Wase 18

Cakacaka ni Valetabu: Yaco kina me da iVakabula ena Ulunivanua e Saioni

E tu vei keda na idola ni veivakabulai vei ira na tubuda era sa mate ka sega vei ira na kosipeli.

Na Bula nei Wilford Woodruff

Ena Okotova 1841, ena nona lesu mai ko Elder Wilford Woodruff ki Nauvoo ni cava mai e dua na kaulotu ki Igiladi, e a tiko sara ena dua na soqoni ka vakavulica kina na Parofita o Josefa Simici na ivakavuvuli me baleta na nodra vueti na mate. Oqo e qai matai ni gauna me rogoca kina o Elder Woodruff ni rawa vei ira na lewe ni Lotu bula me ra ciqoma na cakacaka tabu ni veivakabulai ena vukudra na tubudra ka ra sa yali yani. E a kaya: “E vaka sara ga e dua na rarama momoto ki na utoda mai na itikotiko vakatui. E dolava e dua na rara rabailevu ka vaka na tawamudu ki na noda vakasama.”¹ E kaya talega: “E kena irairai vei au ni o koya na Kalou ka vakaraitaka na ivakavuvuli o ya vua na tamata e vuku, dina ka dodonu, ka tu ruarua vua na ivakaraitaki vinaka duadua kei na vakasama vinaka kei na kila. Au vakila ni tu ruarua vua na loloma, loloma veivueti, dodonu kei na lewa, kau vakila ni dodonu meu lomana vakalevu sara na Turaga me vaka au se sega vakadua ni vakayacora ena noqu bula. … Au vakila niu via kaya aleluia ni sa yaco mai na ivakatakila ka vakaraitaki mai kina vei keda na nodra papitaisotaki na mate. Au vakila ni tu vei keda na dodonu me da marau ena veivakalougatataki ni Lomalagi.”²

Ena nona rogoca ga na ivunau oqo o Elder Woodruff, e sa nanumi tinana sara. “Na imatai ni ka e curu mai ena noqu vakasama,” e a kaya “sai koya ni tiko e dua na tinaqu mai na vuravura ni yalo. E a mate niu se qai vula 14. Au a sega ni kila vinaka na tinaqu. Au a vakasamataka vakataki au, E tu li vei au na kaukauwa meu lako yani ka vauci tinaqu ki vei tamaqu? Na kena isau na, “io.”³ E a qai tukuna e muri me baleta na gauna sa qai rawata kina na isolisoli me vauci tinana vei tamana: “Ena dua ko koya na tiki ni imatai ni tucaketale; ka sai koya duadua ga oqo me na isau ni noqu sasaga ena bula oqo.”⁴ E vakadinadinataka talega na marau e vakila ena nona vakayacora na cakacaka tabu me baleti ira na wekana era sa mate yani: “E a noqu talega na kalougata ni nodra vakabulai ena valetabu ni noda Kalou e rauta e va na udolu na wekadrau o tamaqu kei tinaqu. Au tukuna oqo me baleta e dua na noda kalougata, na taucoko kei na lagilagi eda na sega ni kila me yacova ni sa dolavi na ilati.”⁵

Ena gauna e veiqaravi tiko kina vaka-Peresitedi ni Lotu, e a vakatabuya kina o Wilford Woodruff na Valetabu e Salt Lake. Ena soqo o ya e vakamamasu kina vua na Turaga me vukei ira na Yalododonu ena nodra sasaga me ra veivueti vei ira na mate: “Mo ni yalovinaka … ka vakatarai ira na italai tabu me ra sikovi keimami ena loma ni veilalaga tabu oqo ka vakaraitaka vei keimami na veika me baleta na cakacaka me keimami vakayacora ena vukudra na neimami mate. Ia, me vaka ni ko ni sa vakauqeta na yalodra e vuqa ka ra se bera ni curu ki na veiyalayalati kei Kemuni me ra vaqara na tubudra, ia ena nodra kitaka era sa na kunea na tubudra vakavica e vuqa vei ira na Nomuni Yalododonu, keimami masuti Kemuni mo ni vakalevutaka na gagadre ni lomaseredra, me rawa ni gaunisala vei ira oqo me ra veivuke ena kena vakacavari na Nomuni cakacaka. Ni vakalougatataki ira, keimami masuti Kemuni, ena nodra cakacaka, me kakua ni ra sikalutu ki na cala ena nodra vakarautaka na nodra ituvatuva ni kawa; ka duatale, keimami kerei Kemuni mo ni dolava vei ira eso tale na sala vou ni rawa itukutuku, ka biuta ena ligadra na itukutuku ni gauna makawa, me rawa kina ni sega walega ni dodonu ia me oti talega na nodra cakacaka.”⁶

iVakavuvuli nei Wilford Woodruff

E lomani ira kece na Luvena na Tamada Vakalomalagi ka sega ni cudruvi ira era sa mate ka sega ni ra rawata na isolisoli me ra ciqoma na kosipeli.

Kevaka era se bera ni rogoca na Kosipeli ko ira na mate, ena sega ni vakauti ira ki eli na Turaga me baleta ni ra se bera ni ciqoma. Na Turaga e Tamada kece. E lomani keda kece. … E milioni na tamata era sucu vakayago, era a bula ka ra sa lako ki na ibulubulu, era se bera ni bau raica na matana e dua na parofita ena nodra bula, era se sega ni raica e dua na tamata ka kacivi mai vua na Kalou ka tu vua na kaukauwa me vakaitavi ena dua na cakacaka tabu ni Vale ni Kalou. Ena cudruvi ira li na Kalou ni ra sega ni ciqoma na Kosipeli? E sega sara ga.⁷

E sega ni dauveitotaki na Kalou; ena sega ni solia o Koya na kaukauwa ki na dua na itabatamata ka bureitaka ki na dua tale; kei na kawatamata kece, mai vei Atama na tamada ka yacova mai na noda siga, me tu kina na kaukauwa, ena dua na vanua, me rogoca na kosipeli i Karisito ena kena taucoko, kaukauwa kei na lagilagi, era na sega ni beitaki kina mai vua na Kalou ena nodra sega ni vakamuria. Ena sega talega ni kauti ira ki na veivakarusai ena nodra biuta tani e dua na lawa era a sega ni raica se kila; ia kevaka era bulataka na rarama e sa tu vei ira era sa na vakadonui me yaco ki kea, ka ra na qai rogoca na ivunau ena vuravura ni yalo.⁸

Eda yaco me da ivakabula ena Ulunivanua e Saioni ena noda tara valetabu ka kitaka na cakacaka tabu ni veivakabulai ena vukudra na mate.

E vuqa vei ira na tubuda, ka ra sa tu oqo ena vuravura ni yalo, era se sega ni bau raica na matana e dua na iapositolo, parofita se tamata ka vakauqeti vakalou, ka ra sogo tu e valeniveivesu. O Josefa Simici, Heber Kimball, George A. Smith kei na udolu na qase kei Isireli e rawa me ra vunau vei ira na yalo oqori, ka rawa me ra taura na ivakadinadina ka ra solia na italatala qase; ia ko ira na italatala qase oqo era na sega ni papitaisotaki ira na vakabauta mai kea; e sega na veipapitaisotaki mai na vuravura ni yalo me vaka ga ni sega na vakamau se veisoli ni vakamau.⁹

Me dua se vuqa na tamata ka ra bula tu vakayago me ra na vakaitavi ena tiki ni cakacaka oqo me baleti ira; ni taura e dua na itavi levu me vakabulai e dua na mate ka sega ni bau rogoca na Kosipeli me vaka e dua na tamata bula. Ia ko ira kece ka sa takali yani ka sega vei ira na Kosipeli e tu vei ira na dodonu me ra namaka e dua ka vakayago me vakayacora na cakacaka oqo ena vukudra.¹⁰

Sa noda itavi me da tucake ka tara na Veivaletabu oqo. Au raica na tabana ni cakacaka oqo me vaka e dua na ilesilesi bibi ka tautauvata na vunau vei ira na bula; ko ira na mate era na rogoca na domodra na italai ni Kalou ena vuravura ni yalo, ka ra na sega ni rawa ni tucake mai ena mataka ni [imatai] ni tucaketale, vakavo ga ke so na cakacaka tabu e vakayacori, vei ira ena vukudra, ena Veivaletabu ka tara ena yaca ni Kalou. … Me na dua e vakayago me veivueti vei ira, ena nona vakayacora na veicakacaka tabu oqo ena vukudra me vaka ni sega ni rawa ni ra kitaka vakaiira vakayalo, ka me na qai rawa kina ni vakayacori na cakacaka oqo, sa dodonu me ra tu na veivaletabu me vakayacori kina; ia na ka au gadreva meu tukuna vei kemuni, na taciqu kei na ganequ, sai koya oqo na Kalou ni lomalagi e gadreva me da tucake ka tarai ira, me rawa kina ni vakatotolotaki na cakacaka ni veivueti. Na keda isau ena sotavi keda ni da sa lako ki na daku ni ilati. …

… Au sega ni vakatitiqa kina ena nona kaya o Peresitedi [Brigham] Young ni vakila na nona yavalati me tukuna vei ira na Yalododonu me ra vakatotolotaka na kedra tara na Veivaletabu oqo. E vakila na bibi ni cakacaka; ia oqo e sa yali; sa tu vei keda me da tomana, ena vakalougatataka na noda cakacaka ka da na kunea kina na marau. Oqo e dua na vakavakarau ni ikarua ni Nona lako mai na iVakabula; ia ni da sa na tara oti na Veivaletabu ka sa nanumi tu oqo, eda sa na qai tekivu raica na bibi ni kena tara eso tale, mai na ivakatagedegede ni dina ni noda cakacaka ena tabana oqo, eda na qai rawa ni kila na levu ni cakacaka me vakayacori; ia na kena oqo e kena itekitekivu ga. Ni sa na lako mai na iVakabula, e dua na udolu na yabaki ena vakayagataki ga ki na cakacaka oqo ni veivueti; ka ra basika mai na Veivaletabu ena vanua taucoko oqo nei Josefa,—Vualiku kei na Ceva kei Amerika—ka vakakina e Iurope kei na veivanua tale eso; kei ira kece na kawa i Semi, Ame kei Jefeca ka ra a sega ni taura na kosipeli ni ra a bula tiko, me ra na cakacakataki ena Veivaletabu ni Kalou ni bera ni qai solia na iVakabula na matanitu vua na Tamana, ka tukuna “Sa qai cava.”¹¹

E sa vakaraitaki tu oqori vei iko … eso na ka me baleta na veivueti vei ira na noda mate, kei na so na ka me baleta na kedra tara na veivaletabu. Oqo, kemuni na taciqu kei na ganequ, era cakacaka bibi. Era cakacaka me da kitaka vei ira na tani ka ra sega ni rawa ni kitaka vakaiira. Oqo na veika e a vakayacora o Jisu Karisito ena Nona solia na Nona bula me da vueti kina, baleta ni da sega ni rawa ni vueti keda ga. Era tiko na tamada, tinada kei na wekada ena vuravura ni yalo, ka tu vei keda e dua na cakacaka me da vakayacora ena vukudra. Oi au vakataki au sa dua na ka na noqu taleitaka na cakacaka oqo ni veivueti vei ira na mate, ka vakakina ko ira na taciqu kei na ganequ. Oqo e dua na cakacaka me da na tomana tikoga ena kena levu ga eda rawata. … Na cakacaka oqo e tu sara ga e vatuvatu ni tabadra na Yalododonu Edaidai. Kitaka na ka o ni rawata ena ka oqo, baleta ni ko ni sa na yaco yani ki na yasa ni ilati kadua era na vakalougatataki kemuni ko ira na tamamuni, tinamuni, wekamuni kei na nomuni itokani ena veika ko ni sa vakayacora, ia me vaka ni ko ni sa iyaya ni cakacaka ena liga ni Kalou me ra rawata na nodra vueti, ko ni na kilai me iVakabula ena Ulunivanua e Saioni me vakayacori kina na ka sa parofisaitaki [raica Opetaia 1:21].¹²

Eda vakalougatataki ena kaukauwa kei na lewa, taura tu na Matabete Tabu ena ivakaro ni Kalou, me da tu e delai vuravura ka veivueti vei ira na bula kei ira na mate. Kevaka me da sega ni vakayacora, eda na muduki tani ka tamusuki mai na vuravura, ka na qai vakatubura na Kalou ni Isireli e dua na matatamata ka ra na qai kitaka.¹³

Kemuni na taciqu kei na ganequ, ni vakasamataka vakatitobu e yalomuni na veika oqo. Me da tomana tikoga na vaqara keda itukutuku, vakalewena vakadodonu e mata ni Turaga, ka talairawarawa ki na ivakavuvuli oqo, ena qai soli vei keda na veivakalougatataki ni Kalou, kei ira ka ra sa vueti era na vakalougatataki keda ena veisiga se bera mai. Au masuta na Kalou me vaka ni da dua na matatamata me na tadola na matada me raica, na daligada me rogoca, kei na yaloda me kila na levu kei na cecere ni cakacaka e tu ena vatuvatu ni tabada, ka vinakata na Kalou ni lomalagi e ligada. E cecere ka lagilagi na veivakavuvuli oqo ka sa vakaraitaka vei keda na Kalou me baleta na veivueti vei ira na noda sa mate.¹⁴

Era nuiqawaqawataka na mate na noda vakayacora na veicakacaka tabu ena vukudra, ka sarava sara tikoga na Kalou ena levu ni kena taleitaki na cakacaka ni valetabu.

E dua na cakacaka levu e tu e matada me baleta na nodra vueti na noda mate. Na sala eda cuqena tiko e saravi tiko ena kena taleitaki mai vei ira kece mai lomalagi.¹⁵

O ira na tubuda era rai tu mai vei keda me da qarava na cakacaka oqo. Era saravi keda tiko ena nuiqawaqawa levu, ka ra gadreva me da vakacavara na veivaletabu oqo ka qarava eso na cakacaka tabu me baleti ira, me rawa kina ni ra na tucake mai ena mataka ni tucaketale ka marautaka na veivakalougatataki vata ga eda na marautaka.¹⁶

“Ko ira kecega sa mate ni ra sa bera ni rogoca na itukutuku vinaka, io ko ira a rawa me ra vakabauta kevaka era a bula tiko ka rogoca, era na rawata talega. Io ko ira talega era qai mate oqo ka ra sa sega tiko ni rogoca, io ko ira ka a rawa me ra vakabauta ena yalodra taucoko kevaka era a rogoca era na rawata na matanitu o ya, raica, koi au na Turaga, au na lewai ira na tamata kecega ena nodra ivalavala, me vaka na gagadre ni yalodra.” [V&V 137:7–9.] Ia me vakakina vei ira na nomudou qase. Ena lewe lailai sara, ke so, ka ra na sega ni ciqoma na Kosipeli. … Na nodra qase na tamata oqo era na ciqoma na Kosipeli.¹⁷

E a kaya vei keda o Peresitedi Young, ka vakadinadinataki, ni kevaka e rawa vei ira na mate, era na vosataka mai ena vosa e rogolevu me vaka e tini na udolu na kurukuru, ena nodra kacivi ira na italai ni Kalou me ra tucake ka tara valetabu, vakalevutaka na ka era kacivi kina ka vueti ira na mate.¹⁸

Kevaka [me da] a kila ka taura sara na veika e a vakila na Parofita o Josefa Simici, kei ira na tacina ka ra veitokoni kei koya, kei na veika era vakila na milioni na kawatamata ka ra sogobutu tu ena nodra valeniveivesu vakayalo, eda na sega ni oca. … Eda na cakacakataka na nodra vueti na noda mate.¹⁹

Na mata kei lomalagi era sa raici keda tu, na mata ni Kalou sara mada ga, na matadra na Parofita kei na iApositolo kece ena vuravura ni yalo era wadravi kemuni tu, wadrava tiko na Matabete oqo, me laurai na cava era cakava tiko kei na cava era na kitaka. E sa rui bibi sara me vaka eda sega ni kila se vakasamataka. Me da vakila na bibi ni cakacaka tabu ni Vale ni Kalou ka kitaka na noda itavi, me rawa kina ni da vakadonui.²⁰

Ni da na sota kei ira na tubuda mai na vuravura ni yalo, ena dua na gauna ni marau se rarawa, vakatau mai na cakacaka eda sa vakayacora vei ira eke.

E sa tu vei kemuni na kaukauwa mo ni … vueti ira na nomuni mate. E vuqa sara vei kemuni e sa vakayacora oqo, kau sa nuitaka ni ko ni na tomana tikoga oi kemuni kece sara ni ra se tikoga na mate me ra vueti. Me kakua ni tagutuvi na cakacaka o ya ni se tu vei kemuni na kaukauwa mo ni curu ki na Valetabu. … Au a sa veivueti kivei ira e vica na udolu eke. Au a caka veipapitaisotaki, veicakacaka tabu, veivakasavasavataki kei na veilumuti, na edaumeni kei na veivauci vei ira, me vaka sara ga era tu vakayago e kea. Au na qai lako ka sotavi ira ena yasa ni ilati kadua. Ko ni na qai lako ka sota kei ira na wekamuni.²¹

Niu sa na vakadavora na yagoqu ena ibulubulu ka lako na yaloqu ki na vuravura ni yalo, au sa na marau ka lagilagi kei ira ena mataka ni tucaketale, me vaka ni ra sa taura na veivakavuvuli oqo. “Ia,” ko ni na kaya beka, “vakacava ke ra sega ni ciqoma na Kosipeli ko ira na tamata oqo ko ni sa veipapitaisotaki oti oqo ena vukudra?” Oqori sa qai bale vei ira, e sega ni noqu. Oqo e dua na itavi ka vakataqai vei Isireli taucoko, me ra na vakayacora na cakacaka oqo, me vaka ni se tu vei ira na dodonu ena vuravura oqo.²²

Ena vakacava mada na noqu vakasama, ni sa dede na noqu bula voli, na galala e soli tu vei au meu lako ki na veivaletabu oqo, meu qai lako ki na vuravura ni yalo ka sega ni vakayacora tu na cakacaka oqo? Au sotavi ira na vuvale nei tamaqu, au sotavi ira na vuvale nei tinaqu, au sotavi ira na tubuqu ka ra sogo tu e valeniveivesu, e a tu vei au na idola ni nodra vakabulai, kau a sega ni bau vakayacora e dua na ka me baleti ira; ena vakacava beka na nodra vakasama me baleti au?²³

Au sega ni via lako ki na vuravura ni yalo ka sota kei ira na tubuqu ka ra a sega ni rogoca na Kosipeli ena nodra gauna kei na itabagauna, me ra na qai kaya vei au, “E a tu e ligamu na kaukauwa mo lako yani ka vueti au, ia ko qai sega ni vakayacora.” Au sega ni via sotava o ya. Au sega ni vinakati ira na Yalododonu Edaidai me ra sotava. Au nanuma ni da sa toso vinaka tiko. Eda sa tara e va na valetabu ena veibuca ni veiulunivanua oqo [ena 1897], ka ra sa vakayagataki vinaka tiko mai vei ira na Yalododonu Edaidai. Ia eda vinakata me tomani tiko oqo me yacova ni da sa veivueti vei ira kece sara e tu vei keda na kaukauwa me da vueta. Kevaka eda vakayacora na ivakavuvuli oqo, eda na taura na kena veivakalougatataki. Ena tu kei keda ena mataka ni tucaketale, ni ra na lako vata mai kei keda na tamada, tinada kei na tubuda me baleta na noda sa vueti ira.²⁴

Kevaka eda sega ni kitaka na veika e vinakati vei keda me baleta na ka oqo, eda sa na vakarusai. Kevaka eda vakayacora na ka oqo, ni da sa na sota kei ira na noda itokani ena vuravura vakasilesitieli, era na qai kaya, “Ko ni sa neimami ivakabula, baleta ni a tu vei kemuni na kaukauwa mo ni vakayacora. Ko ni sa vakayacora na veicakacaka tabu oqo ka vinakata na Kalou.”²⁵

Eda sa vakatokai me da iVakabula ena Ulunivanua e Saioni, ia na matanitu e Nona tu ga na Turaga. Oqo era ivakavuvuli lagilagi. Me da vakabulai koi keda, ka ra vakabulai na wekada, sa dua dina na ka lagilagi! A cava na koula kei na siliva ; na cava na iyau talei ni vuravura oqo? Era rusa kece ena kedra vakayagataki. Eda yali yani ka ra biu tu mai. Ia ke tu vei keda na bula tawamudu, ke da taura dei na vakabauta ka rawai vuravura, eda na marau ni da butuka yani na yasa ni ilati kadua. Au marautaka na veika kece oqo. E sega ni dua na ivakavuvuli e vakaraitaka na Turaga meu marau vakalevu kina me vakataka na veivueti vei ira na noda mate; me vaka ni da na tiko vata kei ira na tamada, tinada, watida, kei ira na luveda ena isoqosoqo vakamatavuvale, ena mataka ni imatai ni tucaketale ena Matanitu Vakasilesitieli. Oqo na veivakavuvuli cecere. E rauta vakavinaka na veisolibula kece.²⁶

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko ni vulica tiko na kena iwase oqo se ni ko ni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica na tabana e vi–x, me ikuri ni veivuke.

E vakacava na ka e vakila o Wilford Woodruff ni se qai rogoca vakadua na vunau ni veivueti vei ira na mate? Na cava na imatai ni ka e nanuma? (Raica na tabana e 209.) Na cava e rawa ni da vulica mai na veivakasama oqo?
E a kaya o Peresitedi Woodruff ni cakacaka ni valetabu me baleti ira na mate e ka bibi me vaka na cakacaka vakadaukaulotu vei ira na bula (tabana e 212). Vakasamataka vakatitobu se veivosakitaka na bibi ni itukutuku oqo. Na cava soti o ni sa donuya ka vakaraitaka vei kemuni na kedrau isema na cakacaka ni valetabu kei na cakacaka vakadaukaulotu?
E a kaya o Peresitedi Woodruff ni gauna eda ciqoma kina na veicakacaka tabu me baleti ira na mate, eda vakayacora tiko e dua na cakacaka era “sega ni rawa ni kitaka vakaiira ga” (tabana e 213). E vakaukauwataki vakacava na veika o ni vakila me baleta na cakacaka ni valetabu na kila oqo?
Raica lesu na iwase ka tekivu ena tabana e 214. Mai na ka e tukuna o Peresitedi Woodruff, na cava era vakila na tubuda me baleta na cakacaka ni valetabu? Na cava na Nona rai na Kalou na Tamada me baleta na cakacaka oqo? Na cava o ni vakila ena nomuni wilika na itukutuku oqo?
Raica lesu na iotioti ni iwasewase ni iwase oqo, vakatekivu ena tabana e 215. Vakasamataka na ka o ni na vakila ni ko ni sa na sota kei ira na tubumuni mai na vuravura ni yalo.
E rawa vakacava me da solia e dua na gauna ki na cakacaka ni valetabu kei na tuva kawa? Na iyaya ni veivukei cava so e vakarautaka na Lotu me veituberi ka vukei keda?
E rawa vakacava me vakaukauwataka na noda matavuvale na vakaitavi ena cakacaka ni valetabu kei na tuva kawa? Na cava e rawa ni da kitaka me ra vukei kina na itabagone ena Lotu me ra kunea na marau ena nodra itavi ni veivueti vei ira na mate?

iVolanikalou Veisemati: 1 Korinica 15:29; V&V 128; 138