2005
Na iVola i Momani: E Dua Tale na iVakadinadina kei Jisu Karisito—Veika Macala Vinaka ka Talei
Me 2005


Na iVola i Momani: E Dua Tale na iVakadinadina kei Jisu Karisito—Veika Macala Vinaka ka Talei

Na iVola i Momani sa dua na iyau talei tawamudu ni vuku kei na veivakauqeti ni ivakasala kei na veivakadodonutaki.

E kaya o Josefa Simici, “Au a kaya vei iratou na veitokani ni iVola i Momani sa ivola dodonu duadua mai na ivola kecega e vuravura, ka sa vatuivakadei ni noda vakabauta, ka na rawa vua e dua na tamata me toro voleka vua na Kalou ena nona vakamuria na kena ivakaro, ka sega mai na dua tale na ivola” (iVakamacala ni iVola i Momani; raica talega na History of the Church, 4:461).

Na imatai ni ilavelave ni iVola i Momani: E Dua Tale na iVakadinadina kei Jisu Karisito a tabaki mai Palmyra, New York, ena Maji 1830. O Josefa Simici—ka sega ni vuli vinaka, ka dua na cauravou ni vanua—e se qai sivia walega na i ka 24 ni nona siganisucu. Ena yabaki yani ki liu, e a taurivaka e 65 na siga me vakadewataka kina na peleti. E sivia na kena veimama e a cakava ni oti na nona ciqoma na matabete. E vitu taucoko na vula na gauna ni kena tabaki.

Ena imatai ni gauna au a wilika kina na iVola i Momani mai na imatai ki na iotioti ni drauna, au a wilika kina na yalayala ni kevaka meu “kerea vua na Kalou na Tamada Tawamudu ena yaca i Karisito kevaka sa dina [na veika au sa wilika] ka meu na kerea ena yalodina ena [lomaqu] taucoko, ena vakatakila vei [au] ko Koya ena kaukauwa ni Yalo Tabu ni sa dina” (Moronai 10:4). Au a saga meu muria na ivakaro o ya niu sa kila rawa.

Kevaka beka meu a namaka e dua na kena ivakaraitaki lagilagi me yaco mai ena gauna ga o ya me ulabaleti au, ia a sega ni yaco. Ia, a vinaka vei au, kau sa tekivu meu vakabauta.

Na tikina e tarava e cecere cake na kena yalayala: “Ia na kaukauwa ni Yalo Tabu ena vakatakila vei kemudou na dina ni veika kecega” (Moronai 10:5; vakamatatataki). Au sega ni kila e dau cakacaka vakacava na Yalo Tabu, e dina ga ni vakamacalataka na iVola i Momani ena vica na gauna ena vica na sala.

Au a vulica ka kila ni ra “vosa na agilosi ena kaukauwa ni Yalo Tabu; a ra sa vosataka na vosa i Karisito. E a kaya talega vakakina me da “tugana ki [lomada] na vosa i Karisito; [kei na kena yalayala] raica na vosa i Karisito sa tukuna vei kemudou na veika kece mo dou kitaka” (2 Nifai 32:3).

Ka matata na ka e tukuna ni “kevaka dou sa sega ni kila … sa baleta ga ni dou sa sega ni kerekere se tukituki” (2 Nifai 32:4).

Au a wilika talega, “Kevaka dou sa curu ena matamata ka rawata na Yalo Tabu, ena vakaraitaka vei kemudou ko Koya na veika kece mo dou kitaka” (2 Nifai 32:5). Au a sa cakava na ka oqo ena gauna au a vakadeitaki kina meu lewe ni Lotu ena “isolisoli ni Yalo Tabu ena veitabaki ni liga” (Yavu ni Vakabauta 1:4).

Kevaka au a namaka tiko ena yaloqu vagone na veika vakayalo e so me yaco, ena sega kina ni yaco. Ni toso na gauna au sa dau vakarogoca na vunau kei na lesoni ka wiliwili mai na iVola i Momani, au sa qai kila.

A vakacacani vakalevu sara o Nifai mai vei iratou na tuakana ka qai tukuna ni a vosa vei iratou e dua na agilosi, “Ia drau sa sega ni vakila na nona vosa ni drau sa yalo butobuto” (1 Nifai 17:45). Niu sa qai kila ni Yalo Tabu ena vosa mai ki yaloda, au sa kila kina na vuna era vatonaki tu kina ena vosa i Karisito na veivakacegui mai na Veiyalayalati Vou se iVola i Momani se ivolanikalou tale e so. Ni toso tiko na gauna au raica ni ivolanikalou sa tu kina na isau ni veika meu kila.

Au a wilika, “Sai koya oqo na vosa mo dou vakaibalebaletaka vei kemudou kei ira na tamata kecega” (2 Nifai 11:8; raica talega 1 Nifai 19:23–24; 2 Nifai 6:5; 11:2). Sa kena ibalebale vei au ni ivolanikalou sa baleti au, ka sa vakakina vei ira na tamata.

Niu sa dau wilika oti vakavica e dua na tikina ka vakaibalebale vei au, au a vakasamataka ni o koya a vola e kila vinaka sara tu ga na noqu bula kei na noqu nanuma.

Dua na kena ivakaraitaki, au a wilika ni a kania o Parofita Liai na vuanikau mai na vunikau ni bula ka kaya, “Kau sa gadreva me ratou kania talega na noqu matavuvale; niu kila ni sa kamikamica duadua vei ira na vuanikau kecega” (1 Nifai 8:12). Au sa wilika vakavica na kena oqo. E a sega sara ni vakaibalebale vei au.

A tukuna talega o Parofita Nifai ni a vola, “na ka au sa gadreva … me ivakavuvuli me ra vinaka kina na noqu kawa” (2 Nifai 4:15). Au sa wilika oti o ya, ka sega sara ni vakaibalebale vei au. Ia ena gauna keirau sa vakaluveni kina, au sa qai kila ni rau a lomana talega o Liai kei Nifai na luvedrau me vaka ga ni da lomani ira vakakina na luveda kei ira na makubuda.

Au sa qai raica na ivolanikalou oqo ni ra rawarawa ka talei. Au a vakasamataka sara na cauravou o Josefa Simici na rai e rawa ni tu vua. Na kena dina au sega ni vakabauta ni a tu vua na rai cecere. E sega ni gadrevi vua. E a vakadewataka ga o koya na veika a volai tu ena peleti.

Na rai rawarawa ka talei vakaoqo era sa vatonaki tu ena iVola i Momani. Era vakaraitaka tiko na titobu ni vuku kei na kila ka sega ni itovo ni nona bula e dua e yabaki ruasagavulu ka tolu.

Au kila ni rawa vua e dua ga, ena dua ga na vanua, me wilika na iVola i Momani ka vakauqeti.

E so na rai ena yaco mai ni oti na ikarua, se kena ikatolu sara ka sa vaka me “vakatauvatani” ki na veika au sotava ena bula ni veisiga.

Au vakamacalataka e dua tale na rai rawarawa ka talei ka sega ni yaco mai ni oti na imatai ni wiliwili ena iVola i Momani. Ena gauna au a yabaki 18 tiko kina, au a laki curu ki na mataivalu. E dina niu a sega ni vakasamataka taumada, au a vakasamataka sara vakabibi kevaka e sa dodonu vei au meu lako ki na ivalu. Toso na gauna, au a kunea na kena isau ena iVola i Momani.

“Era sa sega ni vala tiko [na Nifai] me ra rawata kina na itutu vakatui se na kaukauwa ni vakatulewa; ia era sa valataka sara tikoga na nodra vanua kei na nodra galala; era valataki ira na watidra kei na luvedra, kei na veika kece era taukena; io era sa taqomaka talega na nodra lotu kei na kena ivakavuvuli.

“A ra sa kitaka vakaoqo ni ra sa kila sa dodonu vua na Kalou; raica a vakarota vakaoqo na Turaga vei ira na nodra qase: Dou kakua ni vakatubu ivalu; ia mo dou taqomaki kemudou ga me ra kakua ni rawai kemudou na meca.

“Sa kaya talega vakaoqo na Turaga: Sa rawa mo dou vala mo dou taqomaka kina na nomudou vuvale. A ka oqo era sa valuti ira kina na Leimani ko ira na Nifai; io era sa vala me ra taqomaka kina na nodra vuvale, na nodra qele, na nodra vanua, na nodra galala kei na nodra lotu.” (Alama 43:45–47).

Niu sa mai kila oqo, sa rawa meu laki veiqaravi ena yalodina kei na veidokai.

E dua tale na ivakaraitaki: E dua na gauna e dodonu me keitou a vakatulewataka kina vakabibi. Ni oti na masu keitou se veilecayaki ga, au a laki raici Elder Harold B. Lee kina. A vakasalataka me keitou cakacaka ga. Ena nona raica niu se lomaleqa tikoga, a kaya o koya, “Na leqa e tiko vei iko o ya o vinakata mo raica na kena icavacava ena itekivu.” A qai cavuta o koya na tikina oqo mai na iVola i Momani, “Ia mo dou kakua ni vakatitiqataka ni dou sa sega ni raica ka ni na vakatovolei taumada na nomudou vakabauta, dou na qai raica e muri na kena ivakadinadina” (Ica 12:6).

A tomana, “Mo vakavulici iko mo kalawa yani ki na butobuto, ena qai yaco mai na rarama ka liutaki iko!” O ya e dua na veisau ni bula mai na dua ga na tikina mai na iVola i Momani.

E sega beka ni ko vakila ena so na gauna me vakataki Nifai ka a kaya, “A sa kauti au yani na Yalo Tabu; ia au a sega ni kila na ka meu na laki kitaka”? (1 Nifai 4:6) E so beka na gauna ko a malumalumu kina?

E a vaka me malumalumu o Moronai ka ririkotaka “de ra na vakalialia na neimami volavola [ena vuku ni neimami malumalumu].

“… Sa qai vosa vei [koya] na Turaga, ka kaya: Era sa veivakalialiai na tamata lialia, ia era na tagi; ia sa rauti ira sa yalomalumalumu na noqu loloma, ni ra na sega ni kauwaitaka na nomudou sakasaka;

“Au sa vota vei ira na tamata na malumalumu vakayago, me ra yalomalumalumu kina, ia na noqu loloma sa rauti ira kecega sa vakamalumalumutaki ira vei au; ia kevaka era sa vakamalumalumutaki ira ka vakabauti au, au na vakaukauwataki ira ena veika era sa malumalumu kina.” (Ica 12:25–27; vakamatatataki).

Sa rui totolo na bula. Ena gauna o malumalumu kina, yalolailai, lomaocaoca, se rere, cereka na iVola i Momani ka wilika. Kakua ni lokuyarataka na gauna mo wilika kina e dua na tikina, vakasama, se dua na wase.

Na noqu kila o ya ni ivakadinadina e sega ni sovaraki vakasauri mai vei keda. Ia e tubu, me vaka e kaya o Alama, mai na dua na sorenikau ni vakabauta. “Ena vakaukauwataka na nomu vakabauta: ko na qai kaya; au sa kila ni sa sorenikau vinaka oqo; raica sa buroro ka kadre ka tubu” (Alama 32:30). Kevaka ko ni sa qarava vinaka ena tubu; ia kevaka ko ni sega ni qarava vinaka, ena raqosa sara (raica Alama 32:37–41).

Kakua ni rarawa kevaka o sa wilika ka wilika tale ka se bera ga ni dua na kena ivakadinadina qaqa. Ko na rairai vakataki ira na tisaipeli era tukuni tu ena iVola i Momani ka ra a vakasinaiti ena kaukauwa ni Kalou ena lagilagi cecere “ia era a sega ga ni kila” (3 Nifai 9:20).

Cakava na nomu vinaka taucoko. Vakananuma na tikina oqo: “Mo ni qarauna me vakayacori vakadodonu na veika oqo ena yalomatua; ni na sega ni yaga vua na tamata me cici vakatotolo ni sa malumalumu na yago. Ia sa kilikili me gumatua sara me rawata kina na lagilagi; ia me vakayacori ga vakadodonu na veika kece” (Mosaia 4:27).

Na isolisoli vakayalo ka tukuni tiko ena iVola i Momani sa tu nikua ena Lotu … o ya na veivakauqeti, vakasama, ivakatakila, tadra, raivotu, rairai, kei na cakamana. Sa rawa mo vakadeitaka ni sa rawa vua na Turaga ena so na gauna me vakaraitaki Koya mai ena kaukauwa kei na lagilagi cecere.

E kaya o Momani: “Sa oti dina li na cakacaka mana?

“Se sa mudu li na nodra rairai na agilosi vei ira na luve ni tamata? Se sa sega li ni solia vei ira na isolisoli ni Yalo Tabu? Se ena tarova li ko Koya na ka oqo e delai vuravura kevaka e sa vo tiko e dua na tamata me vakabulai?

“Raica au sa kaya vei kemudou, E sega; raica sa vakabauta ga sa vakayacori kina na cakacaka mana” (Moronai 7:35–37).

Masu tikoga—vakataki iko vata kei na nomu matavuvale. Na kena isau ena yaco mai ena vuqa na sala.

E vica walega na vosa se dua na tamo ena dua na tikina, me vaka “Sega ni kune marau ena nomu ivalavala ca! (Alama 41:10), ena tukuna vei kemuni ni bula tiko na tevoro kei na ivakarau ni nona cakacaka.

“Ia sa vakaoqo na cakacaka ni tevoro; sa sega ni vakauqeta e dua na tamata me ivalavala vinaka, io sa sega sara e dua; era sa vakatalega kina na nona agilosi kei ira kece era sa nona” (Moronai 7:17).

O ira na parofita ni veitabagauna era vakatavulica na uto ni kosipeli tawamudu me ra taqomaki kina o ira “sa dau muria na Karisito ena yalo vakacegu” (Moronai 7:3).

A raica mai na noda gauna o Momani. A veivunauci vakaoqo: “Kevaka me a sega ni vunauci ira na nona tamata na Turaga ena veika rarawa e vuqa, me a sega ni vakarerei ira ka vakamatei ira ena dausiga kei na mate dauveitauvi, era na sega sara ni nanumi Koya”(Ilamani 12:3).

Ena gauna a sikovi ira kina na Nifai na Turaga, era a taroga “na cava me yaca ni lotu oqo; ni ra sa veiletitaka tiko na tamata na ka oqo.

“… A sa kaya vei iratou, … na Turaga a cava era sa vosa kudrukudru ka veileti kina na tamata ena ka oqo?

“Era sa sega li ni wilika na ivolatabu ni sa tukuna mo dou vakatokai ena yaca i Karisito, sai koya na yacaqu? Ia dou na kacivi ena yaca oqo ena siga mai muri” (3 Nifai 27:3–5).

Na inaki cecere ni iVola i Momani o ya ni sa vakadinadinataki Jisu Karisito. Mai na 6000 na tikina ena iVola i Momani, e sivia e veimama e tukuni Koya vakatabakidua.

Ia “eda sa tukuni Karisito ka rekitaki Karisito, ka vunautaki Karisito ka parofisaitaki Karisito; ia eda sa vola na ka sa vakatakilai vei keda, me ra kila kina na noda kawa na sala me bokoci kina na nodra ivalavala ca” (2 Nifai 25:26).

Na iVola i Momani sa dua na iyau talei tawamudu ni vuku kei na veivakauqeti ni ivakasala kei na veivakadodonutaki, “a sa virikotori me rawa kina [vei keda] sa malumalumu sara” (V&V 89:3). Sa vakakina na kena vutuniyau ena veika ni bula baleti ira na vuku, kevaka era vakamalumalumutaki ira (raica 2 Nifai 9:28–29).

Mai na iVola I Momani eda vulica kina:

Na yavu ni veivakabulai se na “ka sa navuci tu me rawati kina na bula” (Alama 42:8; raica talega Alama 42:5, 8, 12, 30).

Na vunau i Karisito kei na Veisorovaki (raica 2 Nifai 31:2–21; 32:1–6; 3 Nifai 11:31–40; 27:13–21).

A cava e gadrevi kina na mate (raica 2 Nifai 9:4–6; Mosaia 16:8–9; Alama 12: 25–27).

Na bula ka tarava na mate ena vuravura ni yalo (raica Alama 40:11–14).

Nona cakacaka na tevoro (raica 2 Nifai 2:27; Alama 28:13; 3 Nifai 2:2).

Na lewa ni matabete (raica Mosaia 29:42; Alama 4:20; 5:3, 44; Alama 13:1–10).

Lotutaki ni sakaramede (raica Moronai 4:3; 5:2).

E dua na sala dina ni kena digitaki na vinaka kei na ca (raica Moronai 7:16).

Na kena rawa ni bokoci na nomu ivalavala ca (raica Mosaia 4:26).

Na veivunauci vakadodonu vakaparofita kei na veika e vuqa tale e so e baleta na nodra vakabulai na kawatamata kei na noda bula. Era sa umani kecega ena taucoko ni kosipeli (raica V&V 20:9).

Na iVola i Momani e vakadeitaka na ivakavuvuli mai na Veiyalayalati Makawa. E vakadeitaka na ivakavuvuli ni Veiyalayalati Vou. E taqomaka e vuqa “na veika macala vinaka ka talei” (1 Nifai 13:28) e yali se kau tani mai kina (raica talega 1 Nifai 13:20–42; 14:23). Sa dina sara ni oqo sa dua tale na ivakadinadina i Jisu Karisito.

Eda marautaka tiko ena yabaki oqo na ika 175 ni vakananumi ni kena tauyavutaki na Lotu kei na ika 200 ni vakananumi ni nona sucu na Parofita o Josefa Simici. Ena loma ni Lotu, ena vuqa sara na ka ena volai ka tukuni me vakananumi kina o koya.

Sa kena ivakarau, ena levu sara na ka ena tukuni ka volai me vakalolovirataki kina o koya. Era sa dau tu ga o ira, ena veigauna ka sega ni oti rawa era dau vakayavalata na iyau makawa ni 200 na yabaki, ka ra namaka me ra kunea e dua na ka e a kaya se cakava o Josefa me ra vakacacani koya kina.

E tukuna vei keda na ivakatakila o ira “sa leqeti ira kau sa lumuta, e kaya na Turaga; io era kaya ni ra sa ivalavala ca ko ira sa caka dodonu e mataqu, ka kitaka na ka au sa vakarota” (V&V 121:16). Era na cudruvi kecega, vakaidina.

E sega ni dodonu me da taqomaka na Parofita o Josefa Simici. Na iVola i Momani: E Dua Tale na iVakadinadina kei Jisu Karisito ena taqomaki koya ena vukuda. O ira era vakacalai Josefa Simici ni sa parofita ka daunivakatakila era na qai laurai ke rawa ni ra vakamacalataka mada na iVola i Momani.

Ena vuku ni ikarua ni tataqomaki: o ya na Vunau kei na Veiyalayalati, kei na ikatolu: na Mataniciva Talei. Eratou tabaki me dua ga na ivola, o iratou na tolu na ivolanikalou oqo eratou sa tauyavutaka e dua na ivakadinadina tudei ni ko Jisu sa Karisito kei na ivakadinadina ni o Josefa Simici a parofita.

Kau sa duavata kei ira na milioni na tamata e tiko na nodra ivakadinadina vaka ko ya, ka sa noqu ivakadinadina vei kemuni ena yaca i Jisu Karisito, emeni.