2022
Aua Le Fouvale, Aua Foi le Matata’u
Aperila 2022


“Aua le Fouvale, Aua foi le Matata’u,” Liahona, Ape. 2022.

Sau, Mulimuli Mai ia te A’u

Numera 11–14

Aua Le Fouvale, Aua Foi le Matata’u

Sa malamalama Iosua ma Kalepo i luitau na oo mai ia i laua, ae sa la iloa e mafai ona la faalagolago i le Alii.

Ata
o le toe foi mai o Iosua ma Kalepo

O Le Toe Foi Mai o Iosua ma Kalepo, saunia e se tusiata e le mailoa, Lebrecht History / Bridgeman Images

I lo‘u olaga ua ou matauina ai e masani ona tali atu tagata i musumusuga e maua e taitai o le Ekalesia i se tasi o auala e lua:

  1. Latou te malamalama i lagona o taitai i mea o loo finagalo le Alii e faia, talanoa lelei e uiga i ai, ma uunaia isi ia maua lea lava vaaiga mamao e tasi. O nisi taimi e ono manaomia ai e lenei mea i latou e agai i luma ma le faatuatua seia latou maua le malamalama atoatoa.

  2. Latou te fouvale i le faaaliga vaaia, faitioina, ma saili mafuaaga latou te fefefe ai e le mafai ona faia. Pe latou te matuai le amanaiaina lava le musumusuga ma leai lava se mea e faia. Mulimuli ane, ua iloa e i latou i lenei vaega o le a manuia le galuega a le Alii, e ui lava sa latou filifili e le lagolagoina.

O Le Folafolaga a le Alii ia Mose

Tatou te faitau e uiga i tali faapena i musumusuga a o latou taitai ina ua latalata Isaraelu i le mea sa lauiloa o le laueleele o Kanana. Na laveaiina e le Alii ia Isaraelu mai Aikupito. Sa ia ta‘u atu ia Mose afai e tausia e tagata Ana poloaiga, o le a Ia taitai atu i latou i le nuu folafolaina, o se laueleele na folafola atu e le Alii e avatu i e tupuga mai ia Aperaamo, “o le nuu o loo tafe ai le suasusu ma le meli” (Esoto 3:17). A o latou ui atu i le vao i lenei nofoaga, sa sopoia e Isaraelu le tele o tofotofoga na tofotofoina ai lo latou faatuatua. E masani ona latou fouvale ma se ese mai poloaiga a le Alii. (Tagai Esoto 32:1–9; Numera 11:1–34.)

Ina ua latalata atu Isaraelu i le nuu folafolaina, sa poloaiina e le Alii ia Mose e auina atu sipai e toasefululua—e taitasi mai ituaiga e sefululua o Isaraelu—e “asiasi i le nuu o Kanana” (Numera 13:2). Sa poloaiina i latou e saili tagata sa nonofo ai iina “pe malolosi i latou pe vaivai, pe toaitiiti i latou pe toatele” ma pe na lafulemu le laueleele. O le toalua o nei sipai o Iosua ma Kalepo. (Tagai Numera 13:4–20.)

O nei sipai na faaaluina le 40 aso e sailiili ai i le laueleele o Kanana a o lei toe foi atu ia Mose ma le fanauga a Isaraelu i le vao. Na aumaia foi e sipai fua o le laueleele o Kanana. Sa latou lipotia mai o le laueleele “e tafe ai le suasusu ma le meli. … Ae peitai e malolosi lava tagata o nonofo ai i le nuu, o aai foi e nofo ’olo e matua tetele lava.” (Tagai Numera 13:25–29, 33.)

O Auala e Lua e Vaai ai i Mea

Sa molimauina e sipai uma e toasefululua faamanuiaga lava e tasi ma faafitauli lava e tasi i le faataunuuina o le poloaiga a le Alii e nonofo i Kanana. Peitai, o a latou tali ua faaalia ai le ala na iloa ai e tagata e toasefulu o le vaega na o faafitauli, ae o le isi toalua na tuu atu lo la faalagolago i le Atua.

E toasefulu sipai na vaai i na o faigata na i o latou luma. Ona sa latou le faalagolago i le Alii, sa latou fefefe ai e mulimuli i Lana poloaiga e o a‘e i le laueleele o Kanana. I le isi itu, sa iloa e Kalepo ma Iosua, afai e faatuatua Isaraelu, e mafai e le Alii ona tuuina atu le laueleele o Kanana ia i latou. Sa fautua mai Kalepo, “Se i tatou matua o a‘e lava i ai, ma fai ai [le laueleele] mo i tatou; aua e mafai lava ona tatou manumalo ai” ((Numera 13:30).

O isi sipai e toasefulu na feteenai ma le fautuaga a Kalepo. “Tatou te le mafaia ona o ae e tau ma lena nuu,” na latou fai mai ai, “aua e sili lo latou malolosi i lo tatou. … O tagata uma foi na matou iloa ai … o tagata tino ese lava. … E pei ni sē akerise lava i matou i o matou manatu, sa faapea foi i matou i o latou manatu” (Numera 13:31–33).

Filifiliga e Faavae i le Fefe

Ae paga lea, sa taulai atu Isaraelu i le lipoti taufaafefe. Ona sa foliga faigata le ala ma sa latou fefefe i tagata sa nonofo ai iina, sa latou mumusu ai e ulu atu i le nuu folafolaina. Sa amata ona latou muimui faasaga ia Mose ma faasaga i le Atua. Sa matuai aunoa i latou ma le faatuatua lea sa latou moomoo ai ina ia faatagaina i latou e le Atua e feoti i Aikupito po o le vao. “E le lelei ea ona matou toe foi atu i Aikupito?” na latou fesili ai, ma fai atu, “Sei tatou tofia so tatou taitai, ma tatou foi atu i Aikupito” (Numera14:3–4).

Peitai, sa taumafai pea Iosua ma Kalepo e fesoasoani i tagata ia faalagolago i le Alii. “Afai e finagalo alofa mai Ieova ia te i tatou,” na latou fai mai ai, “na te faaootia lava i tatou i lena nuu, ma foai mai ai ia te i tatou; o le nuu lava ua tafe ai le suasusu ma le meli.

“Ae aua lava nei outou fouvale ia Ieova, aua foi tou te matatau i tagata o le nuu; … o loo ia te i tatou Ieova: aua tou te matatau ia te i latou” (Numera 14:8–9).

Sa le faalogo le fanauga a Isaraelu ia Iosua ma Kalepo ae na taumafai e fasioti i laua (tagai Numera 14:10). Ona o lo latou fouvale, na ta‘u atu ai e le Alii ia i latou o le a latou se i le vao mo le 40 tausaga. Seiiloga lava ua maliliu uma e na muimui faasaga ia te Ia ona Ia toe aumaia lea o i latou i le nuu folafolaina. Mai sipai e toasefululua, e na o Iosua ma Kalepo na ulu atu i le nuu folafolaina. (Tagai Numera 14:22–38.)

Kalepo ma Iosua i Ona Po Nei

E tele Kalepo ma Iosua o aso nei. O se tasi o na tamalii o le tamamatua o lo‘u toalua o Ioane Hulme. I se tasi aso i le 1926, sa faia ai se talanoaga a le epikopo ma Ioane. Sa talanoaina e le epikopo le mataupu o se misiona. Na matuai faateia ai Ioane.

Sa manao lava Ioane e auauna atu i se misiona, ae sa faigata lona olaga. Aisea? Ona o Ioane sa 42 tausaga o lona matua. O ia o se alii ua faaipoipo ma se fanau e toafa, e 15, 12, 4, ma le 2 tausaga. O ia o se fai lafumanu na galue mo ia lava. Sa ia te ia se fanua ma ni povi o le a manaomia le vaavaaiga a o toesea o ia. E tatau ona ia sailia se auala e faamautinoa ai ua tausia lelei lona aiga ma meatotino a o toesea o ia.

Sa ta‘u atu e le epikopo ia Ioane e le o se valaauga aloaia lenei mea, ae na o se fautuaga. Sa ta‘u atu e Ioane i le epikopo o le a ia mafaufau i ai ma faailoa atu ia te ia i le aso e sosoo ai.

Sa saili e Ioane le epikopo i le taeao po na sosoo ai ma fai atu o le a ia taliaina le valaauga e auauna atu. I lena taeao, i le mavae ai o se po atonu na le mafai ona maua ai se moe, sa lei iloa e Ioane pe faapefea ona ia faia ni fuafuaga e auauna atu i se misiona. Sa na ona ia iloa lava o le a ia auauna atu. E pei o Kalepo ma Iosua, sa ia iloa o le a fesoasoani le Atua ia te ia e saili se auala. Ma sa faia e le Atua. Sa mafai e Ioane ona faafaigaluega se tuaoi e tausi lona fanua ma ana povi, ma sa galulue faatasi le uarota ma le nuu e tausi lona toalua ma le fanau.

Ata
faifeautalai i se auala i le Aai o Niu Ioka ma le toatele o tagata o loo siomia ai

Masalo sa fai si fou o le aganuu ina ua taunuu atu Ioane, o se fai lafumanu mai se tamai taulaga, e auauna atu i lana misiona i le Aai o Niu Ioka.

Ata na tusia e Brian Call

Na sau Ioane mai se taulaga laitiiti i le atunuu ma se faitau aofai pe tusa o le 500. Sa masani o ia e tietie i se solofanua ma galueaina le laueleele. Ina ua valaauina o ia e auauna atu i le Aai o Niu Ioka, masalo sa fai si fou o le aganuu. Atonu sa ia lagonaina e pei o se sē akerise i le lotolotoi o sauai. Ae sa auauna atu Ioane i se misiona faamanuiaina. O lana faataitaiga ua tuuina atu ai i lana fanau le manao e tuu atu lo latou faatuatuaga i le Atua tusa lava po o a mea faalavefau ma mea e le mailoa. “Aua e leai lava se mea e tasi e le mafaia e le Atua” (Luka 1:37).

Faafetauia o Faafitauli ma le Faatuatua

E pei lava o le fanauga a Isaraelu, tatou te feagai foi ma faafitauli matautia. Ae o na faafitauli e le mafai ona vavaeeseina ai i tatou mai faamanuiaga ua folafola mai e le Alii pe afai o le a tatou usiusitai i Ana poloaiga. E le o se mea sese mo i tatou le iloaina o na faafitauli. Ae e taua lo tatou faafetauia o i latou ma le faatuatua.

Sa malamalama Iosua ma Kalepo i luitau na oo mai ia i laua, ae sa la iloa e mafai ona la faalagolago i le Alii.

E ala i le tioata o le Toefuataiga faifai pea o le talalelei, e faigofie ai ona tatou iloa pe a ta’u mai e perofeta ia i tatou le finagalo o le Alii, o le a tatou faia le mea sili e vaavaai ai mo auala e fesoasoani e faataunuu ai. E mautinoa lava e i ai faafitauli, ae faatasi ai ma le faatuatua i le Atua e mafai ai ona tatou faatoilaloina. O nisi nei o faataitaiga:

  • Ina ua tuufaatasia faitaulaga sili ma toeaina i se korama e tasi, sa mafaufau nisi pe mafai faapefea ona aoga lenei suiga. O isi na taliaina le suiga ma aapa atu e fausia ni sootaga fou.

  • Ina ua suitulaga le auaunaga i faiaoga o aiga ma faiaoga asiasi, o nisi sa na o luitau lava na vaai i ai. O isi sa amata ona auauna atu i se auala maualuga atu, ma paia atu.

  • Ina ua faamamafa mai e Russell M. Nelson le manaomia ona faaaoga le igoa atoa o le Ekalesia, o nisi sa faatuai ma lisi mai mafuaaga na faigofie ai igoa pupuu. O isi sa vave ona taliaina le taitaiga ma maua ai ni auala e faaaoga ai le igoa e pei ona tuuina mai i tusitusiga paia.

  • Ina ua faapuupuuina le faasologa o sauniga o le aso Sapati mai le tolu itula i le lua, sa lagona e nisi o le taimi mo le aoaoina atu o le a le lava ma o le a fenumiai ia taimi faatulagaina. O isi na vave ona faamasani i le suiga.

Ioe e tele isi faataitaiga, ae e manino lava le lesona. O luitau taitasi ma faafitauli taitasi tatou te feagai o se avanoa lea e filifili ai, e pei ona faia e Iosua ma Kalepo, e faalagolago ai i le Alii. “Aua le fouvale … , aua foi le matata’u” (Numera 14:9) o se fautuaga lelei mo le fanauga a Isaraelu, ma o se fautuaga lelei pea mo i tatou taitoatasi i aso nei.