Te parau mau ’e te fa’anahora’a
Nā te peresideni Dallin H. Oaks
Tauturu mātāmua i roto i te Peresidenira’a Mātāmua
’Ia ’imi ana’e tātou i te parau mau nō ni’a i te ha’apa’ora’a, e ti’a ia tātou ia fa’a’ohipa i te mau rāve’a tano nō tāua mā’imira’a ra.
Tā te heheura’a nō teie tau e tātara nei mai te hō’ē « ’ite i te mau mea i tō rātou huru mau, mai te au i tei vai ē na, ’e mai te au ho’i i te vai a muri atu » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 93:24). ’O te hō’ē tātarara’a tano mau nō te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a ’e « Te ’utuāfare : E Poro’i i tō te Ao nei ».
Tē ora nei tātou i te hō’ē tau nō te ’auhunera’a ’e te ha’apurorora’a rahi o te ha’amāramaramara’a. E ’ere rā ’o te tā’āto’ara’a o te reira mau ha’amāramaramara’a te parau mau. ’Ia ara maita’i tātou e ti’a ai ’ia ’imi ana’e tātou i te parau mau ’e ’ia mā’iti i te mau rāve’a nō teie mā’imira’a. ’Eiaha tātou e ’āno’i i te ti’ara’a ’aore rā, te mana o te ao nei ’ei mau rāve’a ti’a o te parau mau. E ti’a ia tātou ’ia ara maita’i ’ia fa’atumu ana’e tātou i ni’a i te mau ha’amāramaramara’a ’aore rā, te mau a’o e hōro’ahia mai e te mau ta’ata tu’iro’o fa’a’arearea, te mau ma’ona ti’ara’a teitei, ’aore rā, te mau rāve’a ’ite-’ore-hia i ni’a i te itenati. ’Eiaha e fa’ariro i te ’aravihi i roto i te hō’ē ’ohipa ’ei ’aravihi i roto i te parau mau i roto i te tahi atu mau ’ohipa.
E ti’a ia tātou ’ia ara maita’i ato’a i te hina’aro tumu o te ta’ata e hōro’a nei i te ha’amāramaramara’a. Nō reira te mau pāpa’ira’a mo’a e fa’aara ai ia tātou i te ’ohipa ha’avare a te tahu’a (hi’o 2 Nephi 26:29). Mai te mea ē, e rāve’a ’ite-’ore-hia, e riro ato’a ïa te ha’amāramaramara’a ’ei mea pāpū ’ore.
Tītauhia i tā tātou iho mau fa’aotira’a ’ia niuhia i ni’a iho i te ha’amāramaramara’a nō roto mai i te mau rāve’a pāpū i ni’a i te tumu parau ’e ’aita e mau tāvirira’a nō roto mai i te mau hina’aro pipiri.
I.
’Ia ’imi ana’e tātou i te parau mau nō ni’a i te ha’apa’ora’a, e ti’a ia tātou ’ia fa’a’ohipa i te mau rāve’a tano nō tāua mā’imira’a ra : te pure, te fa’a’itera’a a te Vārua Maita’i, ’e te tuatāpapara’a i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e i te mau parau a te mau peropheta nō teie ’anotau. E ’oto vau i te mau taime ato’a ’ia fa’aro’o vau i te hō’ē ta’ata ’ia parau ē, ’ua ’ore tōna fa’aro’o, te tumu, nō te mau ha’api’ira’a a tō te ao nei. Te feiā tei fāri’i i te hō’ē ’ōrama pae vārua e nehenehe e ’oto nā roto i te ha’amatapō fa’ahepora’ahia i te pae vārua. ’Ua parau te peresideni Henry B. Eyring ē, « tō rātou fifi e ’ere tei roto i te mea tā rātou e mana’o nei, tē hi’o ra rātou ; tei roto rā i te mea ’aita e nehenehe ia rātou ’ia hi’o ».1
E arata’i te mau ravera’a a te ’ihi ia tātou i roto i te mea tā tātou e parau nei ē, te parau mau ’ihi. Terā rā, teie « parau mau ’ihi » e ’ere te orara’a tā’āto’a. Te feiā tei ’ore e ha’api’i mai « nā roto i te ha’api’i ’e nā roto ato’a i te fa’aro’o » (Te Parau Ha’api’ira’a e te mau Parau Fafau 88:118) tē tā’ōti’a ra rātou i tō rātou māramarama i te parau mau, i te mea tā rātou e nehenehe e ha’apāpū nā roto i te mau rāve’a o te ’ihi. Tē tu’u ra te reira i te mau ’ōti’a ha’avare i ni’a i tā rātou mā’imira’a i te parau mau.
’Ua parau te peresideni James E. Faust : « Te feiā tei bāpetizohia, tē tu’u ra rātou i tō rātou vārua i roto i te fifi nā roto i te ’imira’a ma te tau’a ’ore i te rāve’a o te ao nei nō te ha’api’ira’a mai. Te ti’aturi nei tātou ē, te mau nei te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei i te ’īra’a o te ’evanelia a te Mesia, tāua ’evanelia ra tei riro ’ei tumu nō te parau mau ’e nō te māramarama mure ’ore ».2
E ’itehia ia tātou te ’oa’oa mau ’e tē vai maoro nā roto i te ’itera’a ’e te ’ohipara’a i ni’a i te parau mau nō ni’a iho ia tātou, o vai tātou, te aura’a o te orara’a tāhuti nei, ’e e haere tātou i hea ’ia pohe tātou. E’ita te reira mau parau mau e ’apohia mai nā roto i te mau rāve’a a tō te ao nei ’aore ra, a te ’ihi.
II.
E paraparau vau i teienei nō ni’a i te mau parau mau o te ’evanelia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai, tei riro ’ei mea faufa’a nō te ha’api’ira’a tumu a te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei. ’A feruri na i teie mau parau mau ma te ha’apa’o maita’i. Tē fa’ata’a rahi nei te reira i tā tātou ha’api’ira’a tumu ’e i te mau ravera’a, penei a’e te tahi ato’a ’aore ā i hāro’aro’ahia.
Tē vai nei hō’ē Atua, te Metua here o te mau vārua o te mau ta’ata ato’a tei ora na, ’aore ra, ’o te ora mai.
E mea mure ’ore te ’āpenira’a Hou tātou ’a fānauhia mai ai i ni’a i teie fenua, ’ua ora pā’āto’a tātou ’ei mau vārua tāne ’e ’ei mau vārua vahine i mua i te aro o te Atua.
I fa’aro’o a’e nei tātou i te pupu hīmene i te hīmenera’a « E pe’e au i te fa’anahora’a a te Atua ».3 ’Ua ha’amau te Atua i te hō’ē fa’anahora’a nā roto ho’i i te reira e ti’a ai i tāna mau tamari’i vārua ato’a ’ia haere i mua ē a muri noa atu. E faufa’a rahi tō taua fa’anahora’a ra nō tātou tāta’itahi.
Nō teie fa’anahora’a, ’ua rahu te Atua i teie fenua ’ei vāhi i reira tāna mau tamari’i vārua here e fānauhia mai ai i te tāhuti nei nō te fāri’i i te hō’e tino ’i’o ’e te ’ivi, ’ia ti’a ’ia rātou ’ia nu’u e a muri noa atu mā te ravera’a i te mau mā’itira’a tano.
Nō te rirora’a ’ei ’ohipa faufa’a, tītauhia i te mau mā’itira’a tāhuti nei ’ia ravehia i rotopū i te mau pūai pāto’ito’i o te maita’i ’e te ’ino. E ti’a ’ia vai nā mea e piti, ’e ’ua fa’ati’ahia te ’enemi, tei hurihia i rāpae nō tōna ’ōrurehau, ’ia fa’ahema ’e ’ia tāmata i te ta’ata nā roto i te tūra’ira’a ia rātou ’ia ha’a ma te pāto’i i te fa’anahora’a a te Atua.
Te fā o te fa’anahora’a a te Atua o te hōro’ara’a ïa i tāna mau tamari’i i te rāve’a nō te mā’iti i te ora mure ’ore. Hō’ē noa rāve’a e tupu ai te reira maori rā, nā roto i te orara’a i te tāhuti nei, ’e, i muri a’e i te pohe, nā roto i te tupura’a i te pa’ari hou te tāhuti nei tei ravehia i roto i te ao vārua.
I roto i te orara’a tāhuti nei, e vi’ivi’ihia tātou pā’āto’a i te hara nā roto i te fatira’a i raro a’e i te mau fa’ahemara’a ’ino a te ’enemi, ’e i te hōpe’a ra, e pohe tātou. ’Ua fāri’i tātou i te reira mau tamarara’a ma te ti’aturi i te fa’anahora’a pāpū a te Atua tō tātou Metua, e hōro’a mai ’oia i te hō’ē Fa’aora, tāna Tamaiti Fānau Tahi, ’o te fa’aora ia tātou nā roto i te hō’ē ti’afa’ahoura’a nō te tā’āto’ara’a, nō te hō’ē orara’a i muri iho i te pohe. E hōro’a ato’a mai te Fa’aora i te hō’ē tāra’ehara nō te ’aufau i te ho’o nō te tā’āto’ara’a ’ia tāmāhia i te hara ’ia au i te mau tītaura’a tāna i tu’u mai. I roto i te reira mau tītaura’a tē vai ra te fa’aro’o i te Mesia, te tātarahapa, te bāpetizora’a, te hōro’a o te Vārua Maita’i, ’e te tahi atu mau ’ōro’a o te ravehia nā roto i te mana o te autahu’ara’a
E hōro’a te fa’anahora’a rahi nō te ’oa’oa a te Atua i te hō’ē ’aifāitora’a ti’a mau i rotopū i te parau ti’a mure ’ore ’e te aroha e nehenehe ia tātou ’ia fāri’i nā roto i te tāra’ehara a Iesu Mesia. E fa’ati’a ato’a te reira ’ia fa’ahuru-’ē-hia tātou ’ei mau ta’ata ’āpī i roto i te Mesia.
Tē toro mai nei te hō’ē Atua here i te rima ia tātou tāta’itahi. ’Ua ’ite tātou ē, nā roto i tōna here ’e maoti te tāra’ehara a tāna Tamaiti Fānau Tahi, e ti’a i te « mau ta’ata ato’a ’ia fa’aorahia, nā roto i te ha’apa’ora’a i te mau ture ’e te mau ’ōroʻa o tāna ’evanelia » (Hīro’a Fa’aro’o 1:3 ; tu’uhia te ha’apāpūra’a).
’Ua ’ite-mau-hia Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a Nei ’ei ’Ēkālesia tei fa’atumuhia i ni’a i te ’utuāfare. Terā rā, te mea ’aita i māramarama-maita’i-hia, maori rā, tā tātou fa’atumura’a i ni’a i te ’utuāfare, e ’ere noa nō te mau natira’a tāhuti nei. ’Ua riro te mau natira’a mure ’ore ’ei ’ohipa tumu faufa’a ato’a i roto i tā tātou ha’api’ira’a fa’aro’o. « ’Ua ha’amauhia te ’utuāfare e te Atua ».4 I roto i te fa’anahora’a rahi a tō tātou Rahu nui here, te misiōni a tāna ’Ēkālesia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai, ’o te tauturura’a ïa i te mau tāmari’i a te Atua ’ia fāri’i i te ha’amaita’ira’a rahi nō te fa’ateiteira’a i roto i te ao tiretiera, ’o te roa’a nā roto noa i te fa’aipoipora’a mure ’ore i roto i te hō’ē tāne ’e te hō’ē vahine (hi’o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 131:1-3). Tē ha’apāpū atu nei mātou i te mau ha’api’ira’a a te Fatu ē « e tuha’a faufa’a rahi te rirora’a ’ei tāne ’e ’ei vahine nō te ihota’ata ’e nō te tumu o te ta’ata tāta’itahi i te ao nā mua atu, i te tāhuti nei, i te ao a muri atu » ’e « e mea faufa’a te fa’aipoipora’a i rotopū i te tāne ’e i te vahine i roto i tāna fa’anahora’a mure ’ore ».5
I te pae hōpe’a, nō te rahi o te here o te Atua, ta’a ’ē atu nō te tuha’a iti tei riro ’ei mau tamaiti nō te pohe nā roto i tō rātou iho hina’aro, ’ua hōro’a mai ’oia i te hō’ē hope’ara’a hanahana nō tāna mau tamari’i pā’āto’a. « Tāna mau tamari’i ato’a », ’oia ho’i te feiā ato’a tei pohe. E rave tātou i tō rātou mau ’ōro’a nā roto i te monora’a i roto i tā tātou mau hiero. Te fā a te ’Ēkālesia a Iesu Mesia ’o te fa’ata’ara’a ïa i tāna mau tamari’i nō te fāito teitei a’e o te hanahana, ’oia ho’i, te fa’ateiteira’a ’aore rā, te ora mure ’ore. Nō rātou ’o tei ’ore e hina’aro ’aore rā, tei ’ore i fa’ata’ahia nō te reira, ’ua hōro’a mai te Atua te tahi bāsileia, ’iti a’e o te mau bāsileia hanahana.
Te ta’ata e māramarama i teie mau parau mau mure ’ore e māramarama ato’a, nō te aha tātou te mau melo o te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei e feruri ai ’e e ’ohipa ai mai tā tātou e nā reira nei.
III.
E fa’a’ite atu vau i teienei i te tahi mau fa’a’ohipara’a o teie mau parau mau mure ’ore, ’o te māramaramahia nā roto ana’e i te māramarama o te fa’anahora’a a te Atua.
A tahi, tē fa’atura nei tātou i te ti’amāra’a o te ta’ata iho. ’Ua ’ite te rahira’a o te ta’ata i te mau tauto’ora’a rahi a te ’Ēkālesia nō te fa’atiani i te ti’amāra’a i te pae fa’aro’o i roto i te mau Hau ’Āmui nō Marite ’e nā te ao ato’a nei. ’Aita teie mau tauto’ora’a e fa’atiani nei nō tō tātou ana’e iho maita’i, terā rā, mai te au i tāna fa’anahora’a, tē ’imi nei ’ia tauturu i te mau tamari’i pā’āto’a a te Atua ’ia fana’o i te ti’amāra’a ’ia mā’iti.
Te piti, e mau ta’ata misiōnare tātou. Tē uihia mai nei ia tātou i te tahi taime nō te aha tātou e tono ai i te mau misiōnare i te mau fenua e rave rahi, i rotopū roa ato’a i te mau nūna’a keretetiano. Te fāri’i ato’a nei tātou i te mau uira’a ē, nō te aha tātou e hōro’a ai e rave rahi mirioni tara marite nō te tauturu i te ta’ata i te ao nei e ’ere i te melo nō tā tātou ’Ēkālesia ’e nō te aha ’aita tātou e fa’atu’ati i te reira tauturu i ni’a i tā tātou mau tauto’ora’a misiōnare. Te tumu nō teie nā tauto’ora’a to’opiti nō te mea ïa, tē fa’ariro nei tātou i te mau ta’ata ato’a ’ei mau tamari’i nā te Atua—’ei mau taea’e ’e ’ei mau tuahine nō tātou—’e tē hina’aro nei tātou e ’ōpere i tā tātou faufa’a pae vārua ’e te pae tino nā te mau ta’ata ato’a.
Te toru, e mea mo’a te orara’a nō tātou. E tītau tā tātou fafaura’a nō te fa’anahora’a a te Atua ia tātou ’ia pāto’i i te ha’amaruara’a tamari’i ’e te ha’apohera’a iāna iho.
Te maha, tē pe’ape’a nei vetahi nō te tahi mau ti’ara’a o tā tātou ’Ēkālesia nō ni’a i te fa’aipoipora’a ’e te mau tamari’i. Nō tō tātou ’ite i te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a i heheuhia a te Atua i tu’u ia tātou i mua i te mau fa’ahepora’a i te pae o te ture, ’e i te pae sōtiare e tupu nei ’o tē pāturu nei i te mau tauira’a i roto i te fa’aipoipora’a mātarohia, ’aore rā, i te mau tauira’a ’o tē fa’atapitapi nei ’aore rā, ’o tē fa’ataui nei i te ti’ara’a ta’ata ’aore rā, e fa’ataui nei i te mau ta’a-’ē-ra’a i rotopū i te mau tāne ’e te mau vahine. ’Ua ’ite tātou ē, e mea faufa’a te mau aura’a, te mau ti’ara’a iho ta’ata, ’e te mau ’ohipa a te mau tāne ’e te mau vahine nō te fa’atupu i te fa’anahora’a rahi a te Atua.
Te pae, e mea ta’a ’ē ato’a tā tātou hi’ora’a i te mau tamari’i. Tē fa’ariro nei tātou i te fānaura’a ’e te aupurura’a i te mau tamari’i ’ei tuha’a nō te fa’anahora’a a te Atua, ’e e hopoi’a ’oa’oa ’e te mo’a nā te feiā tei hōro’ahia te mana nō te rave i te reira. I tō tātou mana’o, te mau tao’a hope’a roa a‘e i te faufa’a i ni’a i te fenua nei ’e i te ra’i ’o tā tātou ïa mau tamari’i ’e tō tātou hua’ai. Nō reira, tītauhia ia tātou ’ia ha’api’i ’e ’ia aro nō te mau parau tumu ’e te mau peu o te fa’atupu i te mau huru maita’i roa a’e nō te tupura’a ’e te ’oa’oa o te mau tamari’i—te mau tamari’i ato’a.
Te hope’a, e mau tamari’i here tātou nā te hō’ē Metua i te ao ra, tei ha’api’i mai ia tātou ē, te ’āpenira’a tāne ’e te ’āpenira’a vahine, te fa’aipoipora’a i rotopū i te hō’ē tāne ’e te hō’ē vahine, ’e te fānaura’a ’e te aupurura’a i te mau tamari’i, e hope pā’āto’a te reira i te faufa’a i roto i tāna fa’anahora’a rahi nō te ’oa’oa. Tē fa’atupu pinepine nei tō tātou ti’ara’a i roto i teie mau mea tumu i te pāto’ira’a i te ’Ēkālesia. Tē parau nei tātou ē, ’aita e ’āpera’a tō te reira. E tuha’a te pāto’ira’a nō te fa’anahora’a, ’e te pāto’ira’a ’ū’ana roa a’e a Sātane (te ’enemi) ’ua fa’atorohia i ni’a i te mau mea faufa’a roa a’e nō te fa’anahora’a a te Atua. Tē ’imi nei ’oia ’ia ha’amaou i te ’ohipa a te Atua. Tāna mau rāve’a mātāmua ’o te fa’a’ino ïa i te Fa’aora ’e i tōna mana hanahana, ’o te tumā i te mau maita’i ato’a o te tāra’ehara a Iesu Mesia, ’o te ha’aparuparu i te tātarahapa, ’o te fa’ahuru ’ē i te heheura’a, ’e ’o te pāto’i i te ti’a’aura’a o te ta’ata iho. Tē ’imi ato’a nei ’oia ’ia fa’atapitapi i te ’āpenira’a, ’ia fa’ahape i te fa’aipoipora’a, ’e ’ia ha’aparuparu i te fānaura’a i te tamari’i—te mau metua ihoa rā o tē aupuru nei i te mau tamari’i i roto i te parau mau.
IV.
Tē haere nei te ’Ēkālesia ’e te bāsileia o te Atua i mua noa atu te pāto’ira’a tāmau ’o tā tātou e fa’aruru nei ’a tauto’o ai tātou ’ia ora i te mau ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feia Mo’a i te Mau Mahana Hopea nei. Nō rātou e ’ōti’ati’a nei i raro a’e i tāua pāto’ira’a ra, te hōro’a atu nei au teie mau mana’o tauturu.
’A ha’amana’o i te parau tumu o te tātarahapa e vai ra nā roto i te mana o te tāra’ehara a Iesu Mesia. Mai tā Elder Neal A. Maxwell i fa’aitoito mai, ’eiaha e ti’a i rotopū « ia rātou o te tamata i te taui i te ’Ēkālesia ’eiaha rā ia rātou iho ».6
Mai tā Elder Holland i ha’api’i :
’A tāpe’a māite i te mea tā ’outou i ’ite a’e na ’e ’a ti’a pūai e tae noa atu e tae mai ai te tahi atu ā ’ite.…
« … I roto i teie ’Ēkālesia, te mea tā tātou i ’ite e upo’oti’a tāmau noa i ni’a i te mau mea tei ’ore i ’itehia e tātou ».7
Fa’a’ohipa i te fa’aro’o i te Fatu ia Iesu Mesia, te parau tumu mātāmua ïa o te ’evanelia.
Te hope’a, ’a ’imi i te tauturu. Tē vai nei tō tātou mau ti’a fa’atere tei here ia ’outou ’e ’o tē ’imi nei i te arata’ira’a pae vārua nō te tauturu ia ’outou. E rave rahi tā tātou mau rāve’a e vai nei mai tā ’outou i ’ite i roto i te LDS.org ’e te tahi atu mau tauturu nō te tuatāpapara’a i te ’evanelia i te fare. Tē vai ato’a ra tō tātou mau taea’e ’e mau tuahine aupuru tei pi’ihia nō te hōro’a i te tauturu here.
Tē hina’aro nei tō tātou Metua here i te ao ra, ’ia roa’a te ’oa’oa o tāna mau tamari’i ’o te tumu te reira o tō tātou hāmanira’ahia. Taua haere’a ’oa’oa ra ’o te ora mure ’ore ïa, ’o te roa’a ia tātou nā roto i te haere ti’ara’a i mua nā roto i te mau mea tā tō tātou peropheta, te peresideni Russell M. Nelson, e pi’i tāmau nei « te ’ē’a nō te fafaura’a ». Teie tāna i parau i roto i tāna parau poro’i mātāmua ’ei peresideni o te Ēkālesia : « A tāmau noa i ni’a i te ’ē’a nō te fafaura’a. Nā tō ’outou pūpūra’a ia ’outou ’ia pe’e i te Fa’aora nā roto i te ravera’a i te mau fafaura’a i mua iāna ’ei reira e ha’apa’o ai i te reira mau fafaura’a, nā te reira e ’īriti i te ’ūputa i te mau ha’amaita’ira’a pae vārua ato’a ’e te mau fāna’ora’a e vai ra nō te tāne, te vahine ’e te tamari’i i te mau vāhi ato’a ».8
Tē fa’a’ite hanahana nei au ē e parau mau te mau mea tā’u i parau, ’e e tupu mau te reira nā roto i te mau ha’api’ira’a ’e te tāra’ehara a Iesu Mesia, ’o te fa’atupu pāpu mau te reira i roto i te fa’anahora’a rahi a te Atua, tō tātou Metua Mure ’Ore. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.