E Gone ka Tisaipeli
E vakabauti ira na Nona tisaipeli dina na Turaga. E vakatalai ira mai na tamata vakavakarau vei ira na Nona italai vakarautaki.
Koi keda kece ka da tu ena ruku ni veiyalayalati ni papitaiso eda yalataka ni da na vakatetea na kosipeli vei ira na tani.1 So na gauna, na rere ni da na sega ni ciqomi se veivakacudrui e votu mai e matada me vaka e dua na ka e veivakataotaki ka sega ni vorati rawa. Ia e so na lewe ni Lotu e rawarawa ga na nodra vorata na ka e veivakataotaki ko ya. Au sa vakaraici ira vinaka ena noqu veilakoyaki. Au rawa ni raica sara ga e so vei ira ena gauna oqo.
Siga Vakarauwai sa siga ni makete ena veiyasai vuravura. Ena loma ni vanua mai Ghana, mai Ecuador, kei na veiyanuyanu ena Filipaini, e vuqa vakavuqa na tamata era kauta mai na iusana mai na iteitei kei na nodra cakacaka ni liga ki na tauni me mai volitaki. Era veivosaki kei ira era sota e gaunisala. Era veitalanoa kei ira ka volekati ira ni ra wawa tiko me dua e volivoli. E vuqa na veitalanoa e baleta na sasaga ni bula, na vakamalumalumutaki ni dravudravua kei na so na gauna e baleta na veika rerevaki.
E curu maliwai ira na lako e gaunisala kei na makete ko ira na Yalododonu Edaidai. E levu na ka e veivosakitaki kei ira ka ra sota ena tautauvata kei na veika ko na rogoca ena dua ga na vanua ena yasai vuravura. “Ko lako sara mai vei?” “Na luvemu oqori?”“E vica kece na luvemu?” Ia ena dua na duidui vei ira na Yalododonu Edaidai. Ena laurai vakalevu ena kedra irairai ka vakakina ena ka era tukuna. Era vakarorogo vinaka me vaka e dua e kauwaitaka na isau ni taro ka kauwaitaki koya e talanoa kaya.
Kevaka e sivia e vica na miniti na veitalanoa, sa na veisau ki na veika e bibi kivei rau ruarua. Erau na veivosakitaka na veika erau vakabauta ni na kauta mai na marau kei na veika e kauta mai na rarawa. Sa na vuki tale na veitalanoa ki na inuinui ni bula oqo kei na bula se bera mai. Ena vakamacalataka vakamalua na Yalododonu Edaidai na ulutaga oqori. E sega ni veigauna, ia ena so na gauna, ena tarogi na Yalododonu Edaidai, “Na cava o sa rui vakacegu kina?” “O kila vakacava na veika oqo ko kaya ni ko kila?”
Ka oti ena qai lako vakadomolailai na kena isau. De dua ena baleta na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena, o Jisu Karisito, ena nodrau rairai mai vua na gonetagane, o Josefa Simici. E rawa ni baleta na Nona cakacaka lomani na iVakabula sa vakaturi cake tale me vaka e vakamacalataki ena iVola i Momani, vei ira na tamata wale ka ra vakabauti Koya ka lomani Koya me vakataki keda.
Kevaka ko rawa ni rogoca na mataqali veivosaki vakaoqo, ka veivosakitaki kina na ka vakayalo ena makete se gaunisala, ko na rawa ni taroga: “Au cakava rawa vakacava na ka ko ya? E rawa vakacava meu vakavinakataka na noqu wasea na noqu vakabauta vei ira ka ra se bera ni vakila na ka au sa vakila?” Oqo e dua na taro vei keda yadua na lewe ni Lotu. Na taro ko ya e tu ena nodra vakasama na bisopi kei na peresitedi ni veitabana lalai kece ena Lotu ka sa soli vei ira na itavi me ra liutaka na cakacaka ni kaulotu vei ira na nona tamata. Na kena isau e tiko ena loma ni tatamusuki ka na qai yaco mai.
Au vakadikeva vinaka ka masulaki ira e so ka ra sa rui yalodina sara ka ivakadinadina mana ni iVakabula kei na Nona Lotu. Na nodra bula e veivakauqeti. E dua na turaga yalomalumalumu e a kacivi me peresitedi ni dua na tabana lailai sara. Era sa rui lewe lailai na lewe ni Lotu e sega ni raica rawa o koya se ena cakacaka vakacava na tabana lailai oqo. E a taubale ki na dua na veikau me masu. E a taroga na Kalou se na cava me kitaka. E a yaco mai na kena isau. O koya kei ira na lewe ni Lotu lewe lailai oqo era tekivu sureti ira na nodra itokani me ra mai soqoni vata. Ena dua na yabaki, e drau era sa lako mai ki na wai ni veipapitaisotaki ka me ra lewena na Lotu ni Turaga.
Au kila e dua na tamata ka dau veilakoyaki voleka ni veimacawa ena nona cakacaka. E rawa ni dua na siga era vakavulica tiko na daukaulotu e dua era a sota. E dua tale na tagane ka vaka me sega ni vakayalolailaitaki mai na iwiliwili ni tamata me vosa kina ni bera ni dua vei ira e gadreva me vakavulici mai vei rau na daukaulotu. E sega ni via wilika na levu ni gauna e besetaki kina ia na marau walega ena nodra bula ko ira era sa veisau.
E sega ni dua na ituvatuva ni ka era kitaka. E sega ni dua na kena icakacaka kilai levu. E so era dau kauta na iVola i Momani me ra laki solia yani. E so tale era solia na tiki ni siga me kunea kina e dua me rau vakavulica koi rau na daukaulotu. E dua tale e kunea na veitaro me vakavurea na vakasama se cava e bibi duadua ena bula vua e dua na tamata. Era sa masulaka yadudua me ra kila na cava me ra kitaka. E duidui na isau ni taro e soli vei ira me veiganiti sara ga kei ira na tamata era sotava.
Ena dua na yasana, era tautauvata kece. Sa ikoya oqo: e tautauvata na nodra raica se ko cei ko ira, na cava era mai kitaka eke. E rawa ni ra kitaka na ka era vakauqeti kina me ra kitaka baleta ni ra kila se ko cei ko ira. Me caka na ka e dodonu me da kitaka eda sa na vakataki ira ena rua na gaunisala. iMatai, era vakila ni ra luvena lomani na Tamada Vakalomalagi dauloloma. Me baleta oqo e rawarawa na nodra vuki ka masu vei Koya. Era namaka me ra taura na Nona ivakaro sara ga ko Koya. Era muria ena yalomalumalumu ka raramusumusu me vaka ni ra luvena e dua na itubutubu vinaka vakadua. E karoni ira vakavinaka.
iKarua, sa ira na tisaipeli kalougata nei Jisu Karisito ka sa tucaketale. Era kila vakataki ira ni dina na Veisorovaki ka yaga vei keda kece. Era vakila na nodra savasava ena papitaiso mai vei ira ka tu vei ira na lewa kei na kena ciqomi na Yalo Tabu vei ira yadudua. Ia na vakacegu era vakila, era sa vakakina na luve i Mosaia, “gadreva me vunautaki na veivakabulai vei ira na tamata kecega, ni ratou sa sega ni vinakata me rusa e dua na tamata; ia ni ratou sa vakasamataka mada ga na nona totogitaki e dua na tamata ena rarawa tawamudu, eratou sa rere ka sautaninini kina.”2
Ko ira era dau tukuna vakarawarawa ka vakawasoma na veika me baleta na kosipeli vakalesui mai, e talei na ka e vakaibalebale kina vei ira. Era nanuma wasoma na veivakalougatataki levu ko ya. Sa ikoya na nanumi ni isolisoli era a taura ka vakavuna me ra guta me ra taura talega ko ira na tani. Era a sa vakila na loloma ni iVakabula. Vei ira, na veivosa oqo e veika dina ni veiauwa ni veisiga:
“Sa sega ni tu vata na rere kei na loloma; ia sa biuta tani na rere na loloma levu sara; ni sa tikovata na rere kei na yaluma. Ia ko koya sa rere, sa sega ni levu sara na nona loloma.
“Eda sa lomani koya, ena vuku ni sa taumada na nona loloma vei keda.”3
Ni vakilai na loloma ko ya, e vakila na nuiqawaqawa na tisaipeli dina. E vakamatatataka o Joni na iApositolo: sa biuta tani na rere na loloma levu sara. E rawa ni da masulaka na isolisoli ko ya ni loloma uasivi sara. E rawa ni da masu ena yalodei ni da vakila vei keda kei ira kece eda sotava na loloma ni iVakabula. E lomani keda kei ira eda sotava ena Nona sauma na isau ni noda ivalavala ca. E dua na ka me da vakabauta ko ya. E sa qai ka levu cake sara me da sucu vou tale ka vakila ena veigauna kece. Na ivunau me da masu me da vakila ni loloma ni iVakabula e yalayala talega. Rogoca:
“Ia oi kemudou na wekaqu lomani, kevaka sa sega vei kemudou na loloma, dou sa ka walega; raica sa sega ni mudu na loloma. Ia mo dou kabita na loloma ni sa uasivi sara, ka ni na mudu mai na ka kecega—
“Ia sa vu mai vei Karisito na loloma sa uasivi sara, ka sa ia tikoga ka sega ni mudu; ia sa kalougata ko koya sa kunei vua na loloma oqo ena siga mai muri.
“Oi kemudou na wekaqu lomani, mo dou masuta na Tamada ena yalomudou taucoko me vakasinaiti kemudou ena loloma oqo; io na loloma sa solia vei ira era sa muria na Luvena ko Jisu Karisito ena yalodina, mo dou yaco kina mo dou luve ni Kalou; ia ni sa rairai mai ko Koya, eda na tautauvata kaya, ni da na raica na matana dina; ia me da rawata na inuinui oqo ka vakasavasavataki me vaka sa savasava ko Koya.”4
E vakabauti ira na Nona tisaipeli dina na Turaga. E vakatalai ira mai na tamata vakavakarau vei ira na Nona italai vakarautaki. Ko a sa sotava oti, me vakataki au, na sotavi ira na tamata ka ko kila deivaki na sota ko ya e a sega ni namaki.
E dua na noqu itokani ka masulaka ena veisiga me sotava e dua ka sa vakarau tu me ciqoma na kosipeli. E kauta tu kei koya e dua na iVola i Momani. Na bogi ni se bera e dua na nona ilakolako lekaleka, e a nanuma me kua ni kauta e dua na iVola i Momani ka kauta ga e dua na “pass along card.” Ia ena mataka e a lako mai e dua na vakasama vakayalo: “Kauta tiko e dua na iVola i Momani.” E biuta sara e dua ki na nona kato.
A dabe e yasana e dua na marama e kila o koya ka lomatarotaro sara kina na yalona, “Sa ikoya beka oqo?” E a vodo tale mai kei koya ena ilakolako lesu mai. E a vakasamataka, “Meu kauta cake mai vakacava na kosipeli?
Ia e a vosa mai vua na marama oqo, “Ko saumi ikatini ki na nomu Lotu, se sega li?” E a kaya ni cakava tiko vakakina. E a tukuna ni dodonu me sauma na nona ikatini ki na nona Lotu ia e sega ni cakava tiko vakakina. Ka oti qai kaya, “Na cava mada na iVola i Momani?” E a vakamacalataka ni oqo na ivolanikalou, e dua tale na ivakadinadina i Jisu Karisito, ka vakadewataka na Parofita o Josefa Simici. E vaka me taleitaka. E mani tatara sobu ki nona kato ka kaya, “Au a vakauqeti meu kauta tiko mai na ivola oqo. Au nanuma me sa na nomu.”
Sa tekivu sara me wilika. Ena nodrau veibiu, e a kaya na marama oqo, “Me na vuqa na nodaru veitalanoa me baleta na ka oqo.” Na ka e sega ni kila na noqu itokani, ka kila ga na Kalou, sa ikoya ni vaqara tiko e dua na Lotu. E kila na Kalou ni a vakaraici noqu itokani tiko ka via kila se cava sara mada ena nona Lotu ka vakavuna na nona marau. E kila na Kalou ni na via taroga na iVola i Momani na marama oqo ka kila ni na makutu me vakavulici mai vei rau na daukaulotu. E sa vakavakarau tu. E vakakina ko noqu itokani. Ka rawa ni vakakina ko iko kei au.
Na nomu bula kilikili kei na nomu gagadre ena laurai ena matamu kei na yaloka ni matamu. Ko na marautaka na Lotu ni Turaga kei na Nona cakacaka ka na laurai . Ko na Nona tisaipeli me 24 na auwa ena dua na siga mo taracake na nomu cakacaka kecega. Sa na sega ni gadrevi mo taracake na nomu kaukauwa ena dua na gauna levu mo vosa vua e dua ka qai vakasuka. Na dina ni vuqa na tamata era sega ni taleitaka na kosipeli vakalesui mai e sega ni dua na betena na veika ko kitaka se tukuna. Nomu vosataka na veika ko vakabauta ena tiki ni veika ko na bula voli kina.
E vaka o ya ko tamaqu. E dua na dau vakadidike ko koya. E dau vunau vei ira na tamata ena veivanua ena veiyasa ivuravura. Ena dua na gauna au a wilika e dua na vosa ka solia ena dua na soqoni ni vakadidike levu. Ena vosa ko ya e vagolea ki na veibuli kei na dua na Dauniveibuli ena nona vosa me baleta na nona vakadidike. Au kila ni vica ga, ke so, era vakarorogo e kea era a wasea vata na nona vakabauta. Au a kaya ena kurabui kei na qoroqoro, “Ta, ko a tukuna na nomu ivakadinadina.” E a raici au ena kidacala ka laurai e matana ka vaka, “Au kitaka dina li?”
E a sega tu mada ga ni kila ni a yacovi koya na yalodoudou. E a tukuna ga na veika e kila ni dina. Ena nona tukuna na nona ivakadinadina ko ira mada ga era besetaka era kila ni sega ni tiki ni yavu, e baleta ga ni tiki ni nona bula. Ni sa ikoya ga o ya, e vei ga na vanua e tu kina.
Ko ya na ivakaraitaki ni tamata kece ka ra doudou ka yaga ni wasea na kosipeli. Era raici ira ni ra luvena na Tamada Vakalomalagi. Ka ra raici ira talega ni ra tisaipeli i Jisu Karisito. E sega ni taura na veivakasaurarataki me ra masu. E lomadra me ra vakayacora ga. E sega ni dredre na nanuma na iVakabula. Na Nona lomani ira kei na nodra lomani Koya e tu ga kei ira. Oqori sa nodra ivakarau kei na nodra raici ira kei ira ka ra tu vakavolivoliti ira.
E rawa ni da raica eke ni vinakati na veisau levu, ia e rawa ni da yalodei ni na yaco mai. Na veisau oqori vei ira yadudua na lewenilotu e sa yaco tiko ena loma ni Lotu ena veivanua kece. Oqo na gauna cecere ka raica ko ira na parofita mai na gauna ni veibuli. Na kosipeli vakalesui mai ena lako ki na veimatanitu kece. E a vakauta na iVakabula na vosa oqo vua na Parofita o Josefa Simici:
“Au sa tala yani na noqu agilosi ka sa vuka voli ena maliwa kei lomalagi; a sa kauta na itukutuku vinaka e sega ni oti rawa, a sa rairai vei ira e so me ra tukuna vei ira na tamata; io ena vunautaki yani vei ira na lewe ivuravura.
“Ia ena vunautaki yani na itukutuku vinaka oqo ki na veimatanitu, veimataqali, duivosavosa, kei ira na tamata.”5
Na vakaduiduile cava ga ena yaco, eda na rawa ni kila tiko, ni na yalana na Kalou na veika me vakayacori kina na Nona yalayala. O koya ga, ka sega ni tamata e tu vua na lewa taucoko sara, me baleta na veimatanitu, kei na veika ena yaco. Me rawa ni yaco ga na nona inaki. Mai na veimata tamata kei na veimatanitu, era na tubucake mai kina o ira ka ra na veiqaravi tiko ena nuidei ni ra luve ni Kalou, ka ra sa yaco me tisaipeli savasava ni Karisito ka tucaketale ena Nona Lotu.
Ena vica na yabaki sa oti au a vosa vei ira na daukaulotu ena koronivuli ni kaulotu e Japani. Au yalataka vei ira ni na dua na siga vinaka ena cadra mai ena matanitu ko ya. Au a tukuna ni na tubu vakaitamera na lewe ni Lotu era na tukuna vei ira era sota na nona ivakadinadina ni kosipeli ka vakalesui mai. Na noqu vakasama ena gauna ko ya sa ikoya na kaukauwa ni vosa ena lako mai ena tosoicake ni qoroi ni Lotu ena vanua ko ya. Au sa qai kila oqo ni cakamana levu, na veisau vakaitamera, ena lako mai ena loma ni lewe ni Lotu, ka sega mai na vuravura ka wavoliti ira.
Ko ira kei na lewenilotu ena dela ivuravura era na loloma, ka rogoca, ka vosa, ka vakadinadinataka mai na veisau ni yalo. Ko ira na bisopi, kei na peresitedi ni veitabana lalai era na liutaki ira mai na nodra ivakaraitaki. Ena cecere sara na vakalesui mai ni yalo ka ra na taqomaki ena liga ni Turaga.6
Mo tiki ni cakamana ko ya, kakua ni ko wawa me yacova ni ko sa voleka Vua na Tamada Vakalomalagi se me yacova ni ko sa vakadeitaka ni ko sa vakasavasavataki ena vuku ni Veisorovaki nei Jisu Karisito. Masulaka na gauna mo sotavi ira kina na tamata ka ra vakila ni rawa mo wasea vei ira e dua na ka vinaka ena nodra bula. Masulaka mo kila na cava mo kitaka vei ira. Na nomu masu ena saumi mai. Ko na sotavi ira na tamata ka vakarautaki ira na Turaga. Ko na kunea ni ko vakila ka tukuna na veika e sivia na veika ko a kila mai liu. Ko na qai vakila na nomu toso voleka tiko vua na Tamamu Vakalomalagi ko na qai vakila na veivakasavasavataki kei na veivosoti ka yalataka na iVakabula vei ira na Nona ivakadinadina yalodina. Ko na qai vakila na Nona veivakadonui, ni kila ni ko sa vakayacora na ka e vinakata ko Koya vei iko, baleta ni lomani iko ka vakadinati iko, o Koya.
Au vakavinavinaka niu bula ena dua na gauna vakaoqo. Au vakavinavinakataka niu kila ni ko iko kei au daru luvena lomani e dua na Tamada Vakalomalagi dokai. Au vakadinadinataka ni Karisito ko Jisu ni sa iKoya na noqu iVakabula ka nomu talega, ka iVakabula ni tamata kece eda sotava. Erau a lako mai na Tamada kei na Luvena vua na Parofita Josefa Simici. E a vakalesui tale mai na ki ni matabete ka sa tekivu na iotioti ni veivakasoqoni. Au kila ni dina oqo.
Ena yaca i Jisu Karisitro, emeni.