogaina ponokalafi, faaalogo atu i o latou atugaluga ma popolega. Faamautinoa e faaali atu le alofa ma le loto malamalama faapei ona faia e le Faaola. E faaopoopo atu, ia faamautinoa e tuuina atu ia lava le lagolago atu i le toalua o se atonu o loo i ai ni tauiviga. Tagai i le Lagolago mo Taitoalua o e Faaaogaina Ponokalafi mo nisi faamatalaga.

Uunai le toalua po o tagata o le aiga ina ia faamautu le aafiaga o lenei tulaga ia te ia ma saili fesoasoani pe a manaomia i le foia o na faafitauli.

Fesoasoani i le tagata o le aiga ia malamalama i le ala e mafai ai e le Faaola ona fesoasoani, tusa lava pe taofia e lē pele ia te ia le matamataina o ponokalafi (tagai i le Alema 7:11 ma le Mataio 11:28-30).

Valaaulia tagata o le aiga ia auai i se vaega o le Ekalesia vaega e lagolagoina le toalua ma aiga po o se vaega lagolago e tai faapena pe a maua. Tagai i le “Faaleleia o le Mausa” vaega o le ChurchofJesusChrist.org mo taimi mo vaega lagolago.

Uunai le tagata o le aiga ina ia iloilo punaoa mo taitoalua ma tagata o aiga i totonu o le “Taulimaina o Ponokalafi” vaega o le ChurchofJesusChrist.org.

Faaaoga Punaoa a le Uarota ma le Siteki

Mafaufau e talosagaina taitai o le uarota po o isi tagata faatuatuaina ina ia tuuina atu le lagolago faifaipea. Talosaga le faatagaga a le tagata ao lei talanoa atu i isi e uiga i le mataupu.

Faailoa se tagata faatuatuaina e avea o se tagata lagolago mo le tagata, ma uunai i latou e feiloai soo.

  • O se tulaga sili, pe a fai o lenei tagata o se tasi e mafana lelei ma le tagata ma ‘a le ‘o se tagata sa manuia ana taumafaiga i le faatoilaloina o ponokalafi, po o se e malamalama lelei i ia mataupu.

  • O lenei tagata atonu o se tasi o uso po o tuafafine mo auaunaga.

I nisi tulaga, o le faaaogaina o ponokalafi e se tagata e ono faaauauina tainane le tele o taumafaiga ma fesoasoaniga mai isi e faatoilaloina le faaaogaina o ponokalafi.

  • Mafaufau e faasino atu le tagata i se polofesa o le mafaufau i le soifua maloloina o le e tuuina atu auaunaga e ogatasi ma mataupu faavae o le talalelei.

  • O le Tautua mo Aiga a le AAG (pe a maua) e ono mafai ona fesoasoani pe mafai ona fautuaina atu i punaoa i le lotoifale, lea e ono aofia ai polokalama mo le foiaina po o nofoaga tutotonu, polokalama i alalafaga po o vaega lagolago, ma faalapotopotoga a le malo.