Laipelí
Mītiá


ʻĪmisi
fo‘i tuhu ʻoku lomi ʻa e tablet

Ako ʻo e Tokāteliné

Mītiá

Vakai Fakalūkufuá

Kuo ngāue ʻaki maʻu pē ʻe he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimuí Ní ʻa e ngaahi fakalakalaka fakatekinolosiá ke teke ʻaki ki muʻaʻa e ngāue ʻa e ʻEikí. ‘Oku kau heni ʻa e mītia hangē ko e letioó, televīsoné, filimí, ʻinitanetí, mo e mītia fakasōsialé. Naʻe kikiteʻi ʻe Palesiteni Sipenisā W. Kimipolo ʻi he 1974 ʻe tokoni ʻa e tekinolosiá ke fakamafola ʻa e ongoongoleleí. Naʻá ne pehē, “ʻOku fiefia ʻa e ʻEikí ke tuku ki homou nimá ha ngaahi ʻilo fakatekinolosia foʻou ʻoku ʻikai ha misi ki ai ʻa kimautolu ʻoku ʻikai mataotaó. “Kuo tuku mai ʻe heʻetau Tamai ʻi he langí ha ngaahi taua mālohi—ha ngaahi taua letiō mo televīsone ʻoku ope atu e meʻa ʻoku nau malavá he meʻa ʻoku lava mahino kiate kitautolú—ke tokoni ke fakahoko ʻa e finangalo ʻo e ʻEikí he ‘ʻoku totonu ke ongo atu ʻa e ongoongó mei he potú ni ki māmani kotoa pē,’ [Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava]” (“When the World Will Be Converted,” Ensign, Oct. 1974, 10).

Kuo ‘omi ʻe he ngaahi fakalakalaka fakatekinolosiá ha ngaahi faingamālie ke vahevahe ai ʻa e ongoongoleleí mo lava ʻo maʻu ʻa e fakamatala felāveʻi mo e ongoongoleleí ʻi ha ngaahi founga ʻoku ʻikai lava ʻo mafakakaukaua ʻe he ngaahi toʻu tangata kimuʻá. Hangē ko ʻení, ʻoku ngāue ʻaki ʻe he Siasí ʻa e ʻinitanetí mo e mītia fakasosialé ke teke lahi ange ʻa e ngāue ʻa e ʻEikí ʻi he funga ʻo e māmaní. ʻOku ʻomi ʻe he uepisaiti ʻa e Siasí, ChurchofJesusChrist.org, ha ngaahi folofola, ngaahi akonaki ʻa e kau takí, ngaahi ongoongo, ngaahi vitiō, mo e mītia kehe maʻa kinautolu kotoa ʻoku mahuʻingaʻia aí. ‘Oku ʻi ai ha ngaahi ʻakauni ʻa e kau taki ʻo e Siasí ʻi he mītia fakasōsialé ʻa ia ʻoku nau vahevahe ai ʻa e ngaahi pōpoaki fakalaumālié mo fengāueʻaki mo e kau mēmipa ʻi he ngaahi tui fakalotu kehé.

Kuo poupouʻi foki kitautolu ʻe he kau taki ʻo e Siasí ke fakaʻaongaʻi ʻa e mītia fakasōsialé ke vahevahe ʻa e ongoongoleleí mo e niʻihi kehé. Naʻe pehē ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā, “Ko e ngaahi sēnolo mītia fakasōsialé ko ha meʻangāue fakaemāmanilahi ʻoku malava ke ne langaki fakataautaha mo lelei ha moʻui ʻo ha niʻihi fakafoʻituitui tokolahi mo ha ngaahi fāmili. Pea ʻokú ou tui kuo hokosia ʻa e taimi ʻi heʻetau hoko ko e kau ākonga ʻa Kalaisí ke tau fakaʻaongaʻi totonu mo lelei ange ai ʻa e ngaahi meʻangāue tataki fakalaumālié ni ke … fakahoko ʻa e ngāue ʻa e ʻEikí ” (“To Sweep the Earth as with a Flood” [Brigham Young University Education Week devotional, Aug. 19, 2014]).

‘I heʻetau vahevahe ʻa e moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻi he mītia fakasōsialé, te tau lava ʻo lea moʻoni pea feinga ke langaki hake ʻa e niʻihi kehé. Te tau lava ʻo lotu ke “ʻilo ʻa kinautolu ʻe lava ʻo haʻu mo mamata, haʻu mo tokoni, pea haʻu mo nofo maʻú” pea vahevahe leva ʻetau tuí ʻi he “founga angamaheni mo fakanatula” (Dieter F. Uchtdorf, “Ngāue Fakafaifekaú: Ko Hono Vahevahe e Meʻa ʻI ho Lotó,” Liahona, Mē 2019, 17). Naʻe pehē ʻe ʻEletā Petinā, “Vahevahe ʻa e ongoongoleleí ʻaki ha ʻofa mo e tokanga moʻoni ki he niʻihi kehé. Loto-toʻa mo loto-lahi, kae ʻoua ʻe fakamālohi, ʻi hono poupouʻi mo taukapoʻi ʻetau tuí, pea fakaʻehiʻehi mei he fakakikihí. ʻI heʻetau hoko ko e kau ākongá, ko ʻetau taumuʻá ke fakaʻaongaʻi ʻa e mītia fakasōsialé ko ha founga ia ki hono vahevahe ʻa e maama mo e moʻoni ʻo e ongoongolelei ʻa Sīsū Kalaisi kuo fakafoki maí ki ha māmani ʻoku fakautuutu ai ʻa e fakapoʻulí mo e puputuʻú” (“To Sweep the Earth as with a Flood”).

Neongo ʻa e ngaahi tāpuaki mo e ngaahi faingamālie ʻoku ʻomai ʻe he mītiá, ka ʻoku ʻi ai ha ngaahi fakatuʻutāmaki. ‘Oku faʻa ngāue ʻaki ʻa e mītiá ki he ngaahi taumuʻa kovi, pea ʻoku fie maʻu ke tau fakaʻehiʻehi mei hono mamataʻi ʻo e ponokalafí, fakatupu ʻo e fakakikihí, fakafehoanaki kitautolu mo e niʻihi kehé, mo e fakamoleki ʻo e taimí. Ke fakaʻehiʻehi mei he ngaahi taumuʻa peheé, te tau lava ʻo fokotuʻu ha ngaahi lao ki hono ngāue ʻaki ʻe hotau fāmilí ʻa e tekinolosiá mo e mītiá pea poupouʻi ʻa e kau mēmipa kotoa ʻo e fāmilí ke muimui ki ai. Naʻe pehē ʻe ʻEletā Keli E. Sitīvenisoni, “ʻI he lahi ʻa e ngaahi ʻaonga totonu mo fakalaumālie ʻo e tekinolosiá, tuku ke tau fakaʻaongaʻi ia ke akoʻi, ueʻi fakalaumālie, mo hiki hake kitautolu mo fakalotolahiʻi ʻa e niʻihi kehé ke aʻusia honau lelei tahá—kae ʻikai ko hono fakahaaʻi ʻaki ʻo e tuʻunga haohaoa ʻoku tau fakaʻamu ki aí. Tuku foki ke tau akoʻi mo fakahaaʻi hono fakaʻaongaʻi angatonu ʻo e tekinolosiá ki he toʻu tangata kei tupu haké pea fakatokanga ki hono fakatuʻutāmakí mo e founga fakaʻaongaʻi fakatupu ʻauhá” (“Mate Fakalaumālié,Liahona, Nōvema 2017, 47).

‘E lava ʻa e mātuʻá ʻo ako ʻiate kinautolu mo ʻenau fānaú kau ki he ngaahi fakatuʻutāmaki ʻe ala hoko mo e ngaahi lelei ʻo e ngāue ʻaki ʻo e mītia fakasōsialé, keimí, mo e ngaahi polokalama ʻi he telefoní. ʻE lava foki ʻe he mātuʻá ʻo vakaiʻi maʻu pē ʻa e ngāue ʻaki ʻe heʻenau fānaú ʻa e mītiá mo e tekinolosiá pea fakamavaheʻi kinautolu mo ʻenau fānaú mei he mītiá ʻi he taimi ʻoku lahi ange ai ʻa e uesia ʻoku hokó ʻi he leleí.

Kuo akonaki ʻa Palesiteni M. Lāsolo Pālati ʻo pehē, “Koeʻuhí ko e fakaofo ʻa e mītiá, ʻokú ne ʻomi ʻi he kuongá ni ha ngaahi meʻa kehekehe mo fehangahangai ʻaupito ke fili mei ai. ʻOku fehangahangai mei he tafaʻaki ʻe taha ʻo hono fakatuʻutāmakí mo fakahōhōlotó, ʻa e ngaahi lelei mo e mahu ʻaonga ʻoku ʻomi ʻe he mītiá. ‘Oku ʻomi ʻe he televīsoné ʻa e ngaahi sēnolo hisitōliá, sēnolo fakatotoló, mo e sēnolo akó. ‘Oku kei lava pē ʻe ha taha ʻo maʻu ha ngaahi faiva, faiva fakaoli he TV, mo e faiva tulama ʻoku fakafiefia mo langaki moʻuí pea fakatātaaʻi moʻoni ai ʻa e ngaahi nunuʻa ʻo e tonú mo e halá. ʻE lava ke hoko ʻa e ʻInitanetí ko ha meʻangāue fakaofo ki he fakamatalá mo e fetuʻutakí, pea ʻoku ʻi ai ha hiva lelei taʻefakangatangata ʻi he māmaní. Ko ia ko ʻetau pole lahi tahá ke fili fakapotopoto ʻa e meʻa ʻoku tau fanongo ki aí mo mamata aí (“Let Our Voices Be Heard,Liahona, Nov. 2003, 16).

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ngaahi Tefito Fekauʻakí

  • Heleʻuhilá mo e Televīsoné

  • Ponokalafí

  • Ko e Angamaʻá

Ngaahi Folofolá

Ngaahi Fakamoʻoni Fakafolofolá

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Ako Folofolá

  • Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Mūsiká

Ngaahi Pōpoaki mei he Kau Taki ʻo e Siasí

Ngaahi Pōpoaki Lahi Ange

Ngaahi Vitioó

 

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Fakaakó

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Fakalūkufuá

Muimui he Kau Takí ʻi he Mītia Fakasōsialé

Mūsiká mo e Hulohulá,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú

 

Ngaahi Makasini ʻa e Siasí

 

Faleʻi ha ʻAposetolo fekauʻaki mo e Mītia Fakasōsialé,” Liahona, Sānuali 2015

 

Katherine Nelson, “Ko e Mītia ʻoku ʻAongá,” Liahona, Sune 2014

Fakafiefiá mo e Mītiá,” Liahona, Fēpueli 2013

 

 

 

 &

 

   

 

ʻI he Ongoongó

 

 

 

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Ki Hono Akoʻí

Ngaahi Talanoa mo e Ngaahi ʻEkitivitī ki hono Akoʻi ʻo e Fānaú

 

Mītiá

Ngaahi ʻAtá