2016
Ko hono Maʻu ʻo e Ngaahi Fakakaukau ʻo e Ongoongoleleí ʻo fakafou ʻi he Tuʻunga Fakaefaʻeé
Māʻasi 2016


Ko hono Maʻu ʻo e Ngaahi Fakakaukau ʻo e Ongoongoleleí ʻo fakafou ʻi he Tuʻunga Fakaefaʻeé

ʻOku nofo ʻa e tokotaha naʻá ne faʻú ʻi ʻAitahō, USA.

ʻE lava ʻe he tuʻunga fakaefaʻeé ʻo ʻomi ha ngaahi faingamālie makehe maʻatautolu ke ako ai ki he tokāteline ʻa e ʻEikí fakafou ʻi he Laumālié.

ʻĪmisi
little girl looking at ironing

ʻOku ʻilo ʻe ha faʻē pē ʻa e māliuliu ʻi hono levaʻi e taimí hili e haʻu ʻa e fānaú ki he fāmilí. ʻI hono toe ako foʻou e founga ke levaʻi ai hoku taimí mo ʻeku kiʻi fānau iiki ʻe toko faá, kuó u aʻusia ha ngaahi momeniti fakalotosiʻi—tautautefito ki hono ako ʻo e ongoongoleleí. ʻOku faingataʻa ke fakataimi-tēpileʻi e ako folofolá pea fakapapauʻi ʻoku mahuʻingamālie. Ka kuo akoʻi au ʻe ha ngaahi aʻusia ʻe niʻihi ʻi heʻeku talangofua mo faʻa lotú, ʻe akoʻi au ʻe he ʻEikí ʻi ha ngaahi founga kehe.

Ko ‘Etau Mātuʻa Fakalangí

ʻI he ʻaho ʻe taha lolotonga ʻeku haiané, naʻe kamata ke tangi ʻa e taʻu taha ko Kelelá ʻi hono mohengá. Ko e taimi mohé ia, pea ne u ʻilo kapau te u lava ʻo mono vave ange ʻene tamí, te ne toe tō hifo ʻo mohe. Naʻe vaʻinga holo ʻa e taʻu tolu ko Lusí ʻi he loki ne u haiane aí. Ne u kiʻi fifili taimi siʻi peá u fakakaukau leva ke kei tuku moʻui pē ʻeku haiané, ʻi heʻeku ʻiloʻi te u kiʻi mavahe taimi siʻi pē mei he lokí. “Lusi, ʻokú ke sio ki he haiane ko ena ʻi heʻeku funga tēpile maʻolungá?” Naʻá ku fehuʻi ange. “ʻOku FUʻU vela ʻaupito. Te u ʻalu ʻo ʻave ʻa e tami ʻa Kelelá. Kātaki ʻoua ʻe ala ki he haiané lolotonga ʻeku ʻalú, he te ke vela ai.”

Ne u ʻiloʻi fakapapau naʻe mahino ia kia Lusi, ko ia naʻá ku kiʻi mavahe vave atu ai mei he lokí. Ne u foki mai hili ha kiʻi taimi siʻi, peá u fanongo ki ha kiʻi halotulotu mei he tuʻa seá.

“Lusi?” Naʻá ku fehuʻi ange. “Ko fē koe?”

Naʻe ʻikai ke ne tali mai.

“ʻOkú ke SAI pē? Ko e hā ʻokú ke toitoi aí?”

Naʻá ku lue atu ki he tuʻa seá peá u tangutu hifo ʻi he falikí. Naʻá ne fakapuliki hono fofongá ʻaki hono nimá. Hili haʻane toutou fakafisinga ke talamai e meʻa naʻe hokó, ne faifai peá ne pehē mai, “Fineʻeiki, ne u ala au ki hoʻo haiané.”

Ne u tomuʻa puputuʻu he kuo ʻikai te ne tokanga ki heʻeku fakatokangá. Pea ongoʻi loto-lavea heʻene toitoi meiate au hili ʻene fakahoko ha kiʻi fehalaaki siʻisiʻi pē, ʻo ilifia telia naʻa mole ʻeku ʻofá mo ʻeku loto-falalá. Ne u ʻiloʻi naʻá ne vaivai ke toʻo atu ʻa e mamahí, pea ko au pē te u lava ʻo tokoni ke sai e vela hono kiʻi louhiʻi nimá. Ne u fakafiemālieʻi ʻa Lusi, pea ʻi heʻeku leleakiʻi ia ki he singi ʻi he falekaukaú ke holo ʻa e mamahí, naʻe fanafana mai ʻa e Laumālié ki hoku lotó: “Ko e ongo ʻeni ʻoku maʻu ʻe he Tamai Hēvaní ʻi he ʻikai fakafanongo ʻEne fānaú ki Heʻene ngaahi fakatokangá mo ʻikai fakaʻatā Ia ke fakafiemālieʻi honau mamahí ʻi he taimi ʻoku nau fie maʻu lahi taha aí.” ʻI he momeniti ko iá ne u ongoʻi ha fuʻu fiefia lahi ʻi he ʻilo ko ʻení mo ha loto-falala ʻi he fieakoʻi au ʻe he ʻEikí.

ʻOfa Faka-Kalaisi Haohaoá

Hili ha ngaahi taʻu mei ai ne ui au ke u hoko ko ha tokoni palesiteni Fineʻofa ʻi hoku uōtí. Naʻá ku ongoʻi taʻe feʻunga ke fakahoko ʻa e uiuiʻi ko ʻení. Naʻe kamata ke u ako ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻo e ʻofa faka-Kalaisí. Naʻá ku lotu ke fakatupulaki ha ʻofa faka-Kalaisi lahi ange maʻá e kau fafine ʻoku ou tokoni ki aí. Ka naʻe ʻikai ke u fakapapauʻi pe ʻe fōtunga pe ongo fēfē ʻa e meʻafoaki fakalaumālie ko ʻení.

Naʻe lōmekina hoku ʻatamaí ʻe heʻeku loto-hohaʻá lolotonga ʻeku ngaohi ʻeku meʻatokoni hoʻatā he ʻaho ʻe taha. Naʻe tangutu ʻeku tama fefine hono tolú ko ʻEni, ʻi heʻemau sitepú, ʻo femoʻuekina ʻi heʻene kiʻi fakakaukau faka-taʻu-uá. Naʻá ku mamata ki heʻene kakapa atu ke toʻo ha kiʻi meʻa vaʻinga, ʻo ne humu ʻo tūʻulu hifo ʻi ha sitepu ʻe fā pe nima. Naʻá ku lele atu ʻo feinga ke fakanaʻanaʻa ia ʻi heʻene tangí. Naʻá ku fakanonga hifo ia peá u fanongo ki ha kiʻi halotulotu mai mei he funga tēpile ʻi peitó. Ne u sio atu ko e taʻu nima ko Kelelá ʻoku tangí.

“Haʻu ki heni.” Ko au atu ia. “Ko e hā e meʻa ʻoku hokó?”

Naʻá ne lele mai ʻo fāʻofua fakataha mai kiate au mo ʻEni. Naʻe hoko ʻa e ngaahi lea naʻá ne lea ʻakí ko ha tali fakahangatonu ki heʻeku fehuʻi ʻi he faʻa lotu fekauʻaki mo e ʻofa faka-Kalaisí.

Naʻá ne pehē, “Naʻá ku sio ki he kamata tō ʻa ʻEní, peá u fakaʻofaʻia atu ʻi heʻene ongoʻi mamahiʻiá. “Naʻe mei sai ange ke u tō he sitepú maʻa ʻEni ʻi heʻeku mamata ki heʻene toó.”

Tuaiekemo e haʻu ʻa e fakakaukaú ʻo fakafou ʻi he Laumālié, “Ko e ʻofa faka-Kalaisí ia.

Tupulaki ʻi he Tuí

Ne akoʻi ʻe hoku husepānití kimuí ni mai ʻema fānaú fekauʻaki mo e talanoa ʻo Mōsesé. Naʻá ku pehē ange, “ʻOku ou tui ʻoku fakaofo ʻa e tui ʻa e faʻē ʻa Mōsesé! Naʻá ne fakatētē hifo ia ʻi he vaitafé mo lotu ki he Tamai Hēvaní ke ne haofakiʻi muʻa ia. ʻOkú ke lava ʻo fakaʻuta atu ki he fuʻu tui lahi naʻá ne maʻú ʻo ne falala ai ki he Tamai Hēvaní maʻa ʻene pēpeé?”

Naʻe fehuʻi ʻe Lusi, “Fineʻeiki, ʻokú ke maʻu ʻa e fuʻu tui lahi ko iá?”

Ko ha fehuʻi fungani ia. Naʻá ku fakakaukau ki ai ʻi ha kiʻi taimi siʻi peá u vahevahe ha ngaahi aʻusia kuó u maʻu ʻi he taimi naʻá ku lava lelei ai ʻo falala ki he ʻEikí ʻi he tuí. Naʻe langaki moʻui ʻa e fealeaʻaki ne hoko atu aí ki he kotoa ʻo e fāmilí. ʻOku haʻu maʻu pē ʻene fehuʻí ki hoku ʻatamaí he taimi kotoa pē. ʻOku ou ongoʻi fakamālohia heʻeku ʻilo te u lava ʻo maʻu e tui hangē ko e faʻē ʻa Mōsesé.

ʻI heʻeku ʻaʻeva ʻi he tuí, fehuʻi ʻi he lotu, pea talangofua ke akó, ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe he ʻEikí ʻeku ngaahi aʻusia ʻi heʻeku hoko ko ha faʻeé ke akoʻi mai ʻEne tokāteliné ʻi he Laumālié. Pea ʻokú Ne faʻa akoʻi au, neongo ʻa e pukupuku ʻa e taimí ʻi hoku tuʻunga fakaemātuʻá.