2017
Ana Album te Utu ae Mane: Te Mwaaka n Rongorongon te Utu
April 2017


Ana Album te Utu ae Mane: Te Mwaaka n Rongorongon te Utu

Te tia korokaraki e maeka i New York, USA.

Aron kateia au bakatibu n taai akekei e reitinako ni karokoa e roko irou, ao e teimatoa ni kaunga maiu nakon ae tamaroa riki.

Tamnei
funeral parade

Te ingabong teuana n tain te tiamwa imwain te Buaka n te Aonaaba II, tibutoru e aki toki n utimwaaka n aron ae tataneiai iai ni karaoia—imwain otin taai. E nako tinanikun ana auti iaon te tabuki n taraa te kamwanono ae kiriin ao ana kaawa i Romania, ao n tekateka iaon te uteute ae e rabunaki n te timtim n ran n te karangaina, ni kabanea ana kantaninga iaon ana iango—te iango are e a kaman n tiku n ana iango. Te aomata ae reireiaki raoi ma te nano n tangira ao ni kan atatai, e tangiraki ao e karineaki irouia aomata ni kabane n te kaawa.

Imwiin otin taai, e oki nakon mweengana ao e kaotia nakon kainabana ae e a tia n rangin n ingainga nanona ni kan nooria bwa aekakira aron ana taunimate, ao e tangira karaoan te rei iaon aron te kunnikai n te taunimate. E kotea bongin namwakaina, kaboa te bwaoki ni mate, kaoa te minita ao temanna n tain te taunimate, ao ni karekei bwaai ni kabane aika kainnanoaki n te katei n Erene. Imwiina ao e roko bongin te rei ni katein kunnikai n taunimate. A baireaki taibora i nukan te kaawa ibukin te amwarake n ururing, a bane utu ni kunnikainia n te roro, te minita e roko, tibutoru e wene inanon te bwaoki ni mate, i bairei uninga bwa e aonga ni mwengaraoi, ao e moanaki karaoan te taunimate. Ngke e bane te taromauri, a bane ni kaoaki kaain te kaawa nakon te bootaki n amwarake, ao tibutoru e kakoroi nanon miina ni mwamwaie n ana taunimate. E maiu inanon 20 riki te ririki, ao n aki toki n tutuoa ni kakoaua bwa e teimatoa n tau irouna bwaokina ni mate.

Ti Aki Ti Aara ao Bongin Namwakaina

I tuai kaitibo ma tibutoru, ma a tia ana karaki n riki bwa mamaten nanou are e uotaki rikaaki nakoiu iroun tibu. Ni katoa bong e na tuangiia tariu ma mwaneu ao ngai karakinaia ara bakatibu: te tabo ae a nako mai iai, tera ae a tangiria, kaubwaia, miia, ao aia kaantaninga. Imwiin te amwarake ni katoa Tabati, tibu a na kaotinakoa n nen tamneia kaain te utu, ao n rairakin iteranibaana n tatabeua nako, ti ongora nakon karaki aika a kabwarabwaraaki raoi ao ti karikirakea namakinan te tangira ibukiia ara bakatibu onoua te roro n nako. Ti aki ti tamnei aika a maan ma aara ao bongin namwakaina aika koreaki ibukiia. Aomata ni kabane aika i noriia (inanon te tamnei) bon te tama ke te tina, te nati te mwaane ke te nati te aine, tarina ke mwanena, ao aia kaangaanga ae a kaman riki n taai akekei, n raonaki ma katei tabeua n te utu, a uotaki rikaaki nakoiu,

Te Korakora n Taai ni Kataaki

N te tai are e koro iai au ririki ae 19, au karo ao angiia au utu aika a kaan a mate, ao a mwaiti au bwai ake i a tia ni karekei aika a bua ke a kimoaaki. Ao iai te bwai teuana n te tai anne, te kabuanibwai, ke te mate ae aki kona ni urua ana namakin n tangiriia ana bakatibu ao ururingakin rongorongoia ana utu. Ibukin aia mwakuri korakora, te bwai ae kakamaku are e kabaea nanoia au utu e a tia n anganai te korakora n tokanikai iaon kaangaanga aika matoatoa.

Ngke a mate au karo ao tibu, I namakina te nanokawaki ae korakora n aki ataia bwa e na tau korakorau ni waaki nako. I kakabwaiaki n namakina aia boutoka ma e ngae ngke a tia ni mate, ao anne e buokai ni karekea au kakoaua ae matoatoa n te baire ni kamaiu, n te maiu iaon te mate, ao i mwiina, otenanti n te tembora aika a rangi n riai ibukin kamaiuara. I tuai mani kaitibo ma tibutoru ke angiia ai tinau ao ai tamau, ma n tainako ngkana I ana n nen te tamnei ae a maan ma tamneia, I kona n noora aekakin ubu irouia. Ngai bon ngai ibukiia naake a roko imwaiu. Aia taneiai ao wanawanaia e a tia ni buokai ni kanakoraoa kateiu ao n tia ni kairai inanon maiu.

Teuana te kabanea ni kakawaki ni bwaintangira ae anganai au utu ngke i uarereke bon aia atatai n rongorongoia au utu ao te koaua are ngai te tia reiti kanoan taai aika nako ao aika ana roko. I ataia naba bwa I roko nakon te aonaaba ni maiuakina oin au karaki—ni ukoukora ao n rinanona ao n nabeakinna. Bon te taneiai n rongorongoia au utu are e kamatoai rinanon kataakiu n te maiu aei.

I iangoi n tainako au utu n iteran te rabuna are teuana ao aia anganano ae a karaoia ibukiu bwa I aonga ni karekea te maiu ae tamaroa riki. I iangoi otenanti n te tembora are e na kona n reitira riki bwa utu n te bong teuana. Ao I iangoa Ana mwakuri ni kamaiu te Tia Kamaiu, are e kanakoraoi bwaai aikai. E anga maiuna bwa ti aonga ni kamaiuaki. Ibukin aei ao ti Tangiria ao n taromauriia, ma te kakaitau n te bong aei ao n aki toki.