Xk’eeb’al xk’ojob’ankil jun xnimal ru k’anjel

Xb’aan li Elder Steven R. Bargenter

Re li Setenta

Eb’ li na’leb’ naqak’ut rik’ineb’ li k’aynaqo chixb’aanunkil sa’eb’ li qajunkab’al, us ta jwal kok’eb’ ut moko ch’a’ajeb’ ta, jwal aajeleb’ ru sa’ li ruhich’och’ sa’eb’ li kutan anajwan.

Jo’ yuwa’b’ej re Sion, teneb’anb’il sa’ qab’een li santil teneb’ahom re rajsinkileb’ li rajom ut lix teneb’ankileb’ rib’ li qakok’al rik’in li sahil ch’oolejil, li saqen, ut eb’ li yaalil na’leb’ re lix evangelio li Jesukristo. Naq neke’qak’iresi li qakok’al, naqak’ojob’eb’ li na’leb’ te’qakanab’ sa’ li qajunkab’al ut naqak’uub’ ru chan ru too’aatinaq ut chan ru toowanq rik’ineb’ li komon sa’ li qajunkab’al. Naq naqab’aanu a’an, li na’leb’ naqak’ojob’ xkanab’ankil tento raj naq tixk’e reheb’ li qakok’al xnimal ut xkawilal xchaab’ilaleb’ li tixk’e xkawil xch’ooleb’ re xnumsinkileb’ lix ch’a’ajkilal li yu’am.

Chiru naab’al chihab’, li qajunkab’al naxyal xsahil lix k’aytesinkil qib’, naq jun sut chiru jun chihab’ nokoxik chi kanaak sa’ xb’een li tzuul Uinta, sa’ rokeb’aal saq’e aran Utah. Nokob’eek chiru kab’laju xka’k’aal kiloom chiru pekil b’e toj re naq nokowulak sa’ jun li rax ru taq’a rik’ineb’ ninqi jul, ut aran ajwi’ nanume’ jun li roq nima’ jwal ke xsa’ ut saq saq ru. Rajlal chihab’, rik’in royb’eninkil xnimob’resinkil xwankil li tzol’leb’ ut li k’a’ru nab’aanuman sa’ li evangelio sa’ li raameb’ li qakok’al ut li qimam, li xSusan ut laa’in naqapatz’ reheb’ sa’ waqib’al li qakok’al ut eb’ lix junkab’al naq te’xkawresi jun li ch’ina esil chirix junaq na’leb’ li neke’xk’oxla naq aajel ru re xk’ojob’ankil jun junkab’al jayalinb’il rik’in li Kristo. Chirix a’an naqach’utub’ qib’ sa’ jun na’ajej re jun tzolok jo’ junkab’al ut chixjunileb’ neke’xwotz lix na’leb’eb’.

Jalam-uuch

Eb’ li esil tz’iib’anb’ileb’ chiru pek

Sa’ li chihab’ a’in, eb’ li qimam xe’xtz’iib’a li jolomil na’leb’ re li esilal chiru pek ut chirix a’an, chi junjunqal ke’xt’oj sa’ ch’och’ chi nach’ xyanq re reetalinkil lix k’ojob’ahom jun sahil yu’am. Lix juntaq’eetil li waqib’ chi esil a’an li k’ojk’ookil junelik yaal chirix naq li Jesukristo a’an li xnimal ru pek re li k’ojob’ahom a’in.

Sa’ raatin laj Isaias: “Jo’kan naq li Qaawa’ kixye chi jo’ka’in: K’ehomaq reetal naq aran Sion tink’ojob’ jun li pek sik’b’il ru ut jwal loq’, a’anaq li xnimal ru pek ut rub’elankilaq li ochoch. Li k’ojk’o sa’ xb’een a’an, ink’a’ taawiib’anq xch’ool.”¹ Li Jesukristo a’an li xnimal ru pek a’an sa’ xk’ojob’ankil Sion. A’an li kik’utb’esin chiru li profeet aj Jose Smith: “Jo’kan ut, mexlub’ sa’ xb’aanunkil li us, xb’aan naq yookex chixk’eeb’al xk’ojob’ankil jun xnimal ru k’anjel. Ut rik’in li k’a’ru ka’ch’in na’el chaq li k’a’ru xnimal li ru.”²

Eb’ li na’leb’ naqak’ut rik’ineb’ li k’ayjnaqo chixb’aanunkil sa’eb’ li qajunkab’al, us ta jwal kok’eb’ ut moko ch’a’ajeb’ ta, jwal aajeleb’ ru sa’ li ruhich’och’ sa’eb’ li kutan anajwan. B’ar wan junjunqeb’ li kok’ k’a’aq re ru ut moko ninqeb’ ta ru li, naq ak k’ojob’anb’ileb’, neke’xb’aanu jun nimla k’anjel sa’ xyu’ameb’ li qalal qak’ajol?

Toje’, li Awa’b’ej Russell M. Nelson kiraatinaheb’ jun nimla ch’uut aran Toronto, Canada, ut kixjultika qe laa’o li na’b’ej yuwa’b’ej li loq’laj teneb’ahom wan sa’ qab’een re xtzolb’aleb’ li qakok’al. Jo’ xkomoneb’ li teneb’ahom a’an aajeleb’ ru, li Awa’b’ej Nelson kixch’olob’ chi us li teneb’ahom wan qe laa’o li na’b’ej yuwa’b’ej re xk’utb’al chiruheb’ li qakok’al k’a’ut naq nokotz’aqon sa’ li loq’laj wa’ak, ut lix aajelil ru yo’laak sa’ li sumwank, ut li kawresink-ib’ re xk’ulb’al jun li osob’tesihom re yuwa’b’ejil ut a’an kixwaklesiheb’ xch’ool li na’b’ej yuwa’b’ej chixb’eresinkil rilb’aleb’ ru li loq’laj hu sa’ xjunkab’aleb’.³ Rik’in li yalok q’e a’in, li qaraarookil profeet naxpatz’ qe naq naqab’aanu naq li qochoch taa’ok choq’ jun “santil na’ajej re paab’al.”⁴

Sa’ lix Hu laj Mormon, laj Enos kitz’iib’ak chirix li nimla b’antioxihom kireek’a xb’aan lix b’aanuhom lix yuwa’, li “kixtzol sa’ li raatinob’aal, ut jo’kan ajwi’ sa’ lix ch’olanihom ut lix tijom li Qaawa’.” Rik’in nimla sahil ch’oolejil, laj Enos kixye: “Ut osob’tesinb’ilaq taxaq xk’ab’a’ lin Dios xb’aan a’in.”⁵

Laa’in jwal ninraheb’ li kok’ na’leb’ kanab’anb’ileb’ li naqab’aanu chaq junelik sa’ li qajunkab’al chiru o’laju xka’k’aal chihab’ chalen qasumlajik. Naab’al reheb’ li qana’leb’ kanab’anb’ileb’ kok’eb’ a’b’an ninqeb’ xloq’al. Qayehaq:

Eb’ li ewu naq moko wankin ta sa’ kab’l, junelik kinnaw naq chi b’eresinb’il xb’aan li xSusan, li qalal asb’ej kiwan sa’ kab’l sa’ li hoonal a’an naxb’eresi rilb’aleb’ ru li loq’laj hu jo’ junkab’al ut li tijok jo’ junkab’al.⁶
Jun chik li na’leb’ naqakanab’—maajun wa noko’el sa’ kab’l chi moko naqaraq junaq seraq’ik sa’ celular wi ink’a’ naqaye “nakatinra.”
Li xk’eeb’al qahoonal chi kok’ aj xsa’ re xyalb’al xsahil li aatinak rik’ineb’ li qakok’al sa’ junjunqal narosob’tesi li qayu’am. Sa’ jun li seraq’ik, xinpatz’ re li qalal chirix li rajom xch’ool ut lix kawresinkil rib’ re xik sa’ jun mision. Chirix naq xoo’aatinak junpaat, xwan jun li hoonal re k’oxlak chi ch’anch’o; chirix a’an x’ok chi aatinak ut xye rik’in xk’a’uxl, “At inyuwa’, ma jultik aawe naq toj ka’ch’inin chaq ut xqatikib’ aatinak sa’ wiib’al?” Laa’in xinye, “Hehe’.” “Us b’i,” chan a’an, ut xye, “sa’ li hoonal a’an xinye aawe naq tinxik sa’ jun li mision, ut laa’at ut lin na’ xeye naq texxik ajwi’ sa’ jun li mision naq ak tiixex chik.” Chirix a’an, xookana wi’chik chi ch’anch’o. “Ma wan junaq eech’a’ajkilal li ink’a’ nekexxkanab’ chi xik—xb’aan naq maare laa’in naru texintenq’a?”

Us ta chanchan naq kok’eb’ ut moko ch’a’ajeb’ ta, sa’eb’ li na’leb’ kanab’anb’ileb’ sa’ li junkab’al tento naq te’wanq li tijok, rilb’aleb’ ru li loq’laj hu, li q’ojyin re junkab’al, ut li xik sa’ li Iglees. Eb’ a’an neke’tenq’an chixk’aytesinkil li rahok, oxloq’ink, junajil, ut ilok-ib’. Sa’ li musiq’ej narochb’eeniheb’ li yalok q’e a’in, eb’ li qakok’al kolb’ileb’ rix chiru li raq lix xam li xik’ na’ilok li ch’ikch’o tz’aqal sa’ xb’aanuhom li ruchich’och’ sa’eb’ li qakutan.

Najultikaman qe li chaab’il na’leb’ kixk’e laj Helaman reheb’ li ralal: “Chijultiko’q eere naq a’ sa’ xb’een lix saqoonaq laj Tojol qix, a’an li Kristo, li Ralal li Dios, naq tento teek’e eek’ojob’ankil; re naq jo’q’e tixtaqla laj tza lix kawil iq’, relik chi yaal, lix tzimaj sa’ li sut iq’, relik chi yaal, naq chixjunil lix saqb’ach ut lix kawil kaq-sut-iq’ taatenoq sa’ eeb’een, maak’a’aq xwankil chekelonkil taq’a sa’ li jul re rahilal ut rahil ch’oolejil li maak’a’ roso’jik, sa’ xk’ab’a’ li saqoonaq li kab’lanb’ilex wi’, a’an jun k’ojleb’aal ch’olch’o ru, jun k’ojleb’aal b’ar wi’ wi te’kab’laq li winq sa’ xb’een ink’a’ taaruuq te’t’ane’q.”⁷

Naab’al chihab’ chaq, naq yookin chaq chi k’anjelak jo’ jun saajil obiisp, jun li winq kiraj aatinak wik’in. A’an kinraatina chirix lix najtob’resinkil rib’ chiru li Iglees ut chirixeb’ li na’leb’ ke’xkanab’ lix na’ xyuwa’ naq toj saaj chaq a’an. Kixch’olob’ chi us li rahil ch’oolej kireek’a sa’ xyu’am sa’ xsik’b’al chi maak’a’ rajb’al li sahil ch’oolejil maajoq’e nalaj sa’ xyanq li sahil ch’oolej na’oso’ naxk’e li ruchich’och’. Kixch’olob’ chi us li rahil ch’oolej kireek’a sa’ xyu’am sa’ xsik’b’al chi maak’a’ rajb’al li sahil ch’oolejil maajoq’e nalaj sa’ xyanq li sahil ch’oolej na’oso’ naxk’e li ruchich’och’. Sa’ li hoonal a’an, chiru xnumikeb’ li chihab’ naq ak tiix chik, kireek’aheb’ lix q’unil ut wan naq chi k’iila sut lix na’leb’ lix Musiq’ li Dios li nawulak sa’ xk’a’uxl re xk’amb’al xb’e re q’ajk sa’ li na’leb’, li k’a’ru kixb’aanu, li reek’ahom ut lix kolb’al rix sa’ musiq’ej li kiwan wi’ naq toj ka’ch’in chaq. A’an kixb’antioxiheb’ li na’leb’ ke’xkanab’ lix na’ xyuwa’ ut, rik’ineb’ aatin neke’oksiman anajwan, ki’eek’an chaq li raatin laj Enos: “Osob’tesinb’ilaq taxaq xk’ab’a’ lin Dios xb’aan a’in.”

Jo’ chanru ak wilom, lix q’ajik li raarookil qas qiitz’in a’in sa’ li evangelio juntaq’eet rik’in lix q’ajikeb’ jalaneb’ chik, ut naka’sutiman a’an rik’ineb’ li ralal xk’ajol li Dios neke’xnajtob’resi rib’, ka’ajwi’ re xb’aanunkil li k’a’ru xtzolomeb’ ut xb’aanuhomeb’ sa’ xch’ajomileb’. Sa’eb’ li hoonal a’an, laa’o aj yehol nawom chirix lix chaab’il na’leb’ li kitz’iib’an re li proverbio, li naxwaklesi xch’ooleb’ li na’b’ej yuwa’b’ej: “K’e xna’leb’eb’ li kok’al naq toj saajeb’; ut naq toxe’tixq, ink’a’ taasachq sa’ xch’ooleb’.”⁸

Chixjunileb’ li yuwa’b’ej neke’xnumsi hoonal jwal ch’a’aj ut jalan jalanq xyiib’ankileb’ lix ch’a’ajkilal ut jalan jalanq xkawilaleb’ naq neke’xk’iresi lix kok’aleb’. A’b’anan, naq eb’ li na’b’ej ut yuwa’b’ej neke’xk’anjela xpaab’aal naq neke’xtzol lix kok’aleb’ chi yalb’ileb’ xq’e, chi maak’a’a’eb’ xb’alaq’ ut rik’in rahok, ut nekex’b’aanu chixjunil li naru chiruheb’ re xtenq’ankileb’ chiru lix b’eheb’, a’aneb’ neke’royb’eni chi us naq eb’ li iyaj yookeb’ chirawb’al chi seeb’ te’xe’enq sa’ li raameb’ ut xk’a’uxleb’ lix kok’al.

Laj Moises kixtaw ru chi us li rajb’al ru jun li k’utum nim xloq’al. A’an kixye, “Ut ch’ik sa’ xk’a’uxleb’ laa walal aak’ajol, seraq’i reheb’ sa’ laa wochoch jo’ ajwi’ naq wanqat chiru aab’e, naq yokyooqat malaj naq tatwakliiq.”⁹

Naqawiq’ib’ qib’ rochb’eeneb’ li qakok’al sa’ li tijok jo’ junkab’al, neke’qakol rix rik’in xyalb’al qaq’e rilb’aleb’ ru li loq’laj hu jo’ junkab’al, neke’qakol rix rik’in kuyum ut rahok naq sa’ komonil nokotz’aqon sa’ li q’ojyin re junkab’al, ut naqeek’a xrahileb’ naq naqawiq’ib’ qib’ chi tijok qajunes. Ay, k’a’jo’ naqaj naq eb’ li iyaj yooko chirawb’al te’xchap xxe’ sa’eb’ li raam ut sa’eb’ lix k’a’uxl li qakok’al.

Nink’oxla naq moko tz’aqal aajel ta ru naq taqab’ay qib’ xk’oxlankil ma yookeb’ “chixk’ulb’al” li qakok’al li naqak’ut chiruheb’, jo’ naq naqayal qaq’e chirilb’aleb’ ru li loq’laj hu, malaj naq neke’qab’aanu li q’ojyin re junkab’al, malaj naq nokowulak sa’ li qach’utam sa’ li Iglees. Moko tz’aqal aajel ta ru naq taqab’ay qib’ xk’oxlankil ma neke’xtaw ru sa’eb’ li hoonal a’an lix aajelil ruheb’ li kok’ k’anjel a’an, li aajel b’an ru a’an naq wi, jo’ na’b’ej yuwa’b’ej, yooko chixk’anjelankil li paab’aal re xtaaqenkil lix na’leb’ li Qaawa’ re wank, k’utuk, k’ehok b’oqom, ut k’ehok oyb’enihom musiq’anb’ileb’ xb’aan lix evangelio li Jesukristo. A’an jun yalok q’e li nayo’la chaq xb’aan li qapaab’aal—li paab’aal naq, sa’ jun kutan, eb’ li iyaj a’an awb’ileb’ sa’ xch’ajomaleb’ te’yo’laaq chaq ut te’ok chi k’iik.

Li k’a’aq re ru noko’aatinak wi’, li k’a’aq re ru naqajultika ut naqak’ut naxtuqub’ ru li k’a’ru taak’ulmanq sa’ qayanq laa’o. Naq naqak’aytesi qib’ rik’in li k’a’ru us li neke’xk’ut lix tzol’leb’ li Kristo, li Santil Musiq’ej naxch’olob’ xyaalal li qa’esilal ut naxch’olani li riyajil li evangelio li naqaw sa’ xchamal li raameb’ li qakok’al rik’in lix yalb’al qaq’e chiru chixjunil li b’e. Ninch’olob’ xyaalal a’an, sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.