Wase 15

Bula tiko ena Vakabauta

Eda lako tiko ena vakabauta ka sega ena raica, kei na ivakadei ni Turaga ena veivakaukauwataki ena noda sasaga me da tara cake na Nona matanitu e vuravura.

Na Bula nei Wilford Woodruff

Ea tabaki o Wilford Woodruff me bete ena Matabete i Eroni ena Noveba 1834, ka soli sara vua na imatai ni nona itavi me sa daukaulotu tudei. Ena gauna o ya e vakaitikotiko kina e Clay County, Missouri, ni laki tiko kina ena kena qaravi oti mai na Keba e Saioni. Ni se bera ni tekivu na nona kaulotu, erau a veitalanoa vata kei na nona bisopi, o koya ka a solia vua na itavi o ya. E taroga se na gaunisala cava me muria me rawa ni yaco yani kina ki na vanua ni nona veiqaravi. E taroga talega se o koya kei na nona lewe ni ilakolako erau na sega ni saumi me vaka sa vakarota na Turaga vei ira na daukaulotu ena gauna o ya (raica na V&V 24:18; 84:78, 86). Ni dua e lako ka sega ni saumi e kena ibalebale ni na laki vakararavi ki na nodra vinaka na lewe ni Lotu me ra vakarautaka na kedra kei na vanua me ra moce kina. E qai vakananuma lesu tale e muri o Peresitedi Woodruff na nodrau a veitalanoa kei na nona bisopi:

“Ena gauna o ya e vakarerevaki sara me dua vei ira na taci keimami me muri vaka ki Jackson County [Missouri]. O koya e vinakati au meu lako ki Arkansas, ka na takosova sara ga na veimama ni vanua o Jackson County. Au tarogi koya se me keirau muri e kea vata kei na noqu itokani (E a dua tiko na noqu itokani e tiko vata voli kei au—e italatala qase).

“Kaya vakaoqo o koya, ‘Kevaka me tiko vei kemuni na vakabauta mo ni cakava, sa na rawa; O au e sega.’

“Au nanuma sara ni o ya e dua na ivakarau ni vakasama mai vua e dua na bisopi.

“ ‘Io,’ au kaya yani, ‘na Turaga e sa tukuna tu me da dau lako ka kakua ni kauta na taga ilavo se na taga kakana; vakaevei, daru sa lako?”

“Kaya o koya, ‘Oqori na lawa ni Kalou; Kevaka me tiko vei kemuni na vakabauta mo ni cakava, sa rawa ni ko ni cakava.’ ”¹

Ni oti ga na veitalanoa o ya, erau sa lako sara yani o Wilford Woodruff kei na nona itokani ena ilakolako ni kaulotu, me rau muri vaka ki Jackson County ka sega na taga ilavo kei na taga kakana. E muri e qai kaya o Peresitedi Woodruff: “Keirau biuta e so na iVola i Momani kei na so na isulu ena neirau beki ka vavana e dakui keirau, ka tekivu taubale yani. Keirau lele yani ena waqa ni vakalele ki Jackson County, ka lako kosova sara. Ena so na gauna e taqomaki keirau na Turaga me vaka na cakamana, mai vei ira na dauvakacaca.”²

Me ikuri ni nona taqomaki rau na daukaulotu na Turaga mai vei ira na dauvakacaca e Jackson County, e taqomaki rau talega na Turaga mai na ka ni veivakaleqai e gaunisala. E a nanuma lesu o Peresitedi Woodruff e dua na gauna vakaoqori. Ena nodrau volekata yani kei na nona itokani e dua na loma ni veikau, sa lakovi rau sara ga mai e dua na tama ni pera loaloa levu. “Keirau sega sara ga ni rerevaki koya,” e kaya, “ni keirau lakova tiko na veitalai ni Turaga, ka sega ni vakalialia na parofita ni Kalou me vakataki ira na 42 na gonelalai ivakarau ca ka ra a tukuna vei Ilaisa ‘Mo lako cake na ulu cou,’ ka vakavuna na nodra basuraki mai vei ira na pera [raica 2 Tui 2:23–24] … Ni vo e walu na ivakarau me yacovi keirau mai na pera [rauta ni 44 na ikalawa se 40 na mita] e a mai dabe sobu ka vakaraici keirau toka vakalailai, ka mai dro tale yani; ka keirau tosoya tale yani na neirau ilakolako ena vakacegu.”³

E dau vakawasoma na nona talanoataka o Peresitedi Woodruff na imatai ni nona kaulotu, ni nanuma na veivakalougatataki e a ciqoma ena nona qarava na Kalou ena yalo vakabauta: “Ena noqu bula taucoko, vaka iapositolo, le vitusagavulu, se italatala qase, se bera vakadua meu vakila na veitaqomaki ni Turaga me tautauvata na gauna au a taura tu na ilesilesi [vaka] bete. Na Turaga e vakaraitaka vei au ena raivotu, ivakatakila, kei na kaukauwa ni Yalo Tabu, e levu sara na ka e se tu e mataqu.”⁴

iVakavuvuli nei Wilford Woodruff

Ena noda bula tiko e vuravura, me da na lako tiko ena vakabauta ka sega ena raica.

Na vakabauta sa ikoya na imatai ni ivakavuvuli ni kosipeli. A cava na vakabauta? Ena ivola nei Paula vei ira na Iperiu, e tovolea me vakamacalataka. “E tukuna ni “vakabauta sa vaka ni sa vakayacori na veika sa vakanuinuitaki e vaka ni sa vakaraitaki na veika sa tawa kune;” ia me vakadinadinataka na ka oqo sa qai vakaraitaka na veika era rawata e so na tamata mai na vakabauta [raica Iperiu 11]. Au dau vakananuma ni vakabauta e dua na ivakavuvuli bibi e sa vakaraitaka mai na Kalou vua na tamata.⁵

Kevaka me ka dina tiko na ka eda sa kila tiko sa dodonu me da na raica na ka me vaka sara ga na Turaga, ka kila vakavinaka na kena na rawa ni vakavotukana na lomana; ia me da sa na lako voli ena vakabauta ka sega ga ena raica.⁶

Ni da sa na yaco ki na tai kadua ni ilati, eda sa na qai kila e so na ka. Ena gauna oqo eda cakacaka tiko ena vakabauta. E tiko vei keda na ivakadinadina ni veika dina, ia e sega ni rairai. Na tucaketale, na veilewai tawamudu, na matanitu vakasilesitieli, kei na veivakalougatataki cecere sa solia tiko mai na Kalou ena veilumuti kei na edaumeni ni valetabu, e baleta kece sara ga na veisiga ni mataka. Ka ra na vakavotukana, baleta ni ra dina tawamudu. Ena sega ni rawa vakadua ni da kila ena bula oqo, na ka ena yaco ka sa tu e matada ena bula sa bera mai baleta na ilati e sa ubia tu na noda vakasama. Ena vinaka sara vua na tamata ena qarava na Kalou ka talairawarawa ki na Nona ivunau ena vica na siga ni nona bula tiko e vuravura.⁷

Kemuni na taciqu kei na ganequ, sa dodonu mo ni bula tiko ena vakabauta, vakadinadinataka tiko ena veisiga ni kaukauwa e tiko vua na Kalou, ka sa ikoya sara ga ena vakavuna tiko na noda rawa ni bula veilomani ka tiko sautu.⁸

Na kosipeli i Jisu Karisito e vinakati kina na vakabauta ena veigauna taucoko sara.⁹

Eda vakaraitaka na noda vakabauta ena noda cakacaka.

Sa dua dina na ka vinaka ni da… rogoca na vosa ni Turaga, ka sa dua dina na ka vinaka me da vakabauta, ia sa ka vinaka cake sara me da bulataka.¹⁰

Na imatai ni ivakavuvuli [ni] kosipeli, na vakabauta, Io, o ira kece na lewei vuravura era na kaya, keimami vakabauti Jisu Karisito. Sa dina oqori, ia, e tiko na ka me caka me salavata na vakabauti Karisito. Sa dodonu me da veivutunitaka na noda ivalavala ca, papitaisotaki me bokoci kina, ka ciqoma na Yalo Tabu. Oqo na ivunau era vakavuvulitaka na Karisito kei ira na Nona iApositolo.¹¹

Ena gadevi vei ira na Yalododonu na vakabauta kevaka me ra na bulataka na ivakavuvuli ni nodra lotu, qarava na nodra itavi, bula dodonu e matana na Turaga ka tara cake na nona Saioni e vuravura. Sa na qai vinakati na cakacaka me salavata kei na vakabauta. … Sa noda itavi na kawatamata me da duavata ka kakua sara ni soro ena cakavinaka.¹²

Me da sa vakayagataka na vakabauta ena noda tara cake na matanitu ni Kalou.

Na isolisoli kei na ivakavuvuli ni vakabauta ena gadrevi vei ira na Yalododonu ena veitabatamata kece sara e vuravura me na rawa kina me ra tara cake na matanitu ni Kalou ka cakava na cakacaka ena gadrevi vei ira.¹³

Wilika na wase 11 ni Iperiu ko na qai raica kina, tekivu mai na buli ni vuravura, na ka kecega, e rawa mai na vakabauta. Na veika taucoko era cakava na peteriaki mai liu kei ira na parofita e rawa ga mai na vakayagataki ni ivakavuvuli oqo ni vakabauta; ka sa vakatalega kina ena iotioti ni itabagauna ni kena sa taucoko na gauna.¹⁴

Sa vaka talega kina na cakacaka nei Jisu, mai na valenimanumanu ki na kauveilatai, ena Nona bula taucoko ni mosi, ni rarawa, veivakatovolei, veivakararawataki, kei na vosa vakacacataki, e rawa kecega mai na ivakavuvuli oqo ni vakabauta. Ena kaukauwa sa tu vua na Tamana, ka sa nona na cakacaka e mai qarava, ka sa vakaukauwataki kina. E sa vakabauta deivaki ni na rawata na itavi e mai qarava. E qarava taucoko sara ga vakavinaka na veitavi ka a talai mai kina ka talairawarawa ena vuku gona ni ivakavuvuli ni vakabauta me yaco sara ki na papitaiso. … Ena nodra qaravi itavi na iApositolo, era na cakacaka talega ena ivakavuvuli vata ga ka ra dau vakayagataka na Yalododonu ena veigauna sa oti kei na gauna edaidai,— ka yacana na vakabauta.

E a cakacaka talega ena vakabauta o Josefa Simici. E dina ni o koya e kila e levu sara na ka, me vaka e dau tu vei ira na Yalododonu mai liu, ia ena dau vakayagataka na vakabauta ena levu sara na ka. E vakabauta ni sa vakavotukanataka tiko na nodra parofisai e vuqa sara na parofita makawa. E kila ni Kalou sa kacivi koya, ia ena tauyavutaki ni Nona matanitu me na dau lako voli ga ena vakabauta. E a tauyavu na lotu ena ika 6 ni Epereli 1830, mai na lewe ono ga na lewena, ia e vakabauta o Josefa ni dina ni vaka o ya na kena tauyavu ni lotu me vaka e dua na sore ni mosita, ena yaco me dua na lotu ka matanitu qaqa e vuravura; ia me yacova na siga o ya mai na siga ka a dave kina na nona dra me ivakadinadina, na nona bula taucoko sa vaka na takosova na wai titobu ni veivakatovolei, kei na veivakararawataki, mai vei ira na kainona. Oqo na ka taucoko me na vosota ena vakabauta, ka sa yalodina kina, yaloqaqa ka gumatua ena vakadinadinataki Jisu me yacova sara na nona mate. …

… Ena noda qaravi itavi tiko me taraicake kina na Lotu kei na Matanitu ni Kalou e vuravura, sa dodonu me da veiqaravi ena vakabauta. E se gadevi tikoga me vaka o ya.¹⁵

E drau vakadrau na tamata era veiqaravi tu oqo ena [veivaletabu]. Me baleti cei? Ruarua, o ira na bula kei ira na mate. Na cava me ra veiqaravi kina vei ira na mate? Era sa raica beka na tucaketale mai na mate? E sega, vakavo ga kevaka me raivotu se vakatakilai mai. Ia, e tiko na nodra vakabauta ni vakakina, ka ivakadinadina ni vakabauta oqori na nodra sa cakava sara tikoga na cakacaka. Era sa vakanamata tu ki na tucaketale kei na veilewai tawamudu, ki na matanitu vakasilesitieli kei na veivakalougatataki levu ka sa vakatakila mai na Kalou me baleta na vakabulai kei na bula vakalou ni kawatamata. Era cakava oqo ena vakabauta, ka sa ikoya sara ga oqo na kaukauwa ka vakavuna me ra rawata kina na ka era sa qarava rawa. … Na vakabauta e tara rawa kina na valecavu e [Salt Lake], … tara rawa kina na veivaletabu, kei na … nodra sa vakasoqoni vata mai na tamata mai na veimatanitu ena veiyasai vuravura.

E udolu vakaudolu na iTalatala qase era sa kacivi, ka sega ni mai na veikoronivuli torocake, ia mai na veivanua ni cakacaka tale e so, me ra lako yani ka vunautaka na Kosipeli ka sega ni vakailavotaki se me ra saumi. … Era sa rogoci mai vei ira na tamata, ka so na yalo se kaukauwa sa vakauqeti ira ni ivakadinadina era sa vatonaka na iTalatala qase oqo e ka dina. … Na cava sa ivakaraitaki ni veika oqo? E udolu vakaudolu era sa vakabauta na ivakadinadina oqori ka vakadinadinataka ni sa dina. O ira na iTalatala qase oqo era qaravi itavi ena vakabauta; era lako tu ena vakabauta; era cakacaka ena vakabauta. Sa vakabauta ga sa veivuke tiko vei ira ena veigauna kece. Era lako yani ka sega na ilavo ka sega na kakana, na nodra vakabauta ga na Kalou ni lomalagi e vakani ira ka vakaisulutaki ira, ka dolava na katuba sa tu e matadra. … ra lewe levu sara na tamata era vakabauta na nodra ivakadinadina na ilala gone oqo. Era veivutunitaka na nodra ivalavala ca, era papitaisotaki me bokoci kina, ena yaca ni Tamana, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu; era ciqoma na Yalo Tabu oqori, ka na vakadinadinataka vei ira na dina ni kosipeli.¹⁶

Ena veigauna kei na veivanua kece sara e vuravura ni sa kaciva na Kalou e dua na tamata se dua na ilawalawa me ra cakava e dua na cakacaka, era na rawata na itavi o ya ni ra na solia na nodra dina kei na yalodra taucoko, vakakina na nodra vakabauti koya.¹⁷

Ni da maroroya na noda veiyalayalati ka talairawarawa ki na ivakaro, ena vakaikuritaka na Turaga na kaukauwa kei na vakabauta e tiko vei keda.

Na cakacaka kece eda sa cakava oti …e qaravi ena vakabauta, ka, ni da Yalododonu Edaidai, me da vakasaqara na sala me da vakamareqeta ka tubu ena loma ni ivakavuvuli oqo.¹⁸

Sa noda itavi me da saga me da tosocake tikoga ena vakabauta, me rawa kina me da kaciva na Turaga ena yalodoudou.¹⁹

Au nanuma ni Turaga ena gadreva vei ira kece na tagane kei na yalewa e Isireli, na Yalododonu yadua, me da vakasaqara taumada na Yalo Tabu [kei] na kena kau mai na vuana me mai veivakabulai. Ko ni na qai raica ni o ira na tamata oqo era na maroroya na nodra veiyalayalati ka talairawarawa ki na ivakaro ni Kalou; oqo na noda itavi kece sara. Ka sa dodonu me da bulataka na ivakavuvuli ni noda lotu ka muria na kena ivakasala. Ni sa vakayacori na ka oqo ko ni na qai raici ira na tamata oqo ni ra na yadra ka vakayacora na cakacaka ni veivakasavasavataki, ni oti sa na qai taraicake na nodra vakabauta ka tiko vei ira na kaukauwa me ra tucake ka vakaraitaka ena nodra bula na lagilagi ni Kalou me vaka sa digitaka ena itabatamata oqo e vuravura ka sa vakadeitaka e ligadra na Matabete Tabu.²⁰

Au vakila ni sa bau lomani keda sara ga na Turaga, ka sa dodonu kina me da vakamareqeta sara ena noda bula na vosa ni bula tawamudu ka sa soli mai oqo vei keda. Na noda sa na dau liutaki tiko mai vua na Yalo Tabu, sa na vaqaqacotaki tiko kina na noda vakasama ka sa na dei ka vakalevutaki na noda vakabauta. Me da sa na qai vakaitavitaki keda yani ena taraicake ni matanitu ni Kalou.²¹

Tamai Keimami sa Cecere Sara, ni vakalevutaka e lomai keimami na vakabauta ka a soli ka ra maroroya tu na Yalododonu. Ni vakaukauwataki keimami ena vakanananu ni veisereki ko ni dau cakava ena veigauna sa oti, na kena nanumi na veiyalayalati ko ni sa cakava vata kei keimami, baleta, ni gauna e vakalatilati kina vei keimami na vuni ca, ni dau solegi keimami na lomaleqa, ni keimami dau lakova na buca ni veivakamadualaki, me keimami kakua ni tarabe, kakua ni lomalomarua, ia ena kaukauwa ga ni yacamuni tabu me na rawa kina ni keimami qarava rawa na nomuni inaki savasava me baleti keimami, vakasinaiti ena inaki ni neimami a buli, ka rawata na veika cecere, ena nomuni loloma soli wale, ka na bokoca na veivalavala ca, ka vueti mai na veicaka cala, ka wili ki na matanitu vakalomalagi vei ira era na bula vata kei kemuni me tawamudu.²²

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko ni vulica na kena iwase oqo se ni ko ni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica tabana e vi–x, me ikuri ni veivuke.

Na cava na vakabauta? (Raica na tabana e 171–72; raica talega Iperiu 11:1, ivakamacala e ra b; Alama 32:21.) Eda na ciqoma vakacava na “ivakadinadina ni veika e sega ni rairai”? Na cava na kena ibalebale vei kemuni na “sa lako voli ena vakabauta ka sega ga ena raica”?
Ena tara vakacava na noda bula ena veisiga na vakabauti Jisu Karisito? Ena tara vakacava na noda vakanuinui kina bulatawamudu na vakabauti Jisu Karisito? (Raica Moronai 7:41–42.)
Ni ko ni sa vulica tiko na ivakavuvuli nei Peresitedi Woodruff ena iwase ni ivola oqo, na veiwekani cava ko ni raica rawa ni tiko ena vakabauta kei na cakacaka? (Raica talega Jemesa 2:17–26.)
E vakaraitaka vakacava o Wilford Woodruff na nona vakabauta ena gauna sa kacivi kina me laki qarava na imatai ni nona kaulotu? (Raica na tabana e 174, 177.) Na cava soti o ni sa bau sotava ka gadrevi kina mo ni vakayagataka na vakabauta?
Na cava e rawa ni da vulica baleta na vakabauta mai na ivakaraitaki nei Jisu Karisito? Mai na ivakaraitaki nei Parofita Josefa Simici? Mai na ivakaraitaki ni daukaulotu kei na lewe ni lotu curuvou nikua? (Raica na tabana e 174–76.)
E sa vakalougatatataki kemuni vakacava na Turaga ena nomuni sa cakacakataka na nomuni vakabauti Koya?
Raica na vosa na isolisoli ena imatai ni parakaravu ena tabana e 176. Vakasamataka se veitalanoataka na bibi ni kena nanumi ni vakabauta e isolisoli mai vua na Kalou. Na cava me da cakava me da rawata kina na isolisoli oqo? (Raica na tabana e 177–78.)

iVolanikalou Veisemati: Roma 10:17; 2 Korinica 5:7; Ilamani 5:7–8; Ica 12:2–27; Moronai 7:20–33