Mahimo o Nahimo: Kana Mao ang Pangutana
Ni Elder Joni L. Koch
Sa Seventy
Kita gipaabut nga mohukom. Kita kinahanglan gayud. Apan kinahanglan nga dili gayud kita mohukom base sa atong gihunahuna o mobutang og label ni bisan kinsa.
Mga paghulagway ni David Green
Daghang tuig na ang milabay ang akong asawa ug ako mibisita sa Kronborg Castle sa Helsingør, Denmark. Kini nga kastilyo nahimong inila tungod sa drama ni William Shakespeare nga Hamlet. Samtang mibisita mi sa kastilyo, ang among mga hunahuna napuno sa mga talan-awon ug diyalogo sa drama, ilabi na sa inila nga pangutana ni Hamlet, “Mahimo, o dili mahimo: kana mao ang pangutana.”
Apan naghunahuna dayon ko og mas importante nga pangutana nga ipangutana sa atong kaugalingon: “Mahimo o nahimo: kana mao ang pangutana.”
Itugot ang Kalamboan
Subo lang, kita sa kasagaran mobutang og label kon maghisgot sa uban. Pananglitan, kita tingali mosulti og mga butang sama sa:
-
“Si Elder Brown usa ka tapulan nga misyonaryo.” Imbis, nga kita moingon, “si Elder Brown wala kaayo motrabaho og maayo niining ulahing mga adlaw, apan nagtuo ko nga siya molambo ra.”
-
“Si Mary dili relihiyoso nga tawo.” Sa pagtandi, kita mahimong moingon, “Si Mary dili interesado sa relihiyon, apan tingali mobati siya sa Espiritu kon ako mohatag sa akong pagpamatuod ngadto kaniya.”
Kon kita mosulti nga ang usa ka tawo ingon niana, kita nagbutang og label o naghukom base sa atong gihunahuna, naghukom nga wala mohatag og posibilidad sa kausaban ug kalamboan. Apan kon kita mosulti nga nahimo, kita nagpakita nga kita nagtuo nga ang pagtubo ug kauswagan posible.
Sayop Ba nga Mohukom?
Kadaghanan sa mga hubad sa Biblia mihatag sa mosunod nga bersyon sa usa ka pagtulun-an gikan sa Manluluwas: “Ayaw kamo pagpanghukom sa uban aron dili kamo pagahukman” (Mateo 7:1). Apan ang Hubad ni Joseph Smith naghatag og katin-awan: “Ayaw paghukom sa dili matarung nga paagi … , apan paghukom sa matarung nga paghukom” (sa Mateo 7:1 ).
Kini sa pagkatinuod madawat ra—ug gani gipaabut—nga kita mohimo og paghukom samtang mosusi, motimbang-timbang, ug motan-aw sa mga sitwasyon ug mohimo og mga desisyon. Ug importante kaayo nga kita mohimo og matarung nga paghukom samtang makighugoy-hugoy sa mga tawo.
Pananglitan, kita kinahanglan nga motimbang-timbang pag-ayo kinsa ang atong minyoan, gamita ang pag-ila aron makasabut sa tuyo sa usa ka tawo, o mosusi sa mga kapasidad sa usa ka tawo sa pagtuman sa propesyonal nga buluhaton.
Kinahanglan nga atong timbang-timbangon ang mga aksyon o mga kinaiya sa mga tawo pinaagi sa mga sumbanan sa Ginoo, sumala sa anaa sa balaan nga mga kasulatan ug sa mga pulong sa mga propeta. Labaw sa tanan, kinahanglan nga kita makasiguro nga ang atong mga paghukom dili mosulay sa dili mabination nga mohulagway, dali nga mohukom base sa atong gihunahuna, o dili makiangayon nga mobutang og label ni bisan kinsa.
Makahimo sa Pag-usab
Kita naghimo og dili matarung nga paghukom kon kita sa dili saktong paagi mohulagway sa uban, ilabi na kon ang pagbuhat sa ingon nagpasabut nga sila dili makausab. Sa atong tanang mga inter-aksyon sa uban, kinahanglan nga hinumduman nato nga tungod sa maulaong sakripisyo sa Ginoo, ang matag usa nato adunay kapasidad sa paglambo. Ikonsiderar kini nga mga ehemplo gikan sa Manluluwas:
-
Siya miingon ngadto sa babaye nga nadakpan sa pagpanapaw “lumakaw ka ug ayaw na pagpakasala” (Juan 8:11).
-
Siya misulti sa usa sa mga tawo nga gilansang tupad Kaniya, “karong adlawa adto ikaw sa Paraiso uban kanako” (Lucas 23:43).
-
Isip usa ka nabanhaw nga binuhat, Siya nagpadayon sa pagkakita sa potensyal ni Pedro ug sa paggiya kaniya, bisan og si Pedro milimud Kaniya sa tulo ka higayon (tan-awa sa Mateo 26:34 ug Juan 21:15–17).
-
Gisultihan Niya si Saul, kinsa migukod sa mga Santos, sa paghinulsol. Si Saul, kinsa nahimong Pablo, mituman ug nahimong matarung. (Tan-awa sa Mga Buhat 9:3–6.)
Ang Ginoo nga si Jesukristo mao ang nagsuporta gayud sa ikaduha nga kahigayunan—ug ang ikatulo ug sa ikaupat nga mga kahigayunan usab. Siya mitudlo kanato sa pagpasaylo “hangtud kapitoan sa pito” (Mateo 18:22). Siya mao lamang ang indibidwal kinsa nagpuyo og hingpit nga kinabuhi niini nga yuta, apan tungod sa Iyang kinabuhi, sa Iyang mga pagtulun-an, sa Iyang maulaong sakripisyo, ug sa Iyang Pgkabanhaw, ug pinaagi sa mga ordinansa sa Iyang ebanghelyo, kita mahimo usab nga hingpit sa umaabut. Nagpasabut ngadto sa atong mga kaigsoonan sa paagi nga nagpasabut nga walay pagtuo sa ilang kapasidad sa kausaban nagpasabut usab og walay pagtuo sa gahum sa Manluluwas ug sa Iyang Pag-ula.
Gawas ug Sulod
Sa kinabuhi kita kanunay mohukom (ug nahukman) pinaagi sa unang pagkakita. Kita anaa sa kakuyaw sa paghukom sa dili matarung nga paagi, hinoon, kon kita mohukom base lamang sa unang pagkakita ug mapakyas sa pagtimbang-timbang sa tinuod nga kinaiya sa tawo.
“Ang Ginoo nagatan-aw dili ingon sa makita sa tawo; kay ang tawo nagatan-aw sa panagway sa gawas, apan ang Ginoo nagatan-aw sa kasingkasing” (1 Samuel 16:7). Si Jesus nagpasabut ngadto sa mga maut sa Iyang panahon nga “pinaputi nga pantiyon nga sa gawas managpakita sa katahum, apan sa sulod kini sila puno sa … tanang kahugawan” (Mateo 23:27).
Ang Manluluwas wala magtudlo nga ang positibo ug desente nga panagway sa gawas dili maayo nga butang apan ang kinaiya sa lalaki o babaye (moral ug espirituhanon nga kondisyon) mas labaw pa ka importante. Hunahunaa ang atong halangdong mga templo—ang mga nataran maanindot, apan mas labaw nga importante ang mga ordinansa nga gipahigayon sa sulod.
Gikinahanglan usab sa mga misyonaryo nga magmintenar sa mga sumbanan sa paninina ug pamustura. Ang pagkalimpyo, pagsinina sa tarung nga paagi, ug paggamit sa sakto nga pinulongan, sila nagpakita og maayo nga ehemplo alang niadtong kansang pagpaila ngadto sa ebanghelyo ni Jesukristo moabut sa unsay ilang nakita ug nadungog gikan sa mga misyonaryo
Gamit sa Pag-ila
Sa atong pagsulay sa paghimo og matarung nga mga paghukom, importante ang paggamit sa pag-ila. Ang Giya ngadto sa mga Kasulatan nag-ingon ang pag-ila mao “aron makasabut o masayud sa usa ka butang pinaagi sa gahum sa Espiritu. … Kini naglakip sa pagsabut sa tinuod nga kinaiya sa mga katawhan ug ang tinubdan ug kahulugan sa mga espirituhanon nga mga pasundayag” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Pag-ila, Gasa sa”).
Usahay ang mga tawo kinsa dautan sa sulod naggamit sa kalibutanon nga panagway sa pagsulay sa paglit-ag kanato sa paghunahuna nga kini angay nga sundon. Sila “maalam diha sa ilang kaugalingong mga mata ug mga buotan diha sa ilang kaugalingong pagtan-aw” (Isaias 5:21; 2 Nephi 15:21). Ang Manluluwas nakahimo sa pagtan-aw lapas niining panglantaw nga dili sakto, ug Siya nakahimo sa pag-ila sa kalig-on sa kinaiya ug matinuoron nga katuyoan sa kasingkasing bisan sa labing mapainubsanon ug gidaugdaug.
Si Alma migamit sa maong pag-ila sa dihang siya namulong niadtong kinsa “kay sila tinamay sa tanan nga mga tawo tungod sa ilang kawad-on” apan gipanalanginan tungod kay sila nahimong mapainubsanon ug “mapainubsanon sa kasingkasing” (tan-awa sa Alma 32:5–8).
Kinahanglan nga kita mahinumdom nga “sa mga igatudlo sa Espiritu sa Dios … pagatugkaron sa espirituhanon nga paagi” (1 Mga Taga-Corinto 2:14). Kon makita nato ang uban sama sa pagkakita sa Amahan sa Langit kanila, ang pag-ila motugot nato sa paggamit og matarung nga paghukom.
Matarung nga Paghukom
Matag adlaw sa atong kinabuhi kita mohukom pinaagi sa pagsusi, pagtimbang-timbang, ug pag-ila. Hinoon, ang Ginoo nagpaabut nato nga mobuhat niini sa matarung nga paagi. Isip mga disipulo ni Ginoong Jesukristo, ang atong mga pulong ug mga aksyon kinahanglan nga magpakita nga kita maloloy-on, mahigugmaon, ug andam nga motabang.
Isip matarung nga mga maghuhukom, kinahanglan nga atong siguroon nga kita mohatag og dugang atensyon sa kinaiya sa usa ka tawo kay sa ilang panagway. Sa samang higayon, kita kinahanglan mahinumdom nga sa matag adlaw kita naghimo og unang mga impresyon pinaagi sa atong hitsura ug sa mga pulong nga atong gigamit. Kadaghanan sa mga tawo pagakabigon sa pagsusi pa og dugang mahitungod sa atong kinaiya ug sa mensahe sa ebanghelyo kon ang atong panagway nagpakita sa taas nga bili sa atong mensahe.
Ang atong Ginoo ug Magtutudlo, nga si Jesukristo, mipakita nato sa hingpit nga modelo nga sundon samtang kita maningkamot sa paghukom sa matarung nga paagi. Kita kinahanglan—sama sa Iyang gibuhat—mobalanse unsay atong makita sa gawas uban sa unsay nahitabo sa sulod sa matag tawo.