2011
Ako, Ngāue, Vahevahe
Sepitema 2011


Konga Makehe kau ki he Fatongia ki he ʻOtuá

Ako, Ngāue, Vahevahe

ʻOku ʻoatu ʻe he ngaahi foʻi lea ko ʻeni ʻe tolú ʻa e kī ki hono fakahoko ho fatongia ki he ʻOtuá.

ʻOku manako ʻa Hilamani ʻAiala ʻi he ninjitsu (ko e ʻaati ʻo e fuhu [martial art] faka-Siapaní). Kuo fakamoleki ʻe he taulaʻeiki ko ʻeni he Uooti Hasienitaá, ʻi he Siteiki Mekisikou Siti Tekamekí ha taimi lahi ʻi hono ako ʻo e meʻa kuó ne ʻiló. Naʻe faʻa kole ange ʻe hono ngaahi kaungāmeʻá ke ne fakaʻaliʻali ange kiate kinautolu ha ngaahi founga kehekehe.

ʻOkú ne manako foki he mūsiká pea fai mo ʻene ngaahi lēsoni ako tā kītā. ʻOkú ne pehē ʻe ia, “Ka ʻoku ʻikai haku taimi feʻunga ke u fai ia pea ʻoku ʻikai haʻaku fuʻu fakalakalaka. Pea ʻoku ʻikai lava ke lahi ʻeku vahevahe ia mo e niʻihi kehé.”

ʻOku mahino kia Hilamani ʻa e mahuʻinga hono fakaʻaongaʻi ʻo e meʻa ʻokú ne akó pea vahevahe ia mo e niʻihi kehé. ʻOkú ne pehē, he ʻikai lava ke ke ʻiloʻi ʻataʻatā pē. Kuo pau ke ke ngāue. Te tau lava ʻo ako ha meʻa, ka kapau he ʻikai ke tau fakaʻaongaʻi, he ʻikai ʻaonga ia kiate kitautolu. Pea ʻoku mahuʻinga hono vahevahé ke fakapapauʻi kuó ke ako ia.”

Ko e meʻa ia ʻokú ne manako ai ʻi he tohi foʻou ʻo e Fatongia ki he ʻOtuá. Ko ʻene fakamatalá ʻeni “ʻOku ou saiʻia ʻi he foʻi fakakaukau ki he ‘ako, ngāue, vahevahé.’ Kuo tokoni lahi ʻeni kiate au. Kuo tokoniʻi ʻeku fakamoʻoní ʻe he lahi ange ʻeku ʻiló mo fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuó u akó.”

ʻOkú ne fakaʻaongaʻi e palani ʻo e fakamoʻuí ke sīpinga ʻaki. Ko ha tokāteline ʻeni kuo tuʻo lahi ʻene fanongo aí. “Ka ʻi heʻeku ako ia ʻiate au peé, naʻá ku ʻilo ai ʻa e ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní ʻiate kitautolú. Naʻe ueʻi ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní hoku lotó, peá u ongoʻi ai ʻoku moʻoni. Naʻá ku ongoʻi ʻEne ʻofa kiate aú ʻo Ne foaki mai ai Hono ʻAló.”

ʻI hono fokotuʻu ʻe Hilamani ʻene ngaahi taumuʻa ki he Fatongia ki he ʻOtuá peá ne ngāue ki aí, ʻoku hounga ai kiate ia ʻa e poupou ʻa ʻene ongomātuʻá. ʻOkú ne pehē, “ʻOku poupouʻi au ʻe heʻeku ongomātuʻá, ʻokú na fakamanatu mai he taimi ʻoku ngalo ai ʻiate aú, peá na ʻeke mai pe kuó u fokotuʻu ʻeku ngaahi taumuʻá.

Ko ʻene tamaí ʻoku pīsope ʻi honau uōtí, pea ʻokú ne fakaʻaongaʻi hono taimí ke tokoni kiate ia. ʻOku pehē ʻe Hilamani, “ʻOkú ne tokoni ke mahino e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai mahino kiate aú. ʻOku fakatou poupou mai ʻeku tamaí mo ʻeku faʻeé ʻi he tafaʻaki ko iá.”

ʻOku pehē ʻe Hilamani ko e ngaahi taumuʻa ʻoku kole mai ʻe he Fatongia ki he ʻOtuá ke fokotuʻu ʻe he kau talavoú ko e ʻai pē ke nau lelei ai. Kuo fakamālohia ʻe he Fatongia ki he ʻOtuá ʻene tuí pea tokoni ke ne tekeʻi e ʻahiʻahí. Kuo tokoni foki ke teuteuʻi ia ki he kahaʻú. ʻOku tokoni atu e tohí ke ke teuteu ke maʻu ʻa e Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisētekí pea akoʻi ai e ngaahi meʻa lahi te ke fie maʻu ʻi hoʻo hoko ko e faifekaú.”

ʻOku ʻiloʻi ʻe Hilamani “ʻoku fie maʻu ke tau fokotuʻu ha ngaahi taumuʻa pea hanga atu ki he kahaʻú” ʻo hangē pē ko ʻene fakalakalaka ʻi he ninjitsu ʻaki ʻene ako, ngāueʻi e meʻa kuó ne akó, pea vahevahe ia mo e niʻihi kehé.

Naʻe kamata lelei hono fakahoko ʻe Hilamani e Fatongia ki he ʻOtuá ʻi he tokoni ʻa ʻene mātuʻá.

Ngaahi faitā ʻa Adam C. Olson