Wase 5

Luvena Yalewa na Kalou

“Sa ka totoka na nodra kaukauwa na marama vakabauta.”

Na Bula nei Gordon B. Hinckley

Ena nona bula taucoko, e dau vakavinavinakataka o Gordon B. Hinckley na nodra gugumatua kei na cau na marama. E vakamacalataka talega na nona kaukauwa ni nona ivakadinadina baleta na bibi ni marama ena ituvatuva ni Kalou. E dau taleitaka na kena toso cake tikoga na nodra madigi na marama, vakakina na nodra vakabauta na iVakabula kei na nodra dina ki na matavuvale kei na Lotu.

Na tinai Gordon B. Hinckley, o Ada, a marama vuku ka vuli ka dau taleitaka na veika vakaivola, sere ivakatagi, kei na cakacaka ni liga. Ni sa yabaki 29, a vakamau kei Bryant Hinckley ka sa mai nona ilesilesi e walu na gone era se lolositaka na mate nei tinadra. A susugi ira ena loloma, solia vei ira na veitokoni era gadreva, ka vulica me qarava vinaka e dua na vuvale levu. A isevu ni gone o Gordon me sucu mai vei Ada kei Bryant. E dina ga ni a mai mate o Ada ni sa yabaki 20 o Gordon, a tudei tu ga na nona ivakavuvuli kei na ivakaraitaki me dua na kaukauwa ni veika vinaka ena bula taucoko nei Gordon. Ni dau tukuni Ada o Gordon, e dau vakamacalataka na nona veivakauqeti kaukauwa vua.

A veivakauqeti vakabibi talega vei Gordon B. Hinckley o na watina o Marjorie Pay. A marama qaqa sara ka dau dina ki na kosipeli i Jisu Karisito. E duatani sara na nona vakabauta, ka itovo mamarau, ka dau taleitaka na bula. Ena nona ivola lomani vua, a vakaraitaka kina o Peresitedi Hinckley na nona lomana ka dokai koya:

“Keirau sa lakova vata na veivanua e yawa ka veituyaki. Keirau sa sikova na veivanua lelevu e vuravura. Keirau a tiko ena veisoqoni ena veisiti lelevu kei vuravura kei na vuqa na ka lalai. … Keirau sa vosa oti vei ira e milioni na tamata era sa vakavinavinaka vakalevu vei kemuni. Mai na veika ko ni sa cauraka ko ni sa taleitaki kina maivei ira era sa rogoci kemuni. Na nomuni ivakarau vinaka malumalumu, na nomuni kila rarama ka bulabula, na nomuni vuku dina ka gugumatua, kei na nomuni vakabauta totoka e tudei sa mai tarai kina na yalodra era mai rogoci iko. … Na nomu guta vakaukauwa na wiliwili kei na nomu saga tikoga mo kila-ka sa mai vakayadrati iko ka vakabulabulataki iko ena dua na bula balavu ka vuavuai vinaka.”¹

E dau tukuna vakawasoma o Peresitedi Hinckley ni sa vakalou na nodra ilesilesi na marama ka vakayaloqaqataki ira yani ki liu mera rawa-ka ka dau vakabauta. Kivei ira na goneyalewa, a kaya kina: “Sai kemuni na luvena yalewa dina na Kalou Cecere. E sega ni yalani na nomuni rawa-ka. Kevaka ko ni na vakatulewataka vinaka na nomuni bula, sa sinai tu na veisiga ni mataka ena veimadigi kei na bula marau. Sa sega ni rawa mo vakamaumautaka na nomu taledi se na nomu gauna. Sa tu e matamuni na veimadigi cecere.”² Me baleti ira na marama, e kaya kina: “Sa gadreva tu o vuravura na nodra veivakauqeti na marama kei na nodra loloma, nodra veivakacegui, kei na nodra kaukauwa. E gadrevi ena noda itikotiko voravora na domodra veivakauqeti, na totoka sa tu ena nodra ivakarau ni bula, na yalo ni loloma era sa kauta voli mai.”³

Ena koniferedi raraba ni oti na mate nei nona itokani lomani, o Marjorie, a tinia o Peresitedi Hinckley ena dua na nona vosa ena yalo dina ni vakavinavinaka: “Au sa vakavinavinaka vakalevu, meda sa qai vakavinavinaka taucoko kivei ira na yalewa ena noda bula. Me vakalougatataki ira na Kalou. Me sobuti ira na Nona loloma cecere ka vakatikora vei ira na rarama kei na totoka, na loloma vakalou kei na vakabauta.”⁴

“Oi kemuni yadua sa luvena yalewa na Kalou. Ni vakasamataka na ibalebale veivakurabuitaki ni dina cecere o ya.”

iVakavuvuli nei Gordon B. Hinckley

Sa nodra na yalewa e dua na tikina cecere ka tabu ena ituvatuva tawamudu ni Kalou.

Oi kemuni yadua sa luvena yalewa na Kalou. Ni vakasamataka na ibalebale veivakurabuitaki ni dina cecere o ya. …

Meu vakananumi kemuni tale ena vosa nei Parofita Josefa kivei ira na marama ni iSoqosoqo ni Veivukei ena Epereli ni 1842. E kaya kina o Koya: “Kevaka ko na rawata tiko mo caka dodonu, era na sega ni tarovi na agilosi me ra mai nomuni itokani.” [Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici (2007), 523. Sa ka totoka na rawa-ka sa tu vei kemuni.⁵

Ko ni sa ka talei, koi kemuni yadua. … Ko ni sa taukena e dua na tikina cecere ka tabu ena ituvatuva tawamudu ni Kalou, na Tamada mai Lomalagi. Sai kemuni na Luvena yalewa, ko ni sa ka talei Vua, lomani mai Vua, ka bibi sara Vua. Na Nona ituvatuva cecere ena sega ni rawa me rawati ke sega oi kemuni.⁶

Meu kaya vei kemuni na marama lewenilotu ni ko sega ni ikarua ni ka ena ituvatuva nei Tamada me baleta na nodra bula marau tawamudu kei na nodra bula raraba na Luvena. Ko ni sa tiki bibi vakaidina ni ituvatuva o ya. Ni sega oi kemuni ena sega ni cakacaka rawa na ituvatuva. Ni sega oi kemuni ena takiveiyaga na parokaramu taucoko.⁷

Sa dodonu mo sucu vata kaya mai e dua na ka e totoka ka tabu ka vakalou. Kakua ni guilecava o ya. Na Tamamu Tawamudu sa iVakavuvuli cecere ni vuravura taucoko. Sa lewa o Koya na ka kecega, ia ena rogoca talega na nomu masu ni ko luvena ka rogoci iko ni ko vosa Vua. Ena sauma mai o Koya na nomu masu. Ena sega ni biuti iko duadua tu.⁸

Sa baleti keda taucoko na ivakasala ni Turaga vei Emma Smith.

Nai ka ruasagavulu ka lima ni wase ni Vunau kei na Veiyalayalati… sa ivakatakila a soli maivei Josefa na Parofita kivei watina o Emma. … A kaya vei Emma, vakakina vei keda yadua:

“Au sa vakatakila vei iko na noqu inaki; ia kevaka ko sa yalodina ka cakadodonu e mataqu, au na taqomaki iko ka vakarautaka e dua na nomu tikina mai Saioni.” [V&V 25:2; raica talega na tikina e 16]. …

Ena kena ivakarau e cecere sara eda sa dui taura tu e dua na idola ki na veivakalougatataki ni Kalou Cecere kivei keda. Kevaka eda gadreva meda kalougata, meda sa qai sauma na kena isau. E dua na tiki ni kena isau o ya meda yalodina. Yalodina ki na cava? Yalodina kivei keda vakai keda, ki na kena vinaka duadua sa tu e lomada. E sega ni rawa vua e dua na yalewa me vakatorosobutaki koya, me vakayalolailaitaki koya, me beca na nona rawa ni rawa-ka se nona gugumatua. Mo ni sa yalodina ki na ivakarau ni bula cecere, e vakalou sa dui tu e lomamuni. Mo yalodina ki na kosipeli. Mo yalodina ki na Lotu. Era sa tu ena keda maliwa o ira era saga tiko mera vakatorosobutaka, me raica e dua na malumalumu vei ira na iliuliu taumada, me vaqara cala ena parokaramu, ka vosa vakacacataka. Sa noqu ivakadinadina ni oqo na cakacaka ni Turaga, kei ira era vosa saqata era sa saqati Koya tiko.

Mo yalodina tiko Vua. Sai koya ga na ivurevure dina ni nomu kaukauwa. Sai Koya na Tamamu mai Lomalagi. E bula tiko. E dau rogoca ka sauma na masu. Mo yalodina tiko vua na Kalou.

A tomana na Turaga, ka kaya vei Emma, “Ia kevaka ko sa … caka dodonu.”

Au vakabauta ni ra kila taucoko na yalewa … na kena ibalebale. Au kila ni vosa a tukuni vei Emma Smith, sa vakakina kivei keda kece, sa ituvaki meda vakamuria kevaka meda na ciqoma na noda isolisoli ena matanitu ni Kalou. Na kena yali na caka dodonu sa sega ni lako vata ki na talairawarawa ki na ivakaro ni Kalou. Sa sega ni dua na ka e totoka cake mai na caka dodonu. E sega na kaukauwa me cecere cake mai na kaukauwa ni caka dodonu. E sega na ka vakaturaga me vakaturaga cake mai na caka dodonu. E sega tale ni dua na ka uasivi, se irairai me rairai vinaka cake. …

A vakatokai o Emma me “sa marama digitaki” [V&V 25:3]. O ya, me vakayagataki e dua tale na tiki ni ivolanikalou, ni o koya sa “digitaka na Turaga.” (Raica na Moronai 7:31.) Oi kemuni yadua sa marama digitaki. Ko ni sa tadu mai na vuravura ka ciqoma na kosipeli i Jisu Karisito. O sa cakava na nomu digidigi, kevaka ko sa bula kilikili tiko kina, ena dokai iko na Turaga ka vakacerecerei iko. …

A dodonu me tabaki o Emma⁹ mai na ligai Josefa “mo veivakavulici ka veivakauqeti vei ira na lewe ni lotu, io me vaka sa vukei iko kina na Yalo Tabu” [V&V 25:7].

Me sa dua na qasenivuli. Me dua na qasenivuli ni ivalavala dodonu kei na dina. Ni a kaya na Turaga me baleta na veikacivi oqo vua, “Ka solia vei iko na isolisoli ni Yalo Tabu, mo vuku kina ka dauvolavola talega” [V&V 25:8]

Me na vulica na kosipeli. Me na vulica talega o koya na veika ni vuravura oqo e bula tiko kina o koya. A vakamatatataki sara na ka oqo mai na veiivakatakila era yaco mai sa baleti keda kece. Me na solia na nona gauna me “vuku kina.” Me na volavola, ka vakaraitaka na nona nanuma.

Kivei kemuni na yalewa ena siga edaidai, ko ni qase se gone, au vakatura mo ni dauvolavola, mo ni vola na nomuni ivolaniveisiga, mo ni vakaraitaka na nomuni nanuma ena ivola. Na volavola e dua na bula vakaivakarau cecere. Sa dua na sasaga vuli totoka. Ena vukei iko ena vuqa na sala, ko na vakalougatataka e vuqa na tamata. …

Mai na vosa ni ivakatakila, a gadrevi vei [Emma] me “veivakavulici ka veivakauqeti vei ira na lewe ni lotu, io me vaka sa vukei iko kina na Yalo Tabu.”

Sa qai dua dina na ilesilesi totoka vakakina vei ira taucoko na yalewa ena loma ni Lotu. Me caka na vuli, me caka na vakavakarau, me tuvanaki na vakasama, me caka na vulica na ivolanikalou, ka me gadrevi na cakacaka vinaka ena veidusimaki ni Yalo Tabu.

A tomana na Turaga, “Raica au sa kaya vakaidina vei iko mo kakua ni domona na iyau vakavuravura; io mo vakasaqara na iyau e uasivi sara” [V&V 25:10].

Au kila ni a sega ni tukuna tiko vei Emma me kakua ni dau lomaleqataka na vanua me tiko kina, kakana me kania, kei na isulu. A kaya tiko vua o ya me kakua ni domona na veika kece oqo, ni vuqa vei keda era gadreva tu oqo. A tukuna tiko o koya vua me na dauvakasamataka ga na veika cecere ni bula, na veika ni bula dodonu kei na caka vinaka, na veika e baleta na soli-ka kei na lomani ira na tamata, na veika tawamudu. …

E tomana na Turaga, ka kaya: “Mo reki ka marau, ia mo nanuma tiko na veiyalayalati ko sa cakava” [V&V 25:13].

Au vakabauta ni tukuna tiko vei keda yadudua, meda bula marau. Na kosipeli e ka ni reki. E vakarautaka vei keda e dua na inaki meda bula marau kina. E dina ni dau tiko na gauna ni rarawa. E dina sara ni tiko na veiauwa ni lomaleqa kei na lomaocaoca. Eda daulomaleqa taucoko. Ia sa tukuna vei keda na Turaga meda reki ka marau.¹⁰

“Me vakalougatataki kemuni na tina, na Kalou! … Mo ni tiko kina, e dodonu mo ni tiko kina, mera qaqaco kina e dua na itabatamata vou.”

Sa tu vei ira na tina e dua na veikacivi tabu mera susugi ira cake na luvedra ena valavala dodonu kei na dina.

Na kaukauwa dina ni dua na matanitu, itikotiko raraba, se matavuvale sa toka ga ena ivakarau savasava era sa mai vakaitovotaki kina vakalevu na gone era a vakavulici ena sala malua, vakarawarawa ni tinadra ena veisiga.¹¹

Na vuvale sai koya na ivurevure ni itikotiko veisusu ni itabatamata vou. Au nuitaka ko ni na raica na tina ni sa tukuni ka caka na veika kece, sa sega tale e dua na ilesilesi mo ni cakava, sega ni dua na itavi e levu na kena isau, me vakataka na nomuni susugi ira cake na luvemuni ena itikotiko e veitaqomaki, veivakacegui, veitokanitaki, loloma, kei na veivakauqeti ni tubu cake kei na caka vinaka.¹²

Au veivakananumi vei ira kece na tina ena veivanua kecega ni sa ka vakalou na nodra kacivi. E sega tale e dua me sosomitaki kemuni vakavinaka. E sega ni dua na itavi e cecere cake, sega na cakacaka e veivakacokotaki cake me vakataka na nomu veisusu ena loloma kei na vakacegu kei na caka dodonu kivei ira o ni a kauti ira mai ki na vuravura oqo.¹³

Susugi ira na luvemu ena rarama kei na dina. Vakavulica vei ira mera masu ni ra se gone tiko. Wilika na ivolanikalou vei ira ena gauna mada ga era se bera tu ni kila na veika o wilika tiko. Vakavulica vei ira mera sauma na nodra ikatini kei na isolisoli ni lolo mai na imatai ni ilavo era taura. Raica na ivakarau oqo me sa nodra itovo tudei ni nodra bula. Vakavulica vei ira na luvemuni tagane mera daudoka na itavi vakamarama. Vakavulica vei ira na luvemuni yalewa mera lako tu ena caka dodonu. Ciqoma na ilesilesi e loma ni Lotu, ka nuitaka ga na Turaga mo veiraurau kaya ki na veikacivi o na rawa ni ciqoma. Na nomu ivakaraitaki era na vakayavutaki kina na luvemu.¹⁴

Me vakalougatataki kemuni kece na tina, na Kalou! Ni sa mai veidutaitaki vata na qaqa kei na druka taucoko ni tamata, ni sa maravu sobu na kuvu ni veivaluvaluti ni bula oqo, ni sa mai takali yani mai matada na veika kece eda a cakacakataka vakaukauwa ena vuravura oqo, o na tiko kina, e dodonu mo tiko kina, mera qaqaco kina na itabatamata vou, na kawatamata e kaukauwa torocake sa toso tikoga ki liu. Ena vakatau vei iko na kena vinaka vakataucoko.¹⁵

Sa tu na nodra itavi cecere na yalewa ena cakacaka ni veivakabulai.

Sa tiko na kaukauwa kei na gugumatua cecere vei ira na yalewa ena Lotu oqo. Sa tiko na veiliutaki kei na veidusimaki, e dua na yalo ni tu vakai koya, ia sa yaco na vakacegu cecere me tiki ni ka oqo, na matanitu ni Turaga, kei na cakacaka ena veitauriliga vata kei ira na [lewe ni] matabete mera tosoya yani ki liu.¹⁶

Sa solia tu na Kalou vei ira na yalewa ena Lotu oqo e dua na cakacaka ni kena tarai cake na nona matanitu. Sa baleta oqo na veituvaki kece ni noda ilesilesi cecere wase tolu—o ya, imatai, mo vakavulica na kosipeli ki vuravura; karua, mo vaqaqacotaka na nodra vakabauta ka tara cake na nodra bula marau na lewe ni Lotu; kei na ikatolu, mo tosoya ki liu na cakacaka cecere ni veivakabulai baleti ira na mate.¹⁷

O ira na yalewa ena loma ni Lotu era sa cakacaka vata kei ira na tagane ena kena tosoi ki liu na cakacaka cecere oqo ni Turaga. … Sa tu vei ira na yalewa na ilesilesi totoka ka ra na soli itukutuku kina ena kena vakacavari na itavi oqori. Era sa liutaka tiko na nodra isoqosoqo, ka sa tu kaukauwa ka gugumatua ka ra sa isoqosoqo kilai ena caka vinaka e vuravura. Era sa tu ena ilesilesi vata ga ki na matabete, ka ra sasaga vata ki na kena tarai cake na matanitu ni Kalou ena vuravura oqo. Keimami doka ka rokovi kemuni ena vuku ni nomuni gugumatua. Keimami sa namaka na veiliutaki, kei na kaukauwa, kei na kena macala e totoka maivei ira na liutaka tiko na isoqosoqo ko ni lesi tiko kina. Keimami tutaka ka tokoni kemuni na luvena yalewa na Kalou, ko ni sa cakacaka tiko vakaveitokani cecere mo ni vukei Koya ena kena vakayacori na nodra tawa mate kei na bula tawamudu o ira kece na luvena tagane kei na yalewa na Kalou.¹⁸

“Au sa … sureti kemuni na yalewa ena veivanua kecega mo ni tucake yani ki na gugumatua cecere ni rawa ka e tiko vei kemuni.

Na isoqosoqo ni Veivukei sa dua na ivurevure ni veivakalougatataki e cecere sara.

O ira na marama ena iSoqosoqo ni Veivukei era sa ovici tawamudu vakaidina tiko ena liga ni noda Turaga. Ena noqu rai, sai koya oqo na isoqosoqo cecere duadua ni marama e vuravura taucoko. A bulia sara ga mai na Kalou. A vosa o Josefa Simici ka cakava na nona ilesilesi vakaparofita ena gauna a tauyavutaka kina na iSoqosoqo ni Veivukei ena 1842.¹⁹

Sa rui ka bibi cecere me ra tudei ka kaukauwa tiko ka sega ni yavalati rawa o ira na yalewa ena loma ni Lotu me baleta na veika sa dodonu ka dina ena ituvatuva ni Turaga. Au vakadeitaka ni sega ni tiko e dua tale na isoqosoqo ena dua tale na vanua me tautauvata kei na iSoqosoqo ni Veivukei ni Lotu. … Kevaka mera na duavata [na lewena] ka dua ga domodra, ena sega ni yalani rawa na nodra kaukauwa.²⁰

Au a tiko ena dua na koniferedi ni iteki, ka vosa kina e dua na goneyalewa, peresitedi ni iSoqosoqo ni Veivukei ni nodra tabanalevu na sega ni vakawati, me baleta na veiqaravi kei na veimadigi cecere e yaco vei ira na goneyalewa ena nona tabanalevu. Sa tu vei kemuni na ka taucoko oqo. Sa tiko na nomuni isoqosoqo. Era sa tiko na iliuliu gugumatua mera vakasalataki kemuni. Era sa tiko o ira era na dodoliga yani ka vukei kemuni ena gauna ni leqa kei na lomaocaoca.²¹

O cei e rawa ni wilika na veika mana sa yaco vei ira e milioni na yalewa sa vakalevutaki na nodra kila-ka, sa vakararamataki cake na nodra rai, sa vakarabailevutaki na nodra bula, ka sa vakabulabulataki na nodra kila vinaka na veika ni Kalou mai na veilesoni tawawili rawa a vakavulici ka vulici vagumatua ena soqoni ni iSoqosoqo ni Veivukei?

O cei e rawa ni vakarautaka na reki sa yaco ki na nodra bula na marama oqo ni ra sa mai veimaliwai vata, ka veicokonaki ena veika vinaka ni tabanalevu se tabana, ka veivakabulabulataki vakai ira ena nodra veitokani tiko e kamica ka vakamareqeti?

O cei, ka rawa mada ga ni vakasamataka sara vakabibi, me kila rawa na levu ni cakacaka ni loloma sega ni wili rawa, na kakana sa tevu ena teveli lala, na vakabauta sa susugi cake ena veiauwa lomaleqa ena tauvimate, na mavoa sa mai vauci rawa, na mosi ni yalo sa mai seavu yani mai na liga ni loloma kei na vosa veivakacegui veivakadeitaki, kei na veivakacegui ena gauna ni mate kei na galili e tarava mai? …

E sega ni rawa e dua me wilika rawa na veivakatorocaketaki era sa mai lesi ka vakayacora na noda iSoqosoqo ni Veivukei. E sega ni rawa e dua me kila rawa na levu ni vinaka sa yaco kivei ira na marama era lewena tiko na isoqosoqo oqo kei ira era sa kune vinaka mai na nodra caka vinaka. …

Na Kalou sa vakalougatataka na iSoqosoqo ni Veivukei ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Me na vakauqeti ira na lewena na yalo ni loloma … ka me tubu tikoga ka vakilai e vuravura taucoko. Me yaco na nodra cakacaka ni loloma me tara na nodra bula e lewelevu sara ena vanua era lako kina. Ka yaco na rarama kei na kila, na vuli kei na vuku, kei na dina tawamudu me lomana vakalou na nodra bula na kawatamata yalewa era na muri mai, ena veivanua taucoko e vuravura, ena vuku ni isoqosoqo e dua oqo sa vakalou.²²

Tucake yani ki na ituvaki vakalou sa tiko e lomamu.

Sai kemuni na isoqosoqo levu ni marama ena Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. … E sega ni rawa e dua me kila rawa na kaukauwa cecere ni caka vinaka mo na vakataka. … Au sa kaya vei kemuni mo ni tu cake ena qaqa ka kaukauwa ena taqomaka na cakadodonu cecere sa usutu tiko ni noda torocake vakaitikotiko raraba. Ena gauna ko ni sa duavata kina, sa sega ni yalani na nomu kaukauwa. Sa na rawa mo ni rawata e dua ga na ka o ni gadreva. Io, sa gadrevi, ka vakalevu sara, o iko ena vuravura oqo sa kasere tiko kina na yavunibula ka sa vaka me sa vakatulewa tikoga kina o vu-ni-meca.²³

Au sureti kemuni na yalewa ena veivanua kecega mo ni tucake yani ki na gugumatua cecere ni rawa ka e tiko vei kemuni. Au sega ni kerea mo ni sivia yani na kemuni ituvaki ni gugumatua. Au nuitaka ko ni na sega ni vakaogai iko ena vakasama ni druka. Au nuitaka ko ni na sega ni tuvanaka na lalawa e sivia na nomuni gugumatua o ni rawata rawa. Au nuitaka ko ni na cakava na veika o ni cakava rawa ena sala e vinaka ko ni kila. Ni ko cakava oqo, ko na vakadinadinataka na cakamana ena yaco mai.²⁴

Au vakavinavinakataki kemuni na marama Yalododonu Edaidai, sa milioni na kemuni iwiliwili e vuravura taucoko. Sa cecere na nomuni kaukauwa ni caka vinaka. Sa ka totoka na nomuni taledi kei na yalodina. Sa ka talei na nomuni vakabauta kei na nomuni lomana tiko na Turaga, na Nona cakacaka, kei ira na Luvena tagane kei na yalewa. Tomana tikoga na bulataka na kosipeli. Vakarabailevutaka e matadra na nomuni itokani. Na nomuni caka vinaka ena veivakauqeti vakalevu cake mai na vosa ko ni cavuta. Lako voli ena caka dodonu kei na dina, ena vakabauta kei na yalodina. O sa tiki ni ituvatuva tawamudu, na ituvatuva a cakava na Kalou na Tamada tawamudu. Na veisiga yadua sa tiki ni veigauna tawamudu oqo.

Au kila ni vuqa vei kemuni sa vakacolati tiko ena icolacola e bibi sara. Mera na vukei kemuni ena nomuni icolacola, na itokani ena Lotu, ira na tacimuni kei na ganemuni. Me yaco na nomuni masu Vua sa kaukauwa duadua, sa lomani kemuni, sa rawa vua me kauta mai na kaukauwa kei na lewa mena vukei iko. Oqo na siga ni cakamana. O ni kila, kau kila talega. E rawarawa meu kaya mo ni kakua ni yalolailai, ia au sa na kaya mada ga, niu sa vakayaloqaqataki kemuni mo ni toso ki liu ena vakabauta.²⁵

Sa ka totoka na nodra kaukauwa na marama vakabauta. Sa dau vakayacori tikoga ka caka tikoga ena itukutuku ni lotu oqo. Sa tomani tiko nikua ena keda maliwa. Au vakabauta ni sa tiki ni ka vakalou sa tiko e lomamu.

Kemuni na marama, ni tucake yani ki na ituvaki vakalou oqo. Ena sasaga oqo mo cakava na vuravura oqo me dua na vanua vinaka mo bula kina kei ira era na muri mai.²⁶

Me vakavinavinakataki na Kalou baleti ira na yalewa totoka ena Lotu oqo. Me sa teivaka o Koya ki yalomuni e dua na yalo ni doka na nomuni gugumatua kei na yalodina ki na dina ka me sa idusidusi ni nomu taqomaki mai na cava.²⁷

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Na cava eda vulica mai vei Peresitedi Hinckley me baleta na nanuma nei Tamada Vakalomalagi baleti ira na Luvena yalewa? (Raica na iwasewase e 1.) Na cava e bibi kina meda kila vinaka na “vanua cecere tabu” baleti ira na yalewa ena ituvatuva tawamudu ni Kalou?
Na tiki cava ni ivakasala ni Turaga vei Emma Smith e veivuke vakabibi vei iko? (Raica na iwasewase e 2.) Na cava eda rawa ni vulica mai na wasewase e 2 me baleta na yalodina? Na cava eda rawa ni vulica ni da sa “marama digitaki”? Na cava eda rawa ni vulica baleta na sala meda vakayagataka kina na ivolanikalou kivei keda?
Na cava na nomu nanuma ni ko wilika na ivakasala nei Peresitedi Hinckley kivei ira na tina? (Raica na iwasewase e 3.) O sa vakalougatataki vakacava mai na veivakauqeti ni dua na tina? Baleti ira na itubutubu, na cava e “sega na cakacaka e veivakacokotaki cake” mai na nodra susugi na luvedra “ena loloma kei na vakacegu kei na caka dodonu”?
Na ivakaraitaki cava o sa raica mai na nodra “kaukauwa kei na gugumatua cecere” na yalewa ena Lotu. (Raica na iwasewase e 4.) Na cava eso na sala e rawa mera cakava na marama mera “tucake tale mai na mate ka rawata na bula tawamudu o ira kece na luvena tagane kei na yalewa na Kalou”? Na cava e bibi kina mera cakacaka vata na tagane kei na yalewa me tosoi kina ki liu na cakacaka ni Turaga? Na cava eso na ivakaraitaki o sa raica ena ka oqo?
Raicalesu na veivakalougatataki e yaco mai na iSoqosoqo ni Veivukei me vaka e tuva toka o Peresitedi Hinckley ena iwasewase 5. Na veivakalougatataki cava sa yaco vei iko mai na nodra sasaga na marama ni iSoqosoqo ni Veivukei, oka kina era veiqaravi tiko ena Goneyalewa kei na Lalai? O na vaqaqacotaka vakacava na iSoqosoqo ni Veivukei ena nomu tabanalevu? Ena veivuke vakacava na iSoqosoqo ni Veivukei vei ira na marama mera vakalevutaka na nodra veivakauqeti ni caka vinaka?
Raica na veivakayaloqaqataki nei Peresitedi Hinckley mo “tucake yani ki na gugumatua cecere ni rawa ka e tiko vei kemuni” (iwasewase 6). Ena sala cava meda raica kina vakavinaka na ka e raica na Kalou baleta na gugumatua meda na vakataka? Meda na toro yani vakacava ki na noda gugumatua? Ena gauna cava o sa raica kina na nodra “kaukauwa … totoka na marama vakabauta”?

iVolanikalou Veisemati

Vakaibalebale 31:10–31; Luke 10:38–42; Cakacaka 9:36–40; Roma 16:1–2; 2 Timoci 1:1–5; Alama 56:41–48

Veivuke ena Vuli

“Ni o sa vakavakarau mo vakavulica na lesoni, masulaka mada na veivuke ni Yalo Tabu me vukei iko mo kila na gauna dodonu mo wasea kina eso na veika o vakila ni veivakamareqeti. E na so na gauna o na vakauqeti mo solia e vica na nomu ivakadinadina ena gauna ni kalasi ka sega walega e na gauna e tini kina” (Veituberi, Me iLutua ni Noda Bula [1999], 44).