Ang Mahangturong Kaimportane sa Pamilya
Ni Elder M. Russell Ballard
Sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles
Gikan sa pakigpulong nga gihatag niadtong Oktubre 27, 2015.
Sa iyang pakigpulong atol sa ikasiyam nga World Congress of Families sa Salt Lake City, Utah, USA, miingon si Elder M. Russell Ballard nga kadtong kinsa nagtuo sa tradisyunal nga kaminyoon kinahanglang mopundok sa tanang suporta nga ilang makuha aron sa pagpalig-on ug pagpanalipod sa ilang pagtuo, pamilya ug kagawasan.
Ang mga templo importante kaayo ngadto sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw tungod kay niini, ang mga magtiayon giminyo alang karon ug sa kahangturan, dili lang hangtud sa kamatayon sila magbulag. Samtang ang Simbahan namahayag sa “Ang Pamilya: Usa Ka Pamahayag ngadto sa Kalibutan” 23 ka tuig na ang milabay, “Ang kaminyoon tali sa lalaki ug usa ka babaye gi-orden sa Dios ug … ang pamilya mahinungdanon ngadto sa plano sa Tiglalang alang sa walay katapusan nga destinasyon sa Iyang mga anak.”1
Kini nga doktrina nagpasabut sa atong lig-on nga baruganan sa pamilya. Nagtuo usab kita nga kinahanglan natong itudlo ngadto sa tanang mga tawo uban ang pagsabut, gugma, ug kapuangod. Ang akong pakigpulong mo-focus pag-una sa doktrinal nga mga rason nga ang tradisyunal nga mga pamilya adunay importante nga tahas sa among Simbahan. Ikaduha, ipasabut nako ang relasyon tali sa mga sensitibo sa relihiyon nga naglibut sa pamilya ug relihiyoso nga kagawasan. Sa katapusan, mosugyot ko og pipila ka makagiya nga mga baruganan sa pagpasabut niadtong anaa sa atong palibut, bisan pa sa walay pagsinabtanay o walay panag-uyon.
Ang Pagtuo sa Simbahan sa Pamilya
Sa paghatag og konteksto sa atong mga pagtuo sa Simbahan bahin sa pamilya, gusto kong mokutlo og mga pulong gikan sa usa ka kanta nga kanunay nga gikanta sa atong mga bata nga gitawag og “Langit Gipuy-an Ko.” Kini nga kanta naglatid diin kita gikan, nganong ania kita dinhi, ug asa kita padulong. Mao kini ang unsay gitawag sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga plano sa kaluwasan—usa ka mahangturong plano sa atong Langitnong Amahan.
Langit gipuy-an ko dugay na kaniadto;
Didto nakig-uban sa tanan. Sama nimo.
Ug Amahan mihatag sa nindot nga plano,
Kabahin sa yuta ug kaluwasan sa tawo.
Nangita ang Amahan og mahigugmaon
Nga magpakamatay aron kita maluwas.
May usang nagtinguha sa balaang dungog.
Jesus miingon, “Amahan ipadala ko.”
Gipili si Jesus ug Siyang Manunubos,
Tanan gibuntog Niya bisan kamatayon,
Naghatag paglaum sa kinabuhing dayon—
Balik sa Amahan nga naas kalangitan.2
Niini nga kanta, tuguti ko nga mopasabut og pipila ka importante nga mga elemento sa plano sa kaluwasan nga mohatag og gibug-aton sa atong pagka-imortal ug mahangturong matang ug sa atong mga pamilya.
Sa wala pa kini nga kinabuhi, nagpuyo kita uban sa Dios, kinsa mao ang atong Langitnong Amahan. Siya ang literal nga Amahan sa atong mga espiritu, ug kita Iyang mga anak. Busa, ang tanang natawo niini nga kinabuhi mga igsoon sa espirituhanong paagi.
“Ang tibuok katuyoan sa Dios—ang Iyang buhat ug ang Iyang himaya—mao ang paghimo sa kada usa kanato nga makatagamtam sa tanan Niyang mga panalangin.” Ang atong pagpili sa pagsunod o sa dili pagsunod sa Iyang mga sugo modeterminar sa atong mahangturong destinasyon. “Si Jesukristo maoy sentro sa plano sa Dios. Pinaagi sa Iyang Pag-ula, si Jesukristo mituman sa katuyoan sa Iyang Amahan ug mihimo nga posible nga ang kada usa kanato makatagamtam og pagka-imortal ug kinabuhing dayon.”3 Ang panaghiusa sa kaminyoon ug pamilya gibugkos sa awtoridad sa priesthood aron molahutay lapas sa lubnganan kon kita naminyo “alang karon ug sa tanan nga kahangturan” diha sa templo (D&P 132:7).
Manghinaut ko nga kining mubo nga overview makatabang nga makasabut mo kon sa unsang paagi nga ang among teolohiya hingpit nga may kalabutan ngadto sa tradisyunal nga pamilya. Ang katilingban, balaod, ug inila nga opinyon mahimong mausab, apan ang bersyon sa katilingban sa pamilya dili mahimo ug dili gayud makapuli sa katuyoan ug plano sa Dios alang sa Iyang mga anak.
Sa kalibutan karon, diin ang kaminyoon ug mga anak wala na kaayo hatagi og importansya, Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw wala mag-inusara sa pagbarug sa pag-ila sa tradisyunal nga pamilya isip usa sa labing importante nga elemento nga doktrina.
Miingon si Pope Francis, “Siya [Dios] mibuhat sa mga lalaki ug mga babaye aron magmalipayon, sa pagpakigbahin sa ilang panaw uban sa usa ka tawo kinsa mokompleto kanila, sa pagpuyo sa talagsaong kasinatian sa gugma: sa paghigugma ug higugmaon, ug sa pagkakita nga ang ilang gugma mamunga pinaagi sa mga anak.”4
Ang Southern Baptist Church namahayag: “Ang kaminyoon mao ang paghiusa sa usa ka lalaki ug usa ka babaye pinaagi sa pakigsaad nga pasalig sa tibuok kinabuhi. … Ang bana ug asawa pareho nga bililhon sa Dios, tungod kay ang duha nilalang subay sa imahen sa Dios.”5
Ang among doktrinal nga mga pagtuo bahin sa mahangturong pamilya ug mga pamahayag sa inila nga mga lider sa Kristiyano nakapasayon sa pagsabut ngano nga kami mahalaron kaayo sa pag-amuma, pagpanalipod, ug pagpasiugda og tradisyunal nga mga pamilya.
Sekular nga Suporta alang sa Relihiyoso nga mga Panglantaw
Adunay naghunahuna nga ang maong doktrina ug mga pamahayag dili resonable nga relihiyoso nga mga opinyon. Bisan pa niana, ang U.S. Supreme Court naningkamot pag-ayo niadtong Hunyo 2015 sa pag-ila nga ang sinsero ug resonable nga mga tawo adunay lahi nga opinyon, bisan gani sa pag-ila sa same-sex marriage:
“Ang kaminyoon sagrado niadtong kinsa nagsunod sa ilang mga relihiyon. …
“… Adunay daghang mga reference sa kanindot sa kaminyoon sa relihiyoso ug pilosopikal nga mga teksto sa milabay nga panahon, sa mga kultura, ug mga tinuohan, ingon man usab sa arte ug literatura sa tanang mga matang niini. Makiangayon ug gikinahanglan ang pagsulti niini nga mga reference nga gibase sa pagsabut nga ang kaminyoon mao ang panaghiusa tali sa duha ka tawo sa managlahi nga sekso. …
“… Ang kaminyoon, sa ilang panglantaw, natural nga usa ka panaghiusa sa usa ka lalaki ug babaye nga managlahi ang gender. Kini nga panglantaw dugay nang gitamud—ug nagpadayon nga gitamud—sa maayong pagtuo sa resonable ug sinsero nga mga tawo dinhi ug sa tibuok kalibutan.”6
Ang Supreme Court sakto nga nakamatikod nga daghang sinsero ug resonable nga mga tawo sa kalibutan nagpadayon sa pag-ila sa tradisyunal nga kaminyoon.
Pagtuo, Pamilya, ug Kagawasan
Ang pagsabut nga ang resonable ug sinsero nga mga tawo mahimong motan-aw sa kaminyoon nga tali lamang sa mga indibidwal sa managlahi og gender, ang publiko kinahanglang modawat, ug ang relihiyoso nga kagawasan kinahanglang manalipod sa maong panglantaw. Sa pagkatinuod, tungod kay ang relihiyoso nga mga pagtuo makaapektar kon giunsa sa mga tumutuo pagtan-aw ang katuyoan sa kinabuhi, ang mao nga mga panglantaw makaimpluwensya sa unsa nga paagi sila makigsandurot sa katilingban.
Napahinumduman ko sa istorya sa mga balita bahin sa gagmay nga mga bata kansang maestra nagbasa og istorya ngadto nila bahin sa prinsisa ug prinsipe nga nagkahigugmaay. Ang magtutudlo mipresentar niini nga materyal nga walay pasidaan o pahibalo. Sa dihang ang mga ginikanan mihangyo nga pahibaloon kon kini nga istorya basahon pag-usab sa umaabut, nagdumili ang eskwelahan.7
Makadaot ba sa tigdumala sa eskwelahan sa pagtugot sa mga ginikanan sa pagpaundang sa ilang mga anak kon ang materyal nga gitudlo supak sa ilang mga pagtuo? Ang desisyon sa eskwelahan ingon og direkta nga ataki sa tahas sa mga ginikanan sa pagpadako sa ilang mga anak.
Nagpuyo kita sa panahon sa pagpatuyang. Kasagaran ang pakig-uyon ingon og lisud ug layo. Nakadungog ta og mga istorya sa mga tawo kinsa naningkamot nga magmatinud-anon sa ilang mga sumbanan, nga akusahan lang nga dili mauyunon o silotan sa dili resonable nga matang.
Kadaghanan sa dul-an sa 200 ka nasud sa kalibutan, lakip ang Estados Unidos, miila sa katungod sa mga ginikanan sa pagtudlo sa ilang mga anak sa dihang mipirma sila sa International Covenant on Civil and Political Rights. Ang artikulo 18 niini nga kasabutan namahayag, “Ang … mga Pundok … nagkasabut nga motahud sa katungod sa mga ginikanan … sa pagsiguro sa relihiyoso ug moral nga edukasyon sa ilang mga anak nga nahiuyon sa ilang kaugalingong mga kombiksyon.”8
Kining internasyonal nga tawhanong mga katungod nahisubay sa gibarugan sa Simbahan, nga gipahayag sa pamahayag sa pamilya: “Ang mga ginikanan adunay sagrado nga katungdanan sa pag-amuma sa ilang mga anak sa paghigugma ug pagkamatarung … ug sa pagtudlo kanila sa paghigugma ug pag-alagad sa usag usa, pagsunod sa mga sugo sa Dios. … Mga bana ug mga asawa—mga inahan ug mga amahan—adunay tulubagon sa atubangan sa Dios sa pagtuman niini nga mga kapangakohan.”9
Ingon og ang opinyon karon batok kanamo, apan duna mi daghang suporta sa pagpadayon sa among panglantaw sa tradisyunal nga kaminyoon. Gihisgutan lang nako ang pipila ka mga tinubdan. Daghan pa ang anaa.
Kinahanglang pundukon nato ang tanang suporta kutob sa atong mahimo sa pagpalig-on ug pagpanalipod sa atong mga tinuohan, mga pamilya, ug mga kagawasan. Ang pipila ka mga indibidwal aktibong naningkamot sa pagkuha gikan namo niini nga mga katungod. Usa ka istorya sa balita nga gi-report nga minilyon ka mga dolyares ang gibu-bu sa pagpukan sa pagpanalipod sa relihiyosong kagawasan sa Estados Unidos.10
Ngadto niini nga mga matang sa panghadlok, sa akong pagtuo ang akong kauban nga si Elder Dallin H. Oaks sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles dunay nindot nga gisulti bahin niini: “Bisan sa atong tinguhang magmaaghup ug maglikay sa panagbingkil, kinahanglang dili nato ikumpromiso o mansahan ang atong panaad sa mga kamatuoran nga atong nahibaloan. Kinahanglang dili nato i-surender ang atong mga gibarugan o ang atong mga mithi.”11
Kon kadtong supak nato tinud-anay sa ilang pasalig sa mga mithi sa pagkalain-lain ug kaangayan, magkasinabut ra kita aron makaplagan ang kapuangod ug kalinaw. Ang pagpugos sa mga tawo ngadto sa pagtuo, sama sa nahitabo sa mga bata nga gibasahan og materyal nga supak sa mga tinguha sa mga ginikanan, makapakunhod sa pagkalain-lain ug makausab sa balanse sa kaangayan. Pinaagi sa kooperasyon ug paghatag og gugma ngadto sa tanang mga anak sa Dios, kinsa atong mga igsoon, makahimo kita og malinawon, nagkadaiya nga katilingban sa mga baruganan ug mga pagtuo.
Giya nga mga Baruganan sa Paghigugma sa Usag Usa
Karon nga akong nahulagway ang kaimportante sa tradisyunal nga kaminyoon ug nga kinahanglang panalipdan nato ang atong mga katungod, tuguti ko sa pagpasabut ngano nga kita makigdait niadtong atong gikasumpaki. Misugo si Jesukristo:
“Higugmaa ang inyong mga kaaway, pagpanalangin kanila nga nagtunglo kaninyo, pagbuhat og maayo ngadto kanila nga nagdumot kaninyo, ug pag-ampo alang kanila kinsa nag-amung-among kaninyo, ug nagalutos kaninyo;
“Nga kamo mahimo nga mga anak sa inyong Amahan nga anaa sa langit” (Mateo 5:44–45).
Sama nga dili nato ug kinahanglan nga dili gayud nato isalikway ang mga sakop sa pamilya nga atong gikasumpaki, dili kita ug kinahanglan nga dili gayud nato isalikway kadtong kinsa lahi og panan-aw o panghunahuna kay kanato. Mapakita nato ang atong labing maayo ngadto sa katawhan kon mopakita kita og gugma ug pagkamabination ngadto sa tanang mga anak sa Dios. Mapakita nato ang atong pagkadisipulo kon kita dili magbinagis, kon kita dili mobiay-biay, ug kon kita moadto sa pundukanan sa mga tawo nga magtinguha og makiangayong mga sangputanan pinaagi sa pagsinabtanay ug pagtinahuray.
Ang Simbahan karong bag-o misuporta sa pamalaud nga mibalanse sa mga kabalaka sa komunidad sa mga LGBT uban sa mga kabalaka niadtong kinsa adunay tradisyunal nga relihiyoso nga mga tinuohan. Ang pamalaud nanalipod sa LGBT nga mga tawo gikan pagkataktak o paghikaw og kapuy-an tungod sa ilang sekswal nga kahimtang o pagkatawo. Sa samang higayon, ang relihiyoso nga integridad ug ang katungod sa pagbuhat giampingan pag-ayo nga ang relihiyoso nga mga pagtuo gipanalipdan niining lig-on nga pamalaud.12
Walay usa nga nakakuha sa tanan nilang gusto, apan ang atong trabaho uban sa komunidad sa LGBT ug sa Utah Legislature nakapakunhod sa panagbangi nga wala mabutang sa kompromiso ang importante nga mga baruganan.13 Magkahigugmaay kita sa usag usa nga dili makompromiso ang personal nga relihiyoso nga mga baruganan. Ug makahisgot kita niadto nga mga baruganan nga dili mobaliwala sa uban.
Si Jesukristo mao ang pinakaehemplo sa paghigugma sa uban. Pipila ka oras sa wala pa magsugod sa masakit nga proseso sa pagbayad alang sa mga sala sa matag usa kanato, nakigkita Siya sa Iyang mga Apostoles sa pag-ambit sa Kasaulogan sa Pagpalabay—sa Iyang Katapusan nga Panihapon—ug sa paghatag nila sa katapusan nga mga instruksyon nga Iyang gitanyag sa pagkamortal. Apil sa Iyang mga pagtulun-an mao ang makadasig nga makapausab sa kinabuhi nga deklarasyon “Ako magahatag kaninyog bag-ong sugo, Nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa; maingon nga Ako nahigugma kaninyo, kinahanglan maghigugmaay usab kamo ang usa sa usa” (Juan 13:34).
Makahatag kita og detalye ug mobati sa hilabihan bahin sa mga benepisyo sa kaminyoon sa lalaki ug babaye nga walay pagpanginsulto o pagpasakit niadtong lahi og hunahuna. Bisan pa sa pagtuo o praktis, isip mga igsoon kinahanglang maningkamot kita nga makasabut sa uban. Hinumdumi nga sa katapusan, minyo man o dili, tagsa-tagsa nato usa ka talagsaong bahin sa dakong plano sa Dios.
Panapos
Si Propeta Joseph Smith ug ang iyang igsoon nga si Hyrum gipatay niadtong Hunyo 27, 1844, sa manggugubot nga panon samtang sila gibilanggo. Pagkahuman sa ilang pagkamartir, ang pagpanggukod ug ang manggugubot nga panon nanghulga sa paglaglag sa mga miyembro sa Simbahan samtang gitukod nila ang Templo sa Nauvoo. Apan nagpadayon sila bisan samtang nakahibalo nga biyaan ra nila kini. Sa wala pa abuga sa manggugubot nga panon, mitambong sila sa templo adlaw ug gabii aron paghimo og sagrado nga mga saad nga mohiusa nila sa kahangturan isip mga pamilya.14
Sa pagpanglakaw paingon ngadto sa walog sa Salt Lake, ang mga ginikanan sa apohan sa habig sa akong inahan ug sa akong amahan mibayad og dakong bili sa pag-antus ug kalisud. Ang mga pamilya nga pioneer nagkabulag pinaagi sa kamatayon, ug gani milubong sa mga anak, mga kapikas, mga ginikanan, mga apohan, ug mga higala diha sa ilang agianan padulong sa kasadpan, mipadayon sila.
Ang ilang hugot nga pagtuo sa balaan nga plano nga gihimo sa Langitnong mga Ginikanan kinsa nahigugma kanato nakahatag nila og kaisug sa pag-atubang sa daghang mga hagit. Nangita sila og usa ka dapit, nga walay pagpanggukod, ilang maamumahan ang ilang mga pamilya sa paghigugma sa Dios ug sa pagserbisyo Kaniya. Ako nagpasalamat kanila sa paggiya sa agianan.
Ang doktrina ug teolohiya sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa tinuod magsugod ug matapos sa pamilya. Usbon nako unsay akong gisulti ganiha: nagtuo kami nga kita nagpakabuhi nga sa wala pa kini nga kinabuhi sa yuta isip mga sakop sa espirituhanon, premortal nga pamilya sa Dios, ug nga isip mga anak sa Langitnong mga Ginikanan, mangandam kita samtang ania sa yuta sa pagbalik aron modawat sa mga panalangin nga gisaad niadtong nagsunod sa mga sugo sa Dios.
Kini nga kahibalo moandam sa matag usa nato alang niana nga adlaw nga kita mamatay ug dayon sigurado nga makahibalo, sa atong pagbalik ngadto sa balaang presensya sa Dios, sa tinuod nga katuyoan sa Iyang plano alang nato. Ug mao, sama sa nabutang diha sa pamahayag sa pamilya, “Kami nagtawag sa may kapangakohan nga mga lumulupyo ug mga opisyal sa gobyerno bisan asa sa pag-awhag sa mga tawo sa paghimo niadtong mga butang nga gihimo sa pagpadayon ug sa paglig-on sa pamilya isip sukaranan nga yunit sa katilingban.”15