Wase 2

E Dua na Drotini ki na Veimatanitu, a Rarama kei Vuravura

“Sai koya oqo na gauna meda sa kaukauwa. Sa kena gauna oqo meda toso ki liu ka kakua ni lomalomarua, ka kila vinaka na ibalebale, na rabailevu, kei na bibi ni noda ilesilesi.”

Na Bula nei Gordon B. Hinckley

Ni oti ga nona lesu mai vale ena kaulotu mai Igiladi, a vakayacora sara o Gordon B. Hinckley na iotioti ni nona itavi mai vei nona peresitedi ni kaulotu, o Joseph F. Merrill. A lewena talega o Peresitedi Merrill na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, ka kerei Gordon kina me soli ripote ki na Mataveiliutaki Taumada: O ya o Peresitedi Heber J. Grant, J. Reuben Clark Jr., kei David O. McKay. A veitaratara sara o Gordon vei koya na sekeriteri ni Mataveiliutaki Taumada ka lokuci na gauna.

Ni sa curu yani o Gordon ena nodratou rumu ni bose na Mataveiliutaki Taumada, a kidavaki koya mai ena marau o Peresitedi Grant kei rau na nona daunivakasala. A mani kaya o Peresitedi Grant, “Baraca Hinckley, keitou na solia vei iko e tinikalima na miniti mo tukuna na veika e vinakata o Elder Merrill me keitou rogoca.” Ni oti e dua na auwa tinikalima na miniti, sa qai biuta o Gordon na rumu o ya. Na tinikalima na miniti a soli vua, a vakamacalataka kina na gagadre nei nona peresitedi ni kaulotu—ni ra gadreva tu na daukaulotu na veiivola e tabaki vakavinaka me vukea na nodra cakacaka. Na nona ivakamacala lekaleka a vakavuna na taro mai vei iratou na Mataveiliutaki Taumada kei na dua na auwa na veivosaki.

Ni mai vakacavara na nona itavi, a vakila o Gordon ni “sa qai mai oti dina na nona kaulotu, ka sa gauna ni toso ki liu ka tuvatuva ki na veisiga ni mataka.” A taurivola oti mai ena Univesiti e Utah ena diqiri ni vosa Vakavalagi, ka gadreva o koya me saga me taurivola ena diqiri ni volaitukutuku ena Univesiti e Columbia ena siti o Niu Ioka. Ia ni yaco mai e dua na qiri ni oti e rua na siga na bose vata kei iratou na Mataveiliutaki Taumada a veisautaka na nona ituvatuva. A qiriti koya mai o Peresitedi McKay, ka kaya: “Baraca Hinckley, keitou sa veivosakitaka e nanoa ena bose ni Mataveiliutaki kei na Le Tinikarua na veika tou a veivosakitaka ena nomu veivakatarogi kei keitou. Ka keitou sa tauyavutaka e dua na komiti ni lewe ono mai na Le Tinikarua, ka sa kena jeameni o Elder Stephen L. Rachards, me wali na gagadre o a vakamacalataka. Keitou sa sureti iko mo gole mai ka mai cakacaka vata kei na komiti oqo.”¹

A ciqoma o Gordon na veisureti o ya ka sa tauri me sekeriteri liu vou ni Komiti ni Retio, Kakaburaki, kei na Veika Vakaivola ni Kaulotu. A sega ni gole ki na Univesiti e Columbia, ka sega ni cakacaka vakadauvolaitukutuku me tabaka na itukutuku kei vuravura. Ia, a tekivutaka e dua na sasaga balavu me kaburaka na itukutuku vinaka ni kosipeli. A qai vakuri tiko na ilesilesi oqo e muri, ni sa yaco me dua na Vakaitutu Raraba.

Ni sa torocake na nona rawa ni vakamacalataki koya ena veigauna dredre mada ga, sa dau ciqoma o Gordon B. Hinckley na madigi me vakatarogi mai vei ira na dauvolaitukutuku. Ni sa Peresitedi ni Lotu, a tomana tikoga na veimadigi vakaoqori, ka cakava na nona itavi me vukea me “kauta tani mai na vanua butobuto” na Lotu i Jisu Karisito (V&V 1:30). A kaya kina o koya:

“Au vakabauta ka vakadinadinataka ni sa ilesilesi ni Lotu me tucake ka me dua na drotini ki na veimatanitu ka me rarama kei vuravura. Eda sa vakataqara oti tu vei keda e dua na ilesilesi cecere, ena kena ikovukovu taucoko eda sa na sega ni luluqa se vukitani mai kina. Eda sa ciqoma na ilesilesi o ya ka vakadeitaka ni da na cakava, kei na veivukei ni Kalou eda na cakava.”²

iVakavuvuli nei Gordon B. Hinckley,

Me vakataka na vatu ena raivotu nei Taniela, sa toso tiko na Lotu me vakasinaita na vuravura taucoko.

A tekivu na Lotu mai na dua ga na masu malumalumu nei cauravou o Josefa Simici ena veikau ni itikotiko ni teitei nei tamana. Mai na veika cecere a yaco oya, eda vakatoka me Matai ni Raivotu, sa tubu tiko na cakacaka oqo. … Mai na nona raivotu sara ga nei Taniela baleta na vatu a kavida mai na ulunivanua sega ni ta ena liga sa qiqi yani me vakasinaita na vuravura taucoko (raica na Taniela 2:44-45).³

Ena gauna sa tauyavu kina na Lotu ena 1830 e ratou a lewe ono ga na lewena [ka] vica wale era vakabauta, era vakaitikotiko kece ena dua na koro sega ni kilai vakalevu. … Ena siga nikua sa tubu vakalevu sara na iteki kei Saioni ena veivanua lelevu e Amerika, ena veiyasana e Kenada, ena veivanua lelevu e Mexico, ena matanitu e Loma kei Amerika vakakina e Sauca Amerika taucoko.

Era sa tiko na kena ivavakoso e Yatu Bolatagane taucoko kei Iurope, ka ra sa lewena mai na Lotu e udolu ena veiyabaki. Na cakacaka oqo sa tete yani ki na veimatanitu vaka-Baltic ka siro sobu yani ki Bulgaria kei Albania kei na veivanua tale eso kei vuravura. Sa kosova yani na vanua levu o Rusia. Sa gole cake sara ki Mongolia ka lako sobu yani ki na veimatanitu kei Asia ki na veiyanuyanu ena Pasifika, Ositerelia, kei Niu Siladi, ka tadu yani ki Idia kei Idonisia. Sa tubu cake sara tiko ena vuqa na matanitu e Aferika. …

Ka sa kena itekitekivu walega oqo. Ena tomani tikoga na tubu kei na vuavuai vinaka ni cakacaka oqo ka teteva yani na vuravura.⁴

Era a raica vakaparofita na iliuliu ni Lotu taumada na icavacava ni cakacaka ni Turaga.

Ena 24 ni June, 1847, era a yaco mai na wekada kabani ni painia ki na buca [o Salt Lake]. A yaco mai e liu e dua na ilawalawa taumada ni vo e dua se rua na siga. A yaco mai o Brigham Young ena Vakarauwai. Ena siga e tarava, a vakayacori na soqoni ni Sakaramede ena mataka vakakina ena yakavi. A sega tu ni dua na olo se vale me ra soqoni vata kina. Au vakabauta ni katakata warumisa ni Sigatabu oya ni Julai era a dabe ena tutu ni nodra tolili ka ravita na kena qiqi ni ra vosa tiko na Veitacini. Sa oti na vula ni teitei, ka sa tu e matadra e dua na itavi vakaitamera e vakatotolotaki kevaka mera na tei sorenikau me baleta na vula e tarava. Ia a mani vakamasuti ira o Peresitedi Young mera kakua ni vakacacana na Siga ni Vakacecegu o ya se na kena era tarava mai.

Ena mataka e tarava era a wase vakailawalawa mera vakadikeva yani na vanua o ya. Era a biuta na nodra keba ka gole yani o Brigham Young, Wilford Woodruff, kei na vica na itokani. … Era a kabata e dua na ulunivanua momoto, ka a dredre oqo vei Peresitedi Young baleta ni se qai tauvimate oti ga.

Ni ra yaco e delana e cake na Veitacini, era a digova sobu mai [na] buca ena ceva ni vanua e ratou tu kina. A lala levu sara tu na vanua o ya, vakavo ga eso na veikau kei na veico vavaku ena veidreke-ni-wai e vakadrodrova yani na wai mai na ulunivanua ki na drano. A sega ni dua na vale e kea, ia a kaya o Brigham Young ena siga Vakarauwai sa oti, “Oqo na vanua.”

Na delana e cake e ratou a tucake tu kina sa qai vakatokai me ko Ensign Peak a kau mai na vosa vakaparofita cecere oqo nei Aisea: “Ia ena vakarewataka ko koya [tukuna tiko na Kalou] e dua na kuila vei ira na veimatanitu vakayawa, ka kaluvi ira mai na iyalayala kei vuravura; ka raica, ena vakusakusa ka vakatotolo na nodra lako mai.” (Aisea 5:26.)

“Ia ena vakarewataka ko koya e dua na kuila vei ira na veimatanitu, ka vakasoqoni ira vata na Isireli era sa biu laivi, ka na soqona vata ko koya na Juta era dui veiseyaki tu mai na iyalayala vava kei vuravura.” (Aisea 11:12.) …

Au vakabauta ni ratou a kaya talega [na Veitacini o ya] e kea mena tara na valetabu … me yaco kina na vosa nei Aisea:

“Sa na yaco e na gauna mai muri, ni na vakataudeitaki na ulunivanua ni vale i Jiova me sivia na veiulunivanua, ena vakaceceretaki ka me lolovira na veiulunivanua; ka ra na drodro kina na veimatanitu kecega.

“A ra na lako na tamata e lewe vuqa ka kaya, me da mai la’ki cabe cake ki na ulunivanua i Jiova, ki na vale ni Kalou i Jekope; ena vakavulica vei keda ko Koya na nona ivalavala, ia eda na muria na nona sala: ni na lako yani mai Saioni na vunau, kei na vosa i Jiova mai Jerusalemi. (Aisea 2:2-3).

Sa qai ka lialia, ena rawa ni kaya oqo e dua, ke a rogoci iratou na turaga oqo ena mataka ni Julai ni 1847. E ratou sega ni rairai vaka tamata iliuliu ni matanitu era tadra na veika lelevu. E ratou sega ni vakataki ira na tamata qaqa era vakadikeva na mape ka tuvanaka tiko e dua na matanitu cecere. E ratou turaga vakasivoi laivi, ka cemuri tani mai na nodra siti totoka ena bati ni [Uciwai] na Mississippi ki na veivanua liwa lala ena Ra. Ia sa tu vei iratou e dua na rai e kau mai na ivolanikalou kei na vosa ni ivakatakila.

Au qoroya na nodratou rai na ilawalawa lailai o ya. E a dua na yaloqaqa ka doudou. A voleka ni sega ni vakabauti rawa. E ratou sa mai tu oqo, voleka ni udolu na maile [1,600 na kilomita] mai na itikotiko voleka duadua ki na tokalau ka voleka ni walu na drau na maile [1,300 na kilomita] mai na Baravi kei Pasifika. E ratou sa tu ena dua na draki sega ni kilai. E duatani na qele ni vakatauvatani kei na kena ka loaloa bulabula mai Illinois kei Iowa, era a laki tiko walega kina oqo. E ratou se bera mada ni teivaka e dua na itei eke. E ratou se bera mada ni sotava e dua na draki batabata. E ratou se bera mada ni tara e dua na vale ena mataqali cava ga. E ratou vakaisulu na parofita oqo, ena isulu makawa, e kadresu ena veilakoyaki, ka dara tu na ivava era dara tiko mai ena sivia na udolu na maile mai Nauvoo ki na buca oqo, ka ratou sa tukuna tiko e dua na rai ni mileniumi. E ratou sa tukuna tiko e dua na rai vakaparofita baleta na icavacava lagilagi ni cakacaka oqo. E ratou sa qai sirova sobu mai na delana ena siga o ya ka laki cakacakataka na nodratou tatadra.⁵

Ni oti e rua na siga ni ra sa yaco yani e Salt Lake Valley, e ratou a kabata cake o Brigham Young kei na vica na veitacini e dua na delana momoto cake, ka a vakatokai e muri me Ensign Peak, ka vakadikeva vakakina na veivanua o ya.

Meda kakua ni rai tani mai na icavacava vakalou ni cakacaka ni Kalou kei na tiki ni noda itavi kina.

Eso na gauna ni noda bula, ni da lakova tiko na noda salatu qiqo ka cakava tikoga na noda itavi lalai, eda dau guilecava na iyaloyalo levu. Niu se cauravou lailai, era dau vakayagataki ga na ose lelevu ni cakacaka. E dua na tiki bibi ni ivua o ya na varaele. E tiko ena varaele na itarovi ni mata, ena yasana yadua. E caka vakamatau me rai ga kina vakadodonu ki liu na ose ka sega ena yasana ruarua. Era a caka vakamatai me kakua ni rere kina na ose se vakidacalataki ka me raimatua tikoga ki na sala e butuka tiko yani.

Eso vei keda eda cakava na noda cakacaka e vaka ni tiko e matada na itatarovi. Eda raica tikoga yani na noda dui sala lailai qiqo Eda sega ni raica rawa na iyaloyalo levu. E rairai noda beka e dua na ilesilesi lailai ena Lotu. Sa ka vinaka sara ni da vakayacora rawa na ilesilesi o ya ena gugumatua. Ka sa ka vinaka talega meda kila tiko na kena cau tiko na ilesilesi o ya ki na parokaramu levu cecere ni kena tubu tiko na matanitu ni Kalou.

A kaya taumada vakaoqo o Peresitedi Harold B. Lee … , na nona vosa e dua na dauvolaivola sega ni kilai, “Vakadikeva na qele lelevu ka teivaka na kena ka lalai.”

Niu vakadewataka na vosa o ya sai koya meda na kila mada na kena raba na kena titobu kei na cere—lagilagi ka totoka, kena levu ka ikovukovu taucoko—ni parokaramu ni Turaga, ka qai cakacaka gugumatua meda sotava kina na noda ilesilesi sa tiki ni noda itavi ena parokaramu o ya.

Sa tiko vei keda yadua e dua na vanua lailai meda teivaka. Ni da sa cakava tiko, meda sa qai kakua ni rai tani mai na iyaloyalo levu, na veitikina levu ni icavacava vakalou ni cakacaka oqo. A solia vei keda na Kalou na Tamada Tawamudu, ka sa dui tu na noda itavi meda cakava me rawati kina na kena icavacava lagilagi. Ena rairai lailai beka na noda cau kina, ia e sega ni tawayaga. …

… Ni ko sa vakayacora tiko na nomu ilesilesi o sa kacivi kina, mo kakua ni rai tani mai na iyaloyalo cecere ka totoka e taucoko me baleta na inaki ni ka oqo, na itabagauna ni taucoko ni gauna. Vakayacora vakavinaka na nomu itavi lailai ena loma ni cakacaka levu, ena kena ituvatuva sa tuvanaka vei keda na Kalou ni lomalagi. Vakatudeitaka cake na ivakatagedegede eda sa lako voli kina. Mo gugumatua, mo dina, ka dodonu, ka yalodina, me kakua kina ni luluqa na drotini.

Na rai ni matanitu vakalou oqo e sega ni dua na tadra wale ena bogi ka yali yani ni sa cadra mai na siga. Oqo dina sara ga na ituvatuva kei na cakacaka ni Kalou na Tamada Tawamudu. Sa baleti ira sara ga na Luvena taucoko.

Ni ra sa cukita laivi na veicoboi ni veibuca ni ra [kei Utah] mera vakadavora na yavu ni dua na itikotiko levu, ka ra cakava e vuqa na veika vakayago e dodonu mera kitaka mera bula ka tubu tiko kina, sa tu ga e matadra ena veigauna na noda [painia] taumada na cecere totoka ni kena inaki levu era sa vakaitavi tiko kina. Oqo na cakacaka e dodonu meda cakava ena rai vata ga a tu vei ira. Oqo na cakacaka ena mua tikoga yani ni oti noda sa na takali yani. Sa na vukei keda na Kalou meda cakava na noda vinaka taucoko vaka-dauveiqaravi, kacivi ena Nona lewa vakalou, meda tutaka ki liu ka tara cake na matanitu vakalou ena ligada wadamele, ia meda na duabau me da cakava e dua na ituvatuva uasivi.⁶

Sa rawa meda drotini ki na veimatanitu me rawa kina vei ira na lewei vuravura mera na vakaukauwataki kina.

Kemuni na taciqu kei na ganequ, sa kena gauna oqo meda na tu vakaukauwa cake, meda rai cake ka vakasama vakararama sara meda kila vakacecere ka kila vinaka na ilesilesi lagilagi ni mileniumi ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Sai koya oqo na gauna meda sa kaukauwa. Sa kena gauna oqo meda toso ki liu ka kakua ni lomalomarua, ka kila vinaka na ibalebale, na rabailevu, kei na bibi ni noda ilesilesi. Sa kena gauna oqo meda cakava na ka dodonu se cava na veika e muri mai eda na sotava. Sa kena gauna oqo meda laurai ni da sa maroroya tiko na ivakaro. Sa kena draki oqo meda dodoliga yani ena caka vinaka ka lomani ira era tiko vakaleqai vakakina vei ira era lakosese tu ena butobuto kei na mosi. Sa kena gauna oqo meda veikauwaitaki ka yalovinaka, tovo vinaka ka veinanumi vakai keda ena noda veimaliwai kecega. Sa kena ibalebale, meda sa bula va-Karisito cake vakalevu.⁷

Vakavo ke sa veisautaka o vuravura na ilakolako sa mua tiko kina oqo (ka na sega ni yaco rawa); ke, dua tale na yasana, eda na tomana tikoga noda muria nodra ivakavuvuli na parofita, eda na veisau cake vakalevu meda tamata duatani ka na malele mai kina o vuravura. Me vaka, na kena kasura na dodonu ni matavuvale ena ravuravu kei vuravura, sa na yaco me duatani na ituvaki ni savasava ni matavuvale ka kilai levu ni sa vakatani, ke sa tu na noda vakabauta meda tudei tiko ena ituvaki o ya.

Ena kena sa tete tikoga na kena tubu cake na luluqa ni rai baleta na veidauci, sa dau vakavulica tiko na vunau ni Lotu ena dua veimama na senitiuri, ni na yaco vakalevu me ka ni tamata yadua ka vaka me duatani kivei ira e vuqa.

Ena kena sa tubu cake tikoga ena veiyabaki na gunuvi ni alakaolo kei na veivakacacani ena waigaga ena loma ni noda itikotiko, sa na yaco me duatani na keda ituvaki e matai vuravura, a tuvanaka na Turaga ena dua veimama na senitiuri sa oti. …

Ena kena sa yaco tikoga vakalevu na Siga ni Vakacecegu me dua na siga ni veivoli kei na veivakamarautaki, o ira era muria tiko na ivakavuvuli ni lawa, a vola na liga ni Turaga mai Saineai ka vaqaqacotaki ena ivakatakila ena gauna oqo, era na duatani vakalevu.

E sega ni dau ka rawarawa meda bula tiko e vuravura ka mo qai sega ni tiki kei vuravura. Ena sega ni rawa meda bula duadua ga vakaikeda se vakaikeda yadua, sega talega keda gadreva vakakina. Sa dodonu meda veimaliwai kei ira na tamata. Ni da cakava oqo, eda na rawa ni dauloloma. Sa rawa meda sega ni veivakacudrui. Sa rawa meda drotani mai na yalo se itovo ni vakadonui koya ga. Ia sa rawa meda tudei tiko ena noda ivakarau tudei. …

Ni da muria oqo kei na ivakarau tudei e vakavulica na Lotu, e vuqa e vuravura era na dokai keda ka vakaukauwataki mera muria na veika era kila talega ni dodonu.

Me vaka na vosa nei Aisea, “A ra na lako na tamata e lewe vuqa ka kaya, me da mai la’ki cabe cake ki na ulunivanua i Jiova, ki na vale ni Kalou i Jekope; ena vakavulica vei keda ko Koya na nona ivalavala, ia eda na muria na nona sala.” (Aisea 2:3).

E sega ni gadrevi meda soli keda. Meda kakua ni soli keda. Na cina sa mai vakawaqara na Turaga ena itabagauna oqo sa rawa me na rarama kece kina o vuravura taucoko, kei ira era raica tiko na noda caka vinaka sa rawa mera muataki yani mera vakalagilagia na Tamada mai Lomalagi ka vakatotomuria ena nodra dui bula na ivakaraitaki era sa raica vei keda.

Vakatekivu vei iko kei au, sa rawa ki na vuqa na tamata, mai na caka dodonu ni noda bula e vale, ena noda cakacaka, vakakina ena noda ka ni veivakamarautaki, me sa dua na korolevu ena dua na delana mera raica ka vuli kina na tamata, ka dua na drotini ki na veimatanitu mera na vakaukauwataki kina na lewe i vuravura.⁸

Kevaka meda sa tutaka cake yani na Lotu oqo me sa dua na drotini ki na veimatanitu ka dua na rarama kei vuravura, meda sa qai taura vakalevu oi keda na tamata na rarama bula i Karisito vakakina ena keda ituvaki yadua. Ena noda tutaka na ka dodonu, meda kakua ni rerevaka na veika ena muria mai. Meda sa qai kakua ni rere. A kaya o Paula vei Timoci:

“Ni sa sega ni solia mai vei keda na Kalou na yalo ni rere; a yalo ni kaukauwa ga, kei na yalololoma, kei na yalomatua.

“O koya mo qai kakua ni maduataka na kena itukutuku ni noda Turaga” (2 Timoci 1:7–8).⁹

E sega ni rawa mo na vakawalena na inaki oqo, ni sa inaki i Karisito. E sega ni rawa mo tu ga vakatikitiki ka sarava na nodrau sa veisaqasaqa tiko na ito ni veika vinaka kei na veika butobuto. …

… Au sa vakamasuti kemuni ena noqu kaukauwa taucoko mo ni dodoliga yani ena itavi e uabaleta yani na noda gagadre ni bula ena veisiga; sai koya, mo ni yaloqaqa, ka rawa mo ni dua na iliuliu mo ni vosa ena vuku ni inaki oqori ena rarama kina na kawa tamata ka na solia na veivakacegui kei na tiko sautu ki na noda bula. Sa rawa mo dua na iliuliu. Sa dodonu mo dua na iliuliu, ni ko sa lewena na Lotu, ena loma ni inaki sa tutaka tiko na Lotu oqo. Kakua ni vakatara na rere me vakarusa na nomu sasaga.¹⁰

E sega ni ka meda rerevaka. Na Kalou sa veiliutaki tiko. Ena tau tiko na Nona lewa me vinaka kina na cakacaka oqo. Ena sovaraka mai na veivakalougatataki kivei ira sa lako voli ena talairawarawa ki na Nona ivakaro. Sa vakaoqori na Nona yalayala. Ni sa rawa Vua me maroroya na yalayala o ya sa sega kina e dua vei keda me vakatitiqataka.

… Na noda iVakabula, o koya na noda Dauveivueti, o Jiova Cecere, na Mesaia qaqa, sa yalataka: “Niu sa lako vata tiko kei kemudou. Au na tiko e yasamudou imatau ka tiko talega e yasamudou imawi, ia na noqu Yalo Tabu ena tiko e yalomudou; era na vakavolivoliti kemudou na noqu agilosi ka laveti kemudou cake” (V&V 84:88).

“O koya,” a kaya o Koya, “ni kakua ni rere na qelenisipi lalai; caka vinaka; laivi vuravura kei eli me rau cokovata ka saqati iko, ni kevaka ko sa tarai cake ena noqu uluvatu ena sega sara ni rawa ni ra qaqa. …

“Drau kakua ni rere se lomalomarua; ia mo drau vakaliuci au e na nomudrau nanuma kece ga.

“Drau nanuma tiko na we ni moto e sarisariqu kei na we ni ivako ena ligaqu kei na yavaqu ia mo drau yalodina ka muria sara na noqu ivakaro ia drau na rawata vakaidina na matanitu” [V&V 6:34, 36–37).

Ni da duavata, ka cakacaka vata, eda na toso ki liu na dauveiqaravi ni Kalou sa bula tiko, ka cakava tiko na cakacaka ni Luvena Daulomani, na noda iVakavuvuli, eda sa qarava ka da sa vakasaqara na yacana meda vakalagilagia.¹¹

E dodonu meda tudei tiko. Meda na vorata tiko na vuravura oqo. Kevaka eda cakava oqo, ena yaco na Kalou Cecere me noda kaukauwa ka taqomaki keda, ka noda idusidusi ka dauniivakatakila. Eda na marau ka kila ni da sa cakava tiko na veika e gadreva o Koya meda kitaka. Eso era na sega ni duavata kei keda, ia au nuidei ni ra na dokai keda. Eda na sega ni tiko duadua. E vuqa [era] sega ni lotu vata kei keda ia era vakila talega vakakina. Era na tokoni keda. Era na tokona na noda sasaga.¹²

Meda sa vakalagilagia na gauna totoka oqo ni cakacaka ni Turaga. Meda kakua ni dokadoka se boletaki keda. Meda sa qai vakavinavinaka ga ena yalomalumalumu. Oi keda yadua, meda sa qai, vakadeitaka e lomada yadua ni da na vakuria na rarama bula ni cakacaka lagilagi oqo ni Kalou Cecere, ka mena vakaramasetaka na vuravura taucoko ka me sa bikeni ni kaukauwa kei na caka vinaka me raica o vuravura taucoko.¹³

“Kevaka meda sa tutaka cake yani na Lotu oqo me sa dua na drotini ki na veimatanitu ka dua na rarama kei vuravura, meda sa qai taura vakalevu oi keda na tamata na rarama bula i Karisito.”

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Ni ko wilika na iwasewase 1, na cava na nomu nanuma ni ko raica na tubu ni Lotu mai na 1830 ki na siga nikua?
Raicalesu na itukutuku nei Peresitedi Hinckley baleta na nodra yaco yani na painia ki Salt Lake Valley (raica na iwasewase 2). Na cava eda vulica rawa mai na itukutuku oqo? Eda sa vakalougatataki vakacava mai na nodra rai vakaparofita na iliuliu ni Lotu taumada? Cava o nanuma e kena ibalebale meda “drotini vei ira na veimatanitu”? (Raica na Aisea 5:26; 11:12.)
Ena iwasewase 3, e vakayaloqaqataki keda tiko kina o Peresitedi Hinckley meda raica na “iyaloyalo levu” kei na “rai raraba” ni cakacaka ni Kalou. Na cava meda raica kina na iyaloyalo levu oqo? Na cava eda dau sega ni raica kina ena so na gauna? Ena sala cava e yaco ki na noda sasaga lalai me okati me cau ki na tubu ni matanitu ni Kalou?
Raicalesu na sala e kaya o Peresitedi Hinckley ni o ira na Yalododonu Edaidai era sa tamata “veisau cake vakalevu ka duatani” (iwasewase 4). Eda na tauyavutaka vakacava na rai cecere ka yaloqaqa meda tosoya tiko ki liu na cakacaka ni Kalou? Meda na tiko vakacava e vuravura ka sega ni vakavuravura? Ena rawa vakacava meda “taura vakalevu cake na rarama bula i Karisito”? Na cava e bibi kina vei keda meda tutaka na ka dodonu?

iVolanikalou Veisemati

Maciu 5:14–16; 1 Nifai 14:14; V&V 1:1–6; 65:1–6; 88:81; 115:5–6

Veivuke ena Vuli

“Mo nanuma vinaka sara mo kua ni vakabauta ni o iko o ‘qasenivuli dina.’ O ya e dua na cala levu. … Mo qarauna talega mo kakua ni vakaleqa na kaukauwa ni Yalotabu. Sa itavi bibi taumada ni qasenivuli me vakarautaka na sala me ra rawa ni sotava na veika vakayalo mai vua na Turaga” (Gene R. Cook, a lavetaki ena Veituberi, Me iLutua ni Noda Bula [1999], 41).