2002
Na te tusia e horoʻa mai i te mau haamaitairaa no te raʻi
Novema 2002


Na te tusia e horoʻa mai i te mau haamaitairaa no te raʻi

Ia aupuru tatou, ia aroha tatou, ia haapaʻo tatou i te parau a te Atua e ia pee i Taʼna mau Peropheta, na te reira mau tusia e faahaere mai i te mau haamaitairaa o te raʻi.

Ia faaroo vau i te mau parau, « Na te Tusia e horoʻa mai i te mau haamaitairaa no te raʻi » e mau parau no roto mai i te himene ra, « Aue te taata i parau ia Iehova1 », e putapu roa toʻu aau. Ua tatarahia te parau Tusia mai, « Te horoʻaraa i te hoê taoʻa faufaa no te tahi taoʻa faufaa rahi atu2. » E rave rahi huru tusia. Ua fafau te Feia Moʻa i te Mau Mahana Hopea Nei i te Fatu ia pûpû i te tusia. Ia na reira tatou, te tuu ra ïa tatou i to tatou hinaaro i Toʼna hinaaro, te haamoʻa ra ïa tatou i to tatou ora no te patu i Toʼna basileia e no te tavini i Taʼna mau tamarii.

No te feia o te faatusia nei ma te faaroo na roto i te aufauraa i te tuhaa ahuru tiʻa, ua fafau mai te Fatu e, e iriti Oia i te mau haamaramarama o te raʻi.3 Eita taua faatusiaraa ra e haamaitai noa i te taata iho e i te utuafare anaʻe, na roto atoa râ i te mau ô tei horoʻahia i te Ekalesia, e roaa mai te mau faufaa puai no te tauturu i te basileia o te Fatu ia faatupu i te mau semeio i te mau mahana atoa. Ua parau te Arii Beniamina e, « … Haamanaʻo… outou i te maitai e te oaoa o te taata e haapaʻo i te mau faaue ra a te Atua. Inaha hoʻi, e haamaitaihia ratou i te mau mea atoa, o te tino nei e o te Varua atoa hoʻi4. » Te aufauraa i te tufaa ahuru na roto i te faaroo o te hoê ïa faaiteraa no te hoê fafauraa o te aau ia faatusia.

Ua riro te haapaʻoraa i te ture no te hapaeraa maa ei tusia atoa. Ua titau mai te Fatu ia tatou ia faataa i te hoê Sabati i roto i te avaʻe ei taime no te haapaeraa e piti tamaaraa. Te anihia nei tatou ia horoʻa i te moni tei ore i haamauʻahia no taua na tamaaraa ra i te Ekalesia no te tauturu i te feia ravaʻi ore. Te haapaeraa i te maa e te horoʻaraa i te hoê ô maitai, e tamâ te reira i te varua. Ua parau te peresideni Spencer W. Kimball e, « Ia faaohipa te hoê taata i te ture no te haapaeraa maa, e iteahia iaʼna te mana no te tinai i te haapaʻo ore e te pipiri5. »

Ua riro te ohipa hiero e te ohipa tuatapaparaa ei tusia no te here. Te horoʻa nei te Feia Moʻa faaroo e rave rahi milioni hora no te tuatapapa i to ratou aamu utuafare. Te maimi nei ratou i niʻa i te mau microfilms e i roto i te mau buka aamu, e te tapaʻo nei ratou i te mau taiʻo mahana e te mau ohipa tei tupu ma te faaohipa i te penitara e te matini rorouira. I roto i te hiero, e rave ratou i te mau oroʻa moʻa no to ratou mau tupuna faufaa rahi. Mai te Faaora, e faaiteraa te reira no te faatusiaraa – te raveraa i te hoê ohipa no te tahi atu mau taata aita hoʻi e roa’a ia ratou iho ia rave.

Tau matahiti i mairi aʻe nei, a tere ai au i te hoê tere ohipa na te Ekalesia, i Saint Petersburg, i te fenua Rusia, ua ite maua o taʻu vahine o Mary-Jayne i te mau haamaitairaa no te ohipa aamu utuafare. Ua haere maua e mataʻitaʻi i te pû haaputuraa parau tivira no te hiʻo i te ohipa a te Ekalesia i te pataraa i te hohoʻa o te mau parau no niʻa ia Rusia Tooa o te râ. A hiʻo noa ai au i te taata haaputu parau ia pata i te mau api o te mau buka ninaemoa e te tahito no te oire ra no Pskov, mai te huru ra e, e ere te iʻoa noa o taʻu e ite ra, e taata ora râ. Mai te huru ra e, te ouʻa maira ratou i rapae i te api buka ma te parau mai e, « Ua iteahia vau ia oe. E ere au i te taata moʻe faahou. Ua ite au e, ia tae i te hoê mahana, i te hoê vahi, e afaʻi te hoê taata o toʻu fetii i toʻu iʻoa i te hiero, e bapetizohia vau, e farii au i toʻu oroʻa hiero, e e taatihiaʼtu i taʻu vahine e taʻu mau tamarii. Mauruuru ! »

Ua riro te oraraa o Iosepha Semita ei hiʻoraa no te tusia piripiri ore no te Evanelia a Iesu Mesia. Noaʼtu e ua mauiui te Peropheta Iosepha, ua tiʻaturi tamau oia e ua upootiʻa i niʻa i te mau hamani-ino-raa e rave rahi. Te faaite mai nei o Parley P. Pratt i te hoê ohipa mauiui rahi taʼna i ite a vai ai oia i roto i te fare tapeʻaraa e te peropheta i Liberty, Missouri i te tau toʻetoʻe no te matahiti 1838-39. Ua riro taua na avaʻe e ono ra no te mauiui e te opanipaniraa, ei faaineineraa i teie Peropheta i faataaʻe na hia.

I roto i te fare tapeʻaraa, ua faaroo te peropheta e toʼna mau taeaʻe i te mau parau faahaehaaraa e te mau ohipa hamani-ino tei ravehia e te mau tiaʻi i niʻa i te mau « Momoni. » I te pae hopea, aita i tiʻa faahou i te Peropheta ia faaoromai i ta ratou mau parau iino. Ua tiʻa taʻue aʻera oia i niʻa, e mai « te reo o te patiri ra» na ô aʻera oia :

« ‹MAMU e tena na mau diabolo no te apoo hohonu. I te iʻoa o Iesu Mesia, te faahapa nei au ia outou e te parau atu nei au ia outou eiaha e hauti faahou… ›

« Tiʻa etaʻeta noa ihora ma te hanahana. Ma te ruuruuhia i te fifi, e ma te mauihaa ore ; ma te hau, ma te mătaʻu ore e ma te hanahana o te hoê melahi… Ua [otohe anaʻeʼtura teie mau tiaʻi ma te rurutaina], i roto i te hoê poro», e faaruʻe anaʻe ihora i ta ratou mau mauihaa, e « taparu maira iaʼna ia faaore i ta ratou hapa, e faaea anaʻe ihora ma te maniania ore e tae roaʼtu i te taime tauiraa o te mau tiaʻi. »

Ua papaʻi faahou te Taeaʻe Pratt e : « Ua ite na vau i te mau auvaha ture i roto i to ratou ahu tura ; … i te haavîraa i te feia taparahi taata … ; Ua ite na vau i te rurutaina rahi o te Faatereraa Hau… ; Ua tamata vau i te feruri i te parau no te mau arii, te mau haava o te faatereraa arii, te mau terono e te mau hei arii … ; area te tura e te hanahana, hoê anaʻe ïa taime toʻu iteraa i te reira, i te taime a tiʻa ai oia ma te ruuruuhia i te mau fifi i te maororaa pô i roto i te hoê vahi tapeʻaraa i roto i te hoê oire poiri no Misouri6. »

E rave rahi hepetoma i muri mai i taua ohipa ra, i te tahi atu taime ahoaho rahi, ua taparu Iosepha i te Fatu no te ani i te arataʻiraa. Ua pahono mai te Fatu : « E taʻu tamaiti, ia hau mai na to oe aau ; e vai poto noa mai to oe enemi e to oe mau ati hoʻi7. » I muri iho, faahiti maira te Fatu i teie mau parau maere rahi i te peropheta : « E uiui mai to te mau hopea no te ao nei i to oe iʻoa8. »

Pae matahiti i muri mai, a hiʻo ai oia i niʻa i te Hiero no Navu tei ore i oti i te patuhia, ua ite Iosepha e te poto mai nei toʼna hora e e haere tiʻa oia « mai te piniʻa mamoe ra i te taparahiraa», noaʼtu râ i te reira, ua vai « hau noa … oia mai te poʻipoʻi o te tau mahanahana ra9. » Ma te tiʻaturi e, e paruru te feia no te hau iaʼna, ua farii oia ia tapeʻa-faahou-hia oia. Tera râ, ua haavarehia oia. I te 27 no tiunu 1844, ua taparahi-pohe-roa-hia oia e toʼna atoa taeaʻe o Hyrum i roto i te fare tapeʻaraa no Carthage.

Ua uiui to te mau hopea o te ao nei i te iʻoa o Iosepha Semita, e i teie mahana, ati aʻe te ao nei, te hiti nei te mahana i niʻa i te Ekalesia a Iesu Mesia tei faahoʻi-faahou-hia mai. Ua riro teie mau parau tei papaʻihia no Abraham Lincoln tei taparahi-pohe-hia, ei faaiteraa atoa i te hanahana o te peropheta Iosepha Semita :

Teie te hoê taata e tiʻa ia faaauhia i te mau huru taata teitei atoa o te ao nei,

E taata tei faito toʼna puai e toʼna hanahana i to te mau mouʻa e i to te moana …

Ia pohe râ oia i roto i te mau hamanai-ino-raa, ua topa oia i raro

Mai te hoê raau rahi ruperupe e farara i niʻa i te mau aivi,

Ma te haruru rahi, a vai noaʼtu ai hoê vahi apoo10.

Aita e tusia hau atu i te rahi i te tusia taraehara a te Faaora o Iesu Mesia. Ua riro Taʼna taraehara faito ore, noaʼtu e, aita i taa maitai e aita hoʻi e faito, e ohipa râ teie tei hau i te mau ohipa atoa o te ao nei. Te oaoa nei tatou i te mea e, na roto i teie nei tusia no te here, ua fati te tara o te pohe, e aita e roaa i hade te rê.

Ta tatou titauraa, o te faatusiaraa ïa ma te piripiri ore i te mau mea atoa tei noaa ia tatou, e tae roaʼtu i to tatou mau hinaaro. Ua tano maitai te parau a Elder Neal A. Maxwell tei na ô e : « Te auraroraa i te hoê hinaaro o te ohipa hoê roa te tiʻa ia tatou ia tuu i niʻa i te fata a te Atua. Te tahi atu mau mea e rave rahi ta tatou e ‹horoʻa nei› … e mau mea ïa Taʼna i horo’a ê mai na ia tatou, e aore ra, Taʼna i horo’a tarahu mai ia tatou nei11. »

Te tusia râ, e ohipa te reira na te aau – te manaʻo anaanatae. « Inaha, te titau nei te Fatu i te aau e te manaʻo anaanatae12. » Ia aupuru tatou, ia aroha tatou, ia haapaʻo tatou i te parau a te Atua e ia pee i Taʼna mau Peropheta, na te reira mau tusia e faahaere mai i te mau haamaitairaa o te raʻi. « E pûpû mai outou i te aau tatarahapa e te varua mărû Iaʻu13. »

Mea huru taaê rii toʻu fariiraa i te hoê iteraa no niʻa i te tusia o te here o te Faaora noʻu nei. Te mahana hou Noela i Ierusalema, ua haere maua toʻu hoa e mataʻitaʻi i te mau vahi o ta te Faaora i hahaere e i haapii. Ua tupu te hoê oto rahi i roto ia maua no te mamae rahi tei farereihia e te Faaora, a tiʻa noa ai maua i roto i te piha i raro mai i te nohoraa o Caïphe [Kaiapha]. Inaha, i reira to tatou Fatu i te tairi-raa-hia e i te papaʻi-raa-hia. Ua ite maua i te mau apoo-taamu-raa fifi i roto i te papaʻi fare. Ma te taʻi, himene ihora maua « Ua farerei pinepine râ vau14. » O Oia anaʻe hoʻi i taua taime ra i rotopu i teie mau taata hamani ino. Ma te aau oto, ua pure maua no te ani i te itoito ia riro ei mau tavini maitai Noʼna.

I muri noa iho i te reira, ua haere maua e mataʻitaʻi i te Aua no te Menema. Ua taʻi te mau parau o te papaʻiraa i roto i to maua aau, « Aore oia i ô nei, ua tiʻa faahou aʻenei ïa15. » Ua papaʻi o Elisa R. Snow :

Noaʼtu Toʼna mauiui [i niʻa i te tatauro],

Aita Oia i parau atu [i te parau amuamu].

Ia oti taʼna ohipa rahi, …

Ua faatura Oia i Toʼna Metua.

Ua pohe Oia ei tusia no te hara, …

Ia ora te taata nei e ia roaa ia ratou te hanahana16.

Ua riro te taraehara a te Faaora ei ohipa no te aroha tei hau i te rahi i te mau ohipa atoa i iteahia e te taata nei.

E himene tatou i teie mau parau no roto mai i te peresideni Gordon B. Hinckley :

Te ora nei toʻu mato papu no te faaroo,

Te tiʻaturiraa a te taata i te fenua nei,

Te mori arataʻi o te hoê eʻa maitai,

Te maramarama o te pohe.17

[Nota : E iritiraa e ere i to te buka himene]

Te oto nei au i te mea e, ua manii hoê topata o Toʼna toto noʻu. Te pure nei au ia farerei au i te Faaora ia tae i te hoê mahana. I reira vau e tuturi ai, e e hoʻi ai i te puta o toʼna na rima e toʼna na avae, e Naʼna e tamarô i toʻu roimata. Te pure nei au ia parau mai Oia e, « Ua tiʻa roa, e teie nei tavini maitai e te haapaʻo18. » No Toʼna aroha, i vai ai te tiʻaturi i roto ia tatou, e te mau taeaʻe e te mau tuahine. Oia te « tumu no to tatou mau haamaitairaa atoa19. » Te faaite papu nei au i teie mau mea i te iʻoa moʻa o te hohoʻa rahi aʻe o te tusia, oia o Iesu Mesia, amene.

Te mau nota

  1. Te mau Himene, no. 16.

  2. The Oxford Encyclopedic English Dictionary (1991), « tusia », 1272-73.

  3. A hiʻo Malaki 3:10.

  4. Mosia 2:41.

  5. I roto i te Conference Report, eperera 1978, 121.

  6. Autobiography of Parley P. Pratt (1985), api 180.

  7. PH&PF 121:7.

  8. PH&PF 122:1.

  9. PH&PF 135:4.

  10. Edwin Markham, « Lincoln, the Man of the People, » i roto i te Louis Untermeyer, haaputuhia, A Treasury of Great Poems (1955), 994-95.

  11. « Swallowed Up in the Will of the Father, » Ensign, novema 1995, 24.

  12. PH&PF 64:34.

  13. 3 Nephi 9:20.

  14. Te mau Himene, no. 17.

  15. Mataio 28:6.

  16. « Pohe atu te Faaora », Te mau Himene, no. 108.

  17. « Ua ite au te ore nei toʻu Fatu », Te mau Himene, no. 69.

  18. Mataio 25:21.

  19. « Come, Thou Fount of Every Blessing, » Hymns (1948), no. 70.